Diferencies ente revisiones de «Friedrich Engels»

Engels yera de familia burguesa, fíu mayor d'un prósperu industrial testil, protestante y conservador. Por embargu, dende'l so pasu pela Universidad de Berlín (1841-42) interesóse polos movimientos revolucionarios de la dómina: rellacionóse colos hegelianos d'esquierda ([[Hegel]]) y col movimientu de la [[Xoven Alemaña]]. El so pá unviólu a [[Manchester]] a ocupase de la fábrica d'algodón de so propiedá, y de la esperiencia de les penoses rellaciones llaborales vixentes xurdió la obra entitulada ''La situación de la clas obrera n'Inglaterra'' ("¿Qué sedrá de tantos millones de seres que nun poseen absolutamente res?"). Polos mesmos años espublizó nos [[Anales Franco-Alemanes]], de los que [[Karl Marx]] yera coeditor, un testo entituláu ''Elementos d'una crítica de la Economía Política''. D'esa dómina vien la so amistá con Marx, al que reconocía una superior capacidá teórica y mayor orixinalidá nes idegues. N'adelantre Engels convirtióse nel pegollu de Marx, al que caltuvo xuntu a la so familia demientres los años en que se dedicaba a ellaborar ''[[El Capital]]''. Nesa primera estancia en Manchester, Engels vinculóse tamién al activismu políticu llocal, militando nel movimientu [[Cartismu|cartista]] y collaborando en ''El Nuevu Mundiu Moral'' (''The New Moral World''), ún de los periódicos de [[Robert Owen]].

 

 

En Londres, en [[1850]], contribuyó a la ''Nueva Gaceta Renana'', editada por Marx y espublizada n'[[Hamburgu]]. Tamién dio a la emprenta la primera edición de ''Les guerres campesines n'Alemaña''. Engels tornó pa Manchester, a la fábrica na que trabayara y de la que convirtióse en copropietariu. Anque Marx permaneció en Londres eso nun-yos torgó caltener una estrecha collaboración, basada nuna correspondencia cásique diaria. A la fin Engels treslladóse a Londres en 1870, faciendo más intensa entá la collaboración fasta la muerte de Marx en 1883. Engels asoleyó o preparó nesos años delles de les sos obres más ñotables, comu ''Contribución sobre'l problema de la vivienda''', ''El papel del trabayu na tresformación del monu n'home'', ''La revolución de la cencia d'E. Dühring'' (más conocía comu ''Anti-Dühring''), ''Del socialismu utópicu al socialismu científicu'' o ''L'orixe de la familia, la propiedá privado y l'estáu''. Nesos años Engels apaecía comu un miembru más de la familia en casa de Marx, cuyes fíes nomaben-y “El Xeneral”.

Tres la muerte de Marx, que-y afeutó fonderamente, Engels dedicóse a correxir y preparar pa espublización los arragüeis que Marx dexara na so preparación d'''El Capital''. El tomu II s'asoleyó en [[1885]] y el III en [[1894]]. Esta obra foi'l centru de los sos esmolecimientos fasta la so muerte, qu'asocedió enantes de que pudiere asoleyar lo que sedría un tomu IV. El nome d'Engels non figura en forma dala na autoría d'esos volúmes, pero ye indubiable qu'hai munchu de la so manu n' ellos. Engels siguió espublizando obres orixinales, comu ''[[Ludwig Feuerbach]] y la fin de la filosofía clásica alemana'', asina como artículos militantes en ''La Nueva Gaceta''.

 

 

Tres la muerte de Marx en 1883, Engels convirtióse nel llíder indiscutíu de la socialdemocracia alemana, de la segunda Internacional y del socialismu mundial, salvaguardando lo esencial de la ideoloxía marxista, a la qu'él mesmu añediera matices relativos a la desapaición futura del Estáu, a la dialéutica y a les complexes rellaciones ente la socadarma económica y les supercadarmes polítiques, xurídiques ya culturales. Engels opusóse al radicalismu esquierdista, pero tampocu concilió cola evolución reformista del movimientu revolucionariu, reeditando la ''Crítica al programa de Gotha'' o ''Les guerres civiles en Francia'' y a la fin espublizando la ''Crítica al programa socialdemócrata (alemán) de [[1891]]''. Dio llugar asina a la revisión que conduxo al ''Programa d'Erfurt'', col que sí s'identificaba. El so collaborador [[Eduard Bernstein]] y otros dirixentes empobinaron a la socialdemocracia alemana haza'l reformismu parlamentarista, estrayendo del legáu d'Engels una lexitimidá que ye ñegada por otra parte del movimientu, la que conduxo a la formación de los partíos comunistes y la [[III Internacional]].