Diferencies ente revisiones de «Isidro Llabrador»
Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo parámetros de plantía |
m iguo parámetros de plantía |
||
Llinia 7:
Ente los estudiosos de la so vida atópense: [[Alonso de Villegas]],<ref name="ADV" /> [[Jaume Bleda]],<ref name="BL1" /><ref name="BL2" /> [[Jerónimo de la Quintana]], [[Juan López de Hoyo|López de Fuexos]], [[Juan de Ferreras]] y el mesmu poeta madrilanu [[Lope de Vega]] nun poema haxográficu tituláu ''Isidro'' (Madrid, 1599).<ref name="FJR" /> La narración de los milagros puede diferir unos d'otros, y atópase influyida pola [[tradición oral]] popular. San Isidro ye'l primera laicu casáu lleváu a los altares tres un procesu de canonización instruyíu pola [[Sagrada Congregación de Rito|Congregación de Ritos]]. El promotores d'esta canonización fueron dellos personaxes del sieglu XVI, incluyida la familia Vargas y la casa real de los Austrias. El [[14 de marzu]] del añu [[1622]] foi finalmente canonizáu pol papa [[Gregorio XV]], y en 1960 el papa [[Juan XXIII]] decláralu por aciu [[bulda]] como santu patrón de los [[Agricultura n'España|llabradores españoles]]. El so cuerpu ye emplegáu en procesiones del sieglu XV pa faer [[rogativa]]s pola agua en Madrid, la so popularidá estiéndese darréu. Isidro llabrador foi un santu [[zahorí]], [[pozu|pocero]], [[Milagru|taumatúrxicu]] y facedor d'agües. Home senciellu y bienhechor de los probes empezó a ser veneráu pol pueblu de Madrid unos cuarenta años dempués del so fallecimientu.
La canonización llevó a un llabor d'asientu documental de parte de les duldes esistentes sobre la vida de San Isidro, ya institucionalizó una gran porción de la tradición oral de sieglos anteriores.<ref name="Pes">Leonor Zozaya Montes, (xunu 2010), ''Pesquises documentales pa narrar la hestoria de San Isidro. Xestiones pa una canonización empecipiada en 1562'', nᵘ4, revista de ciencies sociales</ref> Fray Domingo de Mendoza, comisariu nomáu por Felipe II pa la canonización, abarrúntase tuvo maxín a la de reconstruyir la biografía del Santu que llegó hasta los nuesos díes.<ref name="RB">Ríu Barredo, María José del (2000): Madrid, Urbs Regia. La capital ceremonial de la Monarquía Católica, Madrid, Marcial Pons.</ref> Se meciona nel códice qu'Isidro Llabrador taba casáu y tenía un fíu. La tradición popular, y dellos autores, afita'l llugar onde conoció a la so esposa na llocalidá de [[Torrelaguna]]. Los patronalgos que representa en diverses ciudaes del mundu, según les festividaes que se celebren la so el día [[15 de mayu]], por ser el día nel que paez ser qu'el so cuerpu incorruptu treslladar a la Ilesia de San Andrés.<ref>{{Cita web |url=http://www.lugaresquevisitar.com/que-ver-en-madrid/la plaza mayor-de-madrid |títulu=Visitar la Plaza Mayor de Madrid y la Colexata de San Isidro |
== Biografía ==
Llinia 18:
San Isidro pasó la so infancia nos arrabaldes de San Andrés, dellos autores afirmen qu'el so nome completu yera ''Isidro de Merlo y Quintana'', yera conocíu por llegar tarde al trabayu y ser reprendíu davezu por ello. L'únicu documentu sobre la vida d'Isidro ye'l denomináu ''códice de San Isidro'' (denomináu tamién como del ''diácono Juan''), escritu en [[llatín medieval]]. D'autor desconocíu, ye posible que s'escribiera en 1275. La zona na que vivía Isidro yera militarmente inestable, por atopase cercana a la frontera ente los reinos cristianos y musulmanes: la ''[[Estremadura castellana]]''. Sábese que l'emir [[Alí ibn Yúsuf]] esplega los sos exércitos nel añu 1110 pel centru de la [[península ibérica]] faciendo que la familia d'Isidro treslladar a [[Torrelaguna]]. Nes cróniques que rellaten la so vida de mocedá detéctase una amiestu de los modelos de santidá islámica y cristiana. Estilos de vida que tuvieron vixentes en Madrid, mientres la doceava centuria. Destaca na execución de los milagros d'esta dómina'l so calter sincréticu y conciliatorio ente los dos relixones presentes: la cristiana (oficial) y la musulmana.<ref name="Matil" />
Ye precisamente na villa madrilana de Torrelaguna, llugar d'[[Asilu humanitariu|abelugu]] mientres les invasiones árabes en Madrid, onde contrai matrimoniu con una moza procedente de la villa [[Provincia de Guadalaxara|guadalajareña]] d'[[Uceda]], María Toribia ([[María de la Cabeza santa María de la Cabeza]]) con quien convivió en [[Torrelaguna]], y ye posible qu'ellí tuvieren al so fíu, al que la tradición dempués conoció col nome de [[San Illán]].<ref>{{Cita web |url=https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/2830798.pdf |títulu=San Illán Llabrador |
Isidro finó nel añu 1172, el so cadabre soterrar nel campusantu de la [[Ilesia de San Andrés (Madrid)|Ilesia de San Andrés]] dientro del [[arrabalde]] onde viviera. Conozse esti datu por mentalo'l códice qu'acompañaba a los restos del cuerpu momificado (incorruptu) d'Isidro. En 1213 el rei [[Alfonso VIII de Castiella|Alfonso VIII]], como agradecimientu al Santu pola so intervención na [[Batalla de Les Navas de Tolosa|victoria de les Navas de Tolosa]] va llevantar una capiya nel so honor na ilesia de San Andrés y va asitiar el so cuerpu incorruptu na llamada arca «mosaica».<ref>Sobre la disputa alrodiu de la identidá del pastor qu'ayuda a les tropes d'Alfonso VIII, vease'l discutiniu habida ente [[Gaspar Ibáñez de Segovia|Gaspar Ibáñez de Segovia de Mondéjar]] (''Memories históriques de la vida y aiciones del rei D. Alonso'l Noble'', 1783, páxs. 333 y ss.), [[Manuel Rosell]] (''Apoloxía en defensa de l'apaición de San Isidro na batalla de les Navas'', 1791), [[Juan Antonio Pellicer]] (Carta históricu-apologética qu'en defensa del marqués de Mondexar esamina de nuevu l'apaición de San Isidro na batalla de les Navas de Tolosa, 1793), y nuevamente Rosell (Amiestes a la disertación sobre l'apaición de S. Isidro, 1794).</ref> A pesar de que nun fuera entá santificado nel sieglu XIII. Paez ser que'l fervor relixosu popular de los madrilanos pola figura d'Isidro Llabrador yera yá bien alta nesti sieglu.<ref name="Ama" />
Llinia 69:
Visitaba de cutiu les escases ilesies que tenía Madrid y de primeres otru llabradores dicíen qu'esto lo faía por holgazanería en llugar de por devoción. Una vegada Vargas salió a comprobar si esto yera ciertu, y atopó a los ánxeles llabrando nel so llugar. Otra forma de cuntar el milagru, qu'apaez nes actes de la canonización, ye que Vargas atopó a Isidro llabrando con ánxeles y esto faía-y llabrar más rápidu. En guardando'l milagru nomó a Isidro alministrador de la so facienda. Otru milagru cunta qu'una vegada se presentó un probe na so casa pidiendo de comer y él foi a da-y de la olla de comida que preparara la so muyer, y l'olla, que taba mediu vacida, enllenar de comida. Tamién se dicía que la providencia faía que la so collecha siempres fuera bien grande, y compartía lo que tenía colos homes, les aves y otros animales.<ref name=llibro />
Ente los sos milagros más famosos ta'l del pozu: el so fíu, que darréu sería llamáu [[San Illán]], cayó al pozu y el padre, gracies a la so oración, fixo que les agües del pozu xubieren y pudo rescatalo. El pozu del milagru atopar en casar muséu de Madrid.<ref>{{Cita web |autor=Conceyu de Madrid. Muséu de San Isidro. Oríxenes de Madrid |títulu=Pozu del milagru |url=http://www.madrid.es/portales/munimadrid/es/Empecipio/Ayuntamiento/Cultura-y-Ociu/Muséu-de-San-Isidro-Los-origenes-de-Madrid?vgnextfmt=default&vgnextoid=203153a9b458b010VgnVCM100000d90ca8c0RCRD&vgnextchannel=0c369y242ab26010VgnVCM100000dc0ca8c0RCRD&idCapitulo=1251115 |
== Iconografía de San Isidro==
| |||