Crónica albeldense
La Crónica albeldense (Chronicon Albeldense o Codex Conciliorum Albeldensis seu Vigilanus), tamién se-y llama Cronicón Emilianense, ye un manuscritu anónimu redactáu en llatín y rematáu nel 881.[1]
 | |
| Tipu | obra lliteraria |
|---|---|
| Llingua orixinal | Llatín medieval |
| Xéneru artísticu |
crónica (es)  |
| Autor |
Vigila (es) |
 | |
Conteníu editar
Historia del mundu editar
La crónica albeldense nun recueye información esclusiva d'España, sinón que la so contribución ye muncho más amplia, apurriendo referencies históriques y xeográfica sobro'l restu del mundu (Roma...).
Xeografía y cultura editar
Amás del so aspeutu históricu, más conocíu, tamién ye una importante fonte de datos xeográficos sobro España (montes, ríos...) y culturales (léxicu...).[2] Esta crónica escribióse nel momentu de transición ente la España visigótica, amenorgada a la so mínima espresión tres la invasión musulmana del añu 711, y una nueva Hispania cristianu-ástur, que podría dicise[3]
Historia d'España editar
Nun formatu de crónica histórica, rellata pasaxes de la historia antigua y de Hispania y supón una de les escases fontes calteníes d'estudiu del periodu final de la monarquía hispanovisigoda, la invasión y asentamientu del poder Omeya na península, y la xénesis del Reinu d'Asturies.
Xunto cola Crónica rotense y la sebastianense, ye tamién referida como les cróniques alfonsinas.
Créese que foi iguada por un eclesiásticu llamando Dulcidius o Dulcidio, con supervisión direuta del propiu rei. Por ello, tien el sesgu goticista propiu de les últimes décades del Reinu d'Asturies.
Empieza narrando la historia de Roma, pasa polos reis visigodos y, a lo último, fala de los reis asturianos, dende Pelayo hasta Alfonso III.
La primer versión acabóse d'escribir en 881. Más tarde añadiéronse dos grandes párrafos referíos a los años 882 y 883. La crónica acaba en payares d'esi añu.
El nome de Albeldense vien-y del códiz del monesteriu de San Martín d'Albelda en Albelda d'Iregua, La Rioxa, copiáu y siguíu pol monxu Xixila o Vigilán hasta l'añu 976. D'ende'l nome de Códiz vigilano (Codex Conciliorum Albeldensis seu Vigilanus).[4]
Ente otres informaciones útiles, el Códiz vigilano contién la primer mención y representación de los númberos arábigos (sacante'l cero) n'Occidente.
La versión más completa que se caltién de la crónica ta na Real Academia de la Historia y ye un manuscritu procedente del monesteriu de San Millán de la Cogolla que data del añu 951 aproximao.
Referencies editar
- ↑ el.tesorodeoviedo.es (2 de mayu de 2011). «Cronicones». Consultáu'l 13 de setiembre de 2013.
- ↑ http://el.tesorodeoviedo.es/index.php?title=Cr%C3%B3nica_Albeldense
- ↑ http://www.unioviedo.es/reunido/index.php/TSP/article/viewFile/9466/9279
- ↑ «El códiz vigilano o albeldense». Consultáu'l 10 d'avientu de 2011.
Enllaces esternos editar
Datos: Q17533465
Multimedia: Codex Vigilanus
