Diferencies ente revisiones de «Reinu de Strathclyde»
Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo plurales |
m Preferencies llingüístiques: efectu => efeutu |
||
Llinia 84:
En Damnonia Ptolomeo identificó seis poblaciones, ente elles Alauna ('cabu'), que'l so significáu suxure la correspondencia con Dumbarton Rock, topónimu que procede del [[Gaélicu escocés|gaélicu]] ''Dun Breteann'' ('fuerte de los britanos'),{{Harvnp|Davies|2013|p=65}} y encaxa bien cola etimoloxía del xentiliciu ''Damnonii'', d'un raigañu compartíu con otros pueblos de les islles que significa 'fondu' y que probablemente faiga referencia a 'xente del mar'.{{Harvnp|Davies|2013|p=59}}
Anque la frontera norte mientres la mayor parte de la dominación romana asitiar nel [[Muriu d'Adriano]], la estensión de la influencia romana al norte de la muralla ye escura.
A la fin del periodu de la ocupación romana producióse un evidente aumentu de los ataques per tierra y per mar d'invasores como los [[pictos]], [[escotos]] y los misteriosos ''[[Attacotti]]'', que los sos oríxenes son inciertos.<ref>L'orixe de los Attacotti ye desconocíu. Irlanda ye l'orixe más aceptáu, y una asociación colos Déisi ye posible. Dellos autores suxurieron les Hébridas Esteriores o les Islles del Norte.</ref> Estos ataques afectaron tamién a les tribus del sur d'Escocia. La retirada definitiva de les fuercies romanes en redol al 410 nun paez que tuviera un efeutu militar importante sobre los ''Damnonii'', anque la desapaición del dineru romano (pagu de salarios a les guarniciones del muriu) sí tuvo un considerable efeutu económicu.
Llinia 100:
Les fontes irlandeses solo informen d'acontecimientos nel reinu de Dumbarton cuando tienen dalguna relación con [[Irlanda]]. Y, cola esceición de ''[[De Excidio Britanniae]]'', la [[jeremiada]] de [[Gildas]] del SIEGLU|VI||s}}, y de les poesíes atribuyíes a [[Taliesin]] y [[Aneirin]], especialmente ''[[Y Gododdin]]'', que se cree que foi escritu n'Escocia nel SIEGLU|VII||s}}, les fontes galeses daten xeneralmente de feches bien posteriores. Dalgunes tán afeutaes poles corrientes polítiques imperantes en [[Gales]] a partir del SIEGLU|IX||s}}. [[Beda]], por casu, raramente menta a los britanos, y cuando lo fai sueli ser en términos non bien favorables.
Gracies a les fontes contemporanees, conocemos datos de dos monarques d'esta dómina: el primeru d'ellos ye [[Ceretic Guletic]], al que se cree que [[Patriciu d'Irlanda|san Patriciu]] dirixó la so famosa ''Carta a Corotticus'' y que, según un biógrafu del SIEGLU|VII||s}}, reinaría en Dumbarton mientres la segunda metá del SIEGLU|V||s}}. La carta de Patriciu dexa claro que Ceretic yera cristianu, y ye probable que tamién lo fora la mayoría de la élite gobernante de la rexón, siquier nominalmente. Un descendiente so, Riderch Hael ye mentáu en ''Vida de [[San Columba]]'' escrita por [[Adomnán]] d'[[Abadía de Iona|Iona]]. Riderch foi contemporaneu
La cristianización del sur d'Escocia, si la carta de Patriciu a Coroticus diba
=== El Reinu de Alt Clut ===
Llinia 117:
Hai poques informaciones concretes alrodiu de Alt Clut mientres el restu del SIEGLU|VII||s}}, anque ye posible que los añales irlandeses contengan entraes que puedan tar rellacionaes con Alt Clut. Nel postreru cuartu del SIEGLU|VII||s}}, tuvieron llugar una serie de batalles n'Irlanda, principalmente a lo llargo de la mariña del [[mar d'Irlanda]], onde ta atestiguada la presencia de britanos. Xeneralmente asumir qu'estos britanos yeren mercenarios o exiliados quitaos de les sos tierres poles conquistes anglosaxones nel norte d'Inglaterra. Sicasí, pudieren ser campañes realizaes polos reis de Alt Clut, una y bones el reinu formaba parte de la rexón bañada pel mar d'Irlanda. Sábese que pictos, northumbrianos y Dal Riata unviaron tropes a Irlanda en delles ocasiones.<ref>Northumbria en 684, los Pictos nel 730 y el Dal Riata en munches ocasiones.</ref>
A principios del SIEGLU|VIII||s}}, los ''Añales de Úlster'' informen de dos batalles ente Alt Clut y [[Dal Riata]] en «Lorg Ecclet» (desconocíu) en 711, y en «el peñón llamáu Minuirc» en 717. Si esta apaición nos ''Añales'' tien dalguna importancia o non nun ta claru. Más palantre nel SIEGLU|VIII||s}}, paez ser que'l rei pictu realizó siquier tres campañes contra Alt Clut, nenguna con ésitu. En 744 los Pictos actuaron en solitariu, pero en 750 [[Oengus I|Óengus]] buscó'l sofitu
Teudebur morrió alredor de 752, y foi probablemente'l so fíu Dumnagual el que tuvo que tráteles col ataque conxuntu de Óengus y Eadberht en 756. Los northumbrianos y pictos asediaron Dumbarton Rock, y consiguieron la sumisión de Dumnagual.
Llinia 135:
Una tradición galesa contenida en ''[[Brut y Tywysogion]]'' afirmaba qu'en 890: «los homes de Strathclyde, que se negaron a xunise a los ingleses tuvieron qu'abandonar el so país y dir a [[Reinu de Gwynedd|Gwynedd]]». Esto paez equivocáu o siquier fora de fecha, yá que [[Eduardo'l Viejo]] nun controlaba entá'l so [[reinu de Wessex]] naquellos momentos, polo que paez improbable que dexara una guarnición al norte del [[El Humber|estuariu del Humber]] y menos entá en Strathclyde. Una posibilidá alternativa ye que ''Brut y Tywysogion'' utilizara la pallabra ''inglés'' como sinónimu d'estranxeru, y refiérase a la dominación del reinu per parte de los reis d'Alba y los viquingos derivada de la derrota del añu 871.{{Harvnp|Davies|2013|pp=91-92}} Sía que non, y ensin que pueda determinase el contestu esactu del viaxe, los ''[[Annales Cambriae|Añales galeses]]'' rexistren sobre l'añu 890 l'ayuda emprestada por ''strahclyders'' al rei de Gwynedd na so llucha colos saxonos.{{Harvnp|Davies|2013|p=92}}
Años más tarde, y mientres el reináu
Dempués de Brunanrbuh, Dyfnwal ab Owein convertir en rei de Strathclyde (c. 937–971), seique puestu nel tronu por [[Malcolm I d'Escocia]], al que [[Edmundo I d'Inglaterra]] apurriera Strathclyde, pero al igual que nel casu del infantazgo nun podemos tar del tou seguros de que'l relatu de [[Juan de Fordun]] sía totalmente verídicu. Dyfnwal morrió mientres una pelegrinación a Roma en 975. Mientres esti periodu, el reinu de Strathclyde estender escontra'l sur, quiciabes más allá del [[fiordu de Solway]] hasta l'actual condáu inglés de [[Cumbria]] ([[Cumberland]]), anque nun tenemos nengún tipu de certidume de qu'esto fuera asina. Una tradición local d'esta zona cunta que [[Dunmail]] (presumiblemente Dyfnwal), el llamáu últimu rei de Cumbria» morrió na batalla de Dumnail Raise en 945. Un gran monolitu na llende ente [[Cumberland]] y [[Westmorland (Inglaterra)|Westmoreland]] (frontera ente cumbrios ya ingleses) marca'l llugar onde se supón cayó'l rei. Según la tradición, los sos fíos fuxeron y refundiaron les xoyes de la corona a Grisedale Tarn antes de ser prindaos, cegaos y capaos polos victoriosos ingleses.
== El fin de Strathclyde ==
Si los [[reinu d'Alba|reis d'Alba]] pensaben, como lo faía Juan de Fordun, que yeren los gobernantes de Strathclyde, la muerte de [[Culen d'Escocia|Cuilén mac Iduilb]] y el so hermanu Eochaid a manos
En dalgún momentu ente 1018 y 1054, el reinu paez ser conquistáu polos escoceses, bien probablemente mientres el reináu de [[Malcolm II d'Escocia|Malcolm II]], que finó en 1034.<ref>Na ''[[Crónica anglosaxona]]'' nun se menta nengún gobernante de Strathclyde cuando Malcolm II, [[Macbeth d'Escocia|Mac Bethad mac Findláich]] (Macbeth) y [[Echmarcach mac Ragnaill]] axuntar con [[Canutu II de Dinamarca|Canutu'l Grande]] en [[1031]].</ref>
| |||