Diferencies ente revisiones de «Idioma siríacu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo parámetros de plantía |
m iguo parámetros de plantía |
||
Llinia 19:
El '''siríacu''' (<span dir="rtl">ܣܘܪܝܝܐ</span> ''suryāyā''), tamién llamáu '''asiriu''' o '''caldéu''',<ref>[http://guiactual.guiadelmundo.org.uy/informes/informe_46.htm Pueblos ensin Estáu: los asirios]</ref> ye un [[macrollingua|conxuntu de dialeutos]] del [[idioma araméu|araméu]], un [[llingües semítiques|idioma semíticu]] faláu n'[[Oriente Mediu]]; el cual, dalguna vegada, mientres el so apoxéu, falar na mayor parte del [[Creciente Fértil]].
L'araméu esistió siquier dende'l [[sieglu XII e.C.|sieglu {{versalita|xii}} a. C.]] y evolucionó col correr de toos estos sieglos; ente que'l siriaco fixo la so apaición mientres el periodu helenísticu y nun tuvo una [[#Consonantes|escritura propio]], sinón alredor del [[sieglu I|sieglu {{versalita|i}}]] d. C.,<ref>{{cita web |url=http://www.ancientscripts.com/syriac.html|títulu=Escritures antigües: Siriaco|
El siriaco clásicu aportó a la principal llingua lliteraria del Mediu Oriente dende'l [[sieglu IV|sieglu {{versalita|iv}}]] d. C. hasta'l [[sieglu VIII|{{versalita|viii}}]] d. C.,<ref>{{cita llibru|apellíos = Beyer|nome = Klaus|añu = 1986|títulu = The Aramaic language: its distribution and subdivisions|títulu-trad = L'idioma araméu: la so distribución y subdivisiones|página= 44|otros = trad. John F. Healey|llugar = Gotinga|editorial = Vandenhoeck und Ruprecht|idioma = inglés|isbn = 3-525-53573-2}}</ref> según un vehículu de tresmisión cultural y relixosa del cristianismu ortodoxu siriu, espublizándose al traviés d'[[Asia]] hasta llugares tan alloñaos como les mariñes malabares de la [[India]] y l'oriente de [[China]]. Y, inclusive, tamién llegó a sirvir a [[pueblu árabe|árabes]] y [[pueblo persa|perses]] (anque en menor midida pa estos postreros) como mediu de comunicación y diseminación cultural. De la que l'idioma clásicu d'[[Edesa]] caltener nuna vasta colección [[lliteratura|lliteraria]].
Llinia 131:
Nos últimos sieglos, el siriaco viose bien afeutáu pola so situación como llingua minoritaria y pol ascensu d'ideoloxíes nacionalistes nel Mediu Oriente. Una gran parte de los sirios cristianos del norte de [[Siria]] (anexáu por [[Turquía]] a principios del [[sieglu XX|sieglu {{versalita|xx}}]]) morrieron xuntu colos [[etnia armenia|armenios]] mientres el [[xenocidiu]] de [[1915]]. Anguaño la comunidá siriaca ye oxetu de midíes vexatories en suelu turcu.
Ente que n'[[Iraq]], fueron reprimíes les comunidaes de llingua siriaca de diverses maneres, particularmente mientres los años de 1930. Una cantidá importante abandonó la rexón y los emigraos establecer en diversos países occidentales. L'ascensu del ''[[Islam políticu]]'' mientres estos últimos años aumentó'l movimientu d'[[emigración]]. Más apocayá, la [[Guerra d'Iraq]] ([[2003]]) llevó a una [[anarquía]] que de fechu acarretó un recrudecimiento de los ataques por motivos relixosos.<ref>{{cita web |títulu=Ataque a comunidá cristiana aramea en Bagdag. (31/oct/2010)|url=http://www.youtube.com/watch?v=_Xz6FeXtKEM}}</ref><ref>{{cita noticia|autor=Hamid Ahmed|títulu=''Masacre de cristianos n'Iraq''. Dos hermanos muerren en Mosul|url=http://news.yahoo.com/s/ap/20101122/ap_on_re_el mio_hala/ml_iraq|axencia=Associated Press|editorial=Yahoo! Noticies|id=|página=|página=|fecha=22 de payares de 2010|
Apocayá, fíxose un esfuerciu por escribir los [[dialeutu|dialeutos]] falaos y aprovilos d'una [[gramática]] estandarizada, ente otros motivos, pa intentar desaniciar la desapaición d'estes llingües que se volvieron desaxeradamente fráxiles. El resurdimientu del siriaco llogró daqué d'ésitu cola creación d'un periódicu lliterariu siriaco (ܟܬܒܢܝܐ ''Kthābānāyā'') y la traducción de dalgunos [[llibru|llibros]] árabes y occidentales. En [[Suecia]], una comunidá de fala siriaca oriental constituyóse y la llei d'esti país esixe la enseñanza na llingua orixinaria.
Llinia 415:
| páxines = 75-87
| idioma = inglés
|
}}
* {{cita llibru |
Llinia 455:
| idioma = llatín
| formatu = PDF
|
}}
* Ferrer, Joan y Nogueras, Maria Antònia (1999). ''Manual de Gramática Siríaca''. Barcelona: Universitat de Barcelona. ISBN 84-931118-1-3
Llinia 483:
| idioma = inglés
| isbn = 1-59333-018-9
|
}}
* Muraoka, Takamitsu (2007). ''Siríacu Clásicu. Gramática básica con crestomatía''. Estella: Editorial Verbu Divín. ISBN 978-84-8169-391-1
Llinia 499:
| editorial = T. O. Weigel
| idioma = alemán
|
}}
* {{cita llibru |
Llinia 518:
| formatu = PDF
| isbn = 1-57506-032-9
|
}}
* {{cita llibru |
Llinia 561:
| idioma = francés y siríacu
| formatu = PDF
|
}}
| |||