Wikipedia

Diferencies ente revisiones de «1800»

Navegar l'historial de mou interactivu
← Edición más antiguaEdición más nueva →
Contenido eliminado Contenido añadido
VisualTestu wiki
Addbot (alderique | contribuciones)
5990 ediciones
m Bot: Migrating 137 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q6875 (translate me)
Limotecariu (alderique | contribuciones)
23 024 ediciones
Sin resumen de edición
Llinia 8:
* [[17 de xineru]]: El númberu de periódicos autorizaos en [[Francia]] vese amenorgáu a 11.
* [[20 de xineru]]: Celébrense los esponsales de [[Carolina Bonaparte]] y [[Joaquín Murat]].
* [[24 de xineru]]: [[Kléber]], pola Convención de d'[[El-Arich]], acepta arrenunciar a la ocupación de d'[[Exiptu]], pero la intransixencia de [[Gran Bretaña]] oblíga-y a camudar la so decisión.
* 24 de xineru: Victoria menor de los [[Chuanes]] na [[batalla de la ponte de Loc'h]] ([[Francia]]).
 
=== Febreru ===
* [[13 de febreru]]: Creación del [[Bancu de Francia]] cola xunta de dellos bancos privaos nuna sociedá con acciones.
* [[17 de febreru]]: La llei del 28 de "''pluviôse''" del añu VIII, reorganiza l'alministración en [[Francia]]. [[Bonaparte]] aumenta los poderes de los comisarios de la República quienque se convertenconvierten en Prefeutosprefeutos y Subprefectossubprefectos, nomaos y revocaos pol poder central. Un sistema de tutela alministrativa exercítase sobre los conceyos. Los Prefeutosprefeutos nomen a los alcaldes y los conseyeros municipales de les ciudaes de menos de 5000 habitantes, y el poder central noma directamente aquellos de ciudaes de más de 5000 habitantes. [[París]] tien un Prefeutuprefeutu del [[Sena]] y un Prefeutuprefeutu de policía. Un conseyu xeneral de 16 a 24 miembros, escoyíos na llista d'enfotu departamental pol gobiernu, tien un rol consultivu.
* 17 de febreru: El departamentu del [[Mont-Tarrecible]] ye incorporáu nel [[Haut-Rhin]] ([[Francia]]).
* [[18 de febreru]]: La escuadra inglesa de Nelson gana a la francesa cerca de Malta.
* [[Francia]]: Los rebeldes [[chuanes]] de [[Vendée]] apurrentomen les armes.
 
=== Marzu ===
* [[14 de marzu]]: El cardinalcardenal [[Barnaba Chiaramonti]] ye nomáu papa sol nome de [[PíoPíu VII]] (1800-1823), sustituyendo al difuntu [[PíoPíu VI]].
* [[18 de marzu]]: Llei del 27 de "''ventôse''", reorganizando'l sistema xudicial francés: xueces de paz escoyíos nos cantones, tribunales de primera instancia nos distritos (''arrondissement''), tribunales criminales nos departamentos. Los xueces son nomaos pol gobiernu y pagos pol presupuestu del Estáu. Son nomaos pa tola vida ya inamovibles.
* [[20 de marzu]]: Invención de la [[pila voltaica]] por [[AlejandroAlessandro Volta]]: la primera [[Bateríabatería eléctrica]] química.
* [[20 de marzu]]: [[Kléber]] vence un exércitu turcu en n'[[Heliópolis]] ([[Exiptu]]).
* [[21 de marzu]]: [[Rusia]] y el l'[[Imperiu otomanu]], aprueben el [[Tratáu de Constantinopla]] pol cualque crean la [[República Federativa de los Siete IslesIslles]], nome dáudau a la entidá que reagrupa 7 islesislles del [[mar IonianoXónicu]] (hasta agora [[venecianes]]), asitiaes ente [[Grecia]] y [[Italia]], que [[Francia]] axudicars'axudicara nel [[Tratáu de Campu Formio]] en [[1797]].
* [[21 de marzu]]: [[PíoPíu VII]] ye investidonomáu comopapa, siendo'l papa nºnúmberu 251.
* [[28 de marzu]]: L'[[Acta d'Unión]] de d'[[Irlanda]] al [[Reinu UníuXuníu]] ye votáuvotada pol parlamentuparllamentu irlandés. Preparáu por [[Pitt]], da a'l los irlandeses una representación en [[ciudá de Westminster|Westminster]], parapa tomentomar parte de los alderiques que-yos concierne. Va Entrarentrar a valir el 1 de xineru de [[1801]], y suprime'l el ParlamentuParllamentu de [[Dublín]] en cuenta de la creación de 95 diputaos y 22 pares irlandeses nel senu del ParlamentuParllamentu del [[Reinu UníuXuníu de Gran Bretaña yay Irlanda]]. [[JorgeXurde III]] oponeropónse a la emancipación de los católicos prometida por [[Pitt]].
* [[Rusia]]: reforma militar que da autonomía alministrativa a l'artillería.
 
Llinia 31:
* [[24 d'abril]]: Fundación de la [[Biblioteca del Congresu]] de [[Estaos Xuníos d'América]].
* [[Rusia]]: Decretu prohibiendo la importación de tolos llibros estranxeros.
* [[Estaos Xuníos]]: Entamu de les votaciones pa la elección del presidente. Va Durardurar hasta ochobre. La resultancia nun ye anunciáu hasta febreru de [[1801]].
 
=== Mayu ===
* [[2 de mayu]]: [[Rusia]], los miembros escoyíos polos tribunales de la nobleza son reemplazaos por funcionarios.
* [[3 de mayu]]: Victoria de [[Claude Jacques Lecourbe]] a la [[batalla de Stockach]]. Victoria de [[Moreau]] a la [[batalla de Engen]].
* [[5 de mayu]]: [[Gran Bretaña]] proclama'l l'[[ActuActa d'Unión]] ([[Act of Union]]) pa xunir [[Gran Bretaña]] y [[Irlanda]] nel [[Reinu UníuXuníu]]. Esta acta, va tomar efectu oficial el l'1 de xineru de [[1801]].
* [[6 de mayu]]: Los austriacos crucien el [[Puertu de Tende]] y ocupen la rexón de [[Niza]] ([[Francia]]).
* [[15 de mayu]]: [[Napoleón Bonaparte]] crucia los [[Alpes]] ya invade [[Italia]].
* [[16 de mayu]]: Primer censu xeneral de la población en [[Francia]].
* [[21 de mayu]]: Campaña de [[Bonaparte]] en n'[[Italia]].
* [[29 de mayu]]: [[Niza]] ye recuperada polos franceses dempués de la retirada de los austriacos.
 
=== Xunu ===
* [[2 de xunu]]: Primer vacunación de la [[viruela]] en [[Norteamérica]], en [[Trinity]], [[Terra Nova]] [[Newfoundland]].
* [[4 de xunu]]: Disolución de la Cámara y entamu de la campaña electoral nel [[SoBaxu Canadá]] (elección de 35 diputaos francófonos y 15 diputaos anglófonos).
* [[14 de xunu]]: [[Kléber]] ye asesináu por [[Suleiman El Alepi]]. El xeneral Menu asocéde-y. Casáu con una exipcia y convertíu al [[islam]], desenvuelve l'agricultura y los trabayos de regación.
* [[14 de xunu]]: L'exércitu austriacu ye ganáu por [[Napoleón]] na [[Batalla de Marengo]].
* [[19 de xunu]]: L'exércitu francés empobináu por [[Moreau]] vence a los austriacos na [[batalla de Höchstädt]].
* [[26 de xunu]]: [[Alessandro Volta]] anuncia'l descubrimientu y funcionamientu de la primer pila eléctrica.
* [[27 de xunu]]: El pachá de [[Trípoli]], [[Yusuf ibn Ali Karamanli]] declara la guerra a [[Suecia]] cortando'l mástil de la bandera que qu'izaba sobre'l consuláu.
 
=== JulioXunetu ===
* [[4 de xunetu]]: Creación del territoriu del d'[[Indiana]] ([[Estaos Xuníos]]).
* Cese'l fueu ente [[Francia]] y [[Austria]].
* [[Francia]] llibera y devuelve soldaos rusos.
Llinia 62:
* [[24 d'agostu]]: [[Combate naval de Malta]].
* [[30 d'agostu]]: [[Estaos Xuníos]], revuelta de [[Gabriel Prosser]], nuevu [[esclavu]] negru de 24 años qu'intenta tomar la ciudá de [[Richmond]] ([[Virginia]]) a la cabeza d'un miliar de afroamericanos. Traicionáu por otros dos esclavos, ye colgáu xuntu con 50 de los sos homes.
* [[Agostu]]: Una flota británica apaez ante [[Batavia]] pero retirar por falta de tropes pa desembarcar dempués d'amburar delles cases y destruyíudestruyir barcos.
 
=== Setiembre ===
* [[5 de setiembre]]: [[Inglaterra]] ocupa [[Malta]] y espulsa a'l los franceses de la islaislla (1798-1800). [[Malta]] convertirconviértese nun protectoráu británicu (1800-1964).
* [[20 de setiembre]]: [[Tratáu de Mortefontaine]] robláu por [[Francia]], [[Reinu UníuXuníu]] y los [[Estaos Xuníos d'América]] poniendo fin a la [[Casi Guerra]] ([[Quasi-War]]).
* [[30 de setiembre]]: [[Convención de 1800]] ente [[Francia]] y los [[Estaos Xuníos]] pa poner fin a l'alianza ente los dos estaos dende [[1778]] y resolver les hostilidáeshostilidaes que surdieron dende 1798 cola "[[Quasi-War]]" sobremanera nel Caribe. Esta convención punxo fin a cualquier alianza con otru país per parte de los [[Estaos Xuníos]] hasta pasáu un sieglu.
 
=== Ochobre ===
* [[1 d'ochobre]]: [[España]] dexa la [[Luisiana]] a [[Francia]] por aciu un Tratáu secretu de San Ildefonso. El territoriu va siguir ocupáu por [[España]] hasta 1803.
* [[Rostoptchine]] propón al zar de [[Rusia]] una alianza con [[Francia]] contra [[Gran Bretaña]] con idea de partise'l l'[[Imperiu otomanu]].
* [[Rusia]]: col alcuerdu del metropolita de [[Moscú]], l'edictu de tolerancia de [[1798]] estender a l'antigua capital, onde los "[[vieyos creyentes]]" yá pueden instalase.
 
=== NoviembrePayares ===
* [[1 de noviembrepayares]] El presidente estadounidense [[John Adams]], convertir nel primer mandatariu que vive na Casona presidencial (darréu llamada [[Casa Blanca]]). La see del gobiernu americanu ye tresferida a [[Washington D. C.]]
* [[7 de noviembrepayares]]: [[Bonaparte]] respuende a una carta de [[Luis XVIII]] dexando claro la so oposición a una restauración monárquica.
* [[17 de noviembrepayares]]: El congresu americanu celebra la so primer sesión nel distritu federal de [[Washington D.C.|Washington]].
* [[21 de noviembrepayares]]: [[Francia]], fundación de la congregación relixosa femenina de les [[Dames del Sagráu Corazón]] por [[Madeleine-Sophie Barat]].
* [[Rusia]]-[[Dos Sicilias]]: Alcuentru de [[PabloPablu I de Rusia]] col duque de [[Serracapriola]], embaxador del [[Reinu de losles Dos SiciliasSicilies]]. El zar declárase favorable a una xunta de losles dos IglesiasIlesies.
 
=== Avientu ===
* [[3 d'avientu]]: Sufraxu universal masculín ennos [[Estaos Xuníos]] pa la elección presidencial.
* 3 d'avientu: L'exércitu francés de [[Moreau]] gana les tropes austriaques na [[batalla de Hohenlinden]].
* [[9 d'avientu]]: [[Rusia]]-[[Francia]]: [[Bonaparte]] llapada al zar [[PabloPablu I de Rusia]] a un acercamientu ente los dos países.
* [[13 d'avientu]]: [[Mariano Luis de Urquijo]] ye destituyíu. El ministru [[Manuel Godoy]] vuelve al poder en n'[[España]].
* [[16 d'avientu]]: [[Tratáu de Mortefontaine]], convención roblada ente [[Francia]], [[Gran Bretaña]] y los [[Estaos Xuníos]] poniendo fin a la [[casi guerra]] (1798-1800).
* [[24 d'avientu]]: Atentáu contra'l Primera Consul [[Napoleón Bonaparte]] en [[París]], del que sale ilesu. Dichu atentáu ye fomentáu por [[Georges Cadoudal]], sofitáu polos británicu. La esplosión fai 22 muertos. Abarruntar en primer llugar de los [[xacobinos]] polo que son arrestaos y deportaos en masa. Rápido afayar que l'atentáu ye obra de los realistes polo que se pasa a arrestar a tolos partidarios del rei.
* 24 d'avientu: [[Pierre Coudrin]] y [[Henriette Aymer de la Chevalerie]] crean la [[Congregación de los sagraos corazones de JesúsXesús y María]] en [[París]].
* [[31 d'avientu]]: [[PabloPablu I de Rusia]] ordena al xeneral [[Orlov]], hetman de los [[Cosacos]], caminar escontra les colonies britániques de les Indies con 22.500 homes.
* Firma de los trataos ente [[Rusia]], [[Prusia]], [[Suecia]] y [[Dinamarca]] p'anovar el sistema de neutralidá armada de [[1780]].
 
=== Ensin fecha ===
* [[Gran Bretaña]]: Desenvolvimientu del ferrocarril: primeres calderes d'alta presión. (1825)
* [[Gran Bretaña]]: Males colleches (1800-1801) que provoquen motinos per tol [[Reinu UníuXuníu]].
* La [[electrólisis]] de l'agua ye afayada por [[Anthony Carlisle]] y [[William Nicholson]] al pasar corriente voltaica al traviés de l'agua xenerando hidróxenu y osíxenu.
* La [[radiación infrarroxo]] ye afayada por [[William Herschel]].
* [[Alejaidinho]] esculpe'l [[Bom Jesus]].
* El [[Valsevalse]] naz en n'[[Europa]].
* Empecípiase'l reinu de [[Ntare Rugamba]], rei de [[Burundi]] (1800-1850).
* Entamu del reinu de [[Toru Kouamena]], llamáu [[Osei Bonsu]], líder de los [[Ashanti]] (1800-1824).
* [[Alexander von Humbolt]] reconoz el [[canal de Casiquiare]] que fai la unión ente'l l'[[AmazonaAmazones]] y el l'[[Orinoco]] pol [[ríu Negru (Amazones)|ríu Negru]].
* [[Nueva España]] ([[México]]) cuenta con 5,3 millones d'indios.
* [[Estaos Xuníos]] cuenta con 7 millones d'habitantes. 700.000 colonos blancos instalar al oeste de les [[Apalaches]] ([[Ohio]], [[Illinois]], [[Indiana]], [[Alabama]] y [[Mississippi]]).
* Ataques de pirates vietnamites nes mariñes del sur de [[China]].
* Los [[británicos]] empiecen a importar opiu en [[China]]. El comerciu con [[China]] ye excedentarioescedentario pa la [[Gran Bretaña]].
* Entamu del reinu de d'[[Alim]], khan de [[Kokanda]] (1800-1810). El [[khanatokhanatu de Kokanda]] anexionaanexona [[Tachkent]] y [[Turkestán]] ya imponimpón el so dominiu a los [[cazacos]].
* [[India]]: Protectoráu británicu sobre'l nizâm de [[Hyderabad]].
* Un violentu ciclón destrúi la desaguada del [[Kistna]].
* [[Portugal]]: Terremotu na isla de [[Terceira]] nel archipiélagu de les [[Azores]].
* [[Rusia]]: La población de [[Siberia]] nun algamar les 600.000 persones. A partir de 1800 el gobiernu rusu manda poblar la rexón con siervos del Estáu, opositores al réxime y prisioneros de guerra.
* El "[[Althing]]" de [[Islandia]], el parlamentuparllamentu más antiguu (930-1800), ye abolíu. El parlamentuparllamentu islandés nun va ser restablecíu hasta [[1844]].
 
== Nacencies ==
{{AP|Categoría:Nacíos en 1800}}
* [[6 de xineru]]: [[Anna Maria Hall]], escritora irlandesa (f. [[1889]]).
* [[7 de xineru]]: [[Millard Fillmore]], presidente estadounidensed'Estaos Xuníos (f. [[1874]]).
* [[11 de xineru]]: [[Anyos Jedlik]], físicu ya inventor húngaru (f. [[1895]]).
* [[14 de xineru]]: [[Ludwig von Köchel]], musicólogu austriacu (f. [[1877]]).
* [[17 de xineru]]: [[Caleb Cushing]], home d'estáu y diplomáticu estadounidensed'Estaos Xuníos (f. [[1879]]).
* [[24 de xineru]]: [[Edwin Chadwick]], reformista social británicu (f. [[1890]]).
* [[26 de xineru]]: [[Johann Gerhard Oncken]], predicador baptista alemán (f. [[1884]]).
* 26 de xineru: [[Elizabeth Ann Whitney]], líder mormón estadounidensed'Estaos Xuníos (f. [[1882]]).
* [[27 de xineru]]: [[John Evelyn Denison, Vizconde de Ossington]], noble inglés (f. [[1875]]).
* [[18 de febreru]]: [[Dalmacio Vélez Sársfield]], xurista, abogáu y políticu arxentín (f. [[1875]]).<ref>[http://www.unrc.edu.ar/unrc/n_comp.cdc?nota=23774 Biografía de Dalmacio Vélez Sarsfield, ceador del Códigu Civil Arxentín]</ref>
* [[3 de marzu]]: [[Heinrich Georg Bronn]], xeólogu y paleontólogu alemán (f. [[1862]]).
* [[18 de marzu]]: [[Claudio Gai]], botánicu francés (f. [[1873]]).
* [[24 de xunetu]]: [[Henry Shaw]], botánicu estadounidensed'Estaos Xuníos (f. [[1889]]).
* [[12 d'agostu]]: [[Jean-Jacques Ampère]], filólogu, escritor ya historiador francés (f. [[1864]]).
* [[22 de setiembre]]: [[George Bentham]], botánicu británicu (f. [[1884]]).
Línea 134 ⟶ 133:
 
== Muertes ==
{{AP|Categoría:Finaos en 1800}}
* [[1 de xineru]]: [[Louis Jean Marie Daubenton]], médicu y naturalista francés (n. [[1716]])
* [[20 de xunu]]: [[Abraham Gotthelf Kastner]] matemáticu alemán (n. [[1719]])
Línea 142 ⟶ 140:
* [[Francisco de Goya|Goya]] - Familia de Carlos IV.
 
== Ciencia y tecnologiatecnoloxía ==
* [[Shaw]] describe per primer vegada'l lleón marín del sur ([[Otaria flavescens]])
 
Línea 161 ⟶ 159:
 
# [[Pequín]], ([[China]]) 1.100.000
# [[Londres]], ([[Reinu UníuXuníu]]) 861.000
# [[Cantón (China)|Cantón]], ([[China]]) 800.000
# [[TokioTokyo]], ([[Xapón]]) 685.000
# [[Istambul]], ([[Imperiu otomanu]]) 570.000
# [[París]], ([[Francia]]) 546.000
Línea 169 ⟶ 167:
# [[Hangzhou]], ([[China]]) 387.000
# [[Osaka]], ([[Xapón]]) 383.000
# [[KiotoKyoto]], ([[Xapón]]) 377.000
 
== Referencies ==
Línea 176 ⟶ 174:
== Enllaces esternos ==
{{commonscat|1800}}
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
[[el mio:1800]]
 
[[Categoría:Sieglu XVIII]]
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/wiki/1800»