Diferencies ente revisiones de «Königsberg»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Estilu habitual na nuesa wiki
mSin resumen de edición
Llinia 1:
{{Otros usos|Kaliningráu|ver l'artículu col nome actual de la ciudá}}
{{llocalidá}}
{{Ficha d'entidá subnacional
|nome completu = Königsberg
|nome orixinal = Königsberg
|unidá = [[Ciudaes de la Lliga Hanseática|Ciudá Hanseática]]
|bandera = Hanse Königsberg.png
|escudo = Koenigsberg Wappen 2000 v01.jpg
|mapa_loc = Imperiu alemán
|tipu_cimeru_1 = [[Provincies de Prusia|Provincia]]
|superior_1 = [[Prusia Oriental]]
|tipu_cimeru_2 =
|superior_2 =
|imaxe = Königsberg Castle.jpg
|pie_de_imaxe = [[Castillo de Königsberg]] a principios del [[sieglu XX]], que foi mandáu destruyir poles autoridaes soviétiques por constituyir un "símbolu del fascismu y del militarismu prusianu".
|dirixente1 =
|dirixente1_cargu = [[Alcalde]]
|dirixente1_año =
|superficie =
|población =
|población_año =
|población_post =
|densidá =
|fundación = [[1255]]
|xentiliciu = regiomontano,-a (''Königsberg'')
|altitú = 48
|distancia =
|referencia =
|llingua =
|cp =
|prefijo =
|página web =
}}
 
'''Königsberg''' foi la capital de [[Prusia Oriental]] dende la Baxa Edá Media hasta 1945, cuando foi tomada polos [[Xunión Soviética|soviéticos]] y renombrada como '''[[Kaliningráu]]''', capital del actual [[óblast de Kaliningráu]]. Fundada pola [[Orde Teutónica]], foi una importante ciudá portuaria asitiada nun enclave na desaguada del ríu [[Pregel]], que desagua na [[llaguna del Vístula]], comunicáu de la mesma col [[mar Bálticu]] pol [[estrechu de Baltiysk]].
Línea 54 ⟶ 24:
Mientres la [[Segunda Guerra Mundial]], sobremanera mientres la [[ofensiva del Vístula-Óder]] ente xineru y abril de 1945, llibráronse duros combates pela redolada de la [[ciudá]] ente l'[[Exércitu Coloráu]] y fuercies defensores alemanes, que remataron cola derrota alemana y la captura de casi 100 000 soldaos alemanes, incluyendo cuatro xenerales, na [[batalla de Königsberg]].
 
== Demografía ==
 
La gran mayoría de la población pertenecía a la Ilesia Luterana y otres denominaciones protestantes.
 
Línea 63 ⟶ 32:
#1925: 279.930, ente los cualos taben los católicos 13.330, 4.050 xudíos y aprosimao 6.000 otros.
 
== Cultura y sociedá ==
 
Königsberg foi'l llugar de nacencia del matemáticu [[Christian Goldbach]] y l'escritor [[Y. T. A. Hoffmann|Hoffmann]], según la casa del filósofu [[Immanuel Kant]], que vivió ellí tola so vida y nunca viaxó más de diez milles (16 km) de distancia de la ciudá. Kant entró na universidá de Königsberg a los 16 años y foi nomáu catedráticu de metafísica en 1770, a la edá de 46. Mientres trabayaba ellí publicó'l so ''[[Crítica de la razón pura]]'' (argumentando que la conocencia surde de l'aplicación de conceutos innatos a la esperiencia sensorial) y la so metafísica de la moral que sostién que la virtú adquirir pol cumplimientu del deber pol so propiu bien. En 1736, el matemáticu [[Leonhard Euler]] usó la disposición de les pontes y de les islles de la ciudá como base pal problema de los siete pontes de Königsberg, lo que llevó a les cañes matemátiques de la topoloxía y teoría de grafos. Nel sieglu XIX Königsberg foi'l llugar de nacencia del matemáticu [[David Hilbert]].
 
Línea 82 ⟶ 50:
Había una torre Bismarck pela rodiada de Königsberg, na Galtgarben, el puntu más altu de la península Sambian. Foi construyida en 1906 y destruyida poles tropes alemanes en dalgún momentu en xineru de 1945 por cuenta de que los rusos averáronse.
 
== Deporte ==
Hubo dellos clubes deportivos que xugaron en Königsberg incluyíos VfB Königsberg y SV-Prusia Samland Königsberg. Lilli Henoch, el posesor del récor mundial nel discu, llanzamientu de pesu, y 4 × 100 metros en pruebes de relevos que foi asesináu polos nazis, nació en Königsberg. Segelclub RHE, el más antiguu club de vela d'Alemaña, foi fundáu en Königsberg en 1855 . El club inda esiste, y agora tien la so sede en [[Hamburgu]].
 
Hubo dellos clubes deportivos que xugaron en Königsberg incluyíos VfB Königsberg y SV-Prusia Samland Königsberg. Lilli Henoch, el posesor del récor mundial nel discu, llanzamientu de pesu, y 4 × 100 metros en pruebes de relevos que foi asesináu polos nazis, nació en Königsberg. Segelclub RHE, el más antiguu club de vela d'Alemaña, foi fundáu en Königsberg en 1855 . El club inda esiste, y agora tien la so sede en [[Hamburgu]].
 
==Cocina==
 
== Cocina ==
Königsberg yera conocíu dientro d'Alemaña pola so cocina rexonal única. Un platu popular de la ciudá yera Königsberger Klopse, qu'inda se fai anguaño en dellos restoranes d'especialidaes en Kaliningráu y l'Alemaña actual.
 
Línea 97 ⟶ 63:
*Ochsenblut, lliteralmente "sangre de güe", un cóctel de xampán-burdeos entemecíu nel pub Blutgericht popular, que yá nun esiste.
 
== Fortificaciones ==
 
Les fortificaciones de l'antigua capital de Prusia Oriental Königsberg (güei Kaliningráu) consten de numberoses muralles, fuertes, baluartes y otres estructures. Componen el Primeru y la Segunda Petrina Defensiva, construyíu en 1626-1634 y 1843-1859, respeutivamente. Los 15 metros d'espesura de la Primer Petrina foi alzáu por cuenta de la vulnerabilidá de Königsberg mientres les guerres polacu-suecu. La Segunda Petrina construyir en gran midida nel llugar de la primera, que taba nun mala traza. La nueva petrina incluyida doce baluartes, trés revellines, siete banco d'escombros y dos fortaleces, taba arrodiáu por un foso d'agua. Diez puertes de lladriyu sirvieron como entraes y pasaxes al traviés de les llinies defensives y taben forníos con pontes móviles.
 
Línea 160 ⟶ 125:
 
== Ver tamién ==
 
* [[Kaliningráu]]
* [[Ducáu de Prusia]]
Línea 174 ⟶ 138:
 
== Enllaces esternos ==
 
{{commons|Kaliningrad|Königsberg}}
* [http://members.upc.nl/joostr/PLAN-ORTE-KOENIGSBERG.htm Mapa interactivo con semeyes de Königsberg y agora Kaliningráu]
Línea 182 ⟶ 145:
{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:Königsberg]]
 
[[Categoría:Wikipedia:Revisar traducción]]