Diferencies ente revisiones de «Programa Sputnik»

El '''Programa Sputnik''' foi una riestra de misiones espaciales non tripulaes llanzaes pola [[Xunión Soviética]] nos años caberos de losla [[años 1950|década de los 50]] p'amosar la viabilidá de los satélites artificiales n'órbita terrestre. El nome "Sputnik" ("Спутник") vien del [[rusu]] y el so significáu ye "satélite" o "compañeru de viaxe"

*L''''Sputnik 1''' foi llanzáu n'[[ochobre]], el día 4, [[1957]].

*L''''Sputnik 2''' llanzóse un mes dempués, en [[payares]], el día 3, [[1957]], llevando a bordu al primer pasaxeru vivu, el pequeñu can ''Laika''. Los planes de la misión nun proporcionaben un regresu seguru de la nave espacial o'l el so pasaxeru, faciendo de Laika'l primer calabre del espaciu, la muerte sobre esti animal ye insegura, dalgunos aseguren que murrió calcinada al descender debíudebido a la frición de l'amosferaatmosfera, otres aseguren que foi envelenada pa torgar el sufrimientu del animal ya inclusuincluso otres atrévense a dicir que foi una forma de sabotiar el proyeutu, poro esti secretu, sigui tando ocultu pela parte de la esploración y conquista espacial Rusa secreta, que competía escontra los [[EstaoxunidenseEstaos Xuníos|estaunidense]]s.

* El primer intentu de llanzar l''''Sputnik 3''', en [[febreru]], el día 3, [[1958]] foi fallíu, poropero'l segundu en [[Mayu]], el día 5, foi satisfautoriu y tresportó una gran riestra d'instrumentos pa investigación xeofísica. La so grabadora falló, faciendo imposible midir la radiación de los cinchos de Van Allen.

*L''''Sputnik 4''' (''Korabl-Sputnik-1'') llanzóse y pusupuso n'órbita dos años dempués, en Mayu, el día 15, 1960. Llevaba a bordu un maniquí humanoide o ''dummy'' pa esperimentar de cara a los futuros esnalíos tripulaos del programa Vostok.

*L''''Sputnik 5''' (''Korabl-Sputnik-2'') foi llanzáu y puestu n'órbita n'[[agostu]], el día 19, [[1960]] llevando a bordu a los canes Belka y Strelka, 40 ratones, 2 rates y una variedá de plantes. La nave tornó a la Tierra al día siguiente y tolos animales foron recuperaos sanos.

*L''''Sputnik 6''' (''Korabl-Sputnik-3'') foi llanzáu n'[[avientu]] el día primeru, [[1960]] con unos canes Pchelka (Пчёлка) y Mushka (Мушка) a bordu, amás d'otres animales, plantasplantes ya inseutos. La cáusula nun pudu ser recuperada. Foi la primera preba d'una nave Vostok ensin tripulación humana.

*L''''Sputnik 7''' (''Tyazheliy-Sputnik 4''), llanzáu en [[febreru]] el día cuato, [[1961]] n'unnun cuetecohete SL-6/A-2-e, foi la primera preba Soviética d'unviar una sonda en direición a Venus, prollongandoprologando al futuru programa Venera. La sonda reentró n'órbita terrestre.

*L''''Sputnik 8''' (''Tyazheliy-Sputnik 5'') foi llanzáu nel día 12 de [[febreru]], [[1961]], tresportaba comucomo carga a la sonda Venera 1.

La mayoría de los Sputniks foron puestos n'órbita pilpol vehículu de llanzamientu R-7, diseñáu orixinalmente pa llevar misiles balísticos.

Normalmente considéranseconsidérense Sputnik namás los tres primeros llanzamientos, a vegaes inclusuincluso'l cuartu. Cuasi tolos posteriores Sputnik (series ''Korabl'', ''Tyazheliy'', etc.) foron esnalíos de prebes de naves Vostok o de desemeyadasdesemeyaes sondes interplanetaries (programes Venera, Zond, Marsnik, etc) ensin tripulación. La serie Cosmos asocedió a los Sputnik.

La sorpresa del llanzamientu del Sputnik 1, siguíu del fallu espeutacular de los primeros llanzamientos del proyeutu Estaunidense Vanguard, impautó a les autoridaes d'esi país, quienes retrucaron ensiguida col llanzamientu de varios satélites incluyendo l'Explorer 1 (anque de muncha menor carga), el proyeutu SCORE, Advanced Research Projects Agency y el Courier 1B. Sputnik tamién aceleró la creyación de la NASA (National Aeronautics and Space Administration) y un mayor incrementu de la inversión pela parte del gobiernu d'Estaos Xuníos n'investigación y educación científiques. Asina mesmumesmo pensóse en desendolcar el Proyeutu A119, anque definitivamente s'abandonara.