Diferencies ente revisiones de «Cine mudu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Añadido: ksh:Stommfilm |
m robot Modificado: az:Səssiz film; cambios triviales |
||
Llinia 16:
Varios cineastes homenaxearon a les comedies de la dómina muda, incluyendo a [[Jacques Tati]] col so ''[[Les vacaciones de M. Hulot]]'' (1953), [[Jerry Lewis]] con ''[[El botones]]'' (1960), [[Mel Brooks]] que protagonizó ''[[La Cabera Llocura]]'' (1976), [[Maurizio Nichetti]] con ''[[Ratataplan]]'' (1979), [[Tricicle]] con ''[[Palace]]'' (1995), y [[Eric Bruno Borgman]] con ''[[The Deserter]]'' (2004).
== Aniciu ==
El [[cine]] desendolcóse dende'l puntu de vista científicu enantes de que les sos posibilidaes artístiques o comerciales foren conocíes y esploraes. Ún de los primeros avances científicos que llevó direutamente al desendolque del cine foron les observaciones de [[Peter Mark Roget]], secretariu de la [[Real Sociedá de Londres]], qu'en [[1824]] espublizó un importante trabayu científicu col títulu de '''"Persistencia de la visión no que cinca a los oxetos en movimientu"''', nel qu'afitaba que'l [[güeyu]] [[humanu]] pertien les imáxenes demientres una fraición de segundu depués de teneles delantre. Esti descubrimientu afaló a varios científicos a esquisar p'amosar el fechu.
=== Los primeros esperimentos ===
[[
Tanto n'[[Estaos Xuníos]] como n'[[Europa]], animábense imáxenes dibuxaes a mano como mena de folgueta, emplegando dispositivos que se fixeron populares nos salones de la clas media. Concretamente, descubrióse que si selce imáxenes d'un movimientu que trescurre nún [[segundu]] se faen pasar socesivamente tamién nún segundu, la persistencia de la visión xúneles y fai que se vean como una sola imaxe en movimientu.
Llinia 27:
Naquellos mesmos años, [[William Henry Fox Talbot]] nel [[Reinu Xuníu]] y [[Louis Daguerre]] en [[Francia]] trabayaben nun nuevu descubrimientu que posibilitaría'l desendolcu del '''[[cinematógrafu]]''': la [[fotografía]], yá qu'ensin esti inventu previu nun esistiría'l cine. Haza [[1852]], les semeyes escomenzaron a sostituyir a los dibuxos nos artiluxos pa ver imáxenes animaes. Según la [[velocidá]] de les emulsiones fotográfiques medró, foi posible fotografiar un movimientu real en cuenta de poses fixes d'esi movimientu. En [[1877]] el fotógrafu angloestaunidense [[Eadweard Muybridge]] emplegó una batería de 24 cámares pa grabar el ciclu de movimientos del galopiu d'un [[caballu]].
[[
Un pasu relevante haza'l desendolque de la primera cámara d'imáxenes en movimientu foi'l que dió'l [[fisioloxía|fisiólogu]] francés [[Étienne Jules Marey]], col '''[[cronofotógrafu portátil]]''' que movía una única banda que permitía obtener doce imáxenes nuna placa xiratoria que completaba la so revolución nún segundu. Por embargu, la so tira de película consistía nún papel moyáu n'aceite que se doblaba y se desgarraba con facilidá. Al rodiu de [[1889]], los inventores estaunidenses [[Hannibal Goodwin]] y [[George Eastman]] fixeron más tires d'emulsión fotográfica d'alta velocidá (que necesitaben poco tiempu pa impresionase) montaes nún celuloide resistente: el so anovamientu desanició un pilancu esencial na esperimentación coles imáxenes en movimientu.
==== Thomas Alva Edison y William K. L. Dickson ====
''Artículu principal: [[Thomas Alva Edison]]''
[[
Fasta [[1890]], los científicos taben interesaos principalmente nel desendolque de la fotografía más que nel de la cinematografía. Esto camudó cuando l'antiguu inventor, daquella yá industrial, Thomas Alva Edison construyó'l Black Maria, un [[llaboratoriu]] a la vera de West Orange ([[Nueva Yersey]]), que se convirtió nel llugar u facía los sos esperimentos sobre imáxenes en movimientu y el primer estudiu de cine del mundu. Edison ta consideráu por dalgunos como'l diseñador de la primer máquina de cine, el '''[[quinetoscopiu]]''', pero en realidá nin foi él l'inventor nin l'inventu yera propiamente una cámara de cine. El so aidante, [[William K. L. Dickson]] foi quien fixo en realidá cásique tol trabayu, diseñando'l sistema d'[[engranax]]es, tovía emplegáu nes cámares d'anguaño, que permite que la película cuerra dientro la cámara, ya inclusu foi él quien per primer vez llogró en [[1889]] una rudimentaria imaxe con soníu. El quinetoscopiu, patentáu por Edison en [[1891]], tenía unos 15 metros de película nún bucle interminable que l'espeutador —individual— tenía que ver al traviés d'una pantaya d'aumentu. L'artefautu, que furrulaba depositando una moneda, nun pue considerase, poro, un espectáculu públicu, y quedó como una curiosidá de salón qu'en [[1894]] se vía en [[Nueva York]], y enantes de finar esi añu, en [[Londres]], [[Berlín]] y [[París]].
==== Los hermanos Lumière ====
''Artículu principal: [[Hermanos Lumière]]''
[[
Los esperimentos sobre la proyeición d'imáxenes en movimientu visibles pa más d'un espeutador taben desendolcándose al empar n'[[Estaos Xuníos]] y n'[[Europa]]; en [[Francia]], magar que nun cuntaba cola gran infraestructura industrial d'Edison, los hermanos Louis y Auguste Lumière llegaron al '''[[cinematógrafu]]''', inventu que yera al tiempu cámara, copiadora y proyeutor, y que ye'l primer aparatu que se pue denomar auténticamente de cine, polo que la data de la so presentación pública, el [[28 d'avientu]] de [[1895]], y el nome de los inventores son los que quedaron reconocíos universalmente como los entamadores de la hestoria del cine. Los hermanos Lumière produxeron amás una riestra de [[curtiumetrax]]es con gran ésitu, de xéneru documental, nos que s'amosaben diversos elementos en movimientu: obreros saliendo d'una [[fábrica]], foles rompiendo na oriella de la [[mar]] y un xardineru regando'l céspede. Ún de los sos curtiumetraxes más efeutistes p'amosar les posibilidaes del nuevu inventu foi'l que mostraba a un [[tren]] corréu avanzando haza l'espeutador, que facía arremellar al públicu asistente. El cine que se producía mentanto nel estudiu d'Edison yera más teatral: númberos circenses, baillarines y actores dramáticos qu'actuaben pa les cámares. Pero pa entós l'equipamientu elemental yá taba estandarizáu siguiendo'l modelu del cinematógrafu de los hermanos Lumière, y les películes empecipiaron a comercializase a escala internacional.
== Películes d'una bobina: Georges Méliès y Edwin S. Porter ==
''Artículu principal: [[Georges Méliès]]''
Llinia 49:
En [[1896]] l'[[ilusionismu|ilusionista]] francés [[Georges Méliès]] amosó que'l cine nun servía namái que pa grabar la realidá, sinón que tamién podía recreyala o falsiala. Con estes maxinatives premises, fexo películes qu'afondaben nel potencial narrativu del nuevu mediu, dando aniciu al cine d'una sola bobina. Nún estudiu na redolada de [[París]], Méliès rodó'l primer gran filme puestu n'escena del que la proyeición duró cuasi quince minutos: '''L’Affaire Dreyfus''' (El casu Dreyfus, [[1899]]) y filmó '''Cendrillas''' (Cenicienta, [[1900]]) en 20 escenes. Pero sobremanera a Méliès se-y remembra poles sos inxenioses fantasíes como '''[[Viaxe a la lluna]]''' ([[1902]]) y '''Allorios del barón de Münchhausen''', nes qu'experimentaba les posibilidaes de los trucaxes cola cámara de cine. Méliès descubrió qu'aparando la cámara en metá d'una toma y recolocando entós los elementos de la escena enantes de continuar podía, por exemplu, facer desapaecer oxetos. D'esta miente, celando la película unos cuantos centímetros y entamando la siguiente toma enriba de lo yá filmáu, llograba superposiciones, esposiciones dobles y disoluciones (fundíos y encadenaos, como elementu de transición ente escenes estremaes). Los sos curtiumetraxes foron un ésitu de sécute de públicu y ceo espardiéronse per tol mundu. Anque anguaño paecen poco más que curiosidaes, son precursores sinificativos de les téuniques y los estilos d'un [[arte]] entoncenes empapielláu.
L'estilu [[documental
'''"Asaltu y robu d'un tren"''' tuvo un gran ésitu y contribuyó de forma notable a que'l cine se convirtiere nún espectáculu de mases. Les pequeñes sales de cine, conocíes como "nickelodeones", espardiéronse per [[Estaos Xuníos]], y el cine escomenzó a xurdir como [[industria]]. Les más de les películes, d'una sola bobina, de la dómina yeren comedies curties, hestories d'aventures o grabaciones d'actuaciones de los actores teatrales más famosos daquella.
== Les películes mudes ==
Ente [[1909]] y [[1912]] tolos aspeutos de la ñaciente industria tuvieron baxo'l manexu d'un [[trust]] estaunidense, la '''MPPC''' ([[Motion Pictures Patents Company]]), formáu polos principales productores. Esti grupu llendó la duración de les películes a una o dos bobines y refugó'l pidimientu de los actores d'apaecer nos títulos de créitu. El '''trust''' foi escontarmáu con ésitu en [[1912]] pola llei antitrust del gobiernu, que permitió a los productores independientes faces les sos propies compañíes de distribución y exhibición, polo que pudieron aportar fasta'l públicu estaunidense obres europees de calidad, como '''[[Quo vadis?]]''' ([[1912]], de [[Enrico Guazzoni]]), de [[Italia]], o '''[[La reina Isabel]]''' ([[1912]]), de [[Francia]], protagonizada pola actriz [[Sarah Bernhardt]].
=== Cine mudu estaunidense ===
L'exemplu européu, sobremanera d'[[Italia]], qu'en [[1912]] con 717 producciones yera'l cine más potente del mundu, fexo a los productores estaunidenses reaccionar, viéndose obligaos a facer películes más llargues, nes que los direutores tuvieren tamién una mayor llibertá artístico, y los actores figuraren nos títulos de créitu, lo que produxo que dellos d'éstos se convirtieren nos favoritos del públicu. Arriendes, siguió un periodu d'espardimientu económicu y artísticu nel cine d'esti país.
==== El treslláu a Hollywood ====
Ente [[1915]] y [[1920]] les grandes sales de cine xorrecieron per tol tarritoriu d'[[Estaos Xuníos]], demientres la industria se treslladaba de la redolada de [[Nueva York]] a '''[[Hollywood]]''', pequeña localidá californiana xunta [[Los Ánxeles]] au los productores independientes, como [[Thomas Harper Ince]], [[Cecil B. De Mille]] y [[Mack Sennett]], construyeron los sos propios estudios. Ince inxertó'l sistema d'unidaes, nel que la producción de cada película taba descentralizada —se trabayaba por obra—, colo que se podíen facer al empar varies películes, caúna d'elles supervisada d'entamu a fin por un xefe d'unidá —un [[productor executivu]]— que dependía a la so vez del xefe del estudiu. Produxéronse asina cientos de películes al añu como rempuesta a la medría de la demanda de les sales. La inmensa mayoría yeren [[western]]s, comedies de tortazos y esbariones y elegantes melodrames, como'l de Cecil B. De Mille '''"Machu y fema"''' ([[1919]]) protagonizáu por [[Gloria Swanson]]. Ince, pela so parte, especializóse na [[Guerra Civil estaunidense]] y el llexanu Oeste, nos que rescampló l'entós popular vaqueru [[William S. Hart]].
==== Buster Keaton ====
''Artículu principal: [[Buster Keaton]]''
[[
'''Joseph Francis Keaton''' nació en [[1895]], en Pickway (Kanses), morriendo en Hollywood en [[1966]]. Fíu de dos cómicos ambulantes, Joseph y Myra Keaton, "Los dos Keaton", el pequeñu apaeció n'escena cuando namái que tenia un añu d'edá. Ye consideráu una de les más importantes figures de la hestoria del cine por pescanciar meyor que nengún de los sos contemporáneos el sinificáu y les posibilidaes del cine. Nes sos obres, mui apreciaes tanto pol públicu como pola crítica, afitó una interesante [[comunicación]] col espeutador, esploró la elasticidá del tiempu y fexo chancies qu'entá presten anguaño. Lo más almiráu foi la so capacidá d'improvisación y la creyación d'innumberables situaciones nes que combinó un rostru impasible y un cuerpu que yera quien a facer cualquier acrobacia, en situaciones divertíes, allocaes y davezu ensin xacíu.
Buster Keaton ta consideráu como ún de los trés grandes mayestros del '''[[slapstick]]''', xunto a [[Charlie Chaplin]] y a [[Harold Lloyd]]. Pero cuando daquién-y plantegaba esti fechu, él simplemente retrucaba: "¿cómo se pue ser un xeniu con un sombreru planu y unos enormes zapatos?" Na so carrera tien películes catalogaes como braeres obres mayestres, como '''"El maquinista de la Xeneral"''' (The General, [[1927]]), cola qu'algamó entrar na llista de les diez meyores comedies, fecha por especialistes nel sétimu arte. Amás, la prestixosa revista [[Sight and Sound]] escoyóla en [[1972]] como la octava meyor película de la hestoria del cine.
==== Charles Chaplin ====
''Artículu principal: [[Charles Chaplin]]''
[[
==== Douglas Fairbanks ====
''Artículu principal: [[Douglas Fairbanks]]''
[[
=== Cine mudu llatinoamericanu ===
El [[cinematógrafu]] foi conocíu nes más de les capitales de los [[llatinoamérica|países llatinoamericanos]] xustu depués de la primera proyeición fecha en [[París]] polos [[hermanos Lumière]]. D'otra miente, en nengún d'ellos xurdió una industria propiamente dicha fasta la década de [[1940]]. Dende entamos del [[sieglu XX]], al traviés de la distribución y la exhibición, les compañíes estaunidenses de cine pertienen el control de les pantayes de tol continente, sacante nel curtiu periodu de la [[II Guerra Mundial]]. Como aliáu, '''México''' beneficióse d'este importante mercáu cedíu por [[Estaos Xuníos]] en detrimentu d'[[Arxentina]] y [[España]], el primeru neutral y el segundu baxo una [[dictadura]] [[facismu|facista]], que vieron decayer les sos respeutives industries cinematográfiques. Nesi periodu [[México]] vio medrar la so industria gracies a un mercáu seguru de fala [[castellán|castellana]]. Les producciones polo xeneral yeren comedies y drames populares, cuando non películes de tendencia socio-folclórica. El cine en México empecipiara con '''"Riña de hombres en el zócalo"''' ("Reña d'homes nel zócalu" [[1897]]). De magar esta data nun se dexaron de producir películes, xeneralmente noticiarios sobre la [[independencia]] y la [[Revolución Mexicana]] como "El grito de Dolores" ("El glayíu de Dolores" [[1910]], de Felipe Jesús del Haro) o '''"Insurrección en México"''' ([[1911]], de los hermanos Alva). En [[1917]], el gobiernu de [[Venustiano Carranza]] torga la difusión del [[cine documental]] revolucionario, y esi mesmu añu se creya la productora '''Azteca Film''', que fai películes de ficción como "La obsesión".
=== Cine mudu européu ===
La producción cinematográfico nel [[Reinu Xuníu]], Italia y los países nórdicos decayó enforma tres la fin de la [[I Guerra Mundial]] por mor de la medría de los costes de producción y a una incapacidá comercial pa competir nún mercáu mundial creciente. D'otra miente, n'[[Alemaña]], na recién creyada [[Xunión Soviética]] y en [[Francia]], les películes algamaron una nueva sinificación artística, siñando l'entamu d'un periodu que sedría perinfluyente nel desendolque del mediu.
==== Alemaña y Austria ====
[[
A metanes de la década de [[1920]], la capacidá téunica del cine alemán sobrepasaba la de cualaquier otru país nel mundu. Los actores y los direutores recibíen un sofitu cásique ilimitáu por parte del [[Estáu]], que financió los mayores y meyor equipaos estudios del mundu, los de la '''"UFA"''' ([[Universum Film Aktiengesellschaft]]), de [[Berlín]]. Los estudios introspeutivos, espresionistes de la vida de les clases populares, conocíos como ‘películes de la cai’, se carauterizaben pola so dignidá, guapura y duración, amás d'introducir grandes avances nel usu efeutivu de la lluz, los decoraos y la [[fotografía]]. Los direutores alemanes lliberaron a la cámara del trípode y la punxeron sobre ruedes, algamando una movilidá que nun se viera enantes. Películes como les de Murnau '''"L'últimu"''' ([[1924]]), protagonizada por [[Emil Jannings]], o L'espeyu de la dicha ([[1926]]), de [[G. W. Pabst]], protagonizada por una xoven [[Greta Garbo]], foron aclamaes universalmente pola fondura de les emociones que comunicaben y los sos anovamientos téunicos. Por mor de la [[emigración]] de los meyores talentos alemanes, austriacos y, en xeneral, centroeuropeos, la producción de les películes decayó rápidamente tres [[1925]], convirtiéndose nuna industria más qu'intentaba imitar el cine que se facía en '''[[Hollywood]]'''.
==== La Xunión Soviética ====
''Artículu principal: [[Cine soviéticu]]''
[[
Ente [[1925]] y [[1930]] apaecieron una serie de grandes películes soviétiques, revolucionaries tanto na so temática como na so fuercia visual y los métodos de fechura emplegaos. La industria del cine soviético foi nacionalizada en [[1919]] y puesta baxo'l control del '''Comisariáu del Pueblu pa la Propaganda y la Educación'''. Les películes d'esti periodu amosaben la reciente hestoria soviética con una fuercia, realismu y visión que yera l'antítesis del espíritu introspeutivu alemán. Los dos direutores cimeros soviéticos, '''[[Serguéi Mijáilovich Eisenstein]]''' y [[Vsiévolod Ilariónovich Pudovkin]], recibieron una fuerte influyencia de la obra de Griffith, sobre tou d'Intolerancia y el so montaxe, aspeutu del nuevu arte qu'analizaron en detalle, formularon teoríes, depuraron y aplicaron fasta algamar los más brillantes llogros nesti campu de la hestoria del cine, cola concatenación rápida de tomes separtaes de gran fuercia visual capaces de dexar una fuerte impresión nel espeutador.
Llinia 99:
'''"El fin de San Petersburgo"''' ([[1927]]), de [[Pudovkin]], y '''"Ochobre"''' ([[1928]]), d'[[Eisenstein]], tamién conocida como "Diez díes qu'estremecieron al mundu", conmemoran el décimu aniversario de la [[revolución bolxevique]] dende estremaos puntos de vista. Pudovkin narró la hestoria del individuu como un héroe, una personificación de les mases. Pa Eisenstein, pola so parte, les mases por sí mesmes son l'héroe protagonista. Dambos cineastes —y los sos respeutivos operadores, Golovna y Tissé— yeren amás escelentes escritores y teóricos del cine, qu'analizaron el so propiu trabayu y el d'otros autores ariqueciendo un medrante corpus de crítica y teoría del cine que s'espublizó en tol mundu.
==== Francia ====
''Artículu principal: [[Cine francés]]''
Namás qu'en [[Francia]] la industria cinematográfica tenía'l rixu afayadizu como pa sobrevivir demientres la etapa que siguió a la [[I Guerra Mundial]] ensin l'encontu del gobiernu. Trabayando en pequeños estudios, alquilaos pa cada película, un grupu d'estremaos artistes desendolcó un cine tanto de [[vanguardia]] como tradicional con un mínimu d'interferencies por parte de los productores executivos. L'escritor, direutor y editor de revistes de cine [[Louis Delluc]] foi un defensor ardiente del [[cine francés]], que se rodeó de creyadores como [[Abel Gance]], [[René Clair]], [[Jean Epstein]] o [[Germaine Dulac]]. Foi un grupu del que dependería muncho la supervivencia del cine francés. La obra de '''"Delluc Fiebre"''' ([[1921]]) yera una semeya impresionista de la vida de les clases populares, mientres que "Un sombreru de paya n'Italia" ([[1927]]), de Clair, ye una comedia basada nuna farsa popular del [[sieglu XIX]], y '''"Napoleón"''' ([[1927]]), d'Abel Gance, ye una obra anovadora en cuantes a la téunica: emplegaba trés pantalles sobre les que se proyeutaben docenes d'imáxenes simultánees.
Una de les producciones franceses más rescamplaes de la década de [[1920]] ye '''"La pasión de Xuana d'Arcu"''' ([[1928]]), del danés [[Carl Theodor Dreyer]], que, trabayando con un repartu y un equipu téunicu internacionales, meció lo meyor del [[cine escandinavu]], [[cine alemán|alemán]] y [[
== La maureza del cine mudu ==
[[
Nos [[años 1920|años venti]] les películes estaunidenses escomenzaron a tener una sofisticación y una suavidá d'estilu. Los [[western]]s románticos, como '''"El caballu de fierro"''' ([[1924]]), de [[John Ford]], amosaben la [[economía]] y mayestría narratives que siñaríen la trayeutoria de los direutores clásicos [[Frank Capra]], [[William Wyler]] o [[George Stevens]]. Mentanto, [[Cecil B. De Mille]] trataba d'amazcarar l'[[erotismu]] de les sos primeres comedies sexuales, como "El señorín Primavera" ([[1921]]), tres de la fachada bíblica d'espeutáculos como "Los diez mandamientos" ([[1923]]) o '''"El rei de reis"''' ([[1927]]) nos qu'apaecíen orxíes y escenes de bañu col menor pretestu.
Dos de los direutores más populares de la dómina, [[Ernst Lubitsch]] y [[Erich von Stroheim]], alemán el primeru y austriacu'l segundu, revelaron los sos sofisticaos y estremaos calteres na pantalla coles sos primeres obres en [[Hollywood]]. El primeru abandonó los espeutáculos que dirixera nel so país pa facer comedies lixeres, romántiques, carauterizaes pola cenciellez de los sos decoraos, garbu de la so téunica y l'encantu personal. En "Los peligros del flirt" ([[1924]]) o '''"La llocura del charlestón"''' ([[1926]]) remanó con tanta habilidá'l tema sexual que llograba resultar aceutable pa los censores. El trabayu de Von Stroheim, más duru y más européu foi estravagante, como en "Esposes frívoles" ([[1922]]), na que contrasta la inocencia estaunidense cola escayencia europea. La so obra mayestra sobre la cobicia na sociedá estaunidense, '''"Avaricia"''' ([[1923]]), foi amenorgada polos executivos del estudiu de diez a dos hores. Lo más de lo curtiáu entós perdiose, pero inclusu na so forma aballada ye considerada como una de les obres mayestres del [[realismu cinematográficu]].
[[Categoría:Cine]]
Línea 122 ⟶ 117:
[[ar:سينما صامتة]]
[[az:Səssiz
[[bg:Нямо кино]]
[[cs:Němý film]]
| |||