Diferencies ente revisiones de «Historia d'Italia»
Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo plurales |
m Preferencies llingüístiques: -"sublevar" +"sulevar" |
||
Llinia 296:
{{AP|Corona d'Aragón}}
[[Archivu:Map of Italy Regno di Napoli-es.svg|thumb|right|150px|Mapa del Reinu de Nápoles. En colloráu, la isla Sicilia, casi siempres so control aragonés. En naranxa la parte continental de Nápoles, controlada hasta Fernando'l Católicu polos Anjou. En mariellu, les conquistes de Ladislao I, perdíes a la so muerte.]]
A la muerte de [[Conradino de Hohenstaufen]] en 1266, el papáu maniobró p'asitiar nel tronu napolitanu a [[Carlos d'Anjou]], hermanu del rei de Francia, con cuenta d'acabar con a la influencia imperial [[gibelino|gibelina]] nel reinu. A esta intromisión papal opúnxose [[Manfredo I de Sicilia]], fíu del rei, que llogró dellos ésitos iniciales na so llucha, pero foi definitivamente derrotáu – y muertu – na [[Batalla de Benevento (1266)|batalla de Benevento]]. La oportunidá llevó al rei aragonés [[Pedru III d'Aragón|Pedru III]] a reclamar el reinu, al ser la so muyer fía del rei, como postreru representante de la dinastía lexítima. Carlos foi impopular polos sos impuestos y la so alministración francesa, qu'en [[1282]] valió-y una revuelta popular conocida como les [[Víspores Sicilianos]]. Pedro allegó entós en sofitu de los
A la muerte de [[Roberto I de Nápoles]] hubo una guerra pola socesión ente [[Juana I de Nápoles]] y [[Carlos de Durazzo]], que dio un curtiu gobiernu de [[Lluis II d'Anjou]] y finalmente dio'l tronu a [[Ladislao I de Nápoles|Ladislao I]], qu'impondría la so autoridá hasta Italia central y del norte. Cola muerte de Ladislao en [[1414]] Nápoles perdió les sos conquistes y dexó a una reina ensin herederos.
Llinia 391:
El so fíu y socesor, [[Felipe III d'España|Felipe III]] centró la so política italiana nel asuntu de la [[Valtelina]], los valles del norte de Milán que comunicaben con Suiza y Alemaña. El territoriu, históricamente apostáu ente Milán y los [[grisones]], foi ocupáu polos españoles namái pa ser espulsaos de nuevu polos protestantes suizos col polémicu sofitu francés del [[cardenal Richelieu]]. Tamién sol so reináu, les rocees de [[Saboya]] y [[Venecia]] al poder español n'Italia esplotaron na llamada [[Conxuración de Venecia]], que supunxo la persecución de los pro españoles.
La España del so socesor [[Felipe IV d'España|Felipe IV]], yá en franca decadencia, vio los sos últimos llogros cola [[Guerra de Socesión de Mantua]], onde, morriendo ensin socesión l'últimu duque de [[Mantua]], Francia defendió a un candidatu a la socesión contra Saboya y España. La guerra dexó a Felipe anexionarse el territoriu, anque la [[Guerra de los Trenta Años]] distrayxo la so atención d'Italia. Nella y nel perenne conflictu en [[Flandes]] rellumó'l xeneral [[Ambrosio de Spínola]], natural de Xénova que se punxera al serviciu del rei d'España. Les [[Crisis de 1640|revoluciones de la década de 1640]], en plena decadencia marcada por [[Batalla de Rocroi|Rocroi]] y [[Paz de los Pirineos|los Pirineos]], supunxeron una
El reináu del postreru Habsburgu, [[Carlos II d'España]], nun traxo grandes cambeos na vida política italiana, anque'l problema socesoriu que llantó'l so testamentu, en favor d'un pariente francés xeneró una [[Guerra de Socesión española|Guerra de Socesión]] qu'implico a práuticamente toa Europa occidental. Mientres na península ibérica los acontecimientos favorables a unu y otru bandu alternábense, el duque de Saboya y [[Carlos VI del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu|Austria]] tomaron les posesiones españoles n'Italia. La victoria final de [[Felipe V d'España|Felipe V]] llevó a la [[Paz d'Utrecht]], que supunxo'l fin de la presencia española n'Italia.
Llinia 424:
Tan ceo como en 1820, coincidiendo cola [[Trieniu Lliberal|revolución lliberal n'España]], hubo insurrecciones ensin ésitu. [[Guglielmo Pepe]] llegó nel [[Reinu de los Dos Sicilias]] a tomar la parte continental y forzar al rei a una constitución lliberal, pero la intervención de la [[Santa Alianza]], una coalición de monarques absolutistes albortó la situación. En 1823, [[Santorre di Santarosa]] trató de producir una revolución nel [[Piamonte]], usando'l colores de l'antigua [[República Cisalpina]]. Sicasí, la intervención del rei [[Carlos Félix de Cerdeña]] motivó que fuera un fracasu. En 1830, repitióse la situación. Tres unes declaraciones de [[Francisco IV de Módena]] nes qu'afalaba'l nacionalismu italiano, los revolucionarios entamáronse y producieron llevantamientos en [[Boloña]], [[Parma]], [[Pésaro]], [[Urbino]] y [[Romaña]]. El papa [[Gregorio XVI]] pidió ayuda a Austria, y en 1831 [[Metternich]] encalorara la revuelta.
La [[Primavera de los pueblos]] de 1848 foi yá un intentu cercanu al ésitu, con
[[Archivu:Italia 1843-es.svg|miniaturadeimagen|Italia en 1860 mientres la unificación italiana y l'anexón francesa de Niza y Saboya.]]
| |||