6778
ediciones
ensin resume d'edición
m (Revertíes les ediciones de 84.122.200.92 (alderique) hasta la cabera versión de 186.152.166.14) |
Sin resumen de edición |
||
|
[[Archivu:Teide2007.jpg|250px|thumb|right|El Teide
]]
▲[[Archivu:Teide2007.jpg|250px|thumb|right|Teide]]
El '''Teide''' (o '''Picu del Teide''') ye un ye un [[volcán]] activu y monte de [[Tenerife]], [[Canaries|Islles Canaries]]. Con un altor de 3.719 m sobre'l nivel de la mar y con aproximadamente unos 7.000 m sobre'l llechu marín axacente, ye'l puntu más altu d'[[España]], el monte más altu de toles islles atlántiques ya'l tercer mayor volcán de la [[Tierra]]. El Teide ye un estratu-volcán del tipu estrombolianu.
Dau el so historial eruptivu ya'l so allugamientu averáu a centros poblaos, el volcán foi designáu como unu de los 16 Volcanes de la Década pol so gran valir pal estudiu del amenorgamientu de futuros desastres naturales. Alcuéntrase'n reposu, cola cabera erupción documentada l'añu [[1909]] pel bufón secundariu de [[Chinyero]], na paré oeste del Teide. Otres erupciones destacaes van asoceder los años [[1704]]–[[1706]] y [[1798]]. La cima tien delles pequeñes y actives [[Fumarola|fumaroles]] qu'emiten [[dióxidu d'azufre]] caliente, al igual qu'otros gases. Existe una probabilidá media-alta de futures erupciones, incluyendo'l riesgu de dalguna altamente peligrosa de tipu piroclásticu como les del [[Mont Pelée]] ya'l [[Vesuviu]]. El nome Teide ye una evolución castellana del nome orixinal [[Guanche]] «Echeyde», anterior a la colonización castellana. Echeyde, nes lleendes Guanches, yera'l nome dau al so infiernu, onde vivía una poderosa figura ('''Guayota''') una mena de guardia de la puerta d'aquel inframundu.
[[Ficheru:Panorama_Teide_BW.jpg|thumb|750px|Vista de la cima dende 'Los Roques']]
Na prehistoria, fai unos 180.000 años, un volcán inda más grande que'l Teide careció d'una esplosión xigantesca d'índiz d'explosividá volcánica 7, que frañó'l picu dexándolu llegar a la mar pel norte de la islla, creando asina les llamaes '''Cañadas del Teide''', una gran [[caldera volcánica]] xusto perriba de los 2.500 m d'altor, con 15 km d'estensión d'este a oeste y 10 km d'estensión de norte a sur. Al costáu sur, los muros internos del cráter formen un precipiciu que va de los 2.715 m a los 2.100 m en '''Guajara'''. La propia cima del Teide ya'l bufón secundariu llamáu Pico Viejo (3.135 m),<ref> [http://books.google.cat/books?id=-Mt6AAAAIAAJ&q=3.135+pico+viejo&dq=3.135+pico+viejo&hl=ca&sa=X&ei=eLHNUZ_WIcuv7Aaw3YBA&ved=0CDEQ6AEwAA ''Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural'']. vol.90-91 (en castellanu).  </ref> los dos na fastera norte de la caldera, deriven d'erupciones que siguieron a la gran esplosión prehistórica.
[[Archivu:Teide 3D - version1.gif|300px|thumb|right|Teide 3D[[Archivu:Teide 3d - version2.gif|300px]]]]
El volcán ya los alredores formen el '''Parque Nacional del Teide''', que se consideró [[Patrimoniu de la Humanidá]] pola [[UNESCO]]. S'accede per una carretera pública que traviesa la caldera de nordeste a suroeste. Desde esta carretera sal un teleféricu a unos 2.356 m y llega casi a la cima (3.555 m). L'accesu a la cima ta torgáu, y fai falta un permisu p'ascender los últimos 200 m.
== Referencies ==
<div class="reflist" style=" list-style-type:decimal;">
<references></references></div>
== Enllaces esternos ==
{{Traducíu ref|ca|Teide|oldid=16132934|trad=automática revisada}}
* [http://www.iac.es/ot/real/index.html Imaxe'n tiempu real del Teide] (castellanu)
* [http://www.telefericoteide.com/ Telefèricu del Teide] (castellanu)
* [http://maps.google.com/maps?ie=UTF8&om=1&z=15&ll=28.27275,-16.642356&spn=0.020069,0.034761&t=k El Teide'n Google Maps]
{{entamu}}
| |||