Clamator glandarius
Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.
El cuquiellu real[2] (Clamator glandarius) ye una especie d'ave cuculiforme de la familia Cuculidae qu'habita nel sur d'Europa y Próximu Oriente pel branu y que pasa l'iviernu n'África. Como'l so pariente'l cuquiellu practica'l parasitismu de puesta nos niales d'aves como les pegues y los estorninos. Nun se conocen subespecies.[3]
Clamator glandarius cuquiellu real  | ||
|---|---|---|
.jpg) | ||
| Estáu de caltenimientu | ||
 Esmolición menor (IUCN 3.1)[1] | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Animalia | |
| Filu: | Chordata | |
| Clas: | Aves | |
| Orde: | Cuculiformes | |
| Familia: | Cuculidae | |
| Xéneru: | Clamator | |
| Especie: |
C. glandarius (Linnaeus, 1758) | |
| Distribución | ||
 | ||
| Consultes | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descripción editar
.jpg)
El críalo ye llixeramente más grande que'l cucu común, con un llargor de 35–39 cm, anque paez muncho más grande poles sos anches ales y la so cola llargo y estrecho. Los adultos tienen les partes cimeres de color pardu escuru con un mestu motudu blancu y col pileu gris, onde presenta un llamativu moñu eréctil. El so picu coritu ye robezu y llixeramente curvado escontra baxo. Los sos partes inferiores son principalmente blanques, anque'l so gargüelu y partes cimeru del pechu son de color amarellentáu crema. Dambos sexos tienen un aspeutu similar. Los xuveniles tienen les partes cimeres, incluyíu'l pileu, corites en llugar de pardes, y según les edaes escarecen de moñu o lu tienen más curtiu. El mariellu de les sos partes inferiores ye más intensu y más estendíu que'l de los adultos, y los sos plumes primaries son de color castañu acoloratáu.
Taxonomía y etimoloxía editar
El críalo européu clasificóse na familia Cuculidae dientro del orde cuculiformes. Los cuculiformes son aves de tamañu medianu, con plumaxes discretos y llargues coles que tienen pates con deos zigodáctilos, dos empobinaos palantre y dos escontra tras. Los miembros de la familia Cuculidae suelen caracterizase por poner los sos güevos nos niales d'otres especies.
El críalo européu foi descritu científicamente por Carlos Linneo en 1758 na décima edición de la so obra Systema naturae, col nome de Cuculus glandarius.[4] En 1829 foi treslladáu como especie tipu al xéneru Clamator, creáu por Johann Jakob Kaup.[5] Ye una especie monotípica, esto ye, nun se reconocen subespecies estremaes.[6]
El nome del so xéneru, Clamator, ye la pallabra llatina que significa «glayador». El nome de la so especie tamién ye d'etimoloxía llatina, glandarius vien de la pallabra glans (abiyota) y lliteralmente significa «bellotero» anque yera'l términu del llatín tardíu usáu pa referise al glayu (que come abiyotes),[7] y tien una paecencia superficial col críalo. El nome común n'español del críalo ye d'orixe onomatopéyicu, una y bones una de les sos llamaes suena similar a kria kria.
Comportamientu editar
Ye una ave que vive en zones arbolaes abiertes templaes. Aliméntase d'inseutos, especialmente guxanos peludas qu'ofienden a munches otres aves, arañes y pequeños reptiles
Reproducción editar
A diferencia del cuquiellu común, nin la fema nin los pitucos de críalo saquen del nial los güevos del güéspede que'l so nial parasitan, pero de cutiu dalgunes de les nueves pegues muerren pola falta d'alimentu que causa la presencia de la cría de críalo. En compensación sábese que los pitucos de críalo secretan un golor que repele a los depredadores que los acesmen, y esti empuste protéxelos tanto a ellos mesmos y como a los pitucos del güéspede.[8] Por casu, los pitucos de corneja negra sobreviven más si un pitucu de críalo comparti'l so nial. Les aves de presa y los gatos depredan con menos frecuencia los niales con críes de críalo. Pero los pitucos de corneja ardíciense solu si'l depredadores son bien activos na zona y asina se compense la perda d'alimentu.[9][10]
Referencies editar
- ↑ BirdLife International (2012). «Clamator glandarius» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.3. Consultáu'l 24 de xunu de 2015.
- ↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
- ↑ Clements, J. F. 2007. The Clements Checklist of Birds of the World, 6th Edition. Cornell University Press. Downloadable from Cornell Lab of Ornithology
- ↑ Caroli Linnæi. Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum classses, ordines, xenera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis Editio decima reformata 1758, Holmiæ, Impensis direct. Laurentii Salvii (Salvius publ.) p. 111.
- ↑ Peterson, A. P. Zoonomen. Zoological Nomenclature Resource - Cuculiformes
- ↑ Frank Gill y David Donsker. Hoatzin, turacos & cuckoos. IOC World Bird List versión 5.1.
- ↑ Jobling, James A. (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. p. 110 y 173. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- ↑ Great Spotted Cuckoo proved to protect invaded nests. Lne.es (2014-03-21). Consultáu 2014-05-06.
- ↑ Smelly cuckoos protect hosts' chicks from predators. Newscientist.com (2014-03-20). Consultáu'l 2014-05-06.
- ↑ The Stinky Way Cuckoo Birds Earn Their Keep. Livescience.com (2014-03-20). Consultáu'l 2014-05-06.
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Clamator glandarius 
.
| Wikispecies tien un artículu sobre Clamator glandarius. |
- Javier Blasco-Zumeta & Gerd-Michael Heinze Identificación de sexos y edaes en Aulared de Ibercaja.
Datos: Q665363- Multimedia: Clamator glandarius
Especies: Clamator glandarius
