Diferencies ente revisiones de «Hera»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Iguo testu: -"llineal" -"llinial" |
m apostrofación |
||
Llinia 16:
Hera pudo ser la primera a quien los griegos dedicaren un santuariu nun templu zarráu con techu, en Samos sobre'l 801 e.C. Darréu foi reemplazáu pol [[Hereo de Samos|Hereo]], unu de los mayores templos griegos de la hestoria. (Los [[Altar (relixón)|altares]] griegos de la dómina clásica taben frente a los templos, al campu.) Construyéronse munchos templos nesi llugar, polo que les evidencies son confuses en cierta midida y les dataciones arqueolóxiques inciertes. Sabemos que'l templu creáu pol escultor y arquiteutu [[Roico]] foi destruyíu ente 570 y el 560 e.C. , siendo reemplazáu pol templu de [[Polícrates de Samos|Polícrates]] ente'l 540 y el 530 e.C. N'unu d'estos templos hubo un monte de 155 columnes. Tampoco hai evidencies de lloses nesti templu, lo que suxure que nunca foi rematáu o que tuvo abiertu al aire.
Santuarios más antiguos, que la so dedicación ye menos segura, yeren del tipu micénicu llamáu «cases santuariu».<ref>{{cita llibru | nombre=Martin Persson | apellíu=Nilsson | títulu=The Minoan-Mycenaean Religion and Its Survival in Greek Religion | editorial=Lund | añu=1950 | capítulu=House Sanctuaries | páxines=77–116}}<br />{{cita publicación | nome=H. W. | apellíu=Catling | títulu=A Llati Bronze Age House- or Sanctuary-Model from the Menelaion, Sparta | revista=BSA | volume=84 | añu=1989 | páxines=171–5}}</ref> Les escavaciones de Samos afayaron [[ufrienda votiva|ufriendes votivas]], munches d'elles de finales de los sieglos VIII y VII e.C. , revelando que Hera nun foi a cencielles una diosa griega local del [[Civilización exea|Exéu]]: el muséu de Samos contién figures de dioses, [[rogativo]]s y otres ufriendes votivas procedentes d'[[Armenia]], [[Babilonia]], [[Irán]], [[Asiria]] y [[Exiptu]], testimoniu de la reputación qu'esti santuariu de Hera esfrutó y de la gran arribación de [[pelegrinaxe|pelegrinos]]. Comparáu con esta poderosa diosa, que tamién tuvo'l templu más antiguu
Anque'l mayor y más antiguu templu independiente dedicáu a Hera foi'l Hereo de [[Samos]], nel continente griegu foi especialmente adorada, como ‘Hera Argiva' (''Hera Argeia''), nel so santuariu asitiáu ente les antigües ciudaes-tao micéniques d'[[Argos (Grecia)|Argos]] y [[Micenas]],<ref>El so nome apaez, al pie de Zeus y Hermes, nuna inscripción en [[llinial B]] (Tn 316) en [[Pilos]] (Micenas). Chadwick (1976) p. 89.</ref> onde se celebraben nel so honor unu festivales, les [[Hereas]]. «Trés son les ciudaes que más quiero», declaraba la diosa celestial de güeyos de güe:<ref name="Il50">[[Homero]], ''[[Ilíada]]'' iv.50–67.</ref> «Argos, Esparta y Micenas, la d'anches cais». Hubo tamién templos dedicaos a Hera en [[Olimpia]], [[Antigua Corinto|Corinto]], [[Tirinto]], [[Peracora]] y la sagrada islla de [[Delos]]. Na [[Magna Grecia]] construyéronse dos templos dóricos a Hera en [[Paestum]], sobre'l 500 e.C. y el 450 e.C. Un d'ellos, llamáu mientres enforma tiempu «Templo de Poseidón», foi identificáu nos [[años 1950|años 50]] como un segundu [[Hereo|templu de Hera]].<ref>{{cita llibru | nome=P. C. | apellíu=Sestieri | títulu=Paestum, the City, the Prehistoric Acropolis in Contrada Gaudo, and the Heraion at the Mouth of the Sele | allugamientu=Romu | añu=1960 | páxines=11 y sig}} «Ye estrañu que nun hubiera un templu dedicáu a Poseidón nuna ciudá bautizada nel so honor (Paestrum foi llamada orixinalmente Posidonia). Quiciabes hubiera unu en Sele, l'asentamientu que precedió a Paestum», suxurió Sarantis Symeonoglou. ({{cita publicación | nome=Sarantis | apellíu=Symeonoglou | títulu=The Doric Temples of Paestum | revista=Journal of Aesthetic Education | volume=19 | númberu=1 | fecha=primavera de 1985 | páxina=50}})</ref>
Llinia 46:
[[Archivu:Hera Barberini Chiaramonti Inv1210.jpg|thumb|Copia romana d'una Hera griega del sieglu V del tipu «[[Hera Barberini]]» ([[Muséu Chiaramonti]]).]]
Na imaginería helenística, la carreta de Hera yera tirada por [[pavu real|pavos reales]], páxaros desconocíos pa los griegos antes de les conquistes
La so asociación arcaica yera principalmente col ganáu, como una Diosa Vaca que foi especialmente venerada na rica en ganáu» [[Eubea]]. En [[Xipre]], topáronse xacimientos arqueolóxicos bien antiguos conteniendo cranios de toru que fueron afechos pa ser usaos como mázcares (vease «[[Toru (mitoloxía)|toru sagráu]]»). El so familiar [[epítetu homéricu]] βοῶπις ''boôpis'' traduzse siempres como ‘con güeyos de vaca', pos, como los griegos clásicos, refugamos la so otra traducción natural como ‘con cara de vaca' o siquier ‘d'aspeutu vacunu'. Una Hera con cabeza de vaca, como un [[Minotauru]], taría reñida cola imaxe maternal del periodu clásicu posterior. A esti respectu, Hera tien cierta paecencia a l'antigua [[mitoloxía exipcia|deidá exipcia]] [[Hathor]], una diosa maternal rellacionada col ganáu.
Llinia 110:
=== Ecu ===
Según la reelaboración urbana del mitu en ''[[Les metamorfosis]]''
* III, 339 y ss.: [//ye.wikisource.org/wiki/Les metamorfosis:_Llibru_III#Narcisu_y_Ecu_.28339_-_510.29 testu español] en [[Wikisource]].
** III: [//la.wikisource.org/wiki/Metamorphoses_%28Ovidius%29/Liber_III testu llatín] en Wikisource.</ref>
Llinia 116:
=== Leto, Artumisa y Apolo ===
Cuando Hera afayó que [[Leto]] taba embarazada y que'l so home, Zeus, yera'l padre, prohibió que Leto diera a lluz en ''tierra firme'', esto ye, el continente o cualquier islla del mar. Leto atopó la islla flotante de [[Delos]], que nun yera'l continente nin una islla real, y ellí pudo dar a lluz. Como xestu de gratitud, Delos foi suxetada con cuatro pilares. Más tarde la islla foi santificada a [[Apolo]]. Alternativamente, Hera retuviera nel Olimpo a [[Ilitía]], la diosa de los partos, pa evitar que Leto diera a lluz. Les demás dioses unviaron a [[Iris (mitoloxía)|Iris]] a buscala. Cuando Ilitía llegó a Delos foi cuando a Leto sobreviéno-y el partu. Delles versiones dicen qu'Artumisa ayudó a la so madre a dar a lluz a Apolo mientres nueve díes. Otra variante afirma qu'Artumisa nació un día primero que Apolo, na islla
N'otra versión, afirmábase que Hera unviara a [[Pitón (mitoloxía)|Pitón]] en persecución de Leto. El vientu [[Aquilón]] llevó a Leto hasta onde s'atopaba [[Poseidón]], que la salvó y cubrió la islla de Ortigia coles sos foles mientres Leto daba a lluz a Apolo y Artumisa. Más tarde la islla de Ortigia foi llamada Delos y Apolo mató a la culiebra Pitón pa vengar los sufrimientos de la so madre.<ref>[[Higino]], ''Fábules'' 140.</ref>
Llinia 130:
Hera tuvo a puntu de sosprender a Zeus col so amante la princesa [[Argos (Grecia)|argiva]] [[Ío (mitoloxía)|Ío]], lo qu'esti llogró evitar convirtiéndola nuna formosa [[tenral]] blanca. Sicasí Hera abarruntó l'engañu y pidió a Zeus que-y diera la xata como un regalu, a lo qu'esti nun pudo negase.
Cuando Hera recibió a Ío, dexar al cargu
=== Lamia ===
Llinia 177:
=== El Xuiciu de Paris ===
[[Archivu:Enrique Simonet - El Juicio de Paris - 1904.jpg|350px|thumb|''El xuiciu de Paris''. Pintura
{{AP|Xuiciu de Paris}}
[[Zeus]] entamó una llacuada pa celebrar les bodes
== Ver tamién ==
| |||