Diferencies ente revisiones de «Artes lliberales»

Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo testu: Deas => Des (francés/alemán)
m enllaces seguros
Llinia 10:
La enumeración de siete artes lliberales yá apaez nuna obra del escritor llatín [[Marcianu Capella|Martianus Capella]] (''Satyricon'' o ''De Nuptiis Philologiae et Mercurii et de septem Artibus liberalibus libri novem'', ente 410 y 429).<ref>
* [http://ec.aciprensa.com/wiki/Marcianu_Capella Enciclopedia católica].
* [httphttps://books.google.es/books?id=Ois7AAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=capella+satyricon&hl=es&sa=X&ei=7D_TT9XFBaic0QWSqLWVBA&vei=0CDgQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false Google books]
* [httphttps://books.google.es/books/about/De_nuptiis_Philologiae_et_Mercurii_et_de.html?hl=es&id=zxoYAQAAMAAJ Google books]</ref> Na segunda metá del sieglu VI, [[Casiodoro]] procuró [[cristianización|cristianizarlas]] y sistematizarlas como un cuerpu [[enciclopédicu]] de conocencies nes sos ''[[Institutiones saecularium litterarum]]''. El so usu nes [[escueles monástiques]] y [[escueles catedralicies|catedralicies]] de l'[[Alta Edá Media]] xeneralizaron el conceutu, que s'afitó particularmente a finales del sieglu VIII, cuando ''Trivium et Quadrivium'' adoptáronse como [[currículu (educación)|''currículum'' educativu]] por [[Alcuino de York]] pa la [[Escuela Palatina de Aquisgrán]]. Asina, estremábense los dos grupos d'estudios:
 
* ''Trivium'' significa en [[llatín]] «tres víes o caminos»; arrexuntaba les disciplines rellacionaes cola [[elocuencia]], según la máxima ''Gram. loquitur, Dia. vera docet, Rhet. verba colorat'' («la gramática ayuda a falar, la dialéctica ayuda a buscar la verdá, la retórica colorea les pallabres»). Asina entendíen la [[gramática]] (''lingua'' -«la llingua»-), [[dialéctica]] (''ratio'' -«la razón»-) y [[retórica]] (''tropus'' -«les figures»-).
 
* ''Quadrivium'' significa «cuatro caminos»; arrexuntaba les disciplines rellacionaes coles [[matemática|matemátiques]], según la máxima ''Ar. numerat, Geo. ponderat, As. colit astra, Mus. canit.'' («l'aritmética numbera, la xeometría sopesa, l'astronomía cultiva los astros, la música canta»); [[Arquitas]] (428 e.C. - 347 e.C. ) sostuvo que la [[matemática]] taba constituyida por tales disciplines tamién. Estudiábase asina l'[[aritmética]] (''numerus'' -«los númberos»-), [[xeometría]] (''angulus'' -«los ángulos»-), [[astronomía]] (''astra'' -«los astros»-) y [[música]] (''tonus'' -«los cantares»-).<ref>
* [httphttps://books.google.es/books?id=ugZHAAAAcAAJ&pg=PA451&dq=verba+colorat&hl=es&sa=X&ei=NV_TT9v_GYXJ0QXcsuj3Aw&vei=0CDcQ6AEwAA#v=onepage&q=verba%20colorat&f=false ''Revista ibérica de ciencies, polit́ica, lliteratura, artes ya instrucción pública''], 1861, pg. 451.
* L'hexámetru mnemotécnicu ye citáu en [http://www.newadvent.org/cathen/01760a.htm Catholic Encyclopedia]:
{{cita|Lingua, tropus, ratio, numerus, tonus, angulus, astra.<p>
Llinia 33:
== Otres enumeraciones y otres artes ==
Tamién esisten enumeraciones más complexes, como la d'[[Enrique de Villena]] ''el nigrománticu'', que llista cien artes o «ciencies» (toles cualos seríen conocíes por [[Virgilio]]), de les cualos sesenta son «lícites» y cuarenta «vedaes» (prohibíes, por derivase de la [[maxa]] o «males artes»).<ref>* Prólogu a la traducción de ''La Eneida'', citáu en ''Revista ibérica...'', ''op. cit.''
* Helmut C. Jacobs, Beatriz Galán Echevarría, [httphttps://books.google.es/books?id=eTIQAQAAIAAJ&q=%22cien+ciencies%22+virgilio+villena&dq=%22cien+ciencies%22+virgilio+villena&hl=es&sa=X&ei=DnPTT7uKBOm00QWqrbiDBA&vei=0CDMQ6AEwAA ''Divisiones philosophiae: clasificaciones españoles de les artes y les ciencies na Edá Media y el Sieglu d'Oru''], Iberoamericana, 2002, ISBN 8484890414.</ref>
 
Como «artes lliberales» designar nos ''[[studia generalia]]'' y la [[universidá medieval]] a los estudios que teníen como propósitu aportar a les mañes intelectuales especulatives, y les conocencies xenerales» y «universales», primero que a mañes práutiques y concretes d'ocupaciones especializaes. A partir del [[Renacimientu]], la considerancia [[humanista]] de ciertes artes obviamente «manuales» como sublimes, llevó a los [[artistes]] y [[estudiu de la hestoria del arte|tratadistas d'arte]] a esforciase (con fuerte oposición) por definiles como [[belles artes]] o [[artes mayores]], acutando pa otres, menos prestixoses (les [[artesaníes]]), les denominaciones d'[[artes decoratives]] o [[artes menores]].<ref>Marcos de Santa Teresa, ''op. cit.'':