Abu Simbel (أبو سمبل) ye un allugamientu d'interés arqueolóxicu que se compón de templos exipcios allugáu en Nubia, al sur d'Exiptu. Ta alcontráu na ribera occidental del llagu Nasser, a unos 231 km al suroeste d'Asuán (como 300 km per carretera), próximu al so allugamientu orixinal. Los templos formen parte del Muséu al campu de Nubia y Asuán, complexu que foi declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco en 1979 col nome de «Monumentos de Nubia, dende Abu Simbel hasta File», conocíos como los Monumentos nubios»,[1] que s'estienden hasta File, cerca d'Asuán.

Abu Simbel
 Patrimoniu de la Humanidá UNESCO
أبو سمبل (ar)
𓉐𓏤𓏤 𓍹𓌸𓁩𓁛𓄟𓋴𓌸𓍺 (und)
xacimientu arqueolóxicu, complejo de templos (es) Traducir y conjunto de edificios (es) Traducir
Llocalización
PaísBandera de Exiptu Exiptu
Gobernaciones gobernación d'Aswan
Coordenaes 22°20′13″N 31°37′32″E / 22.3369°N 31.6256°E / 22.3369; 31.6256
Abu Simbel alcuéntrase n'Exiptu
Abu Simbel
Abu Simbel
Abu Simbel (Exiptu)
Historia y usu
Reubicación de estructura (es) Traducir1963 - 1968
Comisariu Ramsés II
Arquiteutura
Superficie 41,7 ha
Patrimoniu de la Humanidá
Referencia 88-001
Rexón Estaos Árabes
Inscripción )
Instalaciones
Formáu por Templu de Ramsés II y Templo de Nefertari (Abu Simbel) (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Los templos fueron escavaos na roca (speos) mientres el reináu del faraón Ramsés II nel sieglu XIII e.C., como un monumentu dedicáu a dichu faraón y a la so esposa Nefertari, pa conmemorar la so supuesta victoria na batalla de Kadesh y amosar el so poder a los sos vecinos nubios.

En 1968, el complexu foi reasitiáu nuna llomba artificial, construyida en terrenes próximos asitiaos sobre'l nivel del futuru llagu Nasser. El treslláu de los templos foi necesariu pa evitar que quedaren somorguiaos, tres la construcción de la presa d'Asuán, pol banzáu formáu peles agües del ríu Nilu. Abu Simbel sigue siendo una de les más importantes atraiciones turístiques d'Exiptu.

Historia editar

 
Allugamientu de Abu Simbel al sur d'Exiptu.

El templu foi construyíu por Ramsés II pa conmemorar la so victoria na batalla de Kadesh (ca. 1274 e.C.). Ta dedicáu al cultu del propiu Ramsés (los faraones considerábense dioses) y de les grandes deidaes del Antiguu Exiptu, Amón, Ra y Ptah. Estos trés dioses fueron bien veneraos a lo llargo de la Historia del Antiguu Exiptu. Ra yera la cabeza de la Enéada de Heliópolis, Amón la cabeza de la Tríada de Tebas y Ptah el gran dios artesanu de Menfis. Al llau de los trés representar a Ramsés como'l cuartu gran dios d'Exiptu.

La dinastía XIX intentó recuperar la influyencia d'Exiptu nel esterior, perdida dempués de los disturbios y turbulencias relixoses y polítiques mientres el reináu d'Ajenatón (Akenatón) de la dinastía XVIII que sofitó'l cultu a Atón en desterciu de Amón y el so influyente cleru.

Ramsés II, fíu de Seti I combatió a los enemigos del Norte, y del Sur. Pero la so batalla más importante foi la de Kadesh, en Canaán contra los asiáticos hitites. Esta batalla terminó con un tratáu de paz ente dambes fuercies. Nos murios de Abu Simbel y d'otros templos exipcios, Ramsés se jactaba de ganar la batalla; el rei de los hitites fixo lo propio nos templos del so país.

Construcción editar

La construcción del templu empecipióse aproximao en 1284 e.C. y duró unos venti años, hasta 1264 e.C. Ye unu de los seis hipogeos (escavaos en roca) que s'edificaron en Nubia mientres el llargu periodu del reináu de Ramsés II. El propósitu del templu yera impresionar a los vecinos del sur y reforzar la influyencia de la relixón exipcia na rexón.

 
Grabáu del templu (1849-1859).

Redescubrimientu editar

Col pasu del tiempu'l templu, abandonáu, empezó a enllenase de sable. Cerca del sieglu VI e.C., el sable cubría les estatues del templu principal hasta l'altor de les sos rodíes. Abu Simbel quedó escaecíu hasta qu'en 1813 el suizu Johann Ludwig Burckhardt visitar.

Burckhardt comentó'l so descubrimientu al esplorador italianu Giovanni Belzoni, quien viaxó al llugar pero foi incapaz d'escavar una entrada que dexara l'accesu al templu. Belzoni tornó en 1817 y esta vegada tuvo ésitu, pos consiguió entrar y llevóse tolos oxetos de valor que pudo tresportar.

Reubicación editar

 
Trabayos de reconstrucción del templu.
 
Maqueta a escala qu'amuesa l'allugamientu orixinal y actual del templu (con respectu al nivel de l'agua) nel Muséu de Nubia, n'Asuán.

En 1959 empecipióse una campaña internacional de recaldación de fondos pa salvar los monumentos de Nubia, una y bones dalgunos d'ellos taben en peligru de sumir so l'agua, de resultes de la construcción de la presa d'Asuán.

Un esquema pa salvar los templos basar nuna idea de William MacQuitty pa construyir una represa d'agua potable alredor de los templos, cola agua caltenida al mesmu altor que'l Nilo. Tenía De haber cámares soterrañes. En 1962, la idea foi concretada nuna propuesta presentada polos arquiteutos Jane Drew y Maxwell Fry y l'inxenieru civil Ove Arup.[2] Nella, consideraron qu'alzar los templos inoraba l'efectu d'erosión del asperón polos vientos del desiertu. A pesar de que se reconoció que la propuesta yera desaxeradamente elegante, foi refugada.

El rescate de los templos de Abu Simbel foi empecipiáu en 1964 por un equipu multinacional d'arqueólogos, inxenieros y operadores d'equipu pesáu que trabayaron xuntos sol estandarte de la Unesco. En total, costó unos 40 millones de dólares de la dómina. Ente 1964 y 1968, tol sitiu foi curioso partíu en grandes bloques (d'un permediu de 20 tonelaes y un máximu de 30 tonelaes cada unu), esmanteláu, eleváu y reensamblado nun nuevu allugamientu 65 metros más alta y 200 metros más lloñe del ríu, n'unu de los mayores desafíos de la inxeniería arqueolóxica na historia.[3] Inclusive fueron salvaes delles estructures somorguiaes nes agües del llagu Nasser. Anguaño, miles de turistes visiten los templos a diariu.

Los templos editar

El complexu ta compuestu por dos templos. El mayor d'ellos ta dedicáu a Ra, Ptah y Amón, los trés deidaes estatales del Antiguu Exiptu; y alluga cuatro estatues colosales de Ramsés II esculpíes na roca de la fachada. El templu menor ta dedicáu a Nefertari, la esposa favorita de Ramsés.[4]

Gran Templu editar

 
El templu de Ramsés II en Abu Simbel.
 
Llume nocherniego del templu.

El Gran Templu de Abu Simbel, que tomó unos venti años construyir, foi completáu alredor del añu 24 del reináu de Ramsés II (que correspuende a 1265 e.C.). Foi dedicáu a los dioses Amón, Ra-Horajti y Ptah, según al Ramsés divinizáu.[5] Xeneralmente, ye consideráu como unu de los más bellos de tolos edificaos mientres el reináu de Ramsés II y unu de los más monumentales d'Exiptu.

La fachada del templu tien 33 metros d'altor por 38 metros d'anchu[5] y ta curiáu por cuatro estatues sedentes. Toles estatues representen a Ramsés II, sentáu nun tronu cola doble corona del Alto y Baxu Exiptu. Caúna d'elles mide unos venti metros d'altor y tán encabezaes por un frisu de 22 babuinos, adoradores del sol y que flanquean la entrada.[6] Les estatues y el templu fueron esculpíos nuna llomba predresa. La estatua asitiada a la izquierda de la entrada partir mientres un terremotu y solo quedó intacta la so parte inferior.

Cerca de los pies de los colosos, hai otres estatues que nun lleguen al altor de les rodíes del faraón.[5] Estes representen a diversos miembros de la familia del faraón, como la so esposa principal Nefertari, reinar madre To, los sos primeros dos fíos Amenherjepeshef, Ramsés, y los sos primeres seis fíes Bintanat, Baketmut, Nefertari, Meritamón, Nebtaui y Isetnofret.

La entrada ta coronada por un baxorrelieve que representa dos imáxenes del rei adorando a Ra-Horajti con cabeza de ferre, que la so estatua irguir nuna gran nichu.[5] Esti dios ta sosteniendo un xeroglíficu y una pluma na so mano derecha, con Maat (la diosa de la Verdá y la Xusticia) a la so izquierda. La fachada ta encabezada por 22 babuinos, que los sos brazos tán estendíos nel aire, supuestamente adorando al sol naciente. Otra notable carauterística de la fachada ye una cercu que rexistra'l matrimoniu de Ramsés con una fía del rei Hattusili III, unión que selló la paz ente Exiptu y los hitites.

 
Interior del templu.
 
Capiya llateral nel interior.

La parte interior del templu tien la mesma disposición que la mayoría d'antiguos templos exipcios, con habitaciones de tamañu decreciente a midida qu'avérense al santuariu. El templu cunta con una estructura complexa y abondo inusual por cuenta de los sos principales cámares llaterales. La sala hipóstila tien 18 metros de llargu y 16,7 metros d'anchu y ta sostenida por ocho grandes pilastres osíridas que representen a Ramsés divinizáu venceyáu al dios Osiris, el dios del inframundu, pa indicar la naturaleza imperecedera del faraón. Les estatues colosales a lo llargo del muriu de la manzorga lleven la corona blanca del Alto Exiptu, ente que les allugaes nel llau opuestu carguen la corona doble del Altu y el Baxu Exiptu.[5] Los baxorrelieves de les parés de la sala hipóstila presenten escenes de batalles en campañes militares engarraes mientres el reináu de Ramsés II. Munches d'elles refiérense a la batalla de Qadesh, nel ríu Orontes na actual Siria, onde'l faraón engarró contra los hitites.[6] El relieve más famosu amuesa al rei nel so carru llanzando fleches contra los sos enemigos en retirada, que tán siendo tomaos prisioneros.[6] Otres escenes amuesen victories exipcies en Libia y Nubia.[5]

Dempués de la sala hipóstila, ingresar nuna segunda sala, que tien cuatro pilastres decoraes con escenes d'ufriendes a los dioses. Hai representaciones de Ramsés y Neferari coles barques sagraes d'Amón y Ra-Horajti. Esta sala da accesu a un antepar tresversal en que'l so centru ta la entrada al santuariu. Ellí, nuna paré negra, atópense les escultures tallaes na roca de cuatro figures sentaes: Ra-Horajti, el dios divinizáu Ramsés, y los dioses Amón y Ptah. Ra-Horajti, Amón-Ra y Ptah fueron les principales deidaes nesi periodu y los sos centros de cultu allugar en Heliópolis, Tebas y Menfis, respeutivamente.[5]

Fenómenu solar editar

 
Santuariu: estatues sedentes de Ptah, Amón, Ramsés II y Ra-Horakhti.

El templu foi construyíu con tal orientación que mientres los díes 21 d'ochobre y 21 de febreru (61 díes antes y 61 díes dempués del solsticiu d'iviernu, respeutivamente) los rayos solares enfusen hasta'l santuariu, asitiáu al fondu del templu, y allumen trés de los cuatro estatues sedentes, sacante la estatua del dios Ptah, el dios rellacionáu col inframundu (Duat), que siempres permanecía en clarixa.[5][6]

Estes feches podríen corresponder col día del cumpleaños y el de la coronación del rei, respeutivamente; sicasí, nun esisten datos que lu acoten, anque ye lóxicu suponer qu'estes feches guarden dalguna rellación con un gran eventu, como la fiesta Heb-sei que conmemoraba'l 30º aniversariu del reináu del faraón. Ello ye que d'alcuerdu a cálculos realizaos respectu del orto helíaco de la estrella Siriu (Sothis) ya inscripciones topaes por arqueólogos, esta fecha tuvo de ser el 22 d'ochobre. Esta imaxe del rei yera "revitalizada" cola enerxía de la estrella solar y el divinizáu Ramsés sentar ente Amón Ra y Ra-Horakhty.[5]

Tres el treslláu del templu y pol desplazamientu del Trópicu de Cáncer mientres los postreros 3280 años, envalórase que la incidencia solar movióse un día más cerca del solsticiu, polo que tendría d'asoceder el 22 d'ochobre y el 20 de febreru (60 díes antes y 60 díes dempués del solsticiu, respeutivamente). El calculador de la posición solar de la NOAA[7] puede ser usáu pa verificar la declinación del sol pa cualquier llugar del planeta en cualquier fecha y hora. Pa la llatitú de Abu Simbel 22°20′13″N 31°37′32″E / 22.33694°N 31.62556°E / 22.33694; 31.62556, el calculador va llograr valores cercanos a -11º pa dambes feches de 22 d'ochobre y 20 de febreru.

Templu menor editar

 
El templu de Nefertari.
 
Llume nocherniego del templu.

El templu menor de Abu Simbel ta asitiáu al norte del mayor. Ta tamién escaváu na roca y dedicáu a la so esposa favorita, Nefertari. La fachada ta decorada con seis estatues, cuatro de Ramsés II y dos de Nefertari. Los seis son d'igual tamañu, daqué pocu corriente una y bones les estatues que representaben al faraón solíen ser de mayor tamañu. La entrada conduz a una sala con seis columnes centrales, esculpíes con capiteles decoraos cola cabeza de la diosa Hathor.

La sala Esti contién delles escenes qu'amuesen a Ramsés y la so esposa ufiertando sacrificios a los dioses. Tres esta sala atopa otra qu'amuesa escenes similares. Al fondu del templu topa'l santuariu que contién una estatua de la diosa Hathor.

Apaiciones editar

  • El templu apaez na película Muerte nel Nilo (1978) basada nel llibru del mesmu nome escritu por Agatha Christie. Nel filme les estatues “canten” debíu al vientu nos resquiebros (similar al vientu que sopla sobre una botella).
  • Tamién apaez na película The Mummy Returns (2001) como parte del camín a Ahm-Shere.
  • Tamién apaez nuna espansión del xuegu 7 Wonders (7 Maravíes) como tableru de xugador.

Referencies editar

  1. Nubian Monuments from Abu Simbel to Philae - UNESCO World Heritage Centre
  2. Fry Drew Knight Creamer, 1978, Londres, Lund Humphries
  3. Spencer, Terence (1966). The Race to Save Abu Simbel Is Won. Life, 2 d'avientu de 1966.
  4. Fitzgerald, Stephanie (2008). Ramses II: Egyptian Pharoah, Warrior and Builder. Nueva York: Compass Point Books. ISBN 978-0-7565-3836-1
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Siliotti, Alberto (1994). Egypt: Temples, People, Gods.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Skliar, Ania (2005). Grosse kulturen der welt-Ägypten
  7. Calculador de la Posición Solar de la NOAA

Enllaces esternos editar