Diferencies ente revisiones de «Rabat»
Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo parámetros de plantía |
m iguo parámetros de plantía |
||
Llinia 1:
{{Llocalidá}}
'''Rabat''' ({{lang-ar|الرباط}}, [[Treslliteración|tr.]]: ''Ar-Ribāṭ'') ye la [[Capital (política)|capital]] del [[Marruecos|Reino de Marruecos]] y de la rexón [[Rabar-Salé-Zemmour-Zaer]]. La ciudá ta asitiada na mariña [[Océanu Atlánticu|atlántica]], n'orellar sur y na desaguada del ríu [[Bu Regreg]], que la dixebra de la vecina ciudá de [[Salé]]. Según el [[censu de población|censo]] de [[2004]] tenía una población de 1.622.860 habitantes, lo que la convierte na segunda ciudá más populosa del país tres [[Casablanca]].<ref name="censu"/><ref name="censomarruecos">{{Cita web |url=http://population-statistics.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=ye&deas=wg&geo=-134&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan |títulu=Marruecos: Les ciudaes más grandes con estadístiques de población|
El so alcalde en [[2009]] ye [[Fathallah Oualalou]], de la [[USFP]], escoyíu'l [[23 de xunu]] de 2009 gracies a una atípica alianza colos islamistes del [[PJD]], los lliberales del [[Istiqlal]], los [[comunistes]] del [[PPS]] y los [[centrista|centristes]] del [[RNI]].
== Historia ==
La hestoria de Rabat empezó con un asentamientu conocíu como [[Necrópolis de Chellah|Chellah]] na ribera del [[Bu Regreg]],<ref>{{Cita web |url=http://www.megalithic.co.uk/article.php?sid=17910 |títulu=Chellah - Ancient Village or Settlement in Morocco |autor= C. Michael Hogan |editor=The Megalithic Portal |idioma=inglés |
El nucleu orixinal de la ciudá foi'l campamentu fortificáu o ''[[ribat]]'' construyíu pol [[sultán]] [[almohade]] [[Abd Al-Mumin]] en [[1146]], aprovechando una alta paré predresa qu'apodera la desaguada del ríu. El llugar foi base pa incursiones [[Imperiu almohade|almohades]] na [[Península Ibérica]] y foi bautizáu como ''Ribat al-Fath'', traducíu como «Campamentu de la Victoria» o «Fortaleza de la Victoria».<ref name="hestoria">{{Cita web |url=http://rabat.ma/portal/interne/rabat-en-langues.html |títulu=RABAR en langues |autor=Rabar. Portail sur la Capitale du Maroc |idioma=varios idiomes |
En [[1195]] el so nietu [[Yaqub al-Mansur]] proyeutó la construcción d'una gran ciudá que s'estendía sobre más de cuatrocientes hectárees, arrodiada de pimpanes muralles y fortificaciones con cinco grandes puertes. Nella tenía d'alzase una gran mezquita con cuatrocientes columnes pa superar a la [[Giralda]] de [[Sevilla]] y a la [[Mezquita Kutubia|Koutoubia]] de [[Marrakech]], pero les obres fueron deteníes tres la so muerte en [[1199]].<ref name="elmundoviajes"/> D'ella namái sobrevivió la [[Torre Hasan]] de 44 metros, venti menos que'l proyeutu orixinal.<ref name="elmundoviajes"/> Tres la so muerte la ciudá foi práuticamente abandonada y en [[1260]] el [[Rei d'España|rei español]] [[Alfonsu X de Castiella|Alfonsu X]] conquistó y amburó la ciudá.<ref name="hestoria"/><ref name="elmundoviajes"/> La ciudá nun llegó a allugar el númberu d'habitantes pa la que foi construyida, y dende el fin del imperiu almohade, a finales del [[sieglu XIII|sieglu XIII]], hasta'l [[sieglu XVII|sieglu XVII]] la so importancia escayó considerablemente. Contribuyó a esta decadencia la conquista [[benimerines|benimerina]] de la zona, quien escoyeron a [[Fez (Marruecos)|Fez]] como la so capital. D'esti periodu data la necrópolis de [[Chellah]], asitiada extramuros de la ciudá. <!-- esto contradiz lo que diz el primer párrafu d'esta sección ¿? -->
[[Archivu:Palace gate.jpg|thumb|right|280px|Puerta de la fortaleza de los Udaia.]]
Nun foi hasta [[1610]] cuando la ciudá y la vecina Salé revitalizar tres la instalación de numberosos refuxaos [[espulsión de los moriscos|moriscos espulsaos d'España]]. Na fortaleza de los Udaia, la parte más antigua de la ciudá, instalóse la mayor parte de los trés mil habitantes del pueblu [[Estremadura|estremeñu]] de [[Hornachos]], que se caltuvieron xuníos tres la espulsión y acabaron llogrando del sultán [[Mulay Zaydan]] l'encargu de reconstruyir y curiar la vieya alcazaba. Nos años siguientes desenvolvieron una nutrida y eficaz flota de barcos y en [[1627]], aprovechando les lluches internes de los poderes marroquinos, y col sofitu de Sidi Ayachi, gobernador de Salé, proclamaron la so independencia política fundando la [[República de los Dos Orielles]] en Rabat (conocida n'Europa como «Salé la Nueva») y Salé, dedicada fundamentalmente a l'actividá [[corsariu|corsaria]] contra barcos cristianos.<ref>{{Cita web |url= http://hornachos.dip-badajoz.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.14/idmenu.1053/chk.7a1y280d27acafa86a26c4cfdcbead31.html |autor=Conceyu de Hornachos |títulu= Historia de Hornachos |
Col establecimientu del [[Protectoráu francés de Marruecos|protectoráu de Marruecos]], la ciudá quedó sol control alministrativu francés. En [[1912]] el mariscal [[Louis Hubert Lyautey|Lyautey]] escoyó Rabat como capital alministrativa del [[Protectoráu francés de Marruecos]] y en [[1956]], tres la independencia de Marruecos, la ciudá convertir na capital del país.
Dempués de la [[Segunda Guerra Mundial]], los [[Estaos Xuníos]] llograron presencia militar en Rabat tomando l'antigua base aérea francesa. A principios de la [[años 1950|década de 1950]], la base aérea Rabar-Salé yera una instalación de la [[Fuercia Aérea de los Estaos Xuníos]] (USAF) qu'allugaba a la [[17ª fuercia aéreo]] y a la [[5ª división aérea]], que supervisó la llegada a la base del [[Boeing B-47 Stratojet|B-47 Stratojet]] de la SAC (''Strategic Air Command''). Cola desestabilización del gobiernu francés en Marruecos y l'independencia del país en [[1956]], el gobiernu de [[Mohammed V]] quixo que los Estaos Xuníos retiraren les bases de la SAC de Marruecos, aportunando en dicha aición dempués de la intervención estauxunidense n'[[El Líbanu]] en [[1958]]. Los Estaos Xuníos alcordaron abandonar el país n'avientu de [[1959]], un procesu que se completó en [[1963]]. El SAC sintió que les bases marroquines yeren muncho menos crítiques por cuenta de la capacidá del llargu algame de los [[Boeing B-52 Stratofortress]], que reemplazaben a los B-47, y pola finalización de les instalaciones de la USAF n'[[España]] en 1959.<ref>{{Cita web |url=http://www.globalsecurity.org/wmd/facility/sidi_slimane.htm |títulu=Sidi Slimane Air Base, Morocco |autor=Global Security |idioma=inglés |añu=27 d'abril de 2008 |
== Xeografía ==
Llinia 32:
El clima de la ciudá ye [[clima mediterraneu|clima templáu mediterraneu]]. Polo xeneral, l'iviernu ye frescu, la temperatura medio en xineru, el mes más fríu, ronda los 12 [[°C]]. Pel hibiernu y primavera les precipitaciones son abondoses y frecuentes, casi siempres acompañaes por rabaseres de vientu. Pel branu, l'oral del [[océanu Atlánticu]] anidia la temperatura de la ciudá. La temperatura n'agostu, el mes más calorosu, ye de 22 °C.
Los meses más prestosos pa visitar Rabat son ochobre y mayu, cuando la temperatura diurno va de 17 °C a 23 °C. Les hores de sol al día añales son de cuatro hores y media con una temperatura medio añal de 17 °C.<ref>{{Cita web |url= http://www.linternaute.com/voyage/maroc/rabat/climat-meteo/ |títulu= Le climat de Rabar sur l'Internaute.com] |
{{Clima |location
Llinia 155:
|Avi sun = 179.8
|source 1 = HKO<ref name="HKO">{{Cita web
|url=http://www.hko.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/africa/mor_al/rabat_y.htm |títulu=Climatological Information for Rabar, Morocco |
|editorial=Hong Kong Observatory }}</ref>
|date=August 2011
Llinia 174:
}}
El centru históricu de la ciudá, qu'inclúi los principales edificios y places, foi declaráu [[Patrimoniu de la Humanidá]] pola [[Unesco]] en 2012.<ref>{{Cita web |url= http://whc.unesco.org/en/news/903 |títulu= Twenty-six new sites inscribed on UNESCO World Heritage List this year |fecha=2 de xunetu de 2012 |
* '''[[Casba de los Udayas]]''': [[rábida]] qu'apodera la desaguada del [[uadi]] [[Bu Regreg]] onde s'atopa'l muséu de Udayas: la rábida foi concebida de primeres como l'abelugu del muséu nacional Xoyes.
Llinia 234:
* {{bandera|Turquía}} '''[[Istambul]]''', [[Turquía]]
* {{bandera|Estaos Xuníos}} '''[[Honolulu]]''', [[Estaos Xuníos]]
* {{bandera|España}} '''[[Les Palmes de Gran Canaria]]''', [[España]]<ref>{{Cita web |url=http://www.canariasahora.es/noticia/53829/ |títulu=Les Palmes Gran Canaria y Rabar, hermanaes pa promover desenvolvimientu social |editor=[[Canaries Agora]] |añu=4 d'avientu de 2008 |
* {{bandera|España}} [[Madrid]] - [[España]]
| |||