Diferencies ente revisiones de «Realismu lliterariu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m preferencies llingüístiques: adaptación => adautación |
m preferencies llingüístiques: indirectu => indireutu |
||
Llinia 51:
L'orixe del realismu lliterariu européu hai que buscalo na [[lliteratura española medieval]] y la [[novela picaresca]] española y, en concretu, na versión que configuró sobre esa tradición el novelista [[Miguel de Cervantes]]. El desmitificador modelu cervantín influyó poderosamente na lliteratura europea posterior, pero'l descreitu pol que pasó'l xéneru narrativu mientres el [[sieglu XVIII]] aplazó'l so influxu européu hasta bien entráu'l [[sieglu XIX]], salvu nel casu d'Inglaterra, que nel sieglu XVIII empezó'l so propiu realismu de la mano de [[Daniel Defoe]], [[Samuel Richardson]] o [[Henry Fielding]], ente otros, y del que bona parte d'los escritores realistes posteriores son debedores.
La novela realista europea vien ser la [[épica]] de la [[clase media]] o burguesa que consiguió —a lo llargo de socesives revoluciones que-y fueron confiriendo cada vez mayor poder ([[1789]], [[1820]], [[1830]] y [[1848]])—, instalase como clase dominante en tolos aspeutos de la vida, incluyíu'l cultural y l'estéticu. Los ideales burgueses (materialismu, utilitarismu, busca del ésitu económico y social) van dir apaeciendo na novela adulces, y na so fase final tamién van dir apaeciendo dalgunos de los sos problemes internos (el papel de la muyer instruyida y sicasí sacupada; l'éxodu del campu a la ciudá y la mutación de valores subsecuente, por casu). Per otra parte, cuando se vaigan repitiendo y escosando les temes relatives a la burguesía, la descripción realista va dir enfusando n'otros ámbitos y va dexar la mera descripción esterna de les conductes pa pasar a la descripción interna de les mesmes, tresformándose en [[novela psicolóxica]] y xenerando procedimientos narrativos introspectivos como'l [[monólogu#El monólogu interior|monólogu interior]] y l'[[estilu
En [[Francia]] fueron escritores realistes Henri Beyle ''[[Stendhal]]'', [[Honoré de Balzac]] y [[Gustave Flaubert]]. Nel [[Reinu Xuníu]] destaquen [[George Eliot]] (1819–1880) con obres como ''[[Middlemarch|Middlemarch: A Study of Provincial Life]]'' (1871–72), [[William M. Thackeray]] (''[[La feria de les vanidaes]]'', 1847) y [[Charles Dickens]] (''David Copperfield'', 1849), ente otros; en [[Rusia]] [[Lev Tolstói]] y [[Fiódor Dostoyevski]]. N'España [[Benito Pérez Galdós]], [[Leopoldo Alas Clarín]], [[José María de Pereda]] y [[Emilia Pardo Bazán]] (vease [[novela realista]]). Portugal cunta con [[Eça de Queiroz]]. N'[[Italia]], el movimientu denominóse [[verismu]] y tien al so más carauterizáu representante en [[Giovanni Verga]]. Tocantes a la lliteratura escrita n'alemán, ye un movimientu d'esti sesgu'l llamáu [[Biedermeier]] y pueden considerase realistes los novelistes suizos [[Albert Bitzius]] (qu'utilizaba'l seudónimu Jeremías Gotthelf), [[Gottfried Keller]], [[Conrad Ferdinand Meyer]], el austriacu [[Adalbert Stifter]] y los alemanes [[Friedrich Hebbel]], [[Theodor Storm]], [[Theodor Fontane]], [[Gustav Freytag]] y [[Wilhelm Raabe]], anque esta estética inda siguió anovándose mientres el sieglu XX al traviés de la obra lliteraria de [[Thomas Mann]].
Llinia 81:
*El [[posromanticismu]] puramente dichu de la segunda metá del sieglu XIX, qu'entemez, en distintes dosis, realismu y romanticismu, ensin llograr superar la íntima contradicción ente estos dos corrientes. La novela ''[[Madame Bovary]]'', de [[Flaubert]], puede considerase típica d'esta corriente. Otru escritores postrománticos: [[Robert Louis Stevenson]], [[Arthur Conan Doyle]], [[Joseph Conrad]], [[Rudyard Kipling]], [[Herman Melville]] y [[Thomas Carlyle]].
*La novela psicolóxica; de les minucioses descripciones esteriores del realismu pasar a les interiores y del [[narrador omnisciente]] al [[monólogu interior]] y, yá nel [[sieglu XX]], la [[novela psicolóxica]] cultiva una faceta determinada del realismu: escosada la descripción física y material de les redolaes y escenarios, l'atención céntrase más bien nos personaxes, que la so psicoloxía ye lo único yá que interesa. Asina asocede col impresionismu de [[Marcel Proust]] y los personaxes de [[Henry James]], absorbíos pol so propiu puntu de vista. El novelista forzar a describir nos sos mínimos detalles los ires y venires de conciencia, por aciu téuniques como la del [[monólogu interior]] y l'[[estilu
*El [[simbolismu]], espresu sobremanera nos xéneros de la llírica ([[Charles Baudelaire]], [[Paul Verlaine]], [[Arthur Rimbaud]], [[Stéphane Mallarmé]]) y el teatru ([[Maurice Maeterlinck]])
| |||