Diferencies ente revisiones de «La Ribera»

'''La Ribera''' ye un [[conceyu]] d'[[Asturies]]. Ta asitiáu na zona central d'Asturies, y llenda'l al norte y l'estial este col conceyu d'[[Uviéu]], al sur colos de [[Mieres]] y [[Morcín]] y al oeste col de [[Santo Adriano]].

Por mor de la fertilidá y les condiciones d'habitabilidá que presentaben les tierres del conceyu, nun ye d'estrañar que dende tiempos prehistóricos, el conceyu tuvieretuvo permanentemente pobláu. D'esta miente foron afayaos varios esquicios hestóricos del [[paleolíticu]] como los atopaos a la vera de [[Sardín]], o los xacimientos de les cueves del Requexu en [[Ferreros]] onde s'afayaron materiales de la [[dómina magdaleniense]], o los de la [[cueva d'Entrecueves]], onde apaecieron signos de pintures asemeyaes a otros como los de la [[cueva'l Buxu]].

Afayáronse tamién esquicios d'allugamientos castrenses, anque nun se pudo precisar a quequé dómina correspuenden al nun ser escavaos fasta lhasta'intrel momentu. Estos castros foron llocalizaos en [[La Corona]], cerca de [[Picu Llanza]], en n'[[El Picu Castiello]], en n'[[El Picu Les Pedreres]], y en n'[[El Cueto]] cerca de [[Sardín]].

Les primeres noticies documentaes del conceyu apaecen nel añu [[857]], cuando [[OrdoñoOrdoñu I]] cede al obispáu d'Uviéu'l templu de [[San Pedro de Ferreros]] asina como terrenos de [[Palombar]], [[Perera]] y [[Vegalencia]]. Donaciones feches darréu otorguenotórguen-y cásique dafechamente tol territoriu al poder eclesiásticu. Dientro de les donaciones feches rescampla la de la reina [[Urraca]] en [[1112]] como estima pola aida emprestada pol Obispu Pelayo na so llucha escontra'l so home [[Alfonso'l Batallador]]. La dote algamaba un estensu territoriu qu'aportaba fasta un lugar llamáu Sopeña cerca de [[Caces]]. EstiEsta dote foi la base que tomó la ilesia pa la so potestá sobre'l conceyu fasta'l [[sieglu XVI]], en que perdió esos drechos. Los terrenos de La Ribera siempre foron pervaloraos poles instituciones y la nobleza d'Uviéu.

El poder de la [[mitra]] foi abusivu demientres tiempu abondu, faciendo cobrar en [[1214]], baxo orde del obispu Xuan un impuestu pol abuse y esfrute de la tierra de [[Teyego]]. Demientres la dependencia del Obispáu, ésti treslladaba'l poder de la zona a varios nobles y tenentes que teníanteníen el poder alministrativu del conceyu. Ún de los más destacaos foi [[Gutierre González de Quirós]].

Yá en [[1537]], Uviéu unvió un riestru de diputaos pa la reconocencia del territoriu de laLa Ribera col envís de mercamérca-y loylo a la mitra p'anexonalu al so territoriu. Esta operación nun cuayó nunca, siendo yá en [[1579]], gracies a la desamortización fecha pol rei [[Felipe II d'España|Felipe II]] cuando la xente de laLa Ribera mercó tolos terrenos del conceyu, formando ún independiente.

El [[sieglu XIX]] traxo con él la construcción de la primer ponte de piedra sobre'l [[ríu Caudal]], meyorandoameyorando les comunicaciones ente les orielles del ríu, efectuaespercorríes fastahasta esi momentu en barca. La [[guerra d'Independencia]] escontra la invasión francesa tien como fechu más destacáu'l llevantamientu popular escontra les tropes invasores, provocando una marcha en manifestación fastahasta Uviéu pa pidir a l'audiencia l'apoyu de la insurrección. Nes [[guerres Carlistes]], el conceyu foi testigu en [[1836]] de la derrota de les partíes gubernamentales comandaes pol [[xeneral Pardiñes]], a manes del batayón de Gómez, baxo órdenes del [[Brigadier Bóveda]].

Yá nel [[sieglu XX]], el primer asocedíu importante foi la [[Guerra Civil Española|Guerra Civil]], quedandolluchando laLa Ribera nel bandu republicanu, fasta la derrota d'esti en [[1937]]. Pasada la difícil posguerra, el conceyu foi adulces iguándose de tanta contienda y adautándose a la modernidá.