Diferencies ente revisiones de «Italia meridional»

=== Magna Grecia ===

{{AP|Magna Grecia}}

'''Magna Grecia''' (en [[Idioma griegu|griegu]] Μεγάλή Ελλάς ''Megalê El'lás'') ye'l nome dau na Antigüedá al territoriu ocupáu polos colonu griegos al sur de la [[península itálica|península italiana]] y [[Sicilia]], onde fundaron [[polis]] que comerciaron cola so metrópoli.

Orixinalmente, Magna Graecia foi'l nome usáu polos romanos pa describir la área alredor de l'antigua colonia griega de [[Graia]] (Γραία), de forma que la área entera de [[colonización griega]] na península Italiana y Sicilia foi conocida por esti nome. Ello ye que los términos "Grecia" y "griegos" n'[[Llingua española|español]] y munchos otros idiomes vienen del términu llatín.

 

==== Conquista y dominación normanda, 1071-1198 ====

{{AP|Conquista normanda d'Italia Meridional}}

Sicilia foi conquistada escontra'l [[1071]] pol gran conde [[Roger I de Sicilia|Roger]], siendo a partir d'esta conquista un condáu. El conde Roger formaba parte d'unos mercenarios normandos qu'habíen estáu pagos por bizantinos que deseyaben espulsar a los [[sarracenos]] de la [[península Itálica]]. Con él empecipiará la [[Casa Altavilla|dinastía Hauteville]] en Sicilia.

 

==== Dominación Hohenstaufen, 1194-1266 ====

Enrique VI proclámase rei de Sicilia la {{Fecha|25|12|1194}}, en [[Palermo]], xuntu cola so esposa [[Constanza I de Sicilia]]. El so reináu va ser sicasí curtiu, yá que muerre en [[1197]]. Ente esta fecha y [[1220]], el [[Papa]] intenta frenar el poder de los Hohenstaufen en Sicilia. El reinu de Sicilia sicasí nun tien nengún poder central como nes demás monarquíes, asina que los barones y los obispos usurpen les prerrogativas reales, y les ciudaes grandes nun aconseyen siguir alantre coles sos instituciones comunales.

 

 

==== Dominación angevina, 1266-1282 ====

Al xubir al tronu [[Manfredo I de Sicilia]] el Papa [[Clemente IV]] escomulgar por ser fíu ilexítimu del so padre, volviéndose'l reinu de Sicilia propiedá del [[Papáu]]. En [[1262]] [[Constanza II de Sicilia]], fía del anterior casóse con [[Pedru III d'Aragón|Pedro'l Grande]], [[Reinu d'Aragón|rei d'Aragón]] y [[Condáu de Barcelona|conde de Barcelona]]. Esta situación d'acoso ente la dinastía Hohenstaufen y la [[Casa de Barcelona|casa d'Aragón-Barcelona]], siendo Constanza la heredera de Manfredo, provoca l'antipatía del francés Clemente IV que busca ayuda en [[Carlos I d'Anjou]], hermanu pequeñu del so aliáu [[Carlos IX de Francia]]. Asina les tropes de Carlos d'Anjou entren na islla y lluchen con Manfredo I na [[Batalla de Benevento (1266)|batalla de Benevento]], mientres Carlos ye coronáu rei de Sicilia en [[Roma]] en [[1266]].

 

 

==== Dominación aragonesa, 1282-1442 ====

Col matrimoniu de la heredera llegal de Manfredo I, Constanza II de Sicilia, con [[Pedru III d'Aragón|Pedro'l Grande d'Aragón]], el reinu de Sicilia convertir n'unu de los principales intereses del rei aragonés. Les [[Víspores sicilianos]] representen una doble rotura: primero contra los angevinos, colos cualos los impuestos yeren bien altos; y dempués contra l'heriedu de Federico I, un heriedu siempres en disputa (ente Hohenstaufen y angevinos) y que nun estabilizaba'l reinu. Asina mesmu foi un pidimientu d'autonomía. Pa poder faer frente a los angevinos, los sicilianos conviden a Pedro'l Grande a reivindicar los derechos de la so esposa, cosa que porta la separación en dos reinos.

 

 

=== Casa d'Austria, 1516-1700 ===

Con [[Carlos I d'España|Carlos I]] empieza'l reináu de la dinastía de los [[Habsburgu]], o [[Casa d'Austria]], cola que [[España]] va conocer la so mayor espansión territorial gracies a la conquista d'estensos territorios n'[[América]] y otres colonies d'ultramar. Amás, el rei [[Carlos I d'España|Carlos V]] foi coronáu Emperador del [[Sacru Imperiu]] lo qu'añedió estensos territorios europeos a la corona; darréu, [[Felipe II d'España|Felipe II]], aumenta los sos territorios n'América y cinxe la corona de [[Portugal]] colos sos territorios d'Ultramar, empecipiando [[Portugal so la Casa d'Austria|un periodu (1580-1640]]) nel que los dominios del ''Monarca Católicu'' pasaron a ser la mayor potencia económica y militar del mundu.

 

=== El Sur d'Italia na Unificación ===

{{AP|Unificación italiana}}

En 1860, [[Giuseppe Garibaldi]] intentó llograr la lliberación del [[reinu de les Dos Sicilies]], nel que [[Francisco II de les Dos Sicilies|Francisco II]] de [[Nápoles]] exercía una monarquía absoluta. Les constantes revueltes producíes fueron el caldu de cultivu pa la espedición de los Mil Camises Rojas, auspiciada por [[Camillo Cavour|Cavour]]. Al mandu de la so tropa de voluntarios, partió del puertu de Quarto cerca de [[Xénova]], con mil animaos homes. Desembarcó en [[Marsala]], [[Sicilia]] y en venciendo al exércitu borbónicu na [[batalla de Calatafemi]], entró en [[Palermo]] la capital siciliana. Ellí'l pueblu vitoreó el nome de Garibaldi y munchos valientes xunir al exércitu, les camises coloraes.

 

{{AP|Nápoles}}

 

 

Nápoles (en [[idioma napolitanu|napolitanu]] Nápule, n'[[idioma italianu|italianu]] Nápoli) ye la ciudá más poblada del [[sur]] d'[[Italia]], capital de la rexón de [[Campania]] y de la [[Ciudá metropolitana de Nápoles]]. Nápoles tien 984.242 habitantes (2006), y 4.400.000 nel [[área metropolitana]], la segunda d'Italia tres [[Milán]]. Los habitantes reciben el [[xentiliciu]] de napolitanos. Ta asitiada a mediu camín ente'l monte [[Vesubio]] y otra área volcánica, los [[Campos Flégreos]].