29-11-2021 16:58

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu. El pitorru[2] (Alca torda) ye una especie d'ave caradriforme de la familia Alcidae. Ye la única especie del so xéneru. Nun aveza a ser tan numberosa como'l aráu común[3] (Uria aalge), pero ye habitual nes colonies d'aves marines nel noroeste d'Europa, con frecuencia menos llamativu por cuenta de la so preferencia por buecos en llugar de repises abiertes.

Alca torda
pitorru
Estáu de caltenimientu
Esmolición menor (LC)
Esmolición menor (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Charadriiformes
Familia: Alcidae
Xéneru: Pitorru
(Linnaeus, 1758)
Especie: A. torda
Linnaeus, 1758
Distribución
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Descripción editar

El pitorru tien 38-43 cm de llargor, con un valumbu de 60-69 cm. Tien les partes inferiores blanques y la tiesta, pescuezu, envés y pates negres mientres la temporada de reproducción. Una delgada llinia blanca estiéndese dende los güeyos hasta'l final del picu. Mientres la temporada non reproductiva, el gargüelu y la parte trasera de los güeyos vuélvense blancos, y la llinia blanca na cara vuélvese menos importante.[4] El picu ye de color negru, y ye gruesu de forma desafilada. La cola ye apuntiada. .[5]

Pel branu aveza a dir a les badees abellugaes y a los estuarios, más que'l aráuNOA. Estrémase pola so forma, y la so cola arguta y apuntiada estrémase de la curtia y cuadrada del aráu[6]NOA; la forma de la tiesta y del picu son les meyores pistes pa identificalu de cerca.

Distribución editar

 
Colonia en Terranova, Canadá

Cría n'islles y en costes predreses. N'Europa, el so área de distribución estiéndese dende Islandia hasta'l noroeste de Francia, ya inclusive llega hasta'l norte d'España, onde la so presencia ye rara. Cría en cantiles con cuévanos o piedres. Estendíu pel iviernu, averándose dacuando a la mariña. Bien raru tierra adientro, inclusive tres vientos fuertes. [7]

Na mariña oriental americana, llega pel sur hasta Maine.[8]

Ente'l 60 y el 70% de la población mundial d'alca común añera n'Islandia.[8]

Hábitat editar

El so hábitat de reproducción ye islles, costes predreses y cantiles nel norte de la mariña Atlántica, nel este d'América del Norte hasta'l sur de Maine (Estaos Xuníos), y nel oeste d'Europa, dende'l noroeste de Rusia hasta'l norte de Francia. Les aves de Norteamérica migren n'alta mar y nel sur, dende'l Gran Bancu de Terranova a Nueva Inglaterra. Les aves d'Eurasia tamién enviernen nel mar, con dalgunes moviéndose bien lloñe, hasta l'oeste del Mediterraneu.[9]

Comportamientu editar

Alimentu y añeramientu editar

 
Güevu d'Alca torda
 
Pitucu

Estes aves busquen comida al nalar so l'agua. Los pitorros puen permanecer so l'agua mientres aproximao un minutu enantes de dir a superficie. Atrapen a les sos preses y xíntenles so l'agua. Aliméntense principalmente de pexes, como'l llongarón[10]NOA, l'arenga[11]NOA y Mallotus villosus, tamién dellos crustáceos y viérbenes marinos. Añeren en grandes colonies y ponen los sos güevos na roca o tierra. El cortexu inclúi tocase los picos y dambos sexos siguen l'unu al otru en figures de vuelos ellaboraos. Caún dirá a la gueta d'alimentos, y dempués, va volver al ñeru pa faese cargu del cuidu de los güevos o los pitucos. Pa l'alimentación de les sos críes, puen llevar hasta 20 pexes al ñeru al empar. Tamién pueden esnalar más de 100 km escontra'l mar p'alimentase, mientres la incubación de güevos, pero cuando se trata del suministru de los mozos, aliméntense más cerca de les zones d'añeramientu.[12] La pareya va tar xunida pol restu de les sos vides.

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. BirdLife International (2012). «Alca torda» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.3. Consultáu'l 4 de febreru de 2015.
  2. URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
  3. Sabencia. Nomenclator de seres vivos n'asturianu, uria aalge.
  4. "Razorbill Fact Sheet, Lincoln Park Zoo"
  5. Gaston, Anthony J.; Jones, Ian L. (1998). The Auks.. New York: Oxford University Press Inc, páx. 126-132.
  6. Sabencia. Nomenclator de seres vivos n'asturianu, uria aalge.
  7. Plumb, W. J., Observations on the breeding biology of the Razorbill, 58, p. 449-456 
  8. 8,0 8,1 Hipfner, Mark J.; Chapdelaine, Gilles (2002): The Birds of North America. 16. Filadelfia, Pa: The Birds of North America, Inc.
  9. Loyd, C.S.; Tasker, M.L.; Partridge, K., The status of seabirds in Britain and Ireland, London 
  10. Sabencia. Nomenclator de seres vivos n'asturianu, Hyperoplus lanceolatus.
  11. Sabencia. Nomenclator de seres vivos n'asturianu, Clupea harengus.
  12. Wagner, R. H., Evidence that female Razorbills control extra pair copulations, 118, p. 157-169 
  • Hume, Rob. 2002. Guía de campo de las aves de España y Europa. Ediciones Omega ISBN 84-282-1317-8 (castellán)

Enllaces esternos editar