Diferencies ente revisiones de «Kim Young-sam»

Llicenciáu en Filosofía pola [[Universidá Nacional de Seúl]], en [[1954]] foi escoyíu diputáu na [[Asamblea Nacional de Corea del Sur]] mientres el mandatu de [[Syngman Rhee]]. Dende [[1961]] convertir n'unu de los líderes [[Oposición Política|opositores]] a los réximes autoritarios de [[Park Chung-hee]] y [[Chun Doo-hwan]]. Cuando esti postreru dio un [[Golpe d'Estáu del 17 de mayu|golpe d'Estáu en 1980]], Young-sam foi puestu baxu [[arrestu domiciliariu]] hasta [[1983]] y espulsáu de l'actividá política hasta [[1985]]. Una vegada restablecíu, pudo liderar los movimientos pa les reformes democrátiques y en [[1987]] quedó segundu nes [[Eleiciones presidenciales de Corea del Sur de 1987|primeres eleiciones presidenciales]] por sufraxu universal.<ref>{{cita web |títulu=Polémica victoria oficialista en Corea del Sur|url = http://elpais.com/diariu/1987/12/17/portada/566694001_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 17 d'avientu de 1987 |fechaaccesu=29 d'ochobre de 2015}}</ref>

Mientres la [[Guerra de Corea|guerra coreana]] llogró'l graduáu en Filosofía pola [[Universidá Nacional de Seúl]] ([[1952]]) y cumplió el serviciu militar nel [[Exércitu de la República de Corea]] hasta'l final del conflictu.<ref name=":0">{{cita web |títulu=Biografia de Kim Young Sam|url = http://www.biografiasyvidas.com/biografia/k/kim_young.htm|sitiowebsitiuweb = www.biografiasyvidas.com |fechaaccesu=31 d'ochobre de 2015}}</ref>

Arriendes de esa victoria, Young-sam pasó a ser escorríu políticamente por Chung-hee. En setiembre de 1979, un tribunal inhabilitára-y pa presidir el NPD pol so sofitu a una manifestación que terminó n'incidentes violentos. En protesta por esa sentencia, el políticu percanció sofitu internacional y concedió una entrevista al ''[[New York Times]]'' pa pidir al gobiernu d'[[Estaos Xuníos]], lideráu por [[Jimmy Carter]], que dexara de sofitar una [[Dictadura|dictadura tapada]].<ref name=":6" /> Un mes dempués, el presidente surcoreanu decretó la so espulsión de l'Asamblea Nacional.<ref name="repr">{{cita web |títulu=Crecedera económica y restricción de llibertaes|url = http://elpais.com/diariu/1979/10/27/internacional/309826809_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 27 d'ochobre de 1979 |fechaaccesu=27 d'ochobre de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Tolos diputaos del NPD dimitieron en bloque, Kim llevó a cabu una [[fuelga de fame]] de 23 díes ya inclusive el gobiernu estauxunidense retiró al so embaxador.<ref name=":6" /> Aun así, el gobiernu nun venció y produciéronse marches populares en [[Busan]], [[Masan]] y [[Seúl]] pa reclamar un cambéu de réxime

Chung-hee foi asesináu'l [[26 d'ochobre]] de [[1979]] pol direutor de l'[[Axencia Central d'Intelixencia Coreana]].<ref name="kill">{{cita publicación |títulu = 1979: South Korean President killed|url = http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/26/newsid_2478000/2478353.stm|periódicu = BBC|fecha = 26 d'ochobre de 1979 |fechaaccesu=27 d'ochobre de 2015|idioma = en}}</ref> Sicasí, la so muerte nun abrir pasu a una mayor democracia. Nel so llugar, el 12 d'avientu de [[1979]] producióse un golpe d'Estáu nel senu de les Fuercies Armaes pol que'l xeneral [[Chun Doo-hwan]] asumió'l poder, y meses dempués declaróse la llei marcial.<ref>{{cita web |títulu=Kwangju permanez erma tres la ocupación militar|url = http://elpais.com/diariu/1980/05/28/internacional/328312809_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 28 de mayu de 1980 |fechaaccesu=27 d'ochobre de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Young-Sam foi espulsáu de l'Asamblea ya inhabilitáu pa exercer la política, vetu que nun se llevantaría hasta [[1985]].<ref name=":4">{{cita publicación |títulu = Man in the News; Korea's Pick: A Pragmatist Kim Young Sam|url = http://www.nytimes.com/1992/12/20/world/man-in-the-news-korea-s-pick-a-pragmatist-kim-young-sam.html|periódicu = The New York Times|fecha = 20 d'avientu de 1992 |fechaaccesu=3 de payares de 2015|issn = 0362-4331 |nome=David Y.|apellíos = Sanger|idioma = en}}</ref> Dende entós formó parte de movimientos democráticos que llograron una reforma constitucional en setiembre de 1987.<ref name=":4" />

Les [[eleiciones presidenciales de Corea del Sur de 1987]] fueron les primeres por [[sufraxu universal]] a les que cualquier candidatu podía presentase, con una llende de mandatu de cinco años. Young-sam lideraba'l partíu Reunificación Democrática y nun llegó a un alcuerdu col otru líder opositor, [[Kim Dae-Jung|Kim Dae-jung]], pa presentar una candidatura conxunta.<ref>{{cita web |títulu=Presión popular por que la oposición surcoreana opte por un solu candidatu|url = http://elpais.com/diariu/1987/12/11/internacional/566175622_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 11 d'avientu de 1987 |fechaaccesu=29 d'ochobre de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Aprovechando esa circunstancia, el candidatu del partíu presidencial, [[Roh Tae-woo]], foi'l ganador de los comicios col 36 % de los votos, ente que Young-sam quedó en segundu llugar col 28 %. En constituyéndose el nuevu gobiernu de La Sexta República, Young-sam arrenunció al cargu de xefe de la oposición.<ref>{{cita web |títulu=Kim Young Sam arrenuncia a ser el xefe de la oposición surcoreana|url = http://elpais.com/diariu/1988/02/09/internacional/571359614_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 9 de febreru de 1988 |fechaaccesu=2 de payares de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Bona parte de la so aición parllamentaria centrar en controlar el cumplimientu de les nueves midíes y en sofitar l'amenorgamientu de poder de la cúpula militar.<ref>{{cita web |títulu=El presidente surcoreanu, contra les cuerdes|url = http://elpais.com/diariu/1989/03/30/internacional/607212010_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 30 de marzu de 1989 |fechaaccesu=30 d'ochobre de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref>

Nes [[eleiciones presidenciales de Corea del Sur de 1992]], la candidatura conservadora de Kim Young-sam proclamóse vencedora con casi 10 millones de votos (42 %) per delantre de [[Kim Dae-jung|Dae-jung]] y del empresariu [[Chung Ju-yung]].<ref name=":4" /> Convertíase asina nel primer civil que gobernaba'l país tres más de tres décades de presidentes militares.<ref name=":1">{{cita web |títulu=Kim Young Sam gana les eleiciones presidenciales en Corea del Sur|url = http://elpais.com/diariu/1992/12/19/internacional/724719614_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 19 d'avientu de 1992 |fechaaccesu=2 de payares de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Nel so programa eleutoral, Young-sam prometía fondes reformes alministratives y económiques, llucha contra la corrupción y consolidar la democracia.<ref name=":1" /> El so nomamientu como presidente producióse'l [[25 de febreru]] de [[1993]].

Una de les primeres midíes que tomó'l nuevu gobiernu foi purgar a los militares del [[Hanahoe]] y abrir una investigación de los delitos cometíos pol altu mandu.<ref name=":6" /> En [[1995]], la fiscalía de Corea del Sur reabrió los casos contra'l expresidente [[Chun Doo-hwan]] y el so socesor [[Roh Tae-woo]] por presuntos delitos de tráficu d'influencies, confechu y amotinamientu: tantu nel golpe d'Estáu de 1979 como na represión del [[Masacre de Gwangju|llevantamientu de Gwangju]].<ref>{{cita web |títulu=Condergáu a muerte el expresidente surcoreanu Chun Doo Hwan pol golpe militar de 1979|url = http://elpais.com/diariu/1996/08/27/internacional/841096806_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 27 d'agostu de 1996 |fechaaccesu=29 d'ochobre de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Doo-hwan foi condergáu a muerte, anque en presentando recursu rebaxóse-y a cadena perpetua, ente que Tae-woo foi condergáu a 17 años de cárcel. Dambos debíen amás pagar una cuantiosa multa.<ref>{{cita web |títulu=expresident Roh Tae-woo to Pay Remainder of Massive Fine|url = http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2013/08/22/2013082201400.html|sitiowebsitiuweb = The Chosun Ilbo |fechaaccesu=30 d'ochobre de 2015|idioma = en}}</ref> Pa combatir la corrupción, Kim instauró la prohibición de tener cuentes bancaries con seudónimu.<ref name=":6" />

La popularidá de Young-sam fundir nel so últimu añu de mandatu.<ref name=":3" /> En 1997 desvelóse que la multinacional Hanbo Steel había pagu presuntes comisiones a miembros del gobiernu y al partíu.<ref name=":2">{{cita web |títulu=El presidente surcoreanu pide perdón por un escándalu financieru|url=http://elpais.com/diariu/1997/02/26/internacional/856911604_850215.html|editorial=El País|fecha=26 de febreru de 1997 |fechaaccesu=31 d'ochobre de 2015}}</ref> Inclusive'l fíu del presidente, Kim Hyun-chul, participó de la trama y foi deteníu.<ref>{{cita web |títulu=Deteníu un fíu del presidente surcoreanu|url = http://elpais.com/diariu/1997/05/18/internacional/863906415_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 18 de mayu de 1997 |fechaaccesu=3 de payares de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Anque Young-sam nun taba personalmente implicáu, tuvo que pidir esculpes públiques y depurar responsabilidaes.<ref name=":2">{{cita web |títulu=El presidente surcoreanu pide perdón por un escándalu financieru|url=http://elpais.com/diariu/1997/02/26/internacional/856911604_850215.html|editorial=El País|fecha=26 de febreru de 1997 |fechaaccesu=31 d'ochobre de 2015}}</ref><ref>{{cita publicación |títulu = Hanbo Steel Founder Given 15 Years in Korean Scandal|url = http://www.nytimes.com/1997/06/02/business/hanbo-steel-founder-given-15-years-in-korean-scandal.html|periódicu = The New York Times|fecha = 2 de xunetu de 1997 |fechaaccesu=3 de payares de 2015|issn = |idioma = en}}</ref> A un mes de los comicios produció l'españíu de la [[crisis financiera asiática]], que fundió la economía nacional y provocó la cayida de [[Hyundai]] y [[Daewoo]], los dos mayores conglomeraos.<ref>{{cita web |títulu=Tres décades de vertixinosu despegue|url = http://elpais.com/diariu/1997/12/13/economia/881967606_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 13 d'avientu de 1997 |fechaaccesu=3 de payares de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> El país viose obligáu a devaluar la moneda ya inclusive tuvo que pidir ayuda al [[Fondu Monetariu Internacional]].<ref name=":3" /><ref>{{cita web |títulu=Corea del Sur suspende l'actividá de cinco banco y la so moneda cai un 10% nun solu día|url = http://elpais.com/diariu/1997/12/11/economia/881794805_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 11 d'avientu de 1997 |fechaaccesu=3 de payares de 1997|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref>

Kim Young-sam nun podía presentase a la reelección, asína que'l socesor del [[Partíu de la Nueva Corea]] pa les [[Eleiciones presidenciales de Corea del Sur de 1997|eleiciones de 1997]] foi'l xuez [[Llei Hoi-chang]], salíu d'unes [[primaries]].<ref>{{cita web |títulu=Lee Hoi Chang, l'inespertu|url = http://elpais.com/diariu/1997/12/18/internacional/882399616_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 18 d'avientu de 1997 |fechaaccesu=3 de payares de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> A pesar de qu'el conservadores llograron casi'l mesmu sofito qu'en [[1992]], la [[crisis financiera asiática]] foi determinante por que'l candidatu lliberal [[Kim Dae-Jung|Kim Dae-jung]] (Congresu Nacional) superáralos con 10 millones de votos.<ref>{{cita web |títulu=El populista Kim Dae Jung gana la presidencia de Corea del Sur col retu de salvar al país|url = http://elpais.com/diariu/1997/12/19/internacional/882486001_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 19 d'avientu de 1997 |fechaaccesu=3 de payares de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> Yera la primer vegada que'l partíu de la oposición ganaba unes eleiciones presidenciales, y tamién la primera ensin incidentes nel trespasu de poder, señal de que la democracia yá taba consolidada.

Díes dempués, Kim Young-sam alcordó con [[Kim Dae-Jung|Dae-jung]] una amnistía pa [[Chun Doo-hwan]] y [[Roh Tae-woo]] como xestu de reconciliación nacional».<ref name=":5">{{cita web |títulu=El presidente surcoreanu y el so socesor alcuerden amnistiar a dos ex xefes d'Estáu encarcelaos|url = http://elpais.com/diariu/1997/12/21/internacional/882658801_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 21 d'avientu de 1997 |fechaaccesu=29 d'ochobre de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref> La sanción económica nun foi perdonada, pero la so puesta en llibertá xeneró protestes en tol país.<ref>{{cita web |títulu=La lliberación de los dos expresidentes provoca protestes en Corea del Sur|url = http://elpais.com/diariu/1997/12/23/internacional/882831616_850215.html|sitiowebsitiuweb = El País|fecha = 23 d'avientu de 1997 |fechaaccesu=3 de payares de 2015|idioma = |nome = |apellíu = }}</ref>

Nos sos últimos años de vida siguió reconocíu como una figura expresidencial, ensin que se viera chiscáu por escándalos como sí asocedió colos sos antecesores, y tuvo problemes de salú derivaos de la edá.<ref name=":7">{{cita web |títulu=(3rd LD) Former President Kim Young-sam dies at age 88|url = http://english.yonhapnews.co.kr/national/2015/11/22/65/0301000000AEN20151122000553315F.html|sitiowebsitiuweb = Yonhap |fechaaccesu=22 de payares de 2015|idioma = en|fecha = 22 de payares de 2015}}</ref>

Kim Young-sam finó'l [[22 de payares]] de [[2015]] a los 87 años por una [[Sepsis|septicemia]] nel Hospital Nacional Universitariu de Seúl, onde fuera hospitalizáu tres díes antes.<ref name=":6" /><ref name=":7">{{cita web |títulu=(3rd LD) Former President Kim Young-sam dies at age 88|url = http://english.yonhapnews.co.kr/national/2015/11/22/65/0301000000AEN20151122000553315F.html|sitiowebsitiuweb = Yonhap |fechaaccesu=22 de payares de 2015|idioma = en|fecha = 22 de payares de 2015}}</ref>