Diferencies ente revisiones de «Alfonso Daniel Rodríguez Castelao»

'''Afonso Daniel Manuel Rodríguez Castelao''' o '''CastelãoCastelao''' ([[Rianxo]], [[1886]] — [[Buenos Aires]], [[1950]]) escritor español en llingua gallega, foi ún de los fundadores del [[nacionalismu gallegu]], [[intelectual]] comprometíu cola tierra [[Galicia|gallega]] y col so país. Estudió [[Medicina]], pero dicía: "Fícime médicu por amor a mio padre; nun exerzo la profesión por amor a la humanidá".

Fíu de Manuel Rodríguez Dios, marineru, y de Joaquina Castelao Genme. Castelao emigró a [[Arxentina]] a los tres meses del nacimientu de Daniel, nel pasu [[1895]] emigró con so madre pa dir ver a so padre en [[Bernasconi]], na [[Pampa]], allí residió hasta [[1900]] y, según el mesmu cuntaba, descubrió'l valor de la caricatura lleendo ''Caras y Caretas''. Durante los años qu' estudiaba Medicina na [[Universidá de Santiago de Compostela]] tamién afonda'l so interés pol diseñu y la pintura, n'especial pola caricatura. En 1908 espón los sos diseños en [[Madrid]] y entama a collaborar cola revista ''[[Vida Galega]]''. Ente 1909 y 1910 fai un cursu de doctoráu en Madrid y participa na III Exposición Nacional d'Humoristes, collabora como illustrador en ''El Cuento Semanal''. En 1910 especialízase n'obstreticia y, al acabar, instálase en Rianxo,, tiempu nel que collaboró na fundación del hebdomadariu ''[[El Barbero Municipal]]'' ([[1910]]-[[1914]]), nel qu'escribi atacando'l rexime [[caciquismu|caciquil]] gallegu, participa de la política local dientro del Partido Conservador local nuna llinia maurista. Imparte la so primera conferencia en marzo de 1911, en Vigo, falando de la caricatura. Nos dos años siguientes fai exposiciones de les sos caricatures en delles ciudades de Galicia. En 1912 participa del movimientu [[Acción Galega]] y casa nesti mesmu añu con Virgínia Pereira. Durante esti tiempu collabora con ''[[El Liberal]]'', ''[[El Gran Bufón]]'', ''[[La Ilustración Gallega y Asturiana]]'', ''[[Mi Tierra]]'' , ''[[SuéviaSuevia]]'', ''[[La Voz de Galicia, Bonos Aires|La Voz de Galiza]]'' de Buenos Aires, qu'ayudaron a popularizar les sos caricatures. Un desprendimientu de [[retina]] déxalu ciegu en 1914, vuelve a recuperar la vista depués d'una operación. En 1915 participa na Exposición de Belles Artes de Madrid, na qu'algama unes crítiques mui favorecedores. En 1916 saca por oposición una plaza na delegación de Pontevedra del Institutu Xeográficu Estadísticu, y nesi añu ye un de los fundadores de l'agrupación local de les [[Irmandades da Fala]]. Xunto con [[Vicente Risco]], [[Otero Pedraio]] y otros fundó la revista ''[[Revista Nós|Nós]]'', que foi'l pegollu de la vida política y cultural de Galicia ente [[1920]] y [[1936]]. En [[1926]] nomáronlu académicu de númberu de la [[Real Academia Galega]]. En [[1931]] salió diputáu pola [[Organización Republicana Galega Autónoma]] ([[ORGA]]) nes cortes constituyentes de la [[Segunda República]], participó nel nacimientu del [[Partido Galeguista]]. Desteráronlu a [[Badajoz]] en [[1934]], nel tiempu que tuvo n'[[Estremadura]] escribió p'[[A NossaNosa Terra, 1916|A NossaNosa Terra]] dellos artículos col subtítulu de ''Verbas de chumbo'' que tiempu depués s'integraríen en Sempre en Galicia. En [[1936]] salió nuevamente escoyíu diputáu del [[Frente Popular]]. Protagonizando la campaña pol sí al [[Estatutu d'Autonomía de Galicia]], aprobáu en consulta popular `pola sociedá gallega en [[1936]]. Nel momentu del "[[Alzamiento Nacional]]" taba en Madrid. Exiliándose en [[México]], [[Nueva York]] y, finalmente, [[Buenos Aires]]. Participó nel gobiernu republicanu nel exiliu presidíu por Giral ([[1946]]).

Polifacéticu novelista, diseñador, caricaturista, pintor, teóricu del arte y políticu, siempres reflexó na so obra'l so compromisu col galleguismu y col mundiu. Durante l'exiliu [[franquismu|franquista]], asoleya nel añu [[1944]] la obra ''[[Sempre emen Galiza]]'', obra capital del [[nacionalismu gallegu]], y conviértese nel primer presidente del [[Conceyu de Galicia]], el gobiernu del país nel exiliu. Los sos restos mortales foron repatriaos y llevaos al [[Panteón de Gallegos Illustres]] en [[1984]] en mediu de manifestaciones nacionalistes que acusaben a les autoridaes de que "los que lu exiliaron faen-y agora honores".

Inicióse na narrativa cola collección de rellatos curtios ''UmU]n olhoollo de vidro'' en [[1922]]. En ''Cousas'', ''Retrincos'' y ''Os dous de sempre'', afita un conxuntu únicu na narrativa gallega que tien como obra cimera la collección d'ensayos ''Sempre em Galiza'', axuntando lliteratura, política y teoría del galleguismu. La so visión lliteraria intenta desmitificar los tópicos costumistes con un humor sarcásticu y, que de xemes en cuando, esperpénticu.

Dedicóse-y el segundu [[DiaDía das Letras Galegas]], en [[1964]].