Wikipedia

Corriente en remexu

Una corriente en remexu (jet stream n'inglés) ye un fluxu d'aire rápidu y estrechu que s'atopa nes atmósferes de dalgunos planetes, incluyendo la Tierra.[1]

La corriente en remexu polar puede viaxar a velocidaes cimeres a los 160 quilómetros per hora. Na imaxe los vientos más rápidos tán representaos en colloráu, y los más lentos n'azul.
Nubes xuniéndose a una corriente en remexu sobre Canadá.

Na Tierra, según la Organización Meteorolóxica Mundial,[2] una corriente en remexu ye «una fuerte y estrecha corriente d'aire concentrada a lo llargo d'una exa cuasi horizontal na alta troposfera o na estratosfera, carauterizada por una fuerte cizalladura vertical y horizontal del vientu. Presentando unu o dos máximos de velocidá, la corriente en remexu escurre, de normal, a lo llargo de dellos miles de quilómetros, nuna franxa de dellos centenares de quilómetros d'anchor y con una espesura de dellos quilómetros».

Les principales corrientes en remexu de la Tierra tán alcontraes cerca de la tropopausa, la transición ente la troposfera (onde la temperatura escai cola altitú) y la estratosfera (onde la temperatura crez). Trátase de vientos occidentales (que viaxen d'oeste a este), tantu nel hemisferiu norte como nel sur. El so camín tien de normal una forma serpenteante; les corrientes pueden detenese, estremase en partes, depués combinase nuna sola corriente o siguir delles direiciones, inclusive opuestes a la direición principal de la mayoría de les corrientes. Les corrientes más fuertes son les polares, allugaes en redol a los 7 a 12 km sobre'l nivel del mar, y les corrientes subtropicales más altes y más débiles, alredor de 10 a 16 km.

Tantu nel hemisferiu norte como nel hemisferiu sur esiste una corriente en remexu polar y subtropical. Nel hemisferiu norte la corriente viaxa sobre les llatitúes medies y nortices d'América del Norte, Europa y Asia, y les sos correspondientes mases d'agua, ente que nel hemisferiu sur la corriente polar asítiase la mayor parte del añu sobre L'Antártida. Esiste una quinta corriente en remexu, la ecuatorial, que se mueve d'este a oeste.

Les corrientes en remexu tán causaes por una combinación de la rotación del planeta sobre la so exa y el calentamientu atmosféricu por cuenta de la radiación solar y, en dellos planetes, ente los cualos nun s'atopa la Tierra, el calor interno. Les corrientes en remexu fórmense cerca de mases d'aire que, siendo axacentes, rexistren diferencies significatives de temperatura, tal que asocede nes rexones polares y nes zones templaes del ecuador.[3]

Los meteorólogos empleguen la llocalización de delles d'eses corrientes en remexu como una ayuda pa realizar les sos predicciones meteorolóxiques. La principal aplicación comercial de les corrientes en remexu dar na aeronáutica, yá que el tiempu de vuelu d'un avión puede variar bien significativamente si realízase a favor o en contra d'una corriente en remexu. Tamién tienen relevancia les llamaes turbulencias d'aire claro, que s'acomuñar a la proximidá d'una corriente en remexu y que son un peligru potencial pa la seguridá de l'aviación comercial. Una aplicación futura de les corrientes en remexu podría ser el so usu pa la xeneración d'enerxía por aciu aeroxeneradores.

Esisten otres corrientes en remexu. Mientres el branu del hemisferiu norte pueden formase corrientes nes rexones tropicales nes que l'aire seco atopar con aire húmedo en grandes altitúes. El centru de los Estaos Xuníos ye una rexón típica de desenvolvimientu de corrientes de nivel baxu.

Descubrimientu editar

 
La corriente en remexu circula na zona más alta de la troposfera d'oeste a este en dambos hemisferios. Nel hemisferiu norte tien un llargor de 1.000 a 9.000 quilómetros, una espesura vertical de 1 a 5 quilómetros y un anchor de dellos cientos de quilómetros.

Tres la erupción del volcán Krakatoa en 1883 los observadores del clima rastrexaron y mapearon mientres dellos años los efeutos de la erupción, llamando al fenómenu corriente ecuatorial de fumu».[4][5] Nos años 20 del sieglu XX un meteorólogu xaponés, Wasaburo Oishi,[6] detectó la corriente en remexu dende un llugar cercanu al Monte Fuji y estudiar por aciu globos de los que davezu s'usen pa determinar vientos n'altitú.[7] Mientres enforma tiempu'l trabayu de Oishi foi desconocíu fora de Xapón, en parte debíu al fechu de ser un secretu militar.[8] Atribuyir al pilotu norteamericanu Wiley Post, el primeru que realizó un vuelu en solitariu alredor del mundu en 1933, el descubrimientu de la corriente en remexu. Post inventó un traxe presurizáu pa volar a 6.200 metros. L'añu anterior a la so muerte realizó dellos intentos de vuelu transcontinental a gran altitú, notando que n'ocasiones la velocidá respeuto del suelu entepasaba a la del aire.[9]

Ta acreditáu que'l meteorólogu Heinrich Seilkopf acuñó en 1939 el términu «Strahlströmung» (lliteralmente «corriente en remexu») pa describir el fenómenu (el términu alemán modernu ye «Strahlstrom»),[10] magar munches fontes atribúin la comprensión del funcionamientu de la corriente en remexu a qu'en vuelos realizaos mientres la Segunda Guerra Mundial los pilotos aliaos notificaron la esistencia de vientos de cola cimeres a los 160 quilómetros per hora nos trayectos realizaos ente Estaos Xuníos y Gran Bretaña.[11] Mientres la Segunda Guerra Mundial l'exércitu xaponés desenvolvió un programa pal llanzamientu de globos incendiarios dotaos d'un dispositivu barométricu pa caltenese a una altitú de 9.000-11.000 metros coles mires de cayer sobre'l territoriu estauxunidense. El plan tuvo escasu ésitu, pero amuesa qu'aquel día en Xapón yá yeren conocíos los efeutos la corriente en remexu.[12] La investigación refecha del fenómenu tuvo llugar una vegada terminada la guerra. El descubrimientu de les corrientes en remexu resultó ser un finxu na comprensión de la circulación xeneral atmosférica terrestre y güei día ye d'usu común en meteoroloxía.

Descripción editar

 
Configuración xeneral de les corrientes en remexu polar y subtropical.
 
Seición de les corrientes en remexu polar y subtropical.

La corriente polar en remexu alcontrar de manera típica cerca de los 250 hPa de presión atmosférica, d'unos 7 a 12 quilómetros d'altitú sobre'l nivel del mar, ente que les corrientes subtropicales, muncho más débiles, atopar a mayor altitú (de 10 a 16 quilómetros). En dambos hemisferios les corrientes fórmense cerca de la tropopausa, una capa de l'atmósfera terrestre que nel ecuador atopar a mayor altitú que nos polos y na cual asoceden importantes variaciones nes condiciones atmosfériques.[13][14] Nel hemisferiu norte la corriente en remexu atopar polo xeneral ente los 30°N y los 60°N de llatitú, ente que la corriente subtropical alcuéntrase cerca de los 30°N. Afírmase que la corriente en remexu sigue al Sol, pos se mueve escontra'l norte escontra'l final de la primavera y l'empiezu de la estación templada, y mientres la seronda y l'iviernu mover escontra'l sur.[15][16]

L'anchor de la corriente en remexu ye davezu d'unos pocos cientos de quilómetros o milles y la so espesura vertical de menos de cinco quilómetros.[17]

 
Evolución de los meandros de la corriente en remexu del hemisferiu norte (a), (b); a la fin, una gota d'aire frío dixébrase (c). Naranxa: masa d'aire caliente; rosa: corriente en remexu; azul: aire frío.

La corriente en remexu ye de normal continua a lo llargo de grandes distancies, pero ye común qu'esistan discontinuidaes.[18] El percorríu de la corriente suel tener una forma serpenteante, de manera que los meandros mover en direición este a velocidaes menores que'l vientu de la corriente principal. Cada meandro o onda conocer col nome d'onda de Rossby (o onda planetaria). La ondes de Rossby tán causaes por cambeos nel efeutu Coriolis en función de la llatitú, y arrobínense escontra l'oeste anque'l fluxu nel que s'enserten lo faiga escontra l'este, frenando asina la migración global de les crestes y vaguaes de presión escontra l'este en comparanza coles depresiones atmosfériques d'onda curtia na que tán ensertes.[19]

Les depresiones (o zones de baxa presión) d'onda curtia son pequeños paquetes d'altu nivel d'enerxía, d'una escala de 1.000 a 4.000 quilómetros de llargor[20] que se mueven al traviés del fluyíu principal d'onda llarga, esto ye, de les crestes y vaguaes de les ondes de Rossby.[21] La corriente en remexu puede partise en dos por cuenta de la formación una zona de baxes presiones, lo qu'esvia una porción de la corriente dende la so mesma base, mientres el restu del fluxu mover al norte. Los remexos polar y subtropical pueden llegar a fundise, si lo normal ye que permanezan separaos. que se trata d'una corriente impetuosa

La velocidá del vientu varia en función del gradiente térmicu, pasando de los 90 quilómetros per hora. Rexistráronse vientos cimeros a los 398 quilómetros per hora.[22] La corriente en remexu de mueve d'este a oeste, tresportando vientu fríu y templáu.

Anguaño los meteorólogos asumen que'l percorríu de les corrientes en remexu dirixe los sistemes ciclónicos de nubes nos niveles baxos de l'atmósfera, y la conocencia d'esi percorríu convirtióse nuna parte importante de la previsión meteorolóxica. Por casu, nel añu 2007 Gran Bretaña esperimentó graves hinchentes como resultancia del remexu polar, que permaneció en llatitúes meridionales mientres tol branu.[23][24]

Causes editar

 
Ilustración idealizada de la circulación xeneral atmosférica. Les corrientes en remexu tienden a fluyir latitudinalmente a lo llargo de los cantos de les célules.
Ver tamién: Ciclón extratropical y Vientu térmicu

Los vientos son polo xeneral más fuertes na tropopausa (sacante mientres los tornaos, los furacanes o otres situaciones análogues). Si atopen dos mases d'aire de distintes temperatures o densidaes, la diferencia de presión resultante de la diferencia de densidá (que ye la que causa los vientos) ye mayor na zona de transición. El vientu nun viaxa direutamente dende les rexones de mayor presión a les de menor presión, sinón que ye esviáu pol efeutu Coriolis y flúi a lo llargo de los cantos de los dos mases d'aire.[25]

Tou ello ye consecuencia de la rellación del vientu térmicu. L'equilibriu de fuercies d'una rexón atmosférica en direición vertical resuélvese principalmente ente'l gradiente de presión y la fuercia de gravedá, un equilibriu denomináu hidrostáticu. En sentíu horizontal, l'equilibriu dominante fora de los trópicos resolver ente l'efeutu Coriolis y el gradiente de presión, un equilibriu que se conoz como geostrófico. A partir de dambos equilibrios, geostrófico ya hidrostáticu, derívase'l vientu térmicu: el vientu horizontal ye proporcional al gradiente horizontal de temperatura. El sentíu de la rellación ye tal que'l decrecimiento de la temperatures escontra los polos implica que los vientos desenvuelven un fuerte componente este al alzase. Poro, l'enérxicu movimientu escontra l'este de les corrientes en remexu son en parte una simple consecuencia del fechu de que l'ecuador ye más templáu que los polos norte y sur.[25]

La rellación del vientu térmicu nun esplica por qué los vientos entamar en remexos tan cinxíos, en llugar de tener una distribución más homoxénea en dambos hemisferios. Hai dos factores que contribúin a dar esa forma estrecha a les corrientes. El primeru ye l'enclín, en llatitúes medies, a la formación de frentes debíu al desenvolvimientu de perturbaciones ciclóniques, xunto a la esistencia de marcaos gradientes de temperatura. La corriente en remexu del frente polar puede entendese entós como la resultancia d'esi procesu de frontogénesis en llatitúes medies, al concentrar les nubes el contraste de temperatures norte-sur en rexones relativamente estreches.[18]

Un segundu factor que contribúi a dar a les corrientes en remexu esa forma constreñida ye más apropiáu pa les corrientes subtropicales. La corriente en remexu subtropical formar na llende polar de la célula de Hadley y esa circulación ye simétrica con al respeutive del llargor. L'aire tropical alzar a la tropopausa, debíu principalmente a los sistemes de nubes llétriques de la zona de converxencia intertropical, y muévese escontra los polos antes de baxar (lo que se denomina circulación de Hadley) calteniendo'l momentu angular, una y bones el resfregón ye escasa percima del suelu. Nel hemisferiu norte'l movimientu esviar a la derecha pol efeutu Coriolis, polo que'l vientu en direición al polu norte implica una medría del componente este de los vientos.[26]

Otros planetes editar

L'atmósfera de Xúpiter tien ensame de corrientes en remexu causaes pol calor internu del planeta[22] que formen la so conocida estructura de bandes coloriaes. Los factores qu'espliquen el númberu de corrientes en remexu nuna atmósfera planetaria ye una área d'investigación bien activa en meteoroloxía dinámica. Nos modelos diseñaos la medría del radiu del planeta calteniendo fixos los restantes parámetros implica una medría del númberu de corrientes en remexu.

 
Hexágonu de Saturnu.

El Hexágonu de Saturnu ye otru exemplu de corriente en remexu.

Importancia editar

La observación, llocalización y estudiu d'esti tipu de corrientes presenten un interés considerable pa la previsión del tiempu o otros. Tamién tien importantes consecuencies práutiques pa la navegación aérea. Los aviones que vuelen nel senu d'una corriente en remexu y na mesma direición economicen combustible al beneficiase de la velocidá de la masa d'aire. Los pilotos tienen de cerciorase, otra manera, antes d'entamar un vuelu, de que nun van atópase na so ruta un jet stream que sople en contra, pos amás d'aumentar considerablemente'l consumu de combustible podría tener graves consecuencies, como un accidente anque hai que tener en cuenta qu'ello sería bien difícil una y bones l'efeutu de la enorme velocidá del vientu vese compensáu en gran parte polo tenue y poco mestu del aire a gran altor.

Per otru llau, a mayor velocidá, el jet stream tien una trayeutoria más llinial, y tiende a curvarse a baxes velocidaes. Asocede entós que, si la combadura ye bien grande, esgazar una parte del frente fríu que s'atopa del otru llau de la corriente, xenerándose un fenómenu similar a la gota fría.

Usos editar

 
Vuelos a y de Tokiu - Los Angeles usando'l jet stream del cantu esti, y la ruta en gran círculu del oeste.

L'allugamientu del jet stream ye desaxeradamente importante pa les aereollinies. En EE. XX. y en Canadá, por casu, el tiempu pa volar al este al traviés del continente puede baxar cerca de 30 min si l'aeronave d'ala fixa puede «montase» na corriente en remexu viniendo del este o otra manera, viniendo del oeste, aprovechar por completu la mayor ventaya de la so velocidá. Nos vuelos intercontinentales más llargos, la diferencia ye entá mayor, va ser más rápidu y más baratu (volando col patrón de presión) escontra l'este col jet stream, y escontra l'oeste «esnidiando» arrodiando o remontando al jet stream, que tomar la ruta más curtia gran círculu ente dos puntos.

Los meteorólogos agora entienden que'l senderu del jet stream guía a los sistemes ciclónicos de nubes a niveles más baxos de l'atmósfera, y esa conocencia del so cursu convirtióse n'importante parte del pronósticu meteorolóxicu del tiempu. En 2007, Gran Bretaña esperimentó unos graves hinchentes como resultáu d'un movimientu inusual nel camín de la "corriente en remexu del Atlánticu Norte.[27][24]

Los jet streams tamién desempeñen un importante papel na creación de superceldas, los sistemes de nubes que crean tornaos.

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. ↑ United States Department of Energy June 26, 2002. EnAsk a Scientist. Consultáu'l 06-06-2011.
  2. ↑ José Miguel Viñes. Corrientes en remexu. Revista Avión & pilotu, nᵘ15, páx.37 y sig. Consultáu'l 28 de febreru de 2012.
  3. ↑ University of Illinois. «Jet Stream». Consultáu'l 4 de mayu de 2008.
  4. ↑ Winchester, Simon (15 d'abril de 2010). A Tale of Two Volcanos. http://www.nytimes.com/2010/04/16/opinion/16winchester.html 
  5. ↑ Bishop, S.Y. (29 January 1885). Krakatoa.  páxs. 31, 288–289. http://www.nature.com/nature/journal/v31/n796/abs/031288b0.html 
  6. ↑ John M. Lewis. Oishi's Observation: Viewed in the Context of Jet Stream Discovery. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  7. ↑ Martin Brenner. Pilot Balloon Resources. Consultáu'l 13 de mayu de 2008.
  8. ↑ La corriente en remexu polar foi utilizada pol exércitu nipón pa llanzar globos incendiarios sobre territoriu norteamericanu, causando oficialmente la muerte de seis escolares en Oregón, fechu que tamién foi calláu pol gobiernu de los Estaos Xuníos pa evitar la llerza ente la población. Vease: José Miguel Viñes. Corrientes en remexu. Revista Avión & pilotu, nᵘ15, páx.37 y sig. Consultáu'l 28 de febreru de 2012.
  9. ↑ Acepilots.com. Wiley Post. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  10. ↑ Arbeiten zur allgemeinen Klimatologie By Hermann Flohn p. 47
  11. ↑ «Weather Basics - Jet Streams». Archiváu dende l'orixinal, el 29 d'agostu de 2006. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  12. ↑ Cfr, Mariano Medina, Introducción a la meteoroloxía, Ed. Paraninfu, 1988, 7ª edición, páx. 87 y sig.
  13. ↑ David R. Cook Jet Stream Behavior. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  14. ↑ B. Geerts and Y. Linacre. The Height of the Tropopause. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  15. ↑ National Weather Service JetStream. The Jet Stream. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  16. ↑ McDougal Littell. Paths of Polar and Subtropical Jet Streams. Consultáu'l 13 de mayu de 2008.
  17. ↑ «Frequently Asked Questions About The Jet Stream». NOVA. Consultáu'l 24 d'ochobre de 2008.
  18. ↑ 18,0 18,1 Glossary of Meteorology. Jet Stream. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  19. ↑ Glossary of Meteorology. Rossby Wave. Consultáu'l 13 de mayu de 2008.
  20. ↑ Glossary of Meteorology. Cyclone wave. Consultáu'l 13 de mayu de 2008.
  21. ↑ Glossary of Meteorology. Short wave. Consultáu'l 13 de mayu de 2008.
  22. ↑ 22,0 22,1 Robert Roy Britt. et Streams On Earth and Jupiter. Consultáu'l 4 de mayu de 2008.
  23. ↑ «Why has it been so wet?». BBC (23 de xunetu de 2007). Consultáu'l 31 de xunetu de 2007.
  24. ↑ 24,0 24,1 Blackburn, Mike; Hoskins, Brian; Slingo, Julia: «Notes on the Meteorological Context of the UK Flooding in June and July 2007». Walker Institute for Climate System Research (25 de xunetu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 26 de setiembre de 2007. Consultáu'l 29 d'agostu de 2007.
  25. ↑ 25,0 25,1 John P. Stimac. Air pressure and wind. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  26. ↑ Lyndon State College Meteorology. Jet Stream Formation - Subtropical Jet. Consultáu'l 8 de mayu de 2008.
  27. ↑ «Why has it been so wet?». BBC (23 de xunetu 2007). Consultáu'l 31 de xunetu de 2007.

Enllaces esternos editar


 
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Corriente_en_remexu&oldid=4122282»