Diferencies ente revisiones de «Alpes»
Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Eliminado: lb:Alpen |
m robot Añadido: krc:Альпла; cambios triviales |
||
Llinia 1:
[[
Los '''Alpes''' son una importante cordelera de [[monte]]s allugaos n'[[Europa]] central. La so cume principal ye'l [[Mont Blanc]], con una cimera de '''4.810''' metros d'altor. Alrodiu de los Alpes
== Etimoloxía ==
Nun se sabe ensembre, si foren los [[celta|celtes]], los [[romanos]] o los [[xermanos]] los que bautizaren los altos picos alpinos, esistiendo delles etimoloxíes dables:
* Los pueblos celtes foren unos de los primeros pobladores de la rexón, ya que metanos d'ellí desendolcaren les sos primeres manifestaciones culturales, conocíes como [[La Tène]], enantes d'estendese pel restu d'[[Europa]]. Estos pueblos denomaben ''alpe'' en xeneral a tou monte escarpáu.
* La pallabra ''Alpes'' pudo formase a partir d''''albos''', términu llatín pa definir [[blancu|blanco]], o a partir d'''alb'', términu celta equivalente. Tuvo de ser la eleición d'unos colonos maraviyaos pol color blancu intensu de les cumes nevaes.
* Na [[mitoloxía]] antigua de los xermanos, '''Alp''' yera un espíritu aéreu que moraba na cume de les montañes más arispies, baxando de xemes en cuando a carenar a les xentes de les poblaciones averaes.
* Otra etimoloxía rellaciona la pallabra '''Alpes''' col significáu de ''valle'', lo qu'amosaría que cuando foren "bautizaos" con esi nome nun interesaben les cumes, sinón les brañes altes.
[[
== Los cuatromiles de los Alpes ==
[[
[[
[[
Asina como nos [[Pirineos]] la ellevación de los montes más importantes trespasa los tres mil metros y nel [[Himalaya]] los ocho mil, los Alpes desplíquense como una socesión de montes de más de cuatro mil metros.
Ta nidio que'l so númberu pue cimblar en función de los criterios colos que se determine si una ellevación u otra ye una cume independiente o non. Sicasí, considérase qu'hai unes 67 cumes principales o más carauterístiques que trespasen esta altura, concentraes nos seutores central y occidental principalmente. Una rellación más aceutada ye la siguiente, con repartu por macizos d'este a oeste.
* Seutor de los Grisones:
** Bernina 4.049
* El Oberland:
** Schreckhorn 4.074
** Lauteraarhorn 4.042
** [[Finsteraarhorn]] 4.273
** [[Aletschhorn]] 4.195
** [[Jungfrau]] 4.158
** [[Mönch]] 4.099
** Gross-Fiescherhorn 4.049
** Hinter-Fiescherhorn 4.025
** Gross-Grünhorn 4.044
* Valais (estaya del Mischabel):
** Lagginhorn 4.010
** Weissmies 4.023
** Lenzspitze 4.294
** Nadelhorn 4.327
** Hohberghorn 4.219
** Durrenhorn 4.035
** Dom 4.545
** Taschhorn 4.490
* Valais (zona de Saas):
** Alphubel 4.206
** Allalinhorn 4.027
** Rimpfischhorn 4.199
** Strahlhorn 4.190
* Valais (macizu del Monte Rosa):
** Nordend 4.609
** [[Pico Dufour|Dufourspitze]] 4.634
** Grenzpifel 4.618
** Zumsteinspitze 4.563
** Signalkuppe 4.556 (denomáu tamién Punta Gnifetti)
** Parrotspitze 4.436
** Ludwigshöhe 4.341
** Schwarzhorn 4.322 (denomáu tamién Corno Mero)
** Balmenhorn 4.167
** Pirámide Vincent 4.215
** Punta Giordani 4.046
* Valais (valle de Zinal):
** Bischorn 4.153
** Weisshorn 4.505
** Zinalrothorn 4.221 (denomáu tamién Pirámide de Zinal)
** Obergabelhorn 4.063
** Dent Blanche 4.356
* Valais central:
** Liskamm 4.527
** Naso 4.220
** Felikhorn 4.174
** Cástor 4.228
** Pólux 4.092
** Breithorn 4.165
** Roccia Nera 4.075
** [[Cervino]] 4.478 (denomáu tamién [[Matterhorn]])
** Dent d’Herens 4.171
* Valais occidental:
** Combin de Tsesseta 4.141
** Grand Combin 4.314
** Combin de Valsorey 4.184
* Macizo del Mont Blanc
** [[Aiguille Verte]] 4.122
** Grande Rocheuse 4.102
** Aiguille du Jardin 4.035
** Les Droites 4.000
** Les Grandes Jorasses 4.208
** Pointe Whymper 4.184
** Aiguille de Rochefort 4.001
** Dome de Rochefort 4.015
** Dent du Géant 4.013
** Mont Blanco du Tacul 4.248
** Mont Maudit 4.465
** [[Mont Blanc]] 4.807
** Aiguille de Bionnassay 4.052
** Mont Brouillard 4.053
** Aiguille Blanche 4.112
* Alpes de Graies
** Gran Paradiso 4.061
* Macizo de los Ecrins
** La Barra de los Ecrins 4.101
==Enlaces externos==
{{commons|Alps|Alpes}}
* [http://www.viajealosalpes.greatnow.com/index.htm Web d'información turística nos Alpes]
* [http://www.yokmok.com/senderismo/fotos-Tour-Agujas-Rojas.html Semeyes de les Aguyes Roxes]
* [http://www.hribi.net/panorama.asp?lng=1 360° Panorames]
Llinia 172:
[[ka:ალპები]]
[[ko:알프스 산맥]]
[[krc:Альпла]]
[[ku:Alp]]
[[la:Alpes]]
| |||