Diferencies ente revisiones de «Llingües bereberes»

Contenido eliminado Contenido añadido
Páxina nueva: right|280px|thumb|Delles llingües bereberes Les '''llingües bereberes''' (Tamazight o Tamaziɣt) constitúin una familia de la m...
 
Sin resumen de edición
Llinia 1:
[[Archivu:Berber Language Tutlayt Tamazight.svg|right|280px|thumb|Delles llingües bereberes]]
Les '''llingües bereberes''' (Tamazight o Tamaziɣt) constitúin una familia de la macrofamilia de [[llingües afroasiátiques]], falaes polos grupos bereberes nel norte d'[[África]], por unos venticinco millones de persones, de los cualos 12 a 13 millones morenviven en [[Marruecos]], y ente 7 y 8 millones moren n'[[Arxelia]]. Esiste un alfabetu autóctonu esclusivu, el [[tifinagh]], atestiguáu arqueolóxicamente dende'l [[sieglu III edC]], utilizáu tradicionalmente polos [[tuareg]] y alicáu en dómina recién por instituciones y movimientos culturales berberistas, como'l CMA. Úsase tamién l'[[alfabetu llatinu]] n'Arxelia (con delles lletres [[Griegu|griegues]] como γ) y l'[[alfabetu árabe]] n'otros llugares, como Marruecos, fastaanque l'adopciónanguaño oficialla delenseñanza tifinaghadopta paoficialmente lael enseñanzatifinagh.
 
== Variedaes llingüístiques ==
 
Les llingües amazighes, estendiénse orixinalemente dende la marina Atlántica hasta la zona de los oasis occidentales d'Exipto. Anguaño son la llingua cotidiana d'alredor de 12 millones de persones espardíes per [[Marruecos]], [[Mauritania]], [[Mali]], [[Chad]], [[Níxer]], [[Burkina Faso]], [[Arxelia]], [[Libia]], [[Túnez]] y [[Exipto]]: Hai cuatro grupos principales de variedaes diatópiques, que reflexen más qu'una clasificación llingüística, la dispersion xeográfica de los imazighen:
* fales del noroeste de Marruecos, Arxelia, Túnez y Libia: ''[[taixelhit]]'' o ''[[Chleuh|xluh]]'' (3.000.000), ''[[tamazight]]'' (3.000.000) , ''[[tarifit]]'' o ''rifeñu''(2.000.000), ''[[taqbaylit]]'' o ''[[cabil]]'' (3.074.000) y ''[[taixawit]]'' o ''xàwia'' .
* fales de Líbia oriental (''[[awjilah]]'', 2.000) y del '[[oasis de Siwa]] n'Exipto (''siwa'', 5.000).
* dialectos de los nómades de la rexón Sahara-Sahel (qu'abarca zones d'Arxelia, Níxer, Mali y [[Burkina Faso]]): ''[[tamahaqt]]'' o ''tamajeq'', llingua [[tuareg]]s (25.000-76.000).
* la llingua de los [[zenaga]] (25.000), en [[Mauritania]].
 
Tamién formaben parte de les llingües bereberes les distintes variedaes [[guanche]]s nes [[Islles Canaries]] con anterioridá a la so conquista.