Diferencies ente revisiones de «Cantinflas»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Estilu habitual na nuesa wiki |
m clean up, replaced: sería → sedría |
||
Llinia 2:
'''Mario Fortino Alfonso Moreno Reyes''' ([[Ciudá de Méxicu]], [[12 d'agostu]] de [[1911]]-[[Ibídem|Ib.]], [[20 d'abril]] de [[1993]]), conocíu como '''Mario Moreno''', y más como '''Cantinflas''', foi un [[Actuación|actor]] y [[comediante]] [[Méxicu|mexicanu]], ganador del [[Premiu Globu d'Oru|Globu d'Oru]] en 1956. Por cuenta de la so gran trayeutoria cinematográfica, constitúyese como unu de los comediantes más grandes y recordaos de fala hispana y como'l más reconocíu comediante mexicanu de tolos tiempos. Dicir de Mario Moreno que ye'l «Charles Chaplin de Méxicu».
Goció d'una enorme popularidá cola interpretación del so personaxe '''Cantinflas'''. Salió de los barrios probes onde s'anició'l típicu «peláu». El personaxe acomuñóse con parte de la identidá nacional de [[Méxicu]], sobremanera de les clases baxes, y dexó-y a Moreno establecer una llarga y esitosa carrera cinematográfica qu'incluyó una participación en [[Hollywood]] (''[[La vuelta al mundu n'ochenta díes (película de 1956)|La vuelta al mundu n'ochenta díes]]'').
Dizse que l'estilu de salir a faer comedia, amarutáu de «peladito», tomar del comediante [[Manuel Medel]].<ref>[http://biography.jrank.org/pages/3808/Cantinflas-1911-1993-Actor-Comedian-Mexico-s-Answer-Charlie-Chaplin.html Cantinflas: 1911-1993: Actor, Comedian - Mexico's Answer To Charlie Chaplin]</ref> L'humor de Cantinflas tan cargáu d'aspeutos llingüísticos del [[español mexicanu|fala mexicana]], tantu na entonación, como nel léxicu o la sintaxis, foi tan celebráu por tolos países hispanofalantes que surdió toa una gama léxica de nueves pallabres: ser un cantinflas, cantinflear, cantinflada, cantinflesco o cantinflero.<ref>Moreno Fernández, Francisco. La Maraviyosa hestoria del español. Institutu Cervantes. Espasa, 2015. ISBN 978-84-670-4427-0.</ref>
A pesar de que dalgunes de les sos películes fueron doblaes al inglés y al francés, y que'l so trabayu foi bien recibíu ente'l públicu de [[Francia]], los xuegos de pallabres tan particulares n'[[idioma español|español]] resultaben difíciles de traducir. El so gran ésitu llograr ente'l públicu hispanofalante, en [[Hispanoamérica]], [[Guinea Ecuatorial]]<ref>[http://www.inspvirtual.mx/ComunidadEstudiantil/blogESPr/wp-content/uploads/2010/11/Entrevista-a-Epifanio-Bulda-Malest-GUINEA-ECUATORIAL.pdf Por una Guinea Ecuatorial llibre de Malaria]</ref> y [[España]], onde inda tien munchos almiradores.
Llinia 19:
Casóse cola [[Moscú|moscovita]] [[Valentina Ivanova|Valentina Ivanova Zuvareff]] el 27 d'ochobre de 1934. Tenía 23 años y permanecieron xuntos hasta la muerte d'ella, en 1966. Por cuenta de la imposibilidá de la pareya de tener fíos, en 1962 adoptaron a Mario Arturo Moreno Ivanova, anque otros rumores sostienen que yera productu d'una rellación extramarital del artista con Marion Roberts, madre biolóxica de Moreno Ivanova.
El so personalidá risible llevar a les [[Carpes (teatru)|carpes]] de los circos y de ende pasó al teatru y al cine. Nos escenarios populares compartió creitos col sociu artísticu de los sos primeros años, [[Manuel Medel]] Ruiz, col qu'amás filmó tres películes ente 1937 y 1939.
Moreno foi presidente de l'[[Asociación Nacional d'Actores]] (ANDA) y foi el primer secretariu xeneral del [[Sindicatu de Trabayadores de la Producción Cinematográfica]] (STPC). En retirándose, Mario Moreno dedicó la so vida a ayudar a los demás al traviés de la [[Caridá (virtú)|caridá]] y d'organizaciones de beneficencia, sobremanera les d'ayuda a la infancia.
Llinia 26:
=== Fallecimientu ===
Morrió por causa d'una [[metástasis]] de [[cáncer de pulmón]] el 20 d'abril de 1993. Miles de persones axuntar nun día lluviosu pal so funeral, un eventu nacional que duró tres díes. Les sos cenices xacen na cripta familiar de la familia Moreno Reyes, nel Panteón Español de la Ciudá de Méxicu. Foi homenaxáu por munchos xefes d'Estáu y pol [[Congresu de los Estaos Xuníos]], que caltuvo un minutu de silenciu por él.
Dempués de la so muerte, empezó una batalla llegal ente'l so fíu adoptáu,{{citarequerida}} Mario Moreno Ivanova, y el sobrín del actor, Eduardo Moreno, sobre'l control de 34 películes feches por Cantinflas. El sobrín sostenía qu'el so tíu diéra-y permisu escritu pa tomar los derechos de les películes cuando taba nel so llechu de muerte. Moreno Ivanova argumenta ser l'herederu direutu de Cantinflas y polo tanto los derechos pertenécen-y. Eduardo Moreno ganó la demanda en dos causes, pero finalmente trunfó Moreno Ivanova, depués de dos apelaciones.
Llinia 36:
=== Orixe del nome ===
De mozu, realizaba una variedá d'actos en carpes rodantes, y foi nelles onde recibió'l llamatu de «Cantinflas»; sicasí, l'orixe del nome perder na lleenda. Según un obituariu, ye un nome ensin significáu dalgunu, que foi inventáu con cuenta d'evitar que los sos padres enterar de que trabayaba nel negociu del espectáculu, que consideraben una ocupación vergonzosa. Esta ye la esplicación que dio'l mesmu Mario Moreno na so última entrevista televisiva en 1992.
N'otra versión, l'ensayista mexicanu [[Carlos Monsiváis]] cita'l llexendariu orixe del discursu del personaxe:
Llinia 55:
Cantinflas fixo'l so debú en 1936 na película ''Non te engañes corazón'' pero la película recibió poca atención. En 1939 estableció [[Posa Films]], produciendo películes curties que-y dexaron desenvolver el personaxe de Cantinflas, pero foi en 1940 cuando finalmente convirtióse nuna estrella dempués de rodar ''Ende ta'l detalle''. La frase que-y dio'l so nome a la película convertir na so principal frase pol restu de la so carrera. La película foi un ésitu en Llatinoamérica y foi reconocida pola revista ''[[Somos (revista)|Somos]]'' como una de les diez más grandes producciones de Méxicu.
En 1941, fixo primero'l papel d'un oficial de policía na película ''El xendarme desconocíu''. Aquel día yá s'estremara abondo del típicu "peladito" de la década de 1920 y el so personaxe pasaba cómodamente de ser l'home marxináu de clase baxa a poderosu servidor públicu. La naturaleza política de la retórica del cantinflismo facilitó esta fluidez. Volvería tomar el papel del axente 777” y
''Nin sangre nin arena'', una película satírica avera del [[corrida de toros|toreo]] en 1941, rompió niveles de taquilla de películes mexicanes en dellos países d'América. En 1942 xunir con [[Miguel M. Delgado]] y Jaime Salvador pa producir una serie de parodies, incluyendo una de [[El circu (película de 1928)|''El circu'']] de Chaplin.
Llinia 99:
:''"Cantinflas simboliza'l ''peladito'' que trunfa sobre los poderosos usando los sos trucos" y presenta a Cantinflas como la imaxe mesma del Méxicu de la transición."''
[[Gregorio Luke]], direutor executivu del [[Muséu d'Arte Llatinoamericano]] dixo:
:''"entender a Cantinflas ye entender lo que pasó en Méxicu en tol sieglu pasáu."''
Pela so parte, Monsiváis interpreta les sos representaciones en términos de la importancia de la pallabra falada nel contestu del "analfabetismu reinante" de Méxicu (70% en 1930). Particularmente na película ''[[L'analfabetu]]'',
:''"Cantinflas ye'l iletrado que toma control del llinguaxe como puede."''
El periodista [[Salvador Novo]] interpreta'l papel de los personaxes de Moreno totalmente en términos de ''cantinflismo'':
:''"N'entestalos: n'apurrir a la saludable risada del pueblu la esencia demagóxica de la so vacuo confusionismo, finca'l méritu y asegúrase la gloria d'esti fíu cazurru de la ciudá ladino y burllono de Méxicu, que ye Cantinflas."''
Na so biografía de la comicidad, l'estudiante de cultura mexicana [[Jeffrey M. Pilcher]], ve a Cantinflas como una metáfora del "caos de la modernidá mexicana", una realidá que taba fuera del algame pa la mayoría de los mexicanos.
:''"El so llinguaxe enredoso espresaba elocuentemente les contradicciones de la modernidá como 'el momentu palpitante de too lo que quier ser y nun puede'. D'igual forma 'les xerarquíes sociales, el patrones del llinguaxe, les identidaes étniques, y les formes masculines de comportamientu, toos cayeron ante'l so humor caótico pa ser reformulaes en nueves formes revolucionaries."''
Llinia 183:
|1957||[[Globu d'Oru al meyor actor - Comedia o musical]]||[[La vuelta al mundu n'ochenta díes (película de 1956)|La vuelta al mundu n'ochenta díes]]|| {{Celda|Ganador}}
|-
|1961||Globu d'Oru al meyor actor - Comedia o musical||[[Pepe (película)
|-
|}
Llinia 206:
{{NF|1911|1993|Cantinflas}}
{{AvisuTradubot|Cantinflas}}
| |||