Wikipedia

El Fueyu

La Asociación Cultural de la Llingua Llïonesa El Fueyu ye una asociación cultural con sede na ciudá de Lleón (España). Foi fundada en 2003 y tien como finalidá la promoción de la llingua lleonesa. El so presidente ye Héctor Villazala Alonso (militante y antiguu secretariu de cultura de Conceyu Xoven),[1] que relevó nel cargu a Abel Pardo Fernández (secretariu xeneral de la organización lleonesista Conceyu Xoven, venceyada a la Unión del Pueblu Lleonés[2] y conceyal d'educación, cultura lleonesa y nueves teunoloxíes del Conceyu de Lleón).[3] El Fueyu foi una de les distintes asociaciones-satélite de Conceyu Xoven qu'esta organización punxo en circulación nel mundu cultural lleonés[ensin referencies]. Les sos últimes actividaes públiques daten d'empiezos del añu 2011.[ensin referencies]

El Fueyu
Direición España
Cambiar los datos en Wikidata

Estableció convenios de collaboración col Conceyu de Lleón[3] pa la impartición de cursos de llingua lleonesa. Igualmente, estableció convenios cola Diputación de Lleón[4] en 2006 por aciu los cualos impartió cursos en Mansilla de les Mules, La Bañeza, Valencia de Don Juan, Ponferrada[5] en (en collaboración cola asociación El Toralín), Zamora, y collaboró cola asociación La Barda[6] nos cursos qu'esta otra asociación-satélite de Conceyu Xoven impartió en Salamanca.

Foi una de les asociaciones promotores del I Día de la Llingua Lleonesa, y collaboró viviegamente nel II Día de la Llingua Lleonesa, esta vegada entamáu pol Conceyu de Lleón[3] al traviés de la Conceyalía de Cultura Lleonesa xestionada pol conceyal Abel Pardo Fernández.[ensin referencies]

Igualmente estableció convenios de collaboración con entidaes financieres como Caja España, La Caixa o Fundación Caxa Rural, ya instituciones públiques como'l Conseyu Comarcal del Bierzo o conceyos como los de La Bañeza, Mansilla de les Mules o Zamora.[ensin referencies]

Contrariamente a los postulaos d'agrupaciones como Furmientu o La Caleya, l'asociación El Fueyu, xunto con otres asociaciones lingüisticas como El Toralín, L'Alderique o La Barda, sostienen la tesis de que'l lleonés y l'asturianu yeren llingües distintes, anque pertenecientes al mesmu ámbitu llingüísticu.

Discutinios editar

  • Nel añu 2006 publicóse la coleición de cuentos titulada Cuentos del Sil,[7][8] xunto cola Diputación de Lleón y l'asociación cultural El Toralín, qu'arrexunta autores d'orixe bercianu qu'escriben en llingua lleonesa. Esti llibru recibió delles crítiques negatives, per una parte, nel II alcuentru d'escritores n'asturlleonés occidental el llingüista Héctor García Gil realizó una crítica escontra l'usu políticu que faen de la llingua asturlleonesa dellos grupos y partíos políticos en Lleón y Zamora, a lo llargo de la ponencia titulada La deturpación de la ḷḷingua en Cuentos del Sil ou el llïonés (sic) cumo artefautu políticu yá identitariu (en castellán La deturpación de la llingua en Cuentos del Sil o'l llïonés (sic) como artefautu políticu y identitario). Per otra parte, José Ramón Morala Rodríguez, catedráticu de Llingua Española de la Universidá de Lleón, manifestó nel congresu El lleonés nel sieglu XXI la so disconformidá colos escritos procedentes de sectores allegaos a Conceyu Xoven, en clara referencia al llibro Cuentos del Sil, yá que amuesen un lleonés con errores internos, diferencies forzaes y arbitraries y agregos gráficos que nun tienen una razón de ser dende'l puntu de vista de la llingüística, con innovaciones non siempres acertaes, y que paecen tener l'oxetivu últimu de dotar al lleonés d'una mayor singularidá frente a otros romances cercanos, anque eso suponga que la resultancia resulte estrañu inclusive dientro de la mesma tradición lleonesa:[9][10] escribir "gue" con soníu "gue", como en "gerra" (guerra). L'usu de dos puntos del diptongu en pallabres como "pïor", "rïalidá" o "llïonés" onde la diéresis resulta una traza gráfica fonéticamente redundante y superfluu.[11][12][13] N'este mesmu congresu l'escritor Roberto González-Quevedo añadió que la politización de la llingua puede llevar al desastre. Esti escritor anque participó nel llibru (xunto cola so madre Eva González), mientres la presentación del mesmu, realizó una llamada d'atención al restu d'escritores que participaron nél por non tener en cuenta'l rigor ortográfico.[14]
 
Logo de la Llionpedia.
  • N'ochobre de 2009, un escándalu rellacionáu cola apoloxía del nazismu[15] arreyó ente otros a Abel Pardo Fernández, fundador de El Fueyu y dirixente de Conceyu Xoven, y al tamién militante de Conceyu Xoven y presidente de l'asociación cultural El Toralín, Adrián Martín Garrido. El grupu políticu Izquierda Xunida presentó una denuncia[16] ante la Fiscalía de Lleón dempués de qu'un grupu de ciudadanos presentara nel rexistru del Conceyu de Lleón una quexa sobre ciertos conteníos qu'apaecieron na Llionpedia,[17][18] una enciclopedia per Internet en llingua lleonesa impulsada pola Conceyalía de Cultura Tradicional del Conceyu de Lleón, na que s'embrivíen y negaben los crímenes del Holocaustu. Responsabilizar al Conceyal de Cultura Tradicional d'UPL Abel Eugenio Pardo Fernández y a dos trabayadores del Conceyu de Lleón afiliaos a esti partíu,[19][20][21][22][23] quien fueron suspendíos de militancia per parte del Secretariu Xeneral de UPL Melchor Moreno.[24] El presidente de El Fueyu, Héctor Villazala Alonso escribió un artículu d'opinión nel qu'en nome de l'asociación El Fueyu denunciaba y acomuñaba l'escándalu mediáticu surdíu arriendes del discutiniu Llionpedia como un ataque recibíu contra la cultura y llingua lleoneses.[25]

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. ↑ «Conceyu Xoven ::..:: País Llïonés Llibre ::..:: Autividades». Archiváu dende l'orixinal, el 20 de payares de 2008. Consultáu'l 2009.
  2. ↑ «Conceyu Xoven ::..:: País Llïonés Llibre ::..:: Cadarma». Archiváu dende l'orixinal, el 15 de setiembre de 2009. Consultáu'l 2009.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Les actividaes y alcuerdos del Conceyu de Lleón rellacionaes cola llingua lleonesa fueron impulsaes y xestionaes por Abel Pardo Fernández, fundador y primer presidente de l'asociación cultural El Fueyu, siendo na actualidá tamién Secretariu Xeneral y fundador de la organización lleonesista Conceyu Xoven venceyada a la Unión del Pueblu Lleonés, mientres ocupó'l cargu de conceyal d'Educación, Cultura Lleonesa y Nueves Teunoloxíes d'esi Conceyu.
  4. ↑ Noticia na Páxina Web de la Diputación Provincial de Lleón sobre l'alcuerdu robláu ente El Fueyu y l'Institutu Lleonés de Cultura (Diputación de Lleón)
  5. ↑ El Bierzo Digital · Programes cursos de 'lleonés' n'El Bierzo
  6. ↑ Páxina de La Barda
  7. ↑ Abel Pardo Fernández (2006). Cuento del Sil. Asociaciones El Fueyu y El Toralín. ISBN 978-84-611-0061-3.
  8. ↑ Cuentos del Sil
  9. ↑ Actes del segundu congresu sobre'l lleonés de la Universidá de Lleón
  10. ↑ «La llingua emplegada ye estraña inclusive a la mesma tradición lleonesa». Diario de León (02/11/2009).
  11. ↑ La Universidá sofita'l lleonés de los falantes frente a unu inventáu». Diario de León (08/05/2008).
  12. ↑ Caltener la cultura pero ensin imposiciones. Diario de León (08/05/2008).
  13. ↑ Profesores de la Universidá desautoricen el lleonés d'Abel Pardo. Diario de León (13/11/2009).
  14. ↑ Vease'l minutu 2:06 del videu de presentación (en lleonés).
  15. ↑ nazismu-51933.htm L'alcalde 'paraliza' la Llionpedia por faer apoloxía del nazismu. La Crónica de Lleón (03/10/2009).
  16. ↑ Denuncia d'Izquierda Xunida
  17. ↑ Denuncia nel Diario de León
  18. ↑ Páxina de Llionpedia Archiváu el 6 de marzu de 2016 na Wayback Machine.
  19. ↑ L'autor de los testos nazis ye'l primer usuariu rexistráu en Llionpedia. Diario de León (09/10/2009).
  20. ↑ «Auslli» daba les órdenes al trabayador municipal encargáu de la Llionpedia. Diario de León (13/10/2009).
  21. ↑ Un téunicu va investigar si Abel Pardo esconder tres l'alies «Auslli». Diario de León (10/10/2009).
  22. ↑ nazismu-52993.htm La Llionpedia d'Abel Pardo utiliza'l 'lliones' p'aponderar el nazismu. La Crónica de Lleón (11/10/2009).
  23. ↑ Holocaustu: de xenocidiu a namái unos “pocos miles de muertos”. La Crónica de Lleón (12/10/2009).
  24. ↑ Comunicáu de UPL
  25. ↑ Llingua Lleonesa-vn37425-vst232 comunicáu de Hector Villazala

Enllaces esternos editar


 
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=El_Fueyu&oldid=4160805»