Diferencies ente revisiones de «Occitania (rexón cultural)»
Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Añadido: uk:Окситанія |
Sin resumen de edición |
||
Llinia 1:
{| border="1" align="right" cellpadding="4" width="320px" style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; font-size: 95%; border-collapse: collapse; "
[[Image:Flag of Occitania.svg|thumb|left|200px|Bandera d'Occitania (non oficial)]]▼
|+<big><big>'''Occitània'''</big></big>
|-
| align=center colspan="2" |
{| style="background:#f9f9f9;" border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
|- align=center valign=top
▲|[[
|[[Imaxe:Flag of Occitania (with star).svg|thumb|142px|Bandera cola estella (evocando a la "Santa Estela")]]
<br />
|- align=center
[[Imaxe:Occitanie.svg|310px]]
|}
|- align=center valign=top
| colspan="2" | {{mida|''Llemes nacionales vindicaos:'' <br />Larguesa, Convivéncia, Paratge <br />Volèm viure al País }}
|- valign=top
| '''Ciudaes más grandes''' || [[Marsella]], [[Tolosa de Llenguadoc|Tolosa]] , [[Bordeus]], [[Toló]], [[Niça]], [[Montpeller]], [[Ais de Provença]], [[Llemotges]], [[Nimes]], [[Clarmont]], [[Avinyó]], [[Pau (França)|Pau]], [[Baiona]], [[Valença]], [[Besiers]], [[Montluçon]], [[Vichèi]], [[Tarba]], [[Agen]]
|- valign=top
|'''[[Xentiliciu]]''' || Occitán,-a / Occitanu,-a
|- valign=top
|'''Población''' || Unos 15 millones
|- valign=top
|'''Superficie''' || 190.000km²
|}
'''Occitania''' o '''Oucitania'''(n'occitán ''Occitània'') ye un país y l'aria hestórica del domeñu la [[llingua occitana]]. Abargana bona parte'l terciu sur de l'[[estáu francés]], el [[Valle d'Aran]] ( en [[Cataluña]]), los [[Valles Occitanos]] (del [[Piemonte]], n'[[Italia]]) y [[Mónacu]].
Esti denomamientu nun ta exemtu de polémiques y nun ye aceutáu dafechu por sides polítiques, arriendes de l'ausencia (relativa) de tradición hestórica. Magüer, l'alxetivu ''occitán'' como una definición identitaria supunxera una cierta normalidá nel so emplegu a tol ámbetu llingüísticu pal restu de l'estáu francès.
El territoriu d'Occitania nun caltién reconocencia oficial, namái llingüísticu (y con estremaos graos en función de los repeutivos estaos). Anguañu, los gurupos nacionaliegos occitanos entá son minoritarios, mas la cuestión occitana ta arganando mentalidaes, y miniáquines a la sociedá francesa como se fora adicar nel éxitu de les manifestaciones de [[Carcassona]] (ente 8.000 y 12.000 manifestantes el [[22 d'ochobre]] de [[2005]]) y [[Besiers]] (más de 20.000 presones el [[17 de marzu]] de [[2007]]).
La llingua occitana namái ta reconocida como oficial, abellugada y promovida nel [[Valle d'Aran]]. Nel estáu italianu otorgárase-y l'estatus de llingua protexida y nel estáu francés namái gocia duna feble acceptación na cadarma educativa, mas estéma-y de reconocencia llegal. Con tou esto, magar que'l so allugamientu social ye precariu, l'occitán foi una de les llingües oficiales de los [[Xuegos Olímpicos d'iviernu 2006|Xuegos Olímpicos de Turín]].
La bandera occitana ye la de los condes de [[condáu de Tolosa|Tolosa]]: cruz mariella en fondu bermeyu. La cruz occitana apruz güei nes banderes oficiales de la ciudá de [[Tolosa de Lengadoc]] y de les rexones franceses de '' Midi-Pyrénées''; al costat de l'escudu de [[Catalunya]] na de la rexón del [[Lengadoc-Rosselló]], asina como nel escudu del departamentu de los ''[[Alts Alps]]''. Llantárase con éxitu nos [[Valles Occitanos]] del [[Piemonte]] y tamién nel Valle d'Aran onde integrárase na bandera aranesa que namái ostentaba alantre la llave aranesa.
==Hestoria d'Occitania==
[[Imaxe:Occitania y Aragon en 1213.svg|thumb|left|250px|Condaos d'Occitania na data de la batalla de Muret. (nomes en castellán)]]
===La invasión francesa ===
== Provincies tradicionales o rexones d'Occitania ==
[[Imaxe:Provincias_da_Occitania.PNG|thumb|350px|Un mapa d'Occitania (pero les llendes rexonales nun son tradicionales, contrariamente a lo qu'afirma la llienda)]]
*'''[[Valles Occitanos]]''' ''(Valadas Occitanas)''
*'''[[Provença]]'''
*'''[[Lengadòc]]'''
*'''[[Lemosin (rexón)|Lemosin]]''', qu'inclúi el Lemosin hestóricu, la [[Marca lemosina|Marca]]
*'''[[Borbonès]]'''
*'''[[Guiana]]'''
*'''[[Gasconha]]''', qu'inclúi los territorios de [[Bearn]], [[Valle d'Aran]], [[Bigorra]] o [[Armanyac]].
*'''[[Daufinat]]'''
*'''[[Auvèrnhe]]'''
== Orografía ==
== Dixebra alministrativa ==
[[Imaxe:Occitan en France.PNG|thumb|250px|Mapa d'Occitània y les rexones de Francia.]]
Actualment, el territori lingüístic occità es troba dividit entre l'[[estat francès]] (gairebé la totalitat de l'àrea occitana), [[Itàlia]] (les [[Valls Occitanes]], o Valdeses i l'enclavament de La Gàrdia (italià : Guardia Piemontese) a [[Calàbria]]), l'[[estat espanyol]] (la [[Vall d'Aran]]) i [[Mònaco]]. El territori sota administració francesa és dividit en set regions administratives:
* [[Lengadoc-Rosselló]]
* [[Provenza-Alpes-Costa Azul]]
* [[Auvernia]]
* [[Lemosín]]
* [[Midia-Pirineos]]
* [[Aquitania]]
* [[Ródanu-Alpes]]
== Partíos políticos nacionaliegos occitanos ==
[[Imaxe:Manifestacioncarcassona12.jpg|thumb|300px|Manifestación occitanista en Carcassona nel 2005]]
== Bandera Nacionaliega ==
== Bibliografía ==
[[Imaxe:Menton3.jpg|thumb|500px|left|[[Menton (villa)|Menton]], en [[Provença]], la villa más oriental d'Occitania]]
[[Imaxe:Valence 2005-11-05 039 ret02.jpg|thumb|left|500px|[[Valença]], nel [[Delfinat]], villa na que sigún el refraneru francés entama Occitania.]]
[[Imaxe:Puy sancy sud.png|thumb|left|500px|Montes de l'[[Auvernia]]]]
[[Imaxe:Panorama schloss monaco.jpg|thumb|left|500px|El palaciu de los príncipes de [[Mónacu]]]]
==Artículos arreyaos==
*[[Iniciativa per Occitània]]
== Enllaces esternos ==
* [http://www.tvcatalunya.com/historiesdecatalunya/cronologia/cron102834983.htm Hestories de Cataluña: La espansión occitana]
* [http://www.caoc.cat Círculu d'Enurmuñamientu Occitano-Català]
* [http://www.occitania.fr/ Occitania.fr]
* [http://www.occitania.org/ Occitania.org]
[[an:Oczitania]]
| |||