Wikipedia

Buster Keaton

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente

Joseph Frank "Buster" Keaton (4 d'ochobre de 1895, Piqua (Kansas) (es) Traducir – 1 de febreru de 1966, Woodland Hills) foi un famosu actor, guionista y direutor d'Estaos Xuníos de cine mudu risible.

Buster Keaton
Vida
Nacimientu Piqua (Kansas) (es) Traducir[1], 4 d'ochobre de 1895[2]
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Residencia Beverly Hills
Llingua materna inglés
Muerte Woodland Hills[3], 1 de febreru de 1966[2] (70 años)
Sepultura Forest Lawn Memorial Park
Causa de la muerte cáncanu de pulmón
Familia
Padre Joe Keaton
Madre Myra Keaton
Casáu con Natalie Talmadge (1921 – 1932)
Eleanor Keaton (1940 – 1966)
Fíos/es
Estudios
Llingües falaes inglés[4]
Oficiu actor de cine, productor de cine, escritor, montador, guionista, comediante, especialista de cine, actor de televisión, actor de teatru, mimu, direutor de cine, actor, realizador
Altor 165 cm
Premios
Influyencies Harold Lloyd y Roscoe Arbuckle
Seudónimos Frigo[5]
Serviciu militar
Cuerpu militar Exércitu de los Estaos Xuníos
40th Infantry Division (en) Traducir[6]
Lluchó en Primer Guerra Mundial
IMDb nm0000036
busterkeaton.com
Cambiar los datos en Wikidata

Caracterizóse principalmente pol so humor físicu mientres caltenía una cara inespresiva en tou momentu, lo cual ganó-y el so llamatu, "Cara de piedra". N'España foi conocíu artísticamente como Pamplines o "Cara de Palu". Al igual que los sos contemporáneos, Keaton provieno del vodevil. El llamatu de Buster foi puestu pol ilusionista Harry Houdini, collaborador del padre de Buster, que, al velo cayer d'una escalera, ensin una sola firida a la edá de tres años, esclamó: "That was a real buster!", que podría traducise por: "¡Menuda cayida!", o tamién "¡Qué tipu más terrible!" o "¡Qué temerariu!".

L'actor nun ta rellacionáu con Diane Keaton[7] nin con Michael Keaton (que'l so verdaderu apellíu ye Douglas, pero camudar pa nun ser confundíu col fíu de Kirk Douglas).

Biografía editar

Primeros años editar

Joseph Keaton, conocíu dempués como Buster, debuta oficialmente nos escenarios en 1899, participando nel númberu de music hall de los sos padres. Joe Keaton abandonó'l negociu de venta de bébores melecinales supuestamente milagroses del so suegru, polo qu'entós n'Estaos Xuníos llamábase'l vodevil, o Music Hall. Keaton fíu tenía que sofitase nuna de les representaciones nuna paré llateral y quedase ellí, pero un día al so padre asocedióse-y la idea de visti-y como a él, asonsañando d'esta forma a un irlandés, asitiándo-y una peluca, barbes postizas, chalecu de fantasía y pantalones demasiáu grandes. Llueu asonsañaría tou lo que faía'l so padre, consiguiendo d'esta miente provocar les rises.

A los cinco años, Buster yá se convirtiera na estrella del espectáculu familiar, que yera bastante violentu, una y bones el padre nun duldar en llanzalo al foso de la orquesta si faía falta o emplegalo como escoba pa llimpiar el suelu. La sociedá neoyorquina de proteición a la infancia, la Gerry Society, nun vía con bonos güeyos esti espectáculu, y considerar un casu d'esplotación infantil que ponía en peligru a un neñu. En 1902, los sos representantes intentaron torgar les representaciones recordando que nun yera llegal que los neños de menos de siete años d'edá xubieren a escena. Dempués acusaron de crueldá al so padre, Joe Keaton, anque en devanéu. “Duldo qu'intentaren salvar a dalgún otru actor infantil con tanto ahínco como al nuesu pequeñu Buster”, concluyía'l comenenciudu reprochando a esos fanáticos de la dulzura” la so indiferencia frente a los miles de neños errantes peles cais de Nueva York. Otra manera, Buster afirma qu'en dieciséis años de vodevil namái-y fixeron dañu nuna ocasión. Tenía ocho años, y una puñada mal calculáu del so padre cutió-y el cara y dexar inconsciente mientres dieciocho hores.

El cine editar

En 1907 la Gerry Society consiguió'l so oxetivu y l'actor y los sos padres queden escluyíos de los escenarios de Nueva York mientres dos años, lo que fai que tengan que colase de xira per Inglaterra. En 1913 l'empresariu d'Estaos Xuníos de la prensa William Randolph Hearst propón a Joe y los suyos debutar nel cine con una serie afecha de la historieta Bringing Up Father (Educando a Pá), creada pol caricaturista George Mc Manus. Pero Joe refugó la ufierta. Escontra 1916, dempués d'una engarradiella, los Keaton son espulsaos de los teatros de la cadena Keith-Albbe, lo que los conderga a actuar en sales de segunda fila.

En febreru de 1917 Buster decide colase solo a Nueva York. Aína consigue un contratu nel reconocíu Passing Show de los hermanos Shubert nel Winter Garden por doscientos cincuenta dólares a la selmana, pero xustu enantes d'empezar los ensayos conoz pela cai al actor risible holandés Lou Anger, quien dirixía los estudios Comique Film Corporation, creaos en 1916 pol productor Joseph Schenck pa una de les estrelles emerxentes del cine, l'actor y realizador Roscoe Arbuckle. Unos díes dempués, Buster Keaton presenta la so dimisión nel teatru y rueda, nos estudios Colony Studios de la cai 42 y por namái cuarenta dólares a la selmana, la so primer película al llau de Arbuckle.

Los llargumetraxes editar

 
Buster Keaton nel Exércitu.

N'ochobre de 1917, tres el rodaxe de Fatty na feria, el productor tresfier l'actividá risible de Arbuckle a los estudios de la empresa Biograph en Hollywood. En xunu de 1918 Keaton ye llamáu a apuntase pa sirvir na Primer Guerra Mundial y unviáu a Francia mientres siete meses. Ellí fai teatru y nun participa en combate, pero entá asina pierde parcialmente l'oyíu.

Cuando torna, en refugando delles ufiertes bien ventaxoses de los productores cinematográficos Jack Warner y William Fox, vuelve al llau de Arbuckle y rueda con él a lo llargo de 1919 los sos trés últimes películes de mancomún: Keaton ente bastidores, Fatty, carteru y Fatty nel garaxe. De los quince filmes qu'axuntaron a Keaton y Fatty, solu dolce son accesibles anguaño. Falten Fatty namoráu y Fatty, héroe y el filme Fatty y les estrelles, ta incompletu.

Pero la carrera de Fatty nun tuvo tiempu de desenvolvese dafechu. En setiembre de 1921 Arbuckle ye acusáu d'homicidiu involuntariu de l'actriz Virginia Rappe, quien finó nel hospital dempués d'una fiesta entamada nuna suite d'hotel. Foi, según Keaton, “el día en qu'acabó la risa”, y en que se desamarró una nube d'odiu y amargura ensin precedentes […] en contra de Roscoe”

 
Cartelu d'una película de Buster Keaton, 1920.

L'ésitu editar

Ente los años 1920 y 1923, Keaton rodó un llargumetraxe, Pasión y boda de Pamplines (The Saphead), y 19 curtios. Cuando camudó de productor, rodó, ente los años 1923 y 1928, otros 10 llargumetraxes. Nesa dómina tuvo control absolutu de toles sos películes, anque él personalmente nun tener nenguna aición de la productora. Los sos rodaxes yeren bien caros, pos podía pidir una antigua llocomotora o un tresatlánticu. Dempués nun volvió controlar l'aspeutu creativu de les sos propies películes.

Buster Keaton empezó a protagonizar una serie de comedies que lo catapultaron a la fama, incluyendo Una selmana, La mudanza, La casa llétrica y El gran espectáculu. Algamó'l visu de la so creatividá mientres los años 1920. El so ésitu inicial convirtió-y n'unu de los comediantes más famosos del mundu. La so popularidá foi escurecida solamente pol ésitu llográu polos sos colegues Harold Lloyd y Charlie Chaplin, anque caltuvo una rellación cordial con dambos al igual que con dalgunos de los actores dramáticos más famosos de la dómina, como Douglas Fairbanks y Rodolfo Valentino.

Cara de Palu editar

Foi nesta dómina cuando modeló'l so personaxe, un mozu tragicómico que s'enfrenta a les desgracies con una absoluta inexpresividad, lo que fizo que lu bautizaren como "stone face" ("cara de piedra", anque n'España foi conocíu como "Cara de Palu"). Pa da-y espresión al so personaxe, utilizaba les acrobacies, pa les que se negaba a usar dobles o especialistes. Toles proezas que realizó en The General, o en L'héroe del ríu, son sos. En La cara pálida, llegó a saltar dende un altor de 24 metros, y na película El modernu Sherlock Holmes, rompióse'l pescuezu nuna escena de riesgu.

Les sos meyores películes editar

Les sos películes más famoses y populares d'esta primer dómina son les consideraes como los meyores de tola so carrera, ya inclúin Los trés edaes (1923), La llei de la hospitalidá (1923), El navegante (1924), L'héroe del ríu (1928), The General (1927), El modernu Sherlock Holmes (1924) o Los siete causes (1925).

The General editar

 
Buster Keaton en The General, 1926.

Nuna ocasión, dixéron-y a Keaton qu'esta película reflexaba meyor la Guerra de Secesión d'Estaos Xuníos que Gone with the Wind, a lo qu'él respondió que "mientres unos recurren a les noveles p'atopar argumentos, otros recurren a la Historia". Taba basada nun fechu "real" autobiográficu del novelista William Pittenger, que trataba sobre'l secuestru d'un tren confederáu per parte de soldaos de la Unión. Lo que fizo Keaton foi camudar el puntu de vista, una y bones el protagonista ye un soldáu sureñu, esto ye, los "malos" pal gran públicu de Hollywood. La cinta foi filmada nos montes d'Oregón, y al poner en marcha les llocomotores con lleña provocaron una quema forestal mientres el rodaxe. Foi tou un finxu n'efectos especiales la escena en que la llocomotora cai dende una ponte por un ribayu.

La película resulta una reivindicación de lo que ye capaz de faer un home solu, pequeñu, y n'apariencia débil por recuperar los dos cuesas que más desea nesti mundu, la so llocomotora y la muyer a la qu'ama. The General ye considerada güei día como una obra maestra, pero nel momentu del so estrenu resultó un fracasu comercial.

L'olvidu editar

 
Keaton (a la derecha) xunto a Gilbert Roland, en San Sebastián, España, n'agostu de 1930

La unidá de producción de Keaton foi adquirida por MGM en 1928, una decisión comercial que Keaton llamentaría siempres. Obligar a realizar una serie de películes xunto a Jimmy Durante, que tuvieron ésitu, pero qu'él despreciaba por considerar les de bien baxa calidá.

En siendo forzáu a entrar nel sistema d'estudiu, al cual nunca afacer, Keaton cayó nel alcoholismu. La so carrera derrumbar nunos pocos años y pasó gran parte de la década de 1930 ocultu, trabayando como escritor de gags pa delles películes de Metro-Goldwyn-Mayer, particularmente aquelles de los Hermanos Marx –incluyendo A Night at the Opera (1935) y Una tarde nel circu (1939)– y delles películes de Red Skelton.

Últimos años editar

 
Balta de Buster Keaton.

Les películes Sunset Boulevard (1950), de Billy Wilder, con un perpequeñu papel nel que faía d'antigua gloria del cine, y Candilexes, (1952), de Chaplin, fixeron que'l gran públicu volviera afitase otra vegada nél.

Darréu dedicóse a faer anuncios de televisión y espectáculos en direutu que fixeron que la xente interesar nes sos antigües películes, na so mayoría obres maestres que fueron práuticamente inoraes cuando s'estrenaron.

Otra apaición especial nuna película d'esta dómina ye col actor risible mexicanu Cantinflas en Around the World in Eighty Days (1956), de Michael Anderson, onde fai'l papel del xefe del tren, en claru homenaxe a la so recordada película The General.

En 1960 l'Academia d'Artes y Ciencies Cinematográfiques de Hollywood dio-y un premiu Óscar honorariu pol so importante contribución artística a la industria del cine d'Estaos Xuníos.

La so última apaición en públicu foi nel añu 1965, nel Festival de Cine de Venecia, cuando presentó la que sería una de les sos últimes películes, Film, de Samuel Beckett, dirixida por Alan Schneider. Nesa ocasión protagonizó un drama per primer vegada na so vida, recibiendo la ovación del públicu. Cinco meses dempués finaba, a los 70 años, na so casa de Los Angeles víctima d'un cáncer.

Filmografía editar

 
Cartelu de El rei de los cowboys, 1925.

Referencies editar

  1. ↑ URL de la referencia: http://www.aveleyman.com/ActorCredit.aspx?ActorID=9166.
  2. ↑ 2,0 2,1 Biblioteca Nacional d'Alemaña. «Buster Keaton» (alemán). Gemeinsame Normdatei. Consultáu'l 26 abril 2014.
  3. ↑ URL de la referencia: http://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/location/woodland-hills/.
  4. ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  5. ↑ Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: jn19992000433. Data de consulta: 30 agostu 2020.
  6. ↑ URL de la referencia: http://www.worldwar1.com/dbc/buster.htm. Data de consulta: 16 marzu 2023.
  7. ↑ [1]

Enllaces esternos editar

Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Buster_Keaton&oldid=4148112»