Diferencies ente revisiones de «República Popular China»

La '''China'''<ref>''[[Cartafueyu normativu: Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios|Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios]]'', [[Academia de la Llingua Asturiana]], 2010; ISBN 987-84-8168-500-8</ref>, oficialmente '''República Popular China''', (en [[chinu]] 中国, y en [[pinyin]] Zhōngguó) ye un país asitiáu nel este d'[[Asia]], el cuartu más grande del mundumundiu en cuanto a estensión territorial. Llenda con 14 países ( [[Afghanistán]], [[Bhután]], [[Myanmar]], [[India]], [[Kazakhstán]], [[Kirguistán]], [[Laos]], [[Mongolia]], [[Nepal]], [[Corea del Norte]], [[Pakistán]], [[Rusia]], [[Tajikistán]] y [[Vietnam]])y ye, colos sos cuasi 1.350 millones d'habitantes, el país más pobláu del mundumundiu.

Colos sos 9,6 millones de km² d'estensión, China ye'l segundu mayor país del mundu, y compriende bien de paisaxes distintos desde zones boscoses hasta los desiertos de [[desiertu de Gobi|Gobi]] y [[desiertu de Taklamakan|Taklamakan]], nel norte y noroeste del país o les biesques subtropicales de la so fastera meridional. El oeste del país ye permontañosu, con cordilleres como l'[[Himalaya]], el Karakoram, el Pamir o el Tian Shan, formaes por delles de les montañes más altes del mundumundiu. Los ríos [[ríu Yangtze|Yangtze]] y [[ríu Mariellu|Mariellu]], terceru y sestu más llargos del mundu, nacen na [[meseta del Tíbet]] y van desembocar a la zona oriental del país, la más poblada. China tien una llínia costera de 14.500 km², na que llenda con dellos de los mares nos que se sodivide l'oceanu Pacíficu: [[mar Bohai|Bohai]], [[mar Mariellu|Mariellu]], del [[mar de China oriental|Este de China]] y del [[mar de China meridional|sur de China]].

L'antigua civilización china, una de les más vieyes del mundu, floreció na cuenca del ríu Mariellu, na llanada del norte de China. Demientres dellos milenios, el sistema políticu chinu basábase en monarquíes hereditaries, nomaes dinastíes, a partir del rei semimitolóxicu Xia (2.000 edC). Dende l'añu 221 edC, cuando la dinastía Qin conquistó varios estaos, paentamando formar con ellosasina l'imperiu chinu,. elEl país foi espandiéndose, frañéndose y reconstruyéndose bien de veces. En [[1911]] la República de China echó del país a la cabera dinastía, y dirixió'l país hasta [[1949]]. Dempués de la derrota de [[Xapón]] na [[Segunda Guerra Mundial]] el Partíu Comunista de China derrotó al Kuomintang, d'ideoloxía nacionalistanacionaliega, na China continental, y estableció nella la República Popular China. Esta proclamose en Beijing el [[1 d'ochobre]] de 1949. El gobiernu de la República de China coló pa la islla de Taiwan, que controla xunto con dellos isllotes como los de Penghu, Kinmen o Matsu. El so estatus ye problemáticu, pues ye reconocíu como un estáu dixebráu de China por perpocos países. La República Popular, amás, tien amenazao con ocupar la islla si los sos gobernantes declaren la so independencia, pues considérenla como parte inalienable del territoriu chinu.

Dende la introducción de reformes económiques en [[1978]] l'espoxigue económicu de China tien sío pergrande. Nel [[2013]] yá ye la segunda mayor economía pol so PIB, y ye tamién el mayor esportador yya importador de bienes del mundumundiu. Tien armes nucleares y el mayor exércitu del mundu, al que dedica'l segundu mayor presupuestu de defensa del planeta. Ye miembru de les [[Naciones Xuníes]] dende [[1971]], cuando-y quitó'l sitiu a la República de China como miembru permanente del so [[Conseyu de Seguridá de Naciones Xuníes|Conseyu de Seguridá]]. Ye tamién miembru de munches organizaciones internacionales multilateralesmultillaterales: OMC, APEC, Organización de Cooperación de Shanghai. G-20...

El país ye'l terceru más grande en superficie terrestre. Pola so estensión, tien una gran variedá de paisaxes y fasteres climátiques. Nel este, a lo llargo de la costa del [[mar Mariellu]] y del [[mar de China Oriental]], hai llanures aluviales densamente poblaesspoblaes. La fastera costera del [[mar de China Meridional]] ye más montesa y en el sur de China tien una orografía de pandesspandes y pequeños cordales. Na fastera centro del este tan los deltes de los dos mayores ríos: el ríu Mariellu y el Yangtze. Otros ríos importantes son el [[Ríu de les Perlles]], el [[Mekong]], [[ríu Brahmaputra|Brahmaputra]], [[ríu Amur|Amur]], [[ríu Huai He|Huai He]] y el [[ríu Xi Jiang|Xi Jiang]].

La Constitución de la República Popular de China establez que'l país ta organizáu en trés niveles d'organización territorial: provincial, de distritu y de cantón. A nivel provincial hai en China 23 provincies, 5 rexones autónomes, 4 municipalidaes y dos rexones alministratives especiales. A nivel de distritu, cada provincia ta divididaestremada en prefectures autónomes, distritos, distritos autónomos y ciudaes. Y a nivel de cantón los distritos y distritos autónomos tán sodividíos en cantones, cantones de minoríes étniques y poblaos.