Wikipedia

Diferencies ente revisiones de «Christine de Pizan»

Navegar l'historial de mou interactivu
← Edición más antiguaEdición más nueva →
Contenido eliminado Contenido añadido
VisualTestu wiki
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-pequen +pequeñ)
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-\'-y +'Le , - -y + Le )
Llinia 30:
[[File:Christine de Pizan presents her Book to Margaret of Burgundy.jpg|thumb|right|170px|De Pizan presenta'l so llibru a Margarita de Borgona. Ilustración de ''La ciudá de les dames'' (1405)]]
 
A la nueva [[Delfín_(títulu)#Delfina_de_Francia|delfina francesa]], [[Margarita de Borgoña (1393-1442)|Margarita de Borgoña]], pocu dempués del so matrimoniu con [[Luis de Valois, duque de Guyena]], en 1405, de Pizan dedicó-y el ''Llibru de los trés virtúes'' (''-yLe Livre deas trois vertus'') (1406), na que lu aconseyaba "lo que tenía d'aprender y cómo tenía de portase". El manuscritu pudo ser encargáu pol padre de Margarita, [[Juan I de Borgoña|Juan Ensin Mieu]]. Margarita depués tuvo casada, en segundes nupcies, con [[Arturo III de Bretaña|Arturo III de Bretaña, conde de Richmond]], quien nel so maduror combatió nel bandu de [[Juana d'Arcu]]. El poema de Christine de Pizan dedicáu a la "doncella de Orléans" pudo ser encamentáu por Margarita de Borgona enantes de finar.
 
Los sos poemes entamar en colecciones que siguen una trama narrativa, munchos de los cualos tán estrayíos directamente de la so esperiencia personal como ''Seulette suy et seulette vueil estr'' (Solina toi y solina quiero tar). Enforma del so trabayu contenía información biográfica detallada, daqué inusual nesa dómina. Los sos primeros poemes, balaes d'amores perdíos, tresmitíen la murnia de la so prematura vilbedá, y fixéronse populares de momentu. Dalgunos de los sos trabayos son:
Llinia 36:
* ''Les epístoles de Otea a Héctor'' (''L'Épistre de Othéa a Hector'') (1400), una colección de 90 cuentos alegóricos.
 
* ''Llibru de la mutación de la fortuna'' (''Livre de la mutation de fortune'') (1403), un poema llargu conteniendo exemplos de la so vida y otros personaxes famosos. Nesi mesmu añu escribió ''El camín del llargu estudiu'' (''-yLe Chemin de long estude'').
 
* En 1404 foi comisionada por [[Felipe II de Borgoña|Felipe II de Borgoña, llamáu Felipe l'Atrevíu]] pa escribir la biografía del so hermanu fináu, el rei [[Carlos V de Francia]]. De Pizan tamién escribió un informe falagador y detallao sobre Carlos V y la so corte nel so llibru ''Los fechos y bones maneres del rei Carlos V'' (''-yLe Livre deas Fais et bonnes meurs du sage roy Charles V''), escritu tamién en 1404.
* Créese qu'ente los años 1393 y 1412, ella compunxo unes 300 balaes y enforma poemes de curtia estensión.
Llinia 50:
* La ''Epístola al Dios d'Amores'' (''L'Épistre au Dieu d'amours'') (1399) y el so ''Dichu de la Rosa'' (''Dit de la Rose'') (1402), critiquen la segunda parte del ''[[Roman de la Rose]]'' escrita por [[Jean de Meung]], que provocara una considerable movición ente la intelectualidá de la dómina. La ''Epístola al Dios del amor'' foi escrita pa oponese a les actitúes cortesanes con respectu al amor.
 
* En 1405 escribe la so autobiografía, ''La visión de Christine'' (''L'Avision de Christine'') (1405), escrita como retruque a los sos detractores. Dio continuidá a esta obra col so llibru ''La ciudá de les dames'' (''-yLe Livre de citar deas dames'') (1405), una colección d'hestories d'heroínes del pasáu. Dellos autores consideren a esta obra precursora del feminismu contemporaneu.<ref>[[Miguel Cereceda]], L'orixe de la muyer suxetu, Tecnos, Madrid, 1996, ISBN: 8430928731</ref> Esti tipu d'argumentos yera consideráu nel so tiempu escandalosu:
{{cita|Y xuren fuerte y prometen y mienten<br />
Ser lleales, secretos, y depués presumen.}}
[[Simone de Beauvoir]] escribió en 1949, nel so llibru ''[[El segundu sexu]]'', que nel ''Epitre au Dieu d'Amour'' yera "la primer vegada que vemos a una muyer tomar la so pluma en defensa del so sexu",<ref>Simone de Beauvoir, ''El segundu sexu'', Cátedra, 1998</ref> faciendo de Pizan quiciabes la primera feminista d'Occidente, o protofeministas como dellos estudiosos prefieren llamala.
 
En 1406 publicó un tercer llibru con esta temática, llamáu ''El llibru de los trés virtúes'' (''-yLe Livre deas trois vertus'').
 
Tampoco duldó n'opinar sobre política na ''Epístola a la reina Isabel'' (''Epistre à Isabelle de Bavière'') de 1405, y sobre la xusticia militar nel ''Llibru de los fechos d'armes y de caballería'' (''-yLe Livre deas Faits d'armes et de chevalerie'') del añu 1410.
 
== Retiru y muerte ==
Llinia 68:
* '' Cent Ballades'' (1399)
* '' L´Epistre au Dieu d´Amours'' (1399)
* '' -yLe Debat Deux Amants'' ([[1400]])
* '' -yLe Livre deas Trois Jugemens'' (1400)
* '' -yLe Livre du Dit de Poissy'' (1400)
* '' Enseignemens Moraux'' (1400)
* '' Proverbes Moraux'' (1400)
* '' Epitre d'Othea'' (1400)
* '' Epistres du Debat el so -yLe Roman de la Rose'' ([[1401]]-[[1403]])
* '' Cent Ballades d´Amant et de Dame'' ([[1402]])
* '' -yLe Dit de la Rose'' (1402)
* '' Oraison Nostre Dame'' (1402)
* '' Livre du Chemin de Long Estude'' ([[1403]])
* '' -yLe Livre de la Mutation de Fortune'' (1403)
* '' Dit de la Pastoure'' (1403)
* '' -yLe Livre du Duc deas Vrais Amants'' ([[1404]])
[[Archivu:Meister der 'Cité deas Dames' 002.jpg|260px|thumb|right| Ilustración del ''-yLe Livre de Citar deas Dames'' ([[1405]]).]]
* '' Livre deas Fais et Bonnes Meurs du Sage Roy Charles V'' (1404)
* '' -yLe Livre de Citar deas Dames'' (1405)
* '' -yLe Livre deas trois vertus à l'enseignement deas dames'' (1405)
* '' L´Avision Christine'' (1405)
* '' Epistre à reinar Isabeau'' (1405)
* '' -yLe Livre de la Prod´hommie'' (1405-[[1406]])
* '' Livre du Corps de Policie'' ([[1407]])
* '' Sept Psaumes Allegorises'' ([[1410]])
* '' -yLe Livre deas Fais d´Armes et de Chevalerie'' (1410)
* '' La Lamentation sur les Maux de la France'' ([[1411]]-[[1412]])
* '' Livre de la Paix'' ([[1413]])
* '' L´Epitre de la Prison de Vie Humaine'' ([[1418]])
* '' Heures de Contemplation sur la Passion de Nostre Seigneur'' ([[1420]])
* '' -yLe Ditie de Jehanne d´Arc'' ([[1429]])
 
== Ediciones n'español ==
Llinia 109:
* {{cita llibru|id=ISBN 978-84-7651-857-1|título=Cristina de Pizán|añu=2000|autor=[[Régine Pernoud]]|editorial=José J. de Olañeta, Editor}}
 
* [[Mathilde Laigle]], ''-yLe livre deas trois vertus de Christine de Tríen et son milieu historique et littéraire'', Paris, Honoré Champion, 1912, 375 pages, collection: Bibliothèque du XV siècle.
 
* {{cita llibru|isbn=9788496748941|títulu=La escribana de París|añu=2009|autor=[[Sabrina Capitani]]|editorial=Maeva}}
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/wiki/Christine_de_Pizan»