Bad Romance

cantar de Lady Gaga

«Bad Romance» ye un cantar de l'artista estauxunidense Lady Gaga. Llanzóse como'l senciellu principal del so tercer EP, The Fame Monster, en 2009. Compuesta y coproducida por ella y RedOne, l'artista inspirar na paranoya qu'esperimentó mientres la so xira mundial de 2008 a 2009.[3][1] Dempués de qu'una demo penerárase, la cantante estrenó la versión final nun desfile d'Alexander McQueen mientres la selmana de la moda de París n'ochobre de 2009.[4] A esto siguió-y el llanzamientu de la portada del senciellu.[5]

Bad Romance
Datos
Tipu cenciellu y cantar
Distribución sencillo en CD (es) Traducir
Álbum The Fame Monster
Intérprete Lady Gaga
Idioma inglés
Xéneru Dance pop, electropop, synthpop
Sellu discográficu Sony
Cherrytree Records (es) Traducir
Lletrista RedOne
Compositor Lady Gaga y RedOne
Productor RedOne y Lady Gaga
País Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Fecha publicación 25 ochobre 2009
Duración 4:54
Cronoloxía de Lady Gaga
Paparazzi Bad Romance Telephone
Cambiar los datos en Wikidata

Tocantes a la so música, «Bad Romance» presenta una ponte falada, un coru a voz plena y la so lletra fai referencia a la situación de tar namoráu del meyor amigu d'unu. La tema, que contién elementos de la música de les décades de 1990 y 1980 ya influyencies de la música house y techno alemana, foi descritu por Gaga como un cantar de pop esperimental. «Bad Romance» recibió aponderamientos de la mayoría de los críticos, que la compararon con «Poker Face». Asitiar nel novenu llugar de la llista ellaborada pola revista Rolling Stone de los venticinco meyores cantares de 2009 y ganó un premiu Grammy na categoría de meyor interpretación vocal de pop femenina.[6] Amás, tuvo un gran ésitu comercial y algamó el primer puestu nes llistes del Reinu Xuníu, Irlanda, Canadá, Suecia, Alemaña, Austria y Dinamarca; según llegó al segundu puestu nes llistes d'Estaos Xuníos, Australia y Nueva Zelanda. Según la IFPI, escontra payares de 2014 vendió mundialmente doce millones de copies en formatu dixital,[7] lo que fizo que sía'l segundu senciellu más esitosu de Gaga, detrás de «Poker Face» (2008) y, tamién, el segundu senciellu con mayor cantidá de ventes de 2010.[8]

El so videu musical cuenta col récor de ser el primer videu na hestoria de YouTube en superar los doscientos millones de visites, con namái meses de publicase, y ta dirixíu por Francis Lawrence.[9] Estrenóse'l 10 de payares de 2009 y amuesa a la intérprete nel interior d'una casa de baños blanca d'estilu surrealista.[10] Ellí, ye secuestrada por un grupu de supermodelos que lu droguen y vender a la mafia rusa pa exercer la prostitución. El videu remata col asesinatu del home que lu había traíu ellí. Tuvo una receición positiva por el so estilu artísticu y la so trama simbólica. Tuvo nomáu en diez categoríes nos MTV Video Music Awards de 2010 y ganó en siete, ente les que se cunta la categoría de videu del añu. Amás, ganó un premiu Grammy al meyor videu musical de formatu curtiu.[11] N'agostu de 2011, los llectores de la revista musical Billboard catalogaron al videu de «Bad Romance» como'l meyor videu de la década del 2000.[12] Gaga interpretó «Bad Romance» en dellos programes de televisión como Saturday Night Live, Gossip Girl y American Idol, según n'eventos como los American Music Awards de 2009.[13] Amás, foi'l zarru nos conciertos de la so xira The Monster Ball Tour, onde cantaba dientro d'un xiroscopiu xigante.

Antecedentes editar

 
Gaga interpretando «Bad Romance» na xira The Monster Ball Tour.

La idea sobre componer un nuevu senciellu empezó cuando la cantante interpretó una curtia parte del cantar nel late show d'Estaos Xuníos Saturday Night Live el 3 d'ochobre de 2009, xunto con «Poker Face» y «LoveGame», dambes pertenecientes al álbum debú de Gaga The Fame.[14][15][16] Poco dempués, «Bad Romance» confirmóse como'l primer senciellu de The Fame Monster.[17] Primeramente al so estrenu oficial, penerárase una demo n'Internet, lo que la llevó a declarar na so cuenta de Twitter: «Peneróse'l mio próximu senciellu, pero fai sangrar los mios oyíos [sic]. Esperen a escuchar la versión real».[18]

Finalmente, el 6 d'ochobre de 2009, estrenar mientres un desfile entamáu pol diseñador Alexander McQueen na selmana de la moda en París.[4][19] Cuando l'artista anunció que presentaría'l senciellu en dichu eventu, el sitiu web que tresmitía'l desfile «colapsó cuasi darréu» según la biógrafa de la cantante, Maureen Callahan.[20] L'artista comentó que «Bad Romance» foi un de los cantares que compunxo en 2008 mientres taba de xira. Los cantares compuestos mientres esi tiempu son alrodiu de les diverses «bisarmes» (distintos tipos de paranoya) qu'enfrentó mientres el so viaxe; unu d'ellos foi la bisarma del amor» y dellí surdió la inspiración pa componela.[1] La cantante esplicó que xeneralmente se sentía sola cuando taba nuna rellación y concluyó que se dexa abasnar por homes con quien les rellaciones amoroses nunca funcionen.[21] Poro, en «Bad Romance» define si ella prefier rellaciones tan solitaries o ye qu'escueye mal los homes.[21] Nuna entrevista cola revista Grazia, Gaga esplicó más refechamente la so inspiración:

Compunxi [«Bad Romance»] cuando taba en Noruega nel ómnibus de la xira. Tuvi en Rusia, depués n'Alemaña y pasé enforma tiempu nel este d'Europa. Ellí tienen esa música alemana house-techno fantástica, asina que quixi faer un cantar de pop esperimental. Quixi dexar de llau [la década de 1980] un pocu, asina que l'estribillu ye una melodía de 1990, d'onde provién la inspiración. De xuru hubo un pocu de güisqui nel procesu de componer la tema. Trata sobre tar namoráu del to meyor amigu.[22]

El 15 d'ochobre de 2009 revelóse la portada del senciellu, qu'amuesa a Gaga mirando escontra baxo con un vistíu coloráu que tapa la so cara y vese namái'l so pelo.[5] Al respeutu, Bill Lamb de About.com dixo: «Gaga ta calteniendo la so racha de xenerar imáxenes de gran algame p'acompañar la so música y les representaciones escéniques».[5] La versión del álbum oficial de «Bad Romance» llanzóse 19 d'ochobre de 2009.[23] Per otru llau, poner a la venta en iTunes el 26 d'ochobre de 2009 n'Estaos Xuníos y Reinu Xuníu,[24][25] y llanzóse per primer vegada nel formatu senciellu en CD el 23 de payares de dichu añu na última rexón.[26] Al respeutu, el productor RedOne comentó a X Magacín: «Cuando fiximos [The Fame Monster], la discográfica pidiónos que fixéramos más cantares, dixéronnos: "¿Pueden superar a 'Poker Face'? Esa ye [...] el meyor cantar del añu". Contestamos: "Nun tamos pensando en superala, namái vamos faer lo que [siempres] faemos" Y depués fiximos "Bad Romance", asina que creo qu'esa tien que ser la meta: siempres faer [les coses] meyor».[27]

Composición editar

«Bad Romance» foi compuesta y producida por Lady Gaga y por RedOne. Grabar nos Record Plant Studios de Los Angeles y los FC Walvisch Recording Media Studios d'Ámsterdam.[28] Según Gil Kaufman de MTV, el cantar tien un tempo similar al senciellu anterior de l'artista, «Poker Face».[18] La tema empieza con una parte del estribillu y depués cántase'l gabitu «Rah-rah-ah-ah-ah, roma-roma-mah, Gaga-ooh-la-la». A esto sígue-y el pulsu marcáu pola percusión y un riff de tecláu.[18] Tres la primer estrofa, sigue un pasaxe faláu anterior al estribillu, que consiste nos versos «You know that I want you, and you know that I need you, I want your bad, your bad romance» —«Sabes que te quiero y sabes que te preciso, quiero'l to mal, el to mal romance». Sígue-y l'estribillu a plena voz, onde Gaga canta «I want your love, and I want your revenge, you and me could write a bad romance, [...] Caught in a bad romance» —«Quiero'l to amor y quiero la to vengación, tu y yo podríamos escribir un mal romance, [...] Atrapada nun mal romance».[18] Nel interludiu, l'artista canta l'estribillu en francés: «Je veux ton amour, et je veux ta revanche, je veux ton amour» —«Quiero'l to amor y quiero la to vengación, quiero'l to amor».[28]

Nel sitiu About.com, el críticu Bill Lamb comentó que la música ye bien apoderada pa tresmitise n'espectáculos de diseñadores de moda y nun desfile.[1] Sal Cinquemani de Slant Magacín afirmó que la tema consiste en sintetizadores d'estilu new wave y un númberu interminable de gabitos.[29] Simon Price de The Independent consideró que l'estribillu tien influyencies de la música de Boney M, ente que la crítica de The Guardian de Kitty Price afirmó que «Bad Romance» remembraba l'álbum de Depeche Mode de 1986 Black Celebration.[30][31] Según la partitura publicada nel sitiu Musicnotes.com por Sony/ATV Music Publishing «Bad Romance» tien un compás de 4/4 ya interprétase nun tiempu de metrónomu de cientu diecinueve pulsaciones per minutu. Ta na tonalidá de la menor y el rexistru vocal de la cantante abarca dende les notes mi3 a la5. El so progresión harmónica pa les estrofes consiste en la menor-do-fa-do-sol y l'utilizada nel estribillu, fa-sol-la menor-do-fa-sol-mi-la menor.[32]

La lletra referir a aspeutos d'una mala rellación, pero tamién fala de la moda nel versu «Walk, walk, fashion, baby, work it, move that bitch crazy» —«Camina, camina, a la moda, nena, failo funcionar, mueve a esa perra lloca».[28][33] Nuna entrevista, Gaga señaló que se refería a les películes d'Alfred Hitchcock nel versu «I want your Psycho, your Vertigo shtick, want you in my rear window, baby, you're sick» —«Quiero'l to Psycho, la to actuación en Vértigu, te quiero na mio ventana trasera, nene, yes enfermizu». Comentó al respeutu: «Lo que toi tratando de dicir en realidá ye que quiero les partes más fondes, más escures, más enfermes de ti que tarreces compartir con daquién porque te amo enforma».[34]

Receición editar

Comentarios de la crítica editar

«Bad Romance» recibió aponderamientos de los críticos. En 2011, la revista Rolling Stone llamar el meyor cantar de Gaga, emponderó l'estribillu pegadizu del cantar y cómo el pulsu de discoteca arrollador activa un cantar que ye maxestosa, cursi, allegre y murnia».[35] Lamb nomó'l cantar como una de los meyores de The Fame Monster y comentó que «la voz de Lady Gaga ta nel so meyor momentu equí, mientres bazcuya ente l'amenaza y la dulzura flotante y viceversa. [...] Si teníes dalguna medrana de que Gaga sería un álbum y puntu, el pulsu capaz d'enllenar una habitación y la melodía de "Bad Romance" tendríen d'ayudar a estenalo».[1][36] Gil Kaufman de MTV describió cómo'l pulsu mínimo [del cantar] permanez a poco fueu la mayor parte [del tiempu], [...] alzándose nun llatíu extático, similar a Erasure mientres l'estribillu, pero escarez del emburrie inmediatu de dalgunos de los mayores ésitos de Gaga hasta la fecha».[18] Otros críticos tamién toparon referencies a la música de la década de 1980. Sal Cinquemani de Slant Magacín mentó que'l cantar ye unu de los puntos sobresalientes del álbum y esplicó que «si les melodíes pueden etiquetase según el tiempu, [esta] llevaría "80s" escritu [nel so traseru]».[29] Kitty Empire de The Guardian comentó que senciellos como «Bad Romance» faen a Gaga comparable con Madonna.[31]

Lady Gaga tien un talentu enorme. Podría escoyer «Telephone». Cuando fiximos el conciertu a beneficiu de la selva tropical con Bruce Springsteen, él díxome: «“Bad Romance” ye un cantar terrible». Y escuchar cantala. Los músicos que componen cantares creen qu'ella ye cosa seria.
Elton John con al respective del cantar, qu'asitió nel décimu puestu de la so llista Nuevos clásicos» ellaborada pa Rolling Stone.[37]

En referencia a la so popularidá emerxente, John Dolan de Rolling Stone comentó que «"Bad Romance" convierte'l nome [de Gaga] nun cantar teutónico».[38] Christopher John Farley de The Wall Street Journal emponderó'l fechu de que'l gabitu del cantar ye pegadizu,[39] ente que Michael Hubbard de MusicOMH consideró que l'estribillu de la tema ye'l meyor de Gaga hasta agora.[40] Pitchfork Media allugó «Bad Romance» nel puestu trenta y nueve de la so llista de los meyores cantares de 2009 y comentó que ye «épica na so constitución».[41] Simon Price, de The Independent, destacó la naturaleza escura del cantar y comentó que'l so primer versu, I want your ugly, I want your disease («Quiero la to feúra, quiero la to enfermedá») establez el tonu de naturaleza gótica de The Fame Monster.[30] En forma similar, Edna Gundersen de USA Today comentó que «la impulsada por sintetizadores "Bad Romance" ye un marcarritmo furiosu de discoteca con un banduyu sórdido».[42] La Boston Public Health Commission allugó a «Bad Romance» nel décimu puestu de la so «Llista top 10 de cantares con elementos non saludables nuna rellación».[43] Josh Model de la revista Spin comentó que la tema «suena como'l meyor cantar de Madonna n'años», anque dio a The Fame Monster un puntaje de seis sobre diez nel so reseña.[44][45]

Mikale Wood de Los Angeles Times llamó al cantar «europoppy» y Paul Lester de la BBC afirmó que'l cantar ye «de mala calidá» y comparólu cola música d'Andy Warhol.[46][47] Monica Herrera de Billboard afirmó que «Bad Romance» nun yera tan atrapante como los cantares anteriores de Gaga, pero tien un sex appeal «malinu».[48] Jon Blistein de L Magacín describió la organización del cantar. Consideró que «"Bad Romance" se regocija na velea que trata de crear con referencies a Hitchcock y [la so] lletra aveseda», pero fálta-y cohesión; llamar una unión d'un cantar de Cher, estrofes con falsu acentu européu, un estribillu potente de discoteca y una ponte falada insulsu.[49] Nick Levine de Digital Spy concedió cinco estrelles sobre cinco a la cantar y llamar «un senciellu con tanta bravura como "Just Dance" o "Poker Face". Podríamos resaltar l'estribillu descomanáu, la interpretación vocal fabulosamente trastornada o'l fechu de que RedOne inda acuta los sos meyores y más rimbombantes producciones pa ella. [...] Gracies a Dios, Nueva York, la moda o lo que seya por haber la inventáu».[2]Daniel Kreps de Rolling Stone, mientres comentaba la filtración orixinal del cantar, consideró que ye comparable a «Poker Face» y que nun taba al par de los otros senciellos de Gaga.[33] La revista estauxunidense amás asitió'l cantar nel novenu puestu de la so llista de les meyores venticinco cantares de 2009.[50] El 13 de febreru de 2011, el senciellu ganó un premiu Grammy na categoría de meyor interpretación femenina vocal de pop.[6]

 
Gaga interpretando «Bad Romance» na xira The Monster Ball Tour.

Desempeñu comercial editar

«Bad Romance» llogró tener un gran ésitu a nivel mundial y vendió en 2010 más de 9 700 000 copies dixitales que, acordies cola organización IFPI, convertir nel segundu cantar más vendida de dichu añu.[8]

N'Estaos Xuníos, debutó nel novenu puestu del conteo Billboard Hot 100 mientres la selmana del 14 de payares de 2009.[51] En dicha edición de la revista Billboard, el cantar llograra vender 142 000 copies dixitales, que marcaron, hasta esi entós, el meyor debú de la cantante nel conteo.[52] Na so segunda selmana, cayó al puestu númberu 19 pero a la siguiente edición restablecióse y xubió al puestu 11; pasó asina tres selmanes nel Hot 100.[53] [54] Tres una medría bultable de les sos ventes, na selmana del 5 d'avientu de 2009, «Bad Romance» xubió del puestu 11 al númberu 2, depués de vender 209 000 copies.[55] En total, caltúvose siete selmanes non consecutives nel segundu puestu, anque foi superáu por «Empire State of Mind» de Jay-Z con Alicia Keys y por «Tik Tok» de Kesha.[56] Per otru llau, el cantar debutó nel puestu 38 del conteo radial Pop Songs na edición del 7 de payares de 2009,[57] y depués, na selmana del 16 de xineru de 2010, xubió al primer puestu, colo que se convirtió nel quintu senciellu consecutivu de la cantante qu'algamar dicha posición.[58] Tamién llogró liderar otres llistes de la revista Billboard como la Digital Songs y Dance/Club Play Songs,[59][60] ente que llegó al segundu puestu nel conteo Radio Songs.[61] Recibió la reconocencia d'once discos de platín daos pola Recording Industry Association of America (RIAA).[nota 1][62][63] Hasta'l 25 de febreru de 2018, vendiera 5.8 millones de copies nos Estaos Xuníos.[64] En Canadá, debutó na llista de senciellos del país nel puestu númberu 58.[65] A la selmana siguiente, correspondiente a la edición publicada'l 14 de payares de 2009 pola revista Billboard, el cantar xubió direutamente al primer puestu y foi'l senciellu con mayor radiodifusión de dicha selmana. Gracies a ello, Gaga llogró'l so tercer senciellu númberu unu, tres «Just Dance» y «Poker Face».[66] Amás, recibió siete discos de platín daos pola Canadian Recording Industry Association (CRIA), en vendiendo 280 000 copies dixitales nel país.[67]

 
La cantante interpretando «Bad Romance» en The Today Show.

N'Europa, el senciellu llogró un gran ésitu y llegó a algamar el númberu 1 nel European Hot 100 Singles, una llista ellaborada por Billboard a partir de les ventes nos quince países de la Xunión Europea.[68] Nel Reinu Xuníu, «Bad Romance» debutó, mientres la selmana del 7 de payares de 2009, nel puestu númberu 14 del conteo UK Singles Chart.[69][70] Na so séptima selmana de la llista distribuyida pola compañía The Official UK Charts Company, correspondiente a la edición del 19 d'avientu de 2009, xubió al primer puestu.[71][72] Asina, convertir nel tercer númberu unu de Gaga nel 2009, lo que llevó a la cantante a ser la única artista femenina en tener tres canciones na máxima posición nun mesmu añu.[73] Mientres la selmana del 9 de xineru de 2010, xubió nuevamente al primer puestu,[74][75] colo cual Gaga convertir na segunda cantante del sieglu XXI en tener un mesmu senciellu nel númberu unu nuna selmana del 2009 y n'otra del 2010.[76] Con tou, recibió un discu d'oru apurríu pola British Phonographic Industry (BPI), certificador discográficu del país, en vendiendo más de cuatrocientes mil copies.[77] N'Alemaña, debutó nel tercer puestu, y na so sesta selmana del conteo publicáu por Media Control Charts algamó'l númberu unu.[78] Tres ello, foi-y dau un discu de platinu nel país, pola venta de trescientes mil copies.[79] En Francia, el cantar debutó nel puestu númberu unu, onde se caltuvo una sola selmana,[80] y foi certificada como discu de platinu, con ventes cimeres a les 250 000 copies.[81] Concretamente, foi númberu unu en Austria,[82] Bulgaria,[83] Dinamarca,[84] Eslovaquia,[85] España,[86] Finlandia,[87] Francia,[88] Hungría,[89] Irlanda,[90] Italia,[91] Noruega,[92] República Checa,[93] Rumanía y Suecia,[94][95] ente que llegó al segundu puestu na Rexón Flamenca de Bélxica y en Suiza,[96][97] y llegó al top 5 na Rexón Valona de Bélxica y al top 10 nos Países Baxos.[98][99]

N'Oceanía, el senciellu llogró tener una bona receición. De manera concreta n'Australia, «Bad Romance» debutó, mientres la selmana del 2 de payares de 2009, nel puestu númberu 16 de la llista Australian Singles Chart.[100] Na siguiente edición del conteo, xubió al tercer puestu y convirtióse nel senciellu más vendíu de dicha selmana.[101] Delles ediciones dempués del conteo, concretamente na del 14 d'avientu de 2009, el senciellu xubió al segundu puestu y esa foi la so meyor posición na llista.[102] Con tou, recibió cuatro discos de platín daos pola Australian Recording Industry Association por vender 280 000 copies llegales nel país.[103] Nos años 2009 y 2010, el cantar figuró nes llistes publicaes con cuenta d'añu pola ARIA nos puestos 31 y 26 respeutivamente.[104][105] En Nueva Zelanda, «Bad Romance» debutó, na edición del 2 de payares de 2009, na posición númberu 33 de la llista de los senciellos más vendíos nel país.[106][107][108] Depués d'esto, na selmana del 21 d'avientu de 2009, xubió al puestu númberu dos, que foi la so máxima posición na llista neozelandesa.[109][110] Depués d'esto, el senciellu recibió dos discos de platín daos pola Recording Industry Association of New Zealand en vendiendo trenta mil copies llegales nel país.[111]

Videu musical editar

Filmación editar

El videu musical de «Bad Romance» se filmó el 16 y 17 d'ochobre de 2009.[112] Mientres una entrevista cola revista estauxunidense Rolling Stone, Gaga confirmó que'l direutor de cine Francis Lawrence dirixiera'l videu y que taba «impresionada» cola resultancia final.[9] Comentó: «Sabía que'l talentu [de Lawrence] como direutor yera bien cimeru a lo que yo podía faer».[113] L'equipu creativu de l'artista, Haus of Gaga, encargar de la direición artística,[113] ente que la première del videu llevar a cabu'l 10 de payares de 2009.[10] La cantante esplicó:

Quería a daquién con una gran conocencia de cómo faer un videu de pop, porque'l mio máximu desafíu al trabayar con direutores ye que yo soi la direutora, escribo los guiones, consigo'l vestuariu y decido la temática; ye bien difícil atopar direutores que toleren dalgún tipu d'imposición per parte del artista. [...] Pero Francis y yo trabayamos xuntos. [...] Foi colaborativo. Ye un auténticu direutor de videos de música pop y cineasta. Fixo I Am Legend y soi una gran fan de Will Smith, asina que sabía que podría faer esti videu d'una forma na que podría dar les mios idees más estrañes y psicótiques, [...] pero entenderíase y sería importante pal públicu.[113]

Gaga diseñó un par de gafes de sol con fueyes d'afaitar que, na so opinión, representen un espíritu femenín fuerte, pa usar nel videu y comentó al respeutu: «Quería diseñar [unes gafes] pa delles de les moces más dures y [para] dalgunes de les mios novies. [...] Solíen usar fueyes d'afaitar al altor de la boca. [...] Esi espíritu femenín fuerte ye daqué que quiero proyeutar. Ta destináu a ser: "Este ye'l mio escudu, esta ye la mio arma, este ye'l mio sentíu internu de fama, este ye la mio bisarma"».[113] Los traxes blancos de látex inspirar nel traxe de llobu de la película Onde viven les bisarmes.[114] Gaga amás usó unos tacones diseñaos por Alexander McQueen de trescientos milímetros d'altu.[115] Maureen Callahan, autora del llibru Poker Face: L'ascensu imparable d'una diva, definió dichos zapatos como d'estilu «armadillu» y usáronse nun desfile del diseñador, nel que les modelos llevaron una vistimienta similar a la de la cantante.[116][117]

Trama editar

El conceutu central detrás del videu ye la idea de que Gaga ye raptada por un grupu de supermodelos que lu droguen y depués vender a la mafia rusa por un millón de rublos. Esto tien llugar nuna casa de baños blanca.[113][118] El videu empieza con Gaga sentada nun tronu blancu nuna habitación con lluces brilloses y arrodiada de munches persones, amás del so perru gran danés. Na escena usa antioyos fechos con navayes d'afaitar y un vistíu con brillantes doraos. El so deu ta sobre'l botón de silenciu d'un iPod y cuando lo suelta, empieza a sonar el cantar. Depués, vense delles cápsules asemeyaes a un féretro y tres botelles de vodca marca Nemiroff.[112]

Amuésase un cartelu que diz Bath Haus of GaGa. Les cápsules ábrense y remanez un grupu de baillarines vistíes de blancu, ente les que ta Gaga y empiecen a baillar. Tamién apaecen escenes onde l'artista canta frente a un espeyu vistida de negru y otres onde ta dientro d'una bañera. Cuando empieza l'estribillu del cantar, dos muyeres saquen a Gaga de la bañera, desvistir y obligar a beber un vasu de vodca. Poco dempués, apaez vistida con un paxellu de diamantes y una corona, mientres bailla en forma engañadora pa un grupu d'homes qu'apuesten por ella y traten de mercala. La cantante sentar nes piernes d'unu d'ellos, el modelu eslovenu Jurij Bradač, y realiza un lap dance.[119] Dichu home alza la so ufierta, convirtiéndose nel meyor postor y la compra. Al intre Gaga apaez arrodiada de diamantes que llexen al so alredor. Tamién hai escenes onde usa otru traxe que tien alredor un xiroscopiu xigante. Dempués vese a l'artista caminando con un vistíu estravagante y zapatos del diseñador Alexander McQueen.[120] Tamién, Gaga y un grupu de baillarines dancien con traxes coloraos d'encaxe.[112]

A la fin del videu ver a Gaga usando un abrigu de piel d'un osu polar. Esti abrigu foi diseñáu por Benjamin Cho en collaboración con una sociedá humanitaria pa un desfile primaveral de 2004 y ye de piel sintético.[121][122] L'artista camina en direición al home, sentáu en cantu d'una cama esgobetándose la camisa mientres bebe un vasu de vodca. Gaga tien una mirada indiferente mientres se quitar les gafes de sol y l'abrigu. De secute, la cama amburar en llapaes. El videu remata cola artista xaciendo xunto a una cadarma xamuscada sobre'l mueble destruyío y cubierto de cenices. Col so cuerpu apináu de sarriu, fuma un pitu ente que'l so sostén pirotécnicu refundia chispes.[112]

Receición crítica editar

 
El videu tuvo gran impautu nel sitiu web de videos YouTube, nel que aportó al primer videu na hestoria del sitiu en tener 200 millones de reproducciones (En Febreru de 2018 superaba los 900 millones de reproducciones). N'abril de 2010 convertir nel videu más vistu del sitiu y caltuvo esa posición por más d'un añu, antes de ser superáu por «Baby» de Justin Bieber n'agostu de 2011.[123]

La biógrafa de Gaga, Maureen Callahan, comentó que'l videu «destacaba non yá pola so descaráu estravagancia y el so humor negro, sinón pol colofón».[44] Tim Stack de Entertainment Weekly comparó la coreografía cola del videu de Michael Jackson «Thriller» y comentó que «nun creo que Gaga viérase más formosa que nos primeros planos nos que ta más desnuda».[124] A Jennifer Cady de Y! tamién lu prestó y afirmó: «Esti videu musical realmente fainos apreciar tou lo que Gaga da a la música pop. Ye emocionante de ver, llisa y llanamente. [...] Precisamos a daquién como Gaga [para] poner dedicación al productu, que resulta bien vivu».[125] Daniel Kreps de Rolling Stone consideró que les escenes teníen reminiscencies de los trabayos de Stanley Kubrick. Añadió qu'en «Bad Romance» Gaga destaca les sos idees más lloques hasta'l momentu.[126] Jocelyn Vena de MTV cuntó que ye simbólicu y que representa que «l'anterior Gaga acabóse, equí ta la Gaga anovada: la que paez esfrutar n'estender les fronteres y esplorar toles formes de los enclinos sexuales». Amás, consideró que ye un testamentu de la brillantez de Gaga y definir «como una artista qu'utiliza l'arte del videu como puntu determinante pa la siguiente etapa de la so carrera».[127] Tamar Anitai, tamién de MTV, comentó:

Llograron crear un videu tan espeluznante que nun se puede dormir per una selmana. O bien, nun dormir mientres una selmana yá que vas tar despiertu mirando a Gaga convertise nuna criatura d'otru mundu. Ye unu de los meyores videos del añu y, como Lady Gaga, ye una lleenda instantánea.
Tamar Anitai, editora de MTV[128]

The Wall Street Journal aprofió que Gaga ye una de les poques estrelles del pop de l'actualidá que realmente entiende l'espectáculu, la moda, l'impautu, la coreografía: toles coses nes que Madonna y Michael Jackson fueron espertos na década de 1980.[39] Bill Lamb de About.com comentó que «como'l cantar, [el videu] dispara a los tos sentíos hasta qu'a cencielles tas fundíu nel poder audiovisual del mesmu».[129] El 3 d'agostu de 2010, recibió diez nominaciones nos MTV Video Music Awards de 2010 nes categoríes de meyor cinematografía, meyor edición, meyor direición artística, meyores efeutos especiales, meyor coreografía, meyor direición, meyor videu de baille, meyor videu pop, meyor videu femenín y videu del añu; comparte col cantar de Peter Gabriel «Sledgehammer» el récor de la mayor cantidá de nominaciones pa un solu videu na hestoria d'estos premios. Finalmente, ganó en siete categoríes.[130]Amás, ganó un premiu Grammy na categoría de meyor videu musical de formatu curtiu[6] y tuvo un gran impautu nel sitiu YouTube, yá que cuando cumplió dos meses dende'l so estrenu en llinia, fuera vistu más de noventa millones de vegaes. N'abril de 2010 convertir nel videu más vistu en dicha páxina.[123][131][132] A pesar d'ello, foi superáu en visites por «Baby» de Justin Bieber.[133] Escontra'l 22 d'agostu de 2011, devasara los cuatrocientos millones de reproducciones.[133]

Interpretaciones en direutu editar

Lady Gaga cantando «Bad Romance» en The Monster Ball Tour. La cantante usó 2 vistimientes distintes mientres les etapes de la xira, pero caltuvo l'usu del xiroscopiu xigante.

La cantante interpretó una parte del cantar en Saturday Night Live el 3 d'ochobre de 2009. Ellí, llevaba un traxe llamáu «The Orb» («la órbita»), diseñáu por Nasir Mazhar y el so grupu de producción, Haus of Gaga.[134] Descritu pola cantante como una instalación a la moda», el traxe consta d'aniellos metálicos concéntricos que xiren al so alredor, similares a un xiroscopiu. En terminando la so interpretación de «LoveGame», Gaga sentar nel so pianu y tocó una versión acústica del estribillu de «Bad Romance».[18][135] Amás, cantó la tema nel episodiu de la serie de televisión Gossip Girl «The Last Days of Disco Stick» el 16 de payares de 2009.[136][137][138] L'actuación tien llugar nun conciertu priváu entamáu pol personaxe de Blair Waldorf, una estudiante de primer añu de la Universidá de Nueva York.[137] Nuna entrevista con MTV, l'artista esplicó que la decisión de cantar nel programa inspirar na so hermana. Afirmó que nun quería que la so interpretación tuviera fuera de sitiu con al respective de la trama de la serie, asina que trabayó colos guionistes pa incorporar el so cantar a la llinia argumental. L'actuación incluyó delles escaleres, símbolu de la mala suerte y ella usó un vistíu d'once metros de llargu.[139] Según la productora executiva de la serie Stephanie Savage, el cantar incorporó versos con referencies específiques a Gossip Girl.[136] Gaga dio empiezu a l'actuación entrando dende dos puertes xigantes con un vistíu coloráu considerablemente llargu. Depués, xubió les escaleres, dende onde cantó partes del cantar. Los sos baillarinos danciaron alredor d'ella mientres siguía cantando.[140]

 
Gaga interpretando «Bad Romance» en Good Morning America, en 2011.

Tamién s'interpretó «Bad Romance» nos American Music Awards de 2009, xunto a «Speechless», de The Fame Monster. Usó un traxe color piel con tubos blancos qu'asonsañaben costielles y una columna vertebral, amás de lluces intermitentes. L'actuación empezó col cantar y bailló nel escenariu, pa depués romper, col micrófonu de pies, una caxa de vidriu onde s'atopaba'l pianu nel que tocaría «Speechless».[13]Interpretar en The Jay Leno Show, onde Gaga usó un par d'antioyos negros y una campera negra con hombreres que s'estendíen sobre la so cabeza. Los sos baillarinos de respaldu vistíen traxes negros y artefautos rellacionaos col sadomasoquismu.[141]Dambos cantares tocar en The Ellen DeGeneres Show el 25 de payares de 2009.[142]La cantante interpretó «Bad Romance» nel programa de televisión británicu The X Factor el 6 d'avientu de 2009.[143] Na interpretación, cantó dientro d'una bañera de cuatro metros de llargu y tocó el pianu sentada nun retrete, amás d'usar un traxe d'esperteyu.[144]Amás, «Bad Romance» yera l'últimu cantar de cada conciertu na xira The Monster Ball Tour. Gaga cantaba vistida con un traxe blancu d'hombreres grandes y pantalones anchos inspiráu na década de 1980. Nesta actuación, utilizó un xiroscopiu de tamañu humanu.[145][146]El 15 de xineru de 2010, cantó «Bad Romance» como parte d'un popurrí de tres canciones en The Oprah Winfrey Show, pa lo que se vistió con una chaqueta metalizada y llució el so pelo en punta. Amás, llevaba una bola colgando d'una cadena na so mano.[147]

El cantar interpretar nel programa estauxunidense de NBC Today Show, onde vistió un chalecu y pantalón blancu, amás de llucir una tiara blanca na cabeza. Depués de cantar «Bad Romance», interpretó los sos otros cantares «Alejandro», «Teeth» y «Yoü and I», pista perteneciente al so segundu álbum d'estudiu, Born This Way.[148] El 15 de mayu de 2011, interpretó'l cantar nel festival británicu Radio 1's Big Weekend, que tuvo llugar en Carlisle; ellí tamién cantó «The Edge of Glory», «Just Dance», «Alejandro», «Telephone», «Poker Face», «Judas», «Born This Way» y «Yoü and I».[149][150][151] El 27 de mayu de 2011, interpretó «Bad Romance» xunto con otros cantares de Born This Way nel programa de televisión Good Morning America, como parte de la so serie veraniega de conciertos».[152][153] Nesti programa, «Bad Romance» foi la tema d'apertura y Gaga ingresó al escenariu sostenida por un arnés y abriendo los sos brazos escontra'l públicu mientas alzar escontra l'escenariu central. Una vegada que llegó d'esta forma, el cantar empezó y los sos baillarinos quitáron-y la capa blanca qu'usaba, pa revelar les sos medies de rede, la so leotardo coloráu con manches negres de fieltru y botes negres con gordones.[154] El 24 de setiembre de 2011, la cantante presentar nel iHeartRadio Music Festival, onde cantó «Bad Romance» xuntu otres de los álbumes The Fame, The Fame Monster y Born This Way: «Just Dance», «Poker Face», «LoveGame», «Paparazzi», «Telephone», «Alejandro», «Born This Way», «Judas», «The Edge of Glory», «Yoü and I», «Hair» y «Scheißy». Amás d'ello, interpretó xunto al cantante británicu Sting «Stand By Me», de Ben E. King, y «King of Pain» de The Police.[155][156] Col motivu de celebrar el cumpleaños númberu sesenta y cinco del ex-presidente Bill Clinton, presentóse y cantó la tema na gala benéfica A Decade of Difference Concert el 15 d'ochobre de 2011, onde interpretó amás otres pistes de Born This Way. Ellí, en forma de dedicatoria, Gaga camudó'l nome del cantar por «Bill Romance».[157]

El 5 de febreru de 2017, Gaga interpretar nel espectáculu de mediu tiempu del Super Bowl LI xunto a otros de les sos temes como «Million Reasons», «Poker Face», «Born This Way», «Just Dance» y «Telephone». Mientres l'actuación, cantar nel escenariu principal usando unes hombreres de fútbol americano blanques de Versace y cerró l'actuación llanzándose al públicu.[158] Tamién foi incluyida nel repertoriu de les sos xires artRAVE: The ARTPOP Ball Tour y Joanne World Tour.[159][160]

Versiones d'otros artistes editar

Hayley Williams (izquierda) y Luke Bryan (derecha), dos de los numberosos artistes que fixeron la so propia versión de «Bad Romance».

El 14 de marzu de 2010, Marcu Hietala de Nightwish realizó una versión del cantar acompañáu por un coru nel programa de televisión Kuorosota.[161] Hayley Williams, vocalista de la banda Paramore, realizó una versión acústica del cantar, que publicó na so cuenta de Twitter el 28 de marzu de 2010.[162][163] El 29 de marzu de 2010 la banda 30 Seconds To Mars fixo una versión acústica del cantar nel segmentu Live Lounge de la BBC Radio 1 y, pocu dempués, incluyir nel so tercer álbum d'estudiu, This is War.[164] Wendy Sulca interpretó un pequeñu fragmentu del cantar na estación de radio llatinoamericana Radio Capital 96.7.[165] L'artista Lissie publicó la so versión en Youtube que, a pesar de nun ser llanzada digitalmente, recibió aponderamientos del cineasta David Lynch y del periodista de The Washington Post David Malitz, que la incluyó en «Clic Track – Single Files», la llista de cantares selmanal del periódicu.[166][167] L'artista venezolana Kiara interpretó una versión n'español del cantar pal actu d'apertura al eventu Miss Venezuela 2010. Tanto Kiara como los baillarinos asonsañaron dalgunes de les vistimientes de Gaga, amás d'usar les coreografíes de «Bad Romance» y «Telephone».[168] En 2011 la banda estauxunidense Halestorm, incluyó una versión hard rock del cantar nel so EP Reanimate: The Covers. El 27 d'abril de 2012, na apertura en Corea del Sur de la so xira Born This Way Ball Tour, Gaga cantó «Bad Romance», xunto colos diecisiete cantares del so tercer álbum d'estudiu.[169]

El repartu de la serie televisiva Glee interpretar nun episodiu llamáu «Theatricality»; pa esta presentación, los actores asonsañaron la vistimienta de Gaga. Cuando'l personaxe Rachel Berry afaya que'l grupu musical escolar rival, Vocal Adrenaline, entama interpretar una tema so en Reginals, Will (Matthew Morrison) encárga-yos cantar un cantar de l'artista. Les moces y Kurt diseñen traxes inspiraos en Gaga y depués interpreten «Bad Romance».[170] La versión de Glee llogró vender cuarenta y ocho mil copies dixitales nos Estaos Xuníos según Nielsen SoundScan, lo que fizo qu'algamara la posición 54 de la llista Billboard Hot 100.[171] Tamién debutó nel puestu númberu 10 n'Irlanda,[172] y llegó al númberu 46 en Canadá y al númberu 41 nel Reinu Xuníu.[173] El grupu Evil Adam realizó una versión del tema y habilitar pa streaming y descarga dixital.[174]La cantante Lulu y l'actor Cuba Gooding Jr. interpretaron una versión de «Bad Romance» a dúu na serie de Channel 4 Chris Moyles' Quiz Night el 5 d'agostu de 2011.[175] N'agostu de 2011, les concursantes del reality show mexicanu L'Academia, Tadeo Bustamante y Carmen Daniela Ríos, interpretaron la so propia versión del cantar.[176] Amás, la mascota de los Philadelphia Phillies púnxose una imitación del conxuntu d'encaxe coloráu diseñáu por McQueen que Gaga usó nel videu del cantar y bailló «Bad Romance», mientres, según Callahan, «l'ensame vocinglaba y ría».[177] En setiembre de 2011, el cantante de country Luke Bryan realizó una versión distinta del cantar mientres la so xira CMT. A ello, Leah Greenblatt de Entertainment Weekly comentó que «Bryan demuestra qu'un cantar sólidu con un gran gabitu puede trabayar[se] más allá de la qu'un artista anició».[178]

Formatos y remixes editar

  • Descarga dixital
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance»4:54
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance» (Chew Fu H1N1 Fix)7:13
2.«Bad Romance» (Kaskade Remix)4:20
3.«Bad Romance» (Bimbo Jones Radio Remix)3:59
4.«Bad Romance» (Skrillex Remix)4:23
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance» (Grum Remix)4:49
2.«Bad Romance» (Richard Vission Remix)5:21
3.«Bad Romance» (Hercules & Love Affair Remix)5:11
4.«Bad Romance» (Hercules & Love Affair Dub Remix)5:11
5.«Bad Romance» (DJ Dan Remix)3:43
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance»4:54
2.«Bad Romance» (Hercules & Love Affair Remix)5:11
3.«Bad Romance» (Chew Fu Remix)7:13
4.«Bad Romance» (Starsmith Remix)4:55
5.«Bad Romance» (Videu)5:14
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance» (Radiu edit)4:21
2.«Bad Romance» (Chew Fu Remix)7:13
3.«Bad Romance» (Starsmith Remix)4:55
4.«Bad Romance» (Grum Remix)4:50
5.«Bad Romance» (Bimbo Jones Radio Remix)3:58
6.«Bad Romance» (Hercules & Love Affair Remix)5:11
7.«Bad Romance» (Hercules & Love Affair Dub Remix)5:11
8.«Bad Romance» (Videu)5:14
  • Discu de vinilu
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance» (Radiu edit)4:21
2.«Paparazzi» (DJ Dan Club Remix)6:37
  • Senciellu en CD
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance»4:54
2.«Just Dance» (Deewan remix)(Lady Gaga con Ashking, WeDis, Lush, Young Thoro)4:16
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance» (Chew Fu H1N1 Fix)7:13
2.«Bad Romance» (Kaskade Remix)4:20
3.«Bad Romance» (Bimbo Jones Remix)3:58
4.«Bad Romance» (Skrillex Remix)4:23
5.«Bad Romance» (Grum Remix)4:51
6.«Bad Romance» (Richard Vission Remix)5:23
7.«Bad Romance» (Hercules & Love Affair Remix)5:11
NᵘTítuluDuración
1.«Bad Romance» (Radiu edit)4:21
2.«Bad Romance» (Bimbo Jones Radio Remix)3:58
3.«Bad Romance» (Chew Fu Remix)7:13

Allugamientu en llistes editar

Selmanales editar

Posiciones llograes por «Bad Romance»
País Llista Meyor
posición
2009-2010
  Alemaña German Singles Chart[78] 1
  Australia Australian Singles Chart[189] 2
  Austria Austrian Singles Chart[82] 1
  Bélxica (Flandes) Ultratop 50 Singles[96] 2
  Bélxica (Valonia) Ultratop 50 Singles[98] 4
  Brasil Brazil Billboard Hot 100 Airplay[190] 6
  Bulgaria Bulgarian Airplay Chart[83] 1
  Canadá Canadian Hot 100[191] 1
  Dinamarca Danish Singles Chart[84] 1
  Eslovaquia Radio Top 100 Chart[85] 1
  España Promusicae[86] 1
  USA Billboard Hot 100[191] 2
  Estaos Xuníos Pop Songs[192] 1
  Estaos Xuníos Digital Songs[193] 1
  Estaos Xuníos Dance/Club Play Songs[59] 1
  Finlandia Finnish Singles Chart[87] 1
  Francia French Singles Chart[88] 1
  Hungría Rádiós Top 40[89] 1
  Irlanda Irish Singles Chart[90] 1
  Italia Italian Singles Chart[91] 1
  Xapón Japan Hot 100[194] 9
  Noruega Norwegian Singles Chart[92] 1
  Nueva Zelanda New Zealand Singles Chart[195] 2
  Países Baxos Dutch Top 40[99] 7
  Reinu Xuníu UK Singles Chart[196] 1
  República Checa Radio Top 100 Chart[93] 1
  Rumanía Romanian Top 100[94] 1
  Suecia Swedish Singles Chart[95] 1
  Suiza Swiss Singles Chart[97] 2
  Europa European Hot 100[68] 1

Certificaciones editar

Certificaciones llograes por «Bad Romance»
País Organismu
certificador
Certificación Simbolización Ref.
  Alemaña BVMI Platino [79]
  Australia ARIA 4× platino 4▲ [103]
  Bélxica BEA

[197]
  Canadá CRIA 7× platino 7▲ [67]
  Dinamarca IFPI Dinamarca Platino [198]
  España PROMUSICAE 2× platino 2▲ [199]
  USA RIAA 11× Platino 11▲ [63]
  Francia SNEP Platino [81]
  Italia FIMI 2× Platino 2▲ [200]
  Xapón RIAJ Platino (dixital) [201]
Oru (ringtone) [202]
  Nueva Zelanda RIANZ 2× platino 2▲ [111]
  UK BPI Platino [77]
  Rusia NFPF Oru (ringtone) [203]
  Suecia IFPI — Suecia 2× platino 2▲ [204]
  Suiza IPFI — Suiza Platino [205]

Añales editar

País Llista Posición
2009
  Australia Australian Singles Chart[104] 31
  Bélxica Belgian Singles Chart (Flanders)[206] 86
  Dinamarca Danish Singles Chart[207] 42
  Irlanda Irish Singles Chart[208] 10
  Italia Italian Singles Chart[209] 4
  UK UK Singles Chart[210] 17
País Llista Posición
2010
  Alemaña German Singles Chart[211] 17
  Australia Australian Singles Chart[105] 26
  Austria Austrian Singles Chart[212] 9
  Bélxica (Flandes) Belgian Singles Chart[213] 31
  Bélxica (Valonia) Belgian Singles Chart[214] 10
  Canadá Canadian Hot 100[215] 3
  Dinamarca Danish Singles Chart[216] 28
  España Spanish Singles Chart[217] 6
  USA US Billboard Hot 100[218] 8
  Hungría Hungarian Airplay Chart[219] 5
  Italia Italian Singles Chart[220] 9
  Xapón Japan Hot 100[221] 26
  Países Baxos Dutch Top 40[222] 57
  UK UK Singles Chart[223] 26
  Rumanía Romanian Top 100[224] 13
  Suiza Swiss Singles Chart[225] 13
  Europa European Hot 100[226] 1

Premios y nominaciones editar

El senciellu «Bad Romance» foi nomáu en distintes ceremonies de premiación. De siguío, una llista con delles de les candidatures que llogró'l cantar:

Añu Ceremonia de premiación Premiu Resultáu Ref.
2010 Teen Choice Awards
Meyor videu
Nomáu
[227]
Meyor senciellu
Nomáu
MTV Video Music Awards
Videu del añu
Ganador
[228]
Meyor videu pop
Ganador
Meyor videu femenín
Ganador
Meyor videu bailladeru
Ganador
Meyor coreografía nun videu
Ganador
Meyor edición
Ganador
Meyor direición
Ganador
Meyor direición d'arte
Nomáu
Meyores efeutos especiales
Nomáu
Meyor fotografía
Nomáu
MTV Europe Music Awards
Cantar del añu
Ganador
[229]
Premios 40 Principales
Meyor cantar de fala non española
Ganador
[230]
Billboard Year End Chart Awards
Cantar european hot 100
Ganador
[231]
International Dance Music Awards
Videu del añu
Ganador
[232]
Meyor cantar pop/dance
Nomáu
2011 Grammy Awards
Meyor videu musical de formatu curtiu
Ganador
[11]
Meyor interpretación vocal pop femenina
Ganador
Billboard Music Awards
Meyor videu
Nomáu
[233]
Meyor cantar bailladeru
Nomáu
BMI Music Awards
BMI Reconocencia
Ganador
[234]

Historial de llanzamientos editar

País Fecha Formatu Ref.
  UK 26 d'ochobre de 2009 Descarga dixital
[25]
  USA
[24]
  Reinu Xuníu 23 de payares de 2009 Senciellu en CD
[26]
  Australia 27 de payares de 2009
[235]
  Estaos Xuníos 22 d'avientu de 2009 The Remixes – Descarga dixital
[236]
12 de xineru de 2010 The Remixes – Senciellu en CD
[236][237]
  Francia 18 de xineru de 2010 Senciellu en CD
[238]
  Estaos Xuníos 9 de febreru de 2010 The Remixes Parte 2 – Descarga dixital
[239]

Creitos y personal editar

Mark Stent: amiestu

  • Matty Gree: amiestu *

Johnny Severin: edición

Fonte: Discogs.[240]

Ver tamién editar

Notes editar

  1. A partir del 9 de mayu de 2013, la RIAA empezó a tomar en cuenta pa les sos certificaciones l'espardimientu n'Internet de los cantares (Streaming), por ello, «Bad Romance» llogró diez discos de platín, a pesar de que les sos ventes certificaes son d'aproximao cuatro millones.

Referencies editar

Específiques
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Lamb, Bill (20 d'ochobre de 2009). «Lady Gaga – "Bad Romance"» (inglés). About.com. Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'abril de 2012. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011.
  2. 2,0 2,1 Levine, Nick (23 de payares de 2009). «Lady GaGa: 'Bad Romance'» (inglés). Digital Spy. Consultáu'l 23 d'agostu de 2011.
  3. «Lady Gaga – "Bad Romance" writing credits» (inglés). Broadcast Music Incorporated. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
  4. 4,0 4,1 «SHOWstudio presents Alexander McQueen S/S 2010 Live». SHOWstudio.com (7 d'ochobre de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'abril de 2012. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
  5. 5,0 5,1 5,2 Lamb, Bill (16 d'ochobre de 2009). «Lady GaGa's 'Bad Romance' Cover Art – Out in Less Than Two Weeks». About.com. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
  6. 6,0 6,1 6,2 (n'inglés) 53rd annual Grammy awards: The winners list – The Marquee Blogue. CNN. http://marquee.blogs.cnn.com/2011/02/13/53rd-annual-grammy-awards-the-winners-list/. Consultáu'l 21 de xunetu de 2011. 
  7. Stern, Bradley (18 de payares de 2014). «Lady Gaga's 'The Fame Monster' Turns 5: Stan & Deliver» (inglés). Idolator. Spin Media, LLC. Consultáu'l 15 d'avientu de 2014.
  8. 8,0 8,1 «IFPI publishes Digital Music Report 2011» (inglés). International Federation of the Phonographic Industry (20 de xineru de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 11 de payares de 2011. Consultáu'l 22 de xunetu de 2011.
  9. 9,0 9,1 Brian Hiatt (21 de payares de 2009). «Inside The Monster Ball: Lady Gaga Reveals Plans for Ambitious New Tour» (n'inglés). Rolling Stone. http://www.rollingstone.com/music/news/inside-the-monster-ball-lady-gaga-reveals-plans-for-ambitious-new-tour-20091021. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011. 
  10. 10,0 10,1 James Montgomery (10 de payares de 2009). «Lady Gaga Launches Her Next Phase With Eye-Grabbing 'Bad Romance' Videu» (inglés). MTV. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  11. 11,0 11,1 «Grammy Awards Winners 2011». WMC. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  12. Jillian Mapes (1 d'agostu de 2011). «The 10 Best '00s Music Videos: Poll Results» (inglés). Billboard. Consultáu'l 1 d'agostu de 2011.
  13. 13,0 13,1 «Lady Gaga the Bad Romance AMA's» (inglés). American Music Awards. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  14. Kreps, Daniel (29 de setiembre de 2009). «Lady Gaga Readies New Single for “SNL,” “The Fame” Re-Release». Rolling Stone (Jann Wenner) 1098 (45). ISSN 0035-791X. 
  15. Pickman, Jonathan (5 d'ochobre de 2009). «Lady Gaga Fights Madonna, Debúes “Bad Romance” on “Saturday Night Live”». Rolling Stone (Jann Wenner) 1098 (45). ISSN 0035-791X. 
  16. Caryn Ganz (5 d'ochobre de 2009). «Lady Gaga Fights Madonna, Debúes "Bad Romance" on "Saturday Night Live"» (inglés). Rolling Stone. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  17. Harding, Cortney (1 d'ochobre de 2009). «Lady Gaga: First Lady». Billboard (Nielsen Business Media, Inc). http://www.billboard.com/features/lady-gaga-first-lady-1004017961.story. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 Kaufman, Gil (2 d'ochobre de 2009). «New Lady Gaga Track 'Bad Romance' Leaks». MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1622947/20091002/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010. 
  19. Kyle Anderson (7 d'ochobre de 2009). «Lady Gaga's 'Bad Romance' Debuts At Alexander McQueen Show» (inglés). MTV. Consultáu'l 23 d'agostu de 2011.
  20. Callahan, 2011, p. 25
  21. 21,0 21,1 Robinson, Llisa (setiembre de 2010). «Lady Gaga On Sex, Fame, Drugs, and Her Fans». Vanity Fair:  páxs. 34. ISSN 0733-8899. 
  22. Bryant, Ali (15 de xineru de 2010). escritu en Mumbai, India. «Going Ga-Ga». Grazia (Arnoldo Mondadori Editore) 2 (10):  páxs. 56–58. ISSN 1756-364X. 
  23. «Ooh-La-La! Lady Gaga's 'Bad Romance'». Extra. Warner Bros. Television Distribution (19 d'ochobre de 2009). Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
  24. 24,0 24,1 «Bad Romance US Release». iTunes. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
  25. 25,0 25,1 «Bad Romance UK Release». iTunes. Archiváu dende l'orixinal, el 30 de mayu de 2010. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
  26. 26,0 26,1 «Bad Romance UK release». HMV Group (25 d'ochobre de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'abril de 2012. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
  27. Copsey, Robert (10 d'avientu de 2010). «RedOne 'aims to top Bad Romance'» (inglés). Digital Spy. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  28. 28,0 28,1 28,2 (2009) Notes del álbum The Fame Monster de Lady Gaga [CD, 12"]. Interscope Records (0602527252766).
  29. 29,0 29,1 Cinquemani, Sal (18 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga: The Fame Monster. Slant Magacín. http://www.slantmagazine.com/oldurlredirect.php?type=music&ID=1929. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  30. 30,0 30,1 Price, Simon (22 de payares de 2009). «Album: Lady Gaga, The Fame Monster (Polydor)» (n'inglés). The Independent (Reinu Xuníu). http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/reviews/album-lady-gaga-the-fame-monster-polydor-1825787.html. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  31. 31,0 31,1 Empire, Kitty (22 de payares de 2009). «Lady Gaga: The Fame Monster» (n'inglés). The Guardian (Reinu Xuníu). http://www.guardian.co.uk/music/2009/nov/22/lady-gaga-the-fame-monster. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  32. «Dixital Sheet Music – Lady Gaga – Bad Romance» (inglés). Musicnotes.com. Sony/ATV Music Publishing. Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  33. 33,0 33,1 Kreps, Daniel (2 d'ochobre de 2009). «Is Lady Gaga's "Bad Romance" Bound for "SNL"? New Track Hits the Web» (n'inglés). Rolling Stone (Jann Wenner) 1095 (09). ISSN 0035-791X. 
  34. Anitai, Tamar (2 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga On MTV's 'It's On With Alexa Chung'. MTV (MTV Networks). http://buzzworthy.mtv.com/2009/11/03/lady-gaga-on-mtvs-its-on-with-alexa-chung-see-the-photos-and-watch-the-interviews. Consultáu'l 30 de xunetu de 2011. 
  35. «The Ultimate Ranking of Lady Gaga's Catalogue» (n'inglés). Rolling Stone (Jann Wenner). 28 de mayu de 2009. http://www.rollingstone.com/music/lists/the-ultimate-ranking-of-lady-gagas-catalog-20110525/bad-romance-19691231. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  36. Lamb, Bill (23 de payares de 2009) (n'inglés). A Real Work of Pop Art – Not a Stopgap Release. About.com. http://top40.about.com/od/albums/fr/ladygagathefamemonster.htm. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  37. Rolling Stone: Play, la llista de temes de los tos suaños. Añu 13, númberu 155. Buenos Aires, Arxentina. Febreru de 2011. ISSN 0329-5656
  38. Dolan, Jon (23 de payares de 2009). «Lady Gaga: The Fame Monster Review» (n'inglés). Rolling Stone (Jann Wenner). http://www.rollingstone.com/music/reviews/album/2746/20576. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  39. 39,0 39,1 Farley, Christopher John (11 de payares de 2009). «Lady Gaga: "Bad Romance" Plus Crowns, Kinkiness and Choreography» (n'inglés). The Wall Street Journal. http://blogs.wsj.com/speakeasy/2009/11/11/lady-gaga-bad-romance-plus-crowns-kinkiness-and-choreography/. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  40. Hubbard, Michael (23 de payares de 2009). «Lady Gaga: The Fame Monster, track-by-track» (inglés). MusicOMH. Archiváu dende l'orixinal, el 12 d'agostu de 2011. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011.
  41. Staff, Pitchfork (15 d'avientu de 2009). «The Top 100 Tracks of 2009» (inglés). Pitchfork Media. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011.
  42. Gunderson, Edna (23 de payares de 2009). «Lady Gaga's 'Fame Monster' is so cool, it's cold» (n'inglés). USA Today. http://www.usatoday.com/life/music/reviews/2009-11-24-listen24_ST2_N.htm. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  43. «Top 10 List of Songs with Unhealthy Relationship Ingredients» (inglés). American Broadcasting Company (12 d'avientu de 2009). Consultáu'l 15 d'agostu de 2011.
  44. 44,0 44,1 Callahan, 2011, p. 233
  45. Model, Josh. «Lady Gaga - 'The Fame Monster'» (inglés). Spin. Consultáu'l 31 d'agostu de 2011.
  46. Wood, Mikael (23 de payares de 2009). «Album review: Lady Gaga's 'The Fame Monster'» (n'inglés). Los Angeles Times. http://latimesblogs.latimes.com/music_blogue/2009/11/album-review-lady-gagas-the-fame-monster.html. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  47. Lester, Paul (20 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga: The Fame Monster Review. BBC. https://www.bbc.co.uk/music/reviews/fbd3. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  48. Herrera, Monica (13 de payares de 2009). «New Releases: Lady Gaga "Bad Romance"» (n'inglés). Billboard (Nielsen Business Media, Inc). http://www.billboard.com/new-releases/lady-gaga-bad-romance-1004042773.story. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  49. Blistein, Jon (25 de payares de 2009). «Monster of Pop?» (n'inglés). L Magacín. http://www.thelmagazine.com/newyork/monster-of-pop/Content?oid=1409855. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  50. RS Staff (31 d'avientu de 2009). «The Best 25 Songs Of 2009». Rolling Stone (Jann Wenner) 1098 (98). ISSN 0035-791X. 
  51. «Billboard Hot 100 - Week of November 14, 2009» (inglés). Billboard (14 de payares de 2009). Consultáu'l 22 de xunetu de 2011.
  52. Silvio Pietroluongo (5 de payares de 2011). «DeRulo Tops Hot 100 But Swift Swoops In» (n'inglés). Billboard (Nielsen Business Media, Inc). http://www.billboard.com/news/derulo-tops-hot-100-but-swift-swoops-in-1004033394.story. Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. 
  53. «US Billboard Hot 100 - Week of November 21, 2009» (inglés). aCharts. Billboard (21 de payares de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  54. «US Billboard Hot 100 - Week of November 28, 2009» (inglés). aCharts. Billboard (21 de payares de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  55. Paul Grein (25 de payares de 2009). «Week Ending Nov. 22, 2009: Mayer Zooms As Boyle Looms» (inglés). Yahoo! music. Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  56. «Lady Gaga - Bad Romance - aCharts» (inglés). aCharts (2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  57. «Pop Songs - Biggest jump - Week of November 07, 2009» (inglés). Billboard (7 de payares de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  58. «Chart Highlights: Rock, Latin Pop Songs & More» (inglés). Billboard (4 de xineru de 2010). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  59. 59,0 59,1 «Dance/Club Play Songs - Billboard - Week of January 02, 2010» (inglés). Billboard (2 de xineru de 2010). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  60. «Digital Songs - Week of December 05, 2009» (inglés). Billboard (5 d'avientu de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  61. «Radio Songs - Billboard - Week of January 16, 2010» (inglés). Billboard (16 de xineru de 2010). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  62. «RIAA Adds Dixital Streams To Historic Gold & Platinum Awards» (inglés). RIAA. Consultáu'l 12 de mayu de 2013.
  63. 63,0 63,1 «RIAA – Gold & Platinum – Lady Gaga» (inglés). Recording Industry Association of America (29 de mayu de 2015). Consultáu'l 9 de xunu de 2015.
  64. Gary Trust (25 de febreru de 2018). «Ask Billboard: Lady Gaga's Career Sales, The Biggest Non. 2 Hits & Ed Sheeran's Latest Chart Record» (inglés). Billboard. Consultáu'l 25 de febreru de 2018.
  65. «Canadian Hot 100: Week Ending November 7, 2009» (n'inglés). Billboard (Nielsen Business Media, Inc). 7 de payares de 2009. http://www.billboard.com/charts/canadian-hot-100?chartDate=2009-11-07&order=gainer. Consultáu'l 18 d'agostu de 2011. 
  66. «Canadian Hot 100: Week Ending November 14, 2009» (inglés). Billboard. Nielsen Business Media, Inc (14 de payares de 2009). Consultáu'l 18 d'agostu de 2011.
  67. 67,0 67,1 «April 2010 Certifications (CRIA)» (inglés). Canadian Recording Industry Association (13 de mayu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 29 de setiembre de 2010. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  68. 68,0 68,1 «European Hot 100: Week Ending January 23, 2010» (inglés). Billboard. Nielsen Business Media, Inc (23 de xineru de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 21 de xunetu de 2012. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  69. «Chart Stats - Singles Chart For Week Up To 07/11/2009» (inglés). Chart stats (7 de payares de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 30 de xunu de 2012. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  70. «Archive Chart - Week of 7/11/2009» (inglés). The Official UK Charts Company (7 de payares de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 20 de xunu de 2012. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  71. «Archive Chart - Week of 19/12/2009» (inglés). The Official UK Charts Company (19 d'avientu de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 17 d'agostu de 2011. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  72. «Chart Stats - Lady Gaga - Bad Romance» (inglés). Chart stats (7 de payares de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 30 de xunu de 2012. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  73. (n'inglés) Lady GaGa Scores Third UK Number 1 Single. MTV (MTV Networks). 14 d'avientu de 2009. http://www.mtv.co.uk/artists/lady-gaga/news/170445-lady-gaga-scores-third-uk-number-1-single. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011. 
  74. «Archive Chart - Week of 9/01/2010» (inglés). The Official UK Charts Company (9 de xineru de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 12 d'ochobre de 2011. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  75. «Chart Stats - Singles Chart For Week Up To 09/01/2010» (inglés). Chart stats (9 de xineru de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 30 de xunu de 2012. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  76. «UK Singles Chart: Week of January 9, 2010» (inglés). The Official Charts Company (9 de xineru de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 12 d'ochobre de 2011. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  77. 77,0 77,1 «BPI – certified awards» (inglés). British Phonographic Industry. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  78. 78,0 78,1 «Charts.de - Lady Gaga - Bad Romance» (alemán). Media Control GfK International. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  79. 79,0 79,1 «Gold/Platin-Datenbank — search for Lady Gaga» (alemán). Media Control Charts. Bundesverband Musikindustrie. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  80. «Lescharts - Week of 23/01/2010» (francés). Hung Medien (23 de xineru de 2010). Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  81. 81,0 81,1 «Certifications Singles Platine - année 2010» (francés). Syndicat National de l'Édition Phonographique (2010). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  82. 82,0 82,1 «Austrian Singles Chart - Bad Romance» (alemán). Hung Medien (6 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  83. 83,0 83,1 «Week05 – Bulgarian Airplay Top 5» (búlgaru). Bulgarian Association of Music Producers. Nielsen Broadcast Data Systems (7 de febreru de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 25 de xunetu de 2011. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  84. 84,0 84,1 «Danish Singles Chart - Bad Romance» (inglés). Danish-charts.com (20 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  85. 85,0 85,1 «RADIO TOP100 Oficiální – Lady Gaga – Bad Romance – Slovak» (eslovacu). International Federation of the Phonographic Industry. IFPI.sk. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  86. 86,0 86,1 «Bad Romance - Spain Singles Chart» (inglés). Promusicae (6 d'avientu de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  87. 87,0 87,1 «Finland Singles Chart - Bad Romance» (neerlandés). Hung Medien (4 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 20.
  88. 88,0 88,1 «French Singles Chart - Bad Romance» (francés). Ultratop (23 de xineru de 2010). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  89. 89,0 89,1 «Hungary Singles Chart - Bad Romance» (inglés). Mahasz. Mahasz.hu (21 de marzu de 2010). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  90. 90,0 90,1 «Lady Gaga - Bad Romance - Irlanda» (inglés). aCharts.us (10 d'avientu de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  91. 91,0 91,1 «Italian Charts - Bad Romance» (italianu). Hung Medien.
  92. 92,0 92,1 «Lady Gaga - Bad Romance - Noruega» (inglés). Hung Medien (21 de payares de 2009). Consultáu'l 21 de mayu de 2011.
  93. 93,0 93,1 «RADIO TOP100 Oficiální – Lady Gaga Bad Romance – Czech Republic» (checu). International Federation of the Phonographic Industry. IFPIcr.cz. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  94. 94,0 94,1 «Airplay Chart Romania». Nielsen Business Media (2010). Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'ochobre de 2011. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  95. 95,0 95,1 «Swedish Singles Chart -Bad Romance» (inglés). Hung Medien (6 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  96. 96,0 96,1 «Belgian (Flanders) Singles Chart - Bad Romance» (neerlandés). Ultratop (14 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  97. 97,0 97,1 «Swiss Singles Chart - Bad Romance» (alemán). Hung Medien (15 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  98. 98,0 98,1 «Belgian (Valonia) Singles Chart - Bad Romance» (francés). Ultratop (21 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  99. 99,0 99,1 «Dutch Singles Chart - Bad Romance» (neerlandés). Hung Medien (21 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  100. «Australian Singles Chart - Week of November 2, 2009» (inglés). aCharts. ARIA (2 de payares de 2009). Consultáu'l 15 d'agostu de 2011. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  101. «Australian Singles Chart - Week of November 9, 2009» (inglés). aCharts. ARIA (9 de payares de 2009). Consultáu'l 15 d'agostu de 2011.
  102. «Australian Singles Chart - Week of December 14, 2009» (inglés). aCharts. ARIA (14 d'avientu de 2009). Consultáu'l 15 d'agostu de 2011.
  103. 103,0 103,1 «ARIA Charts – Accreditations – 2011 Singles» (inglés). Australian Recording Industry Association. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  104. 104,0 104,1 «ARIA Charts – End Of Year Charts – Top 100 Singles 2009» (inglés). Australian Recording Industry Association. Consultáu'l 23 de setiembre de 2010.
  105. 105,0 105,1 «ARIA Charts – End Of Year Charts – Top 100 Singles 2010» (inglés). Australian Recording Industry Association. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  106. «RIANZ - Week of November 2, 2009» (inglés). RIANZ (2 de payares de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 27 de setiembre de 2011. Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  107. «New Zealand Singles Chart - Week of November 2, 2009» (inglés). aCharts. RIANZ (2 de payares de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  108. «charts.org.nz - New Zealand Singles Chart» (inglés). RIANZ. Hung Medien (2 de payares de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  109. «New Zealand Singles Chart - Week of November 2, 2009» (inglés). aCharts. RIANZ (21 d'avientu de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  110. «charts.org.nz - New Zealand Singles Chart» (inglés). RIANZ. Hung Medien (21 d'avientu de 2009). Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.
  111. 111,0 111,1 «Radioscope - Latest Gold/platinum singles» (inglés). Recording Industry Association of New Zealand (11 de xineru de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 24 de xunetu de 2011. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  112. 112,0 112,1 112,2 112,3 Callahan, 2011, p. 234
  113. 113,0 113,1 113,2 113,3 113,4 Vena, Jocelyn (9 de setiembre de 2009) (n'inglés). Lady Gaga Says 'Bad Romance' Videu Is About 'Tough Female Spirit'. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1625848/20091109/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 13 d'agostu de 2011. 
  114. Sawdey, Evan (12 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga's "Bad Romance" Videu: WTF?. PopMatters.com. http://www.popmatters.com/pm/post/116144-lady-gagas-bad-romance-videu-wtf/. Consultáu'l 13 d'agostu de 2011. 
  115. Lapowsky, Issie (11 de payares de 2009). «Lady Gaga's on fire in her 'Bad Romance' videu» (n'inglés). New York Daily News. http://www.nydailynews.com/entertainment/music/2009/11/11/2009-11-11_lady_gagas_on_fire_in_her_bad_romance_video__or_her_dulde_is_at_any_rate.html. Consultáu'l 13 d'agostu de 2011. 
  116. Callahan, 2011, p. 105
  117. Callahan, 2011, p. 235
  118. Dinh, James (11 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga Fans React To 'Bad Romance' Videu. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1625978/20091110/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 13 d'agostu de 2011. 
  119. (n'eslovenu o n'inglés) Jurij Bradač in Lady Gaga. MTV.si. 11 de payares de 2009. http://www.mtv.si/novice/jurij-bradac-in-lady-gaga. Consultáu'l 14 d'agostu de 2011. 
  120. «Runway To “Bad Romance” Videu – Lady GaGa In Alexander McQueen» (inglés). Red Carpet (11 de payares de 2009). Consultáu'l 12 de setiembre de 2011.
  121. Anitai, Tamar (11 de payares de 2009). «Star Style: Get The Look From Lady Gaga's 'Bad Romance' Videu» (inglés). MTV. Consultáu'l 13 d'agostu de 2011.
  122. Odel, Amy (11 de payares de 2009). «Lady Gaga Did Not Set Fire to Actual Polar-Bear Fur» (inglés). New York Fahion. Consultáu'l 23 de febreru de 2011.
  123. 123,0 123,1 «'Bad Romance', de Lady Gaga, ye'l videu más vistu de la hestoria de Youtube». 20minutos.es/Música (16 d'abril de 2010). Consultáu'l 14 d'agostu de 2011.
  124. Stack, Tim (11 de payares de 2009). «Lady Gaga's new 'Bad Romance' videu: Her best yet?!» (n'inglés). Entertainment Weekly. http://music-mix.ew.com/2009/11/10/lady-gaga-bad-romance-official-videu/. Consultáu'l 14 d'agostu de 2011. 
  125. Cady, Jennifer (11 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga Brings the Crazy in "Bad Romance" Videu. Y!. http://uk.eonline.com/uberblog/b153038_lady_gaga_brings_crazy_in_bad_romance.html. Consultáu'l 14 d'agostu de 2011. 
  126. Kreps, Daniel (11 de payares de 2009). «Lady Gaga Premieres "Bad Romance," Her Craziest Videu Yet». Rolling Stone (Jann Wenner) 1098 (32). ISSN 0035-791X. 
  127. Vena, Jocelyn (11 de payares de 2011) (n'inglés). Lady Gaga Launches Her Next Phase With Eye-Grabbing 'Bad Romance Videu. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1625927/20091110/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 14 d'agostu de 2011. 
  128. Tamar Anitai (10 de payares de 2009). «New Videu: Lady Gaga, 'Bad Romance'» (inglés). MTV. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  129. Lamb, Bill (11 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga's "Bad Romance" Videu – Almost Overwhelming. About.com. http://top40.about.com/b/2009/11/10/lady-gagas-bad-romance-videu-almost-overwhelming.htm. Consultáu'l 14 d'agostu de 2011. 
  130. Ferrera, Monica (4 d'agostu de 2010). «Lady Gaga Earns Record 13 MTV VMA Nominations» (n'inglés). Billboard (Nielsen Business Media, Inc). http://www.billboard.com/news/lady-gaga-earns-record-13-mtv-vma-nominations-1004107346.story?tag=hpfeed. Consultáu'l 14 d'agostu de 2011. 
  131. «en+la+mas+vista+en+la hestoria+de+YouTube Lady Gaga con 'Bad Romance', convertir na más vista na hestoria de YouTube». Informativos Telecinco (16 d'abril de 2010). Archiváu dende l'en+la+mas+vista+en+la hestoria+de+YouTube orixinal, el 19 d'abril de 2010. Consultáu'l 14 d'agostu de 2011.
  132. «'Bad romance' de Lady Gaga ye'l videu más vistu de la hestoria de YouTube». Elmundo.es/Madrid (16 d'abril de 2010). Consultáu'l 14 d'agostu de 2011.
  133. 133,0 133,1 «Los 10 videos más vistos de YouTube». NNC (22 d'agostu de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 9 d'abril de 2015. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  134. «Lady Gaga and Madonna Saturday Night» (inglés). Rolling Stone. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  135. Aswad, Jem (4 d'ochobre de 2009) (n'inglés). Lady Gaga, Madonna Catfight, Almost Kiss On 'Saturday Night Live'. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1622985/20091004/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  136. 136,0 136,1 Futterman, Erica (4 de payares de 2009). «Exclusive: Behind the Scenes as Lady Gaga Hits "Gossip Girl"» (n'inglés). Rolling Stone (Jann Wenner) 1099 (43). ISSN 0035-791X. 
  137. 137,0 137,1 «Lady Gaga Gossip Girl Live». People. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  138. Jocelyn Vena (17 de payares de 2009). «Lady Gaga Performs 'Bad Romance' In 'Gossip Girl' Cameo» (inglés). MTV. Consultáu'l 23 d'agostu de 2011.
  139. Vena, Jocelyn (5 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga Describes Her 'Gossip Girl' 'Crazy Performance-Art Piece'. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1625589/20091105/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  140. Vena, Jocelyn (17 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga Performs 'Bad Romance' In 'Gossip Girl' Cameo. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1626416/20091117/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  141. Dinh, James (24 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga Brings S&M 'Bad Romance' To 'Jay Leno Show'. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1626952/20091124/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 25 de payares de 2005. 
  142. Vena, Jocelyn (25 de payares de 2009) (n'inglés). Lady Gaga Tells Fans 'It's OK' To Be A Freak. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1627085/20091125/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  143. «Lady GaGa's X Factor outfit» (n'inglés). OK!. 12 d'avientu de 2011. http://ok.co.uk/celebnews/view/16452/Lady-GaGa-s-X-Factor-outfit/. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  144. Nathan, Sarah (7 d'avientu de 2009). «X Factor: Lady Gaga sings live from a giant bath» (n'inglés). Daily Mail (UK). http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-1233700/X-Factor-Lady-Gaga-sings-live-giant-bath-diva-Janet-Jackson-insists-doing-pre-recorded-performance.html. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  145. Stevenson, Jane (29 de payares de 2009). «Lady Gaga puts on a Monster show» (n'inglés). Toronto Sun. http://www.torontosun.com/entertainment/columnists/jane_stevenson/2009/11/29/11967326-sun.html. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  146. Nestruck, Kelly (30 de payares de 2009). «Lady Gaga's Monster Ball, reviewed by a theatre critic» (n'inglés). The Guardian (Londres). http://www.guardian.co.uk/music/musicblog/2009/nov/30/lady-gaga-monster-ball. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  147. Vena, Jocelyn (25 de xineru de 2010) (n'inglés). Lady Gaga Pledges Haiti Earthquake-Relief Donation On 'Oprah'. MTV (MTV Networks). http://www.mtv.com/news/articles/1629858/20100115/lady_gaga.jhtml. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  148. «Lady Gaga Today Show live». Billboard. Consultáu'l 22 de xunetu de 2011.
  149. «Lady GaGa closes Radio 1's Big Weekend» (inglés). Digital Spy (15 de mayu de 2011). Consultáu'l 16 de mayu de 2011.
  150. Morwenna Ferrier (16 de mayu de 2011). «Lady Gaga at Radio 1's Big Weekend, review» (n'inglés). The Daily Telegraph (Londres). http://www.telegraph.co.uk/culture/music/live-music-reviews/8516565/Lady-Gaga-at-Radio-1s-Big-Weekend-review.html. Consultáu'l 14 de xunu de 2011. 
  151. «Lady Gaga to top Radio 1's Big Weekend in Carlisle» (inglés). BBC. Consultáu'l 14 de xunu de 2011.
  152. «Lady Gaga Wows Crowd, Ziplines Onto 'Good Morning America' Concert Stage» (inglés). ABC News (27 de mayu de 2011). Consultáu'l 29 de mayu de 2011.
  153. «Lady Gaga Rocks Biggest 'Good Morning America' Crowd Ever» (inglés). ABC News Radio. ABC News (27 de mayu de 2011). Consultáu'l 29 de mayu de 2011.
  154. Marikar, Sheila (27 de mayu de 2011) (n'inglés). Lady Gaga Wows Crowd, Ziplines Onto 'Good Morning America' Concert Stage. ABC News.  páxs. 2. http://abcnews.go.com/Entertainment/lady-gaga-makes-zipline-arrival-good-morning-america/story?id=13694695. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  155. Tanner Stransky (24 de setiembre de 2011). «On the scene at the iHeartRadio Music Festival, day two: Lady Gaga takes over the show» (inglés). Entertainment Weekly. Consultáu'l 27 de setiembre de 2011.
  156. Eva Villalva (26 de setiembre de 2011). «Festival-iHeartRadio-con-atanante-presentacion.html Lady Gaga cierra'l Festival iHeartRadio con atanante presentación». Netjoven. Consultáu'l 27 de setiembre de 2011.
  157. «Lady Gaga fai de Marilyn Monroe pa Clinton». Los 40. Prisa Radio (20 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 20 d'ochobre de 2011.
  158. Taylor Weatherby (5 de febreru de 2017). «Watch Lady Gaga's Show-Stopping Super Bowl 2017 Halftime Performance» (inglés). Billboard. Consultáu'l 5 de febreru de 2017.
  159. «Lady Gaga reveals artRAVE tour setlist» (inglés). NME (5 de mayu de 2014). Consultáu'l 5 de mayu de 2014.
  160. Andrew Trendell (1 d'agostu de 2017). «Lady Gaga kicked off her 'Joanne' World Tour last night – and it looked pretty epic» (inglés). NME. Consultáu'l 2 d'agostu de 2017.
  161. «Bad Romance Marco Hietala @ Kuorosota» (inglés) (14 de marzu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 9 d'abril de 2010. Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  162. Vozick-Levinson, Simon (29 de marzu de 2010). «Hayley Williams cover of Bad Romance» (inglés). Entertainment Weekly. Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  163. Kyle Anderson (29 de mayu de 2010). «Paramore's Hayley Williams Sings Lady Gaga's 'Bad Romance' On Twitter» (inglés). MTV. Consultáu'l 23 d'agostu de 2011.
  164. «30 Seconds to Bad Romance in us tour» (inglés). EMI (31 de marzu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 27 de xunetu de 2011. Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  165. «Wendy Sulca sospriende cantando Bad Romance de Lady Gaga». RPP (14 d'ochobre de 2010). Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  166. «Lissie to Bad Romance» (inglés). Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  167. Malitz, David (22 de xunu de 2010). «Singles File:Lupe Fiascu f. Bruno Mars, Lissie, R. Kelly vs. Baths» (n'inglés). The Washington Post. http://blog.washingtonpost.com/clicktrack/2010/06/singles_file_lupe_fiascu_f_bru.html. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011. 
  168. «Vanesa Goncalves ye la nueva Miss Venezuela 2010». Venelogia (29 d'ochobre de 2010). Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  169. «Lady Gaga Debúes Born This Way Ball in South Korea» (inglés). Rolling Stone (27 d'abril de 2012). Consultáu'l 10 de mayu de 2012.
  170. Jocelyn Vena (31 de marzu de 2010). «'Glee' Cast Will Take On Lady Gaga's 'Bad Romance,' 'Poker Face'» (inglés). Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  171. Silvio Pietroluongo (3 de xunu de 2010). «Usher "OMG" Leads Hot 100 for 4 Week» (inglés). Billboard. Consultáu'l 30 de xunetu de 2011.
  172. «Ireland Singles Chart - Week of May 27, 2010» (inglés). aCharts. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  173. «Glee cast - Bad Romance» (inglés). aCharts. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
  174. «Music» (inglés). Sitiu oficial de Evil Adam. Archiváu dende l'orixinal, el 30 de xunu de 2012. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011.
  175. Chris Moyles' Quiz Night. Channel 4, Londres. 21:30–21:48.
  176. Martha Patricia García (23 d'agostu de 2011). «Polémica con Tadeo». L'Universal. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011.
  177. Callahan, 2011, p. 244.
  178. Leah Greenblatt (20 de setiembre de 2011). «Country star Luke Bryan takes on Lady Gaga's 'Bad Romance': Watch it here» (inglés). Entertainment Weekly. Consultáu'l 26 de setiembre de 2011.
  179. «Bad Romance Vinyl - USA» (inglés). Amazon. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  180. «Bad Romance Vinyl - Xapón» (francés). Amazon. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  181. «Bad Romance Vinyl» (inglés). Universal Music. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  182. «Bad Romance: Lady Gaga - Amazon DE» (alemán). Amazon.de (27 de payares de 2009). Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  183. «Bad Romance: Lady Gaga - Amazon FR» (francés). Amazon.fr (24 de payares de 2009). Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  184. «Bad Romance: Lady Gaga - Amazon UK» (inglés). Amazon.uk (19 de payares de 2009). Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  185. «Bad Romance - The Remixes EP CD Single» (inglés). Amazon. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  186. «Bad Romance - The Remixes EP CD Single» (inglés). Amazon. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  187. «Bad Romance - The Remixes EP CD Single - Italia» (italianu). Amazon. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  188. «Bad Romance – French CD Single» (francés). Musique.fnac.com. Consultáu'l 20 de xunetu de 2011.
  189. «Australian Singles Chart - Bad Romance» (inglés). Hung Medien (8 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  190. «Brazil Billboard Hot 100 Airplay» (en portugués). Billboard Brasil:  páxs. 79. ISBN 977-217605400-2. 
  191. 191,0 191,1 «The Fame Monster Singles charts - Allmusic» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  192. «Pop Songs - Billboard - Week of January 16, 2010» (inglés). Billboard (16 de xineru de 2010). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  193. «Digital Songs - Billboard - Week of December 05, 2009» (inglés). Billboard (5 d'avientu de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  194. «Chart history - Japan Hot 100 - Lady Gaga» (inglés). Billboard. Prometheus Global Media (5 d'avientu de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  195. «New Zealand Singles Chart - Bad Romance» (inglés). Hung Medien (2 de payares de 2009). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  196. «UK Singles Chart - Bad Romance» (inglés). The Official Charts UK Company (19 d'avientu de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 17 d'agostu de 2011. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  197. «Gold and Platinum Singles – 2009» (neerlandés). Ultratop 50 (6 de marzu de 2010). Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  198. «Tracklisten Top 40 (Check Uge 11-2010)» (danés). International Federation of the Phonographic Industry. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  199. «Top 50 Cantares Publicar W51, 2010». Productores de Música d'España. Archiváu dende l'orixinal, el 18 de xunetu de 2011. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  200. «Certificazioni Download FIMI» (italianu). Federation of the Italian Music Industry (29 d'agostu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'abril de 2012. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  201. «レコード協会調べ 2月度有料音楽配信認定 <略称:2月度認定>» (xaponés). RIAJ (20 de febreru de 2011). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  202. «Digital sales certification in May, 2010» (xaponés). Recording Industry Association of Japan (20 de xunu de 2010). Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  203. «Lenta.ru: Музыка: Имеющие уши» (rusu). Lenta.ru. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  204. «Swedish Singles Chart Veckolista Singlar - Vecka 45, 12 november 2010» (suecu). International Federation of the Phonographic Industry (12 de febreru de 2010). Consultáu'l 25 de setiembre de 2010. «58. Lady Gaga - Bad Romance»
  205. «Swiss Certifications – Awards 2010». International Federation of the Phonographic Industry. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  206. «Jaaroverzichten 2009 (Flanders)» (neerlandés). Ultratop. Consultáu'l 23 de setiembre de 2010.
  207. «Denmark Year-end Singles for 2009» (inglés). Tracklisten. Archiváu dende l'orixinal, el 19 de xunetu de 2011. Consultáu'l 23 de setiembre de 2010.
  208. «Best of 2009 – Ireland» (inglés). Irish Recorded Music Association. Consultáu'l 23 de setiembre de 2010.
  209. «Classifiche annuali dei cd, dvd, compilation più venduti y digital download più scaricati online nel 2009» (italianu). FIMI. Archiváu dende l'orixinal, el 4 d'abril de 2012. Consultáu'l 23 de setiembre de 2010.
  210. Gilbert, Ben (1 d'avientu de 2009) (n'inglés). Top 10 best-selling singles of 2009. Yahoo!. http://uk.yearinreview.yahoo.com/2009/blogue/13. Consultáu'l 23 de setiembre de 2010. 
  211. «2010 Year-End German charts» (alemán). Viva.tv. Media Control AG. Archiváu dende l'orixinal, el 12 de xineru de 2011. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  212. «Jahreshitparade 2010» (alemán). Austriancharts.at. Hung Medien. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  213. «Jaaroverzichten 2010 (Flanders)» (neerlandés). Ultratop. Hung Medien. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  214. «Ultratop Belgian Charts» (francés). Ultratop. Hung Medien. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  215. «2010 Year-End Canadian Hot 100 Songs» (inglés). Billboard. Prometheus Global Media. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  216. «Track 2010 Top-50» (danés). Tracklisten. Nielsen Music Control. Archiváu dende l'orixinal, el 11 d'ochobre de 2011.
  217. «Promusicae – Añu 2010». Promusicae. Archiváu dende l'orixinal, el 18 de xunetu de 2011. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  218. «2010 Year-End Billboard Hot 100 Songs» (inglés). Billboard. Prometheus Global Media. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  219. «MAHASZ Rádiós TOP 100 2010» (húngaru). Mahasz. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  220. «FIMI - Year end chart 2010». FIMI. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  221. «2010 Year-End Japan Hot 100 Songs» (inglés). Billboard. Prometheus Global Media. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  222. «2010 Dutch Year-end chart» (neerlandés). MegaCharts. Hung Medien. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  223. «UK Year-End Charts 2010» (inglés). The Official Charts Company. ChartsPlus. Archiváu dende l'orixinal, el 24 de xunetu de 2011. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  224. «Topul celor mai difuzate piese în România în 2010» (rumanu). România Liberă. Archiváu dende l'orixinal, el 5 de xunetu de 2012. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  225. «2010 Year End Swiss Singles Chart» (alemán). Swiss Music Charts. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  226. «2010 Year-End European Hot 100 Songs». Billboard. Prometheus Global Media (9 d'avientu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 30 de xunu de 2012. Consultáu'l 19 de xunetu de 2011.
  227. «Ganadores de los TCA (llista revelada)». Archiváu dende l'orixinal, el 27 de xunu de 2011. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  228. «Ganadores de MTV Video Music Awards edición 2010». MTV. MTV Networks. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  229. «MTV EMA 2010 Winners». MTV. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  230. «Ganadores a los 40 principales 2010». Los40.com. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  231. «Ganadores a Billboard End Chart 2010». Billboard. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  232. «2010 International Dance Music Awards». WMC. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  233. «Billboard Music Awards Winners 2011». WMC. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  234. «The Winners of BMI Awards». Billboard. Consultáu'l 13 de xunetu de 2011.
  235. Lady Gaga Bad Romance CD Single. The Music Shop. http://www.cdwow.ie/home/lady-gaga-bad-romance-7-inch-picture-disc-vinyl/dp/6432015. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010. 
  236. 236,0 236,1 «Bad Romance – The Remixes». Interscope Records. Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'abril de 2012. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  237. «Bad Romance – CD Single – The Remixes». Amazon.com. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  238. «Lady Gaga "Bad Romance" CD Single». Musique.FNAC.com. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  239. «Bad Romance (The Remixes, Pt. 2)». iTunes. Consultáu'l 25 de setiembre de 2010.
  240. «Lady GaGa – The Fame Monster» (inglés). Discogs. Consultáu'l 22 d'agostu de 2011.
Bibliografía consultada

Enllaces esternos editar