Diferencies ente revisiones de «Comunismu»
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición |
Sin resumen de edición |
||
Llinia 7:
Debío a la popularidá de la [[revolución rusa]] de [[1917]] y la polarización política ente los rexímenes socialistes y el capitalismu occidental, el Comunismu indentificárase cuasi esclusivamente cola [[doctrina marxista-leninista]]. Sicasí, esisten doctrines comunistes (delles previes al marxismu-lenisnismu, otres contemporanies y otres posteriores) como ye'l casu del [[anarcocomunismu]] con fundamentu en postures sociobioloxistes ([[Piotr Kropotkin]], [[Adous Huxley]]), el [[comunismu de conseyos]] de base marxista pero non leninista, el [[comunismu cristianu]] premodernu y modernu (Tomás Moro, los Shakers de Manchester, [[Gerrard Winstanley]]), el comunismu [[feudal]] que llamó l'atención del últimu [[Marx]] (los [[Mir]] tradicionales rusos, los islleños escoceses de [[St Kilda]]), variantes secularizaes del [[comunismu relixosu]] milenarista ([[Gabriel Bonnot de Mably]], [[Morelly]]) y movimientos non revolucionarios como'l de les [[comunes]] hippies y los [[Kibbutz]] israelinos, ente otros.
== Información xeneral ==
Hai una gran diversidá de formes de comunismu que se foron desendolcando, caún basáu nes ideés de los diferentes teóricos de la política, polo xeneral como adiciones o entepretaciones del marxismu, la filosofía coleutiva de Karl Marx. El [[marximu-leninismu]] ye la síntesis de les contribuciones al marxismu de [[Vladimir Lenin]], por exemplu, de cómo un partíu revolucionariu debe ser organizáu, el [[trotskismu]] ye la conceición marxista de [[León Trotsky]] y el [[maoísmu]] ye la entepretación marxista que rializó [[Mao Tse Tung]] p'adaptase al contestu político-social de [[China]] n'esi momentu.
La teoría comunista en xeneral, afirma que la única que puede resolver los problemes esistentes dientro del [[capitalismu]] ye que la [[clas obrera]] (refiriéndose al proletariáu) que ye'l prencipal productor de riqueza na sociedá y que ye esplotada pola clas capitalista (como se desplica en teoríes como la [[plusvalía]]) pa sustituyir a la burquesía como clas dominante y asina establecer una sociedá ensin divisiones de clas haza un socialismu llamáu como preludiu p'algamar la fase final del comunismu.
El [[comunismu puru]] (etapa cimera dempués del socialismu) refiérese a una sociedá ensin clases na que les decisiones sobro qué producir y qué polítiques a siguir correspuenden a tolos ñembros de manera igualitaria, pensando nos intereses de la mayoría de la sociedá coleutiva. Na práutica tolos ñembros tienen igual pesu nel [[Comunismu puru|procesu de toma de decisiones]], nos ámbetos tanto políticos y económicos. Nel ''[[Manifiestu Comunista]''], Marx tarabaza un plan de 10 puntos asesorando sobro la redistribución de la tierra y la producción pa escomenzar la transición al comunismu.
Los orixes del comunismu son dicutíos, habiendo hestóricamente grupos y teóricos cuyes doctrines describiéranse posteriosmente como comunistes. Dellos teóricos consideren que les sociedaes de [[cazadores-recolectores]] son una forma de [[comunismu primitivu]], pudiendo amestar a figures hestóriques como [[Platón]] y [[Tomás Moro]] como defensores de les primeres formes d'esta ideoloxía. El movimientu comunista como se conoz anguaño tomó forma nos sieglos XIX-XX, cuando les revoluciones comunistes tomaron los gobiernos en munchos países, llevando a la criación d'estaos com la [[Xunión Soviética]], la [[República Popular de China]] y la [[República de Cuba]].
Nel usu modernu, el términu comunismu ye de cutio emplegáu pa referise a les polítiques d'estos gobiernos, nes sos [[economíes de planificación centralizada]] o na propiedá estatal de los [[medios de producción]]. Los más d'esos gobiernos basen la so ideoloxía nel [[marxismu-lenisnismu]]. Estos gobiernos nun se consideren ''"comunistes"'' sinón ''socialistes'' allegando que s'alcuentren nún estáu de transición. Delles, a esti sistema dáse-y el nome de [[socialismu d'Estáu]]. Munchos ideólogos comunistes argumenten qu'estos estaos nunca nun fixeron un intentu d'avanzar haza una sociedá comunista, mentes qu'otros afirmenq qu'inclusive nunca nun algamaron el socialismu.
Nos sieglos XX-XXI, la democracia llevó a que munchos gobiernos inspiraos nel comunismu foren escoyíos n'otres partes del mundu, como [[Bolivia]] y [[Venezuela]]. Anque'l comunismu ye una fuercia política influyente, anguaño yelo muncho menos de lo que lo yera en gran parte del mundu nel [[sieglu XX]]. Entá hai movimientos comunistes influyentes, venceyaos a movimientos socialistes en munches partes del mundu, especialmente nel sur d'[[Asia]] y [[Llatinoamérica]]. Dende la [[crisis económica de 2008]] hebo un resurdimientu del interés na teoría comunista, sobremanera nes teoríes de Karl Marx.
{{entamu}}
| |||