Diferencies ente revisiones de «Primeros reinos de taifas»

Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo testu: desembarco => desembarcu
m iguo contraición: a el so => al so
Llinia 11:
Primeramente constituyéronse más de venti pequeños estaos o taifas autónomes dirixíos por caudiellos locales procedentes d'una familia que se perpetuó a lo llargo del [[sieglu XI]] nuna dinastía reinante. Asina ocupen el poder cles de l'antigua aristocracia árabe en Valencia ([[Dinastía Amirí|amiríes]] (descendientes d'[[Almanzor]]) y Zaragoza ([[tuyibí]]es y [[hudí]]es). Na zona occidental facer col poder tribus bereberes bien arabizadas, que formaben parte de la población andalusí dende la conquista de [[Táriq ibn Ziyad|Tariq]] a empiezos del [[sieglu VIII]]: los [[Dinastía Aftasí|aftasíes]] en Badayoz, [[birzalí]]es en [[Carmona]], [[zirí]]es en Granada, [[Hammudíes|hamudíes]] n'[[taifa d'Alxecires|Alxecires]] y [[taifa de Málaga|Málaga]] y [[abadí]]es en [[Sevilla]]. Col pasu de los años, les taifas de [[taifa de Sevilla|Sevilla]] (que conquistara toles pequeñes taifas de l'Andalucía occidental y Murcia na parte de la oriental), [[taifa de Badayoz|Badayoz]], [[taifa de Toledo|Toledo]] y [[Taifa de Zaragoza|Zaragoza]], constituyiríen les potencies islámiques peninsulares.
 
Polo xeneral, les taifas más poderoses fueron absorbiendo col tiempu a les más pequeñes. Asina, la taifa de Sevilla, conquistó y anexonó a les más pequeñes d'[[Taifa d'Arcos|Arcos]], [[Taifa de Santa María del Algarve|Algarve]], [[Taifa d'Alxecires|Alxecires]], [[Taifa de Morón|Morón]], [[Taifa de Ronda|Ronda]], [[Taifa de Carmona|Carmona]], [[Taifa d'Huelva|Huelva]], [[Taifa de Mértola|Mértola]], [[Taifa de Borrina|Borrina]] y [[Taifa de Xibles|Xibles]], estes postreres, asitiaes al sur del actual [[Portugal]], naguaes tamién pola taifa de Badayoz. Per otru llau, na antigua Marca Cimera del califatu, los hudíes de Zaragoza axuntaron un conglomeráu que n'ocasiones se segregaron como taifas independientes, formáu por [[Tudela]], [[Taifa de Calatayud|Calatayud]], [[Huesca]], [[Taifa de Lleida|Lleida]] o [[Taifa de Tortosa|Tortosa]], llegando escontra [[1080]] a ocupar el territoriu peninsular de la poderosa [[taifa de Denia]] (que consiguió conquistar les [[Baleares]] y [[Cerdeña]] y axuntó una flota de guerra de cientu venti naves) y faer vasalla a la rica pero desarimada [[Taifa de Valencia]]. Sicasí, nesta zona, y gracies a elal so arteru manexu de la diplomacia, llograron sobrevivir dinastíes independientes na [[taifa de Albarracín]] y la [[taifa de Alpuente]].
 
Mientres l'apoxéu de los reinos de taifas del [[sieglu XI]] los sos reyezuelos intentaron reproducir les estructures del califatu omeya a una escala menor. Pa ello compitieron ente sigo non solo militarmente sinón tamién procuraron amosar la so rellumanza intelectual. Pa ello, trataron d'arrodiase de los más prestixosos [[poeta|poetes]], [[científicu|científicos]] y [[artista]]s. Paradójicamente, el periodu de taifas foi de la mesma el del máximu apoxéu de la cultura andalusí, y nesti sieglu les sos creaciones intelectuales adopten calteres propios ya independientes del islam oriental. Naz nesti sieglu una filosofía n'A el-Ándalus con una particular idiosincrasia, progresen les [[matemática]]s y l'[[astronomía]], floria la [[Poesía árabe nos reinos de taifas|poesía]] y l'arquiteutura desenvuelve un estilu manierista que va influyir darréu nel arte magrebino d'[[arte almorávide|almorávides]] y [[arte almohade|almohades]].