Hertha Sponer
Hertha Sponer (1 de setiembre de 1895, Nysa – 27 de febreru de 1968, Ilten (es) 
) foi una física, química, investigadora y profesora universitaria alemana que realizó importantes contribuciones a la Mecánica cuántica moderna y a la Física molecular. Foi una de les primeres muyeres en llograr un doctoráu en Física n'Alemaña y la primer muyer profesora na facultá de Física de la Universidá Duke.
Hertha Sponer | |
|---|---|
 | |
| Vida | |
| Nacimientu | Nysa[1], 1 de setiembre de 1895[2] |
| Nacionalidá |
 Alemaña |
| Residencia | Alemaña |
| Muerte |
Ilten (es) [3], 27 de febreru de 1968[2] (72 años) |
| Familia | |
| Casada con | James Franck (1946 – ) |
| Hermanos/es | Margot Sponer |
| Estudios | |
| Estudios |
Universidá de Tübingen Universidá de Göttingen 1920) Philosophiæ doctor |
| Direutor de tesis | Peter Debye |
| Llingües falaes | alemán |
| Alumna de | Peter Debye |
| Oficiu | física, química |
| Emplegadores |
Universidá de California en Berkeley Universidá d'Oslu (1934 – Universidá Duke (1936 – 1966) |
| Trabayos destacaos |
Birge–Sponer method (en) |
| Premios |
ver
|
 | |
Biografía editar
Sponer nació'l 1 de setiembre de 1895 en Nysa, provincia de Silesia, Reinu de Prusia, y realizó los sos primeros estudios na mesma llocalidá. Pasó un añu na Universidá de Tübingen y dempués matriculóse na Universidá de Göttingen, onde llogró un doctoráu n'investigación en 1920, so la supervisión de Peter Debye. Al terminar los sos estudios trabayó como asistente de James Franck nel Kaiser Wilhelm Institut. Foi una de les primeres muyeres en llograr un doctoráu en Física n'Alemaña en 1921 y coles mesmes llogró'l privilexu d'impartir clases nuna universidá alemana.[5] Recibió una beca de la Fundación Rockefeller en 1925, pa realizar una estancia na Universidá de California en Berkeley, onde permaneció un añu. Mientres el so tiempu en Berkeley collaboró con Raymond Thayer Birge, desenvolviendo lo qu'agora se conoz como'l métodu Birge-Sponer pa determinar les enerxíes de disociación.[6]
Sponer publicara alredor de venti artículos científicos y amás trabayaba como profesora acomuñada de Física a principios de la década de 1930.[5] Cuando Hitler llegó al poder, James Franck arrenunció a la Universidá de Göttingen n'abril de 1933, en protesta pol despidu de dellos colegues,[7] y Sponer foi despidida al añu siguiente, debíu al prexuiciu de los nacionalsocialistes contra les muyeres académiques. Treslladar a Oslu en 1934, pa enseñar na Universidá d'Oslu como profesora visitante, y empezó a trabayar na Universidá Duke en 1936, convirtiéndose na primer muyer n'impartir clases na facultá de Física.[5] Permaneció como profesora hasta 1966, cuando foi nomada profesora emérita, cargu qu'ocupó hasta la so muerte en 1968.[8]
Mientres la so carrera académica realizó investigaciones sobre Mecánica cuántica, Física y Química. Foi autora de numberosos estudios publicaos, munchos d'ellos en collaboración con físicos reconocíos, ente ellos Edward Teller. Fixo munches contribuciones a la ciencia, incluyida l'aplicación de la Mecánica cuántica na Física molecular y trabayó nos espectros de l'absorción ultravioleta cercana. Estableció un llaboratoriu de espectroscopia nel departamentu de Física de la Universidá Duke, que más palantre tuvo'l so propiu edificiu.[5][8]
Sponer casóse con James Franck en 1946, anque por cuenta de les sos respeutives actividaes tuvieron que vivir en distintes ciudaes.[8] Morrió'l 27 de febreru de 1968 n'Ilten, Baxa Saxonia.[9]
Ver tamién editar
Referencies editar
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 12036266X. Data de consulta: 12 agostu 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ URL de la referencia: https://www.gf.org/fellows/all-fellows/hertha-sponer/. Data de consulta: 21 avientu 2020.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Hertha Sponer (1895- 1968)» (inglés). Duke University. Consultáu'l 17 de febreru de 2018.
- ↑ Birge, R. T., & Sponer, H. (1926). «The Heat of Dissociation of Non-Polar Molecules». Physical Review, 28:259-283.
- ↑ Lemmerich, Jost (2011). Science and Conscience: The life of James Franck, Translated by Ann M. Hentschel, Stanford, California: Stanford University Press, páx. 188-194. ISBN 978-0-8047-7909-8.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 «Hertha Sponer» (alemán). Early Idees in the History of Quantum Chemistry. Quantum-chemistry.com (2002). Consultáu'l 17 de febreru de 2018.
- ↑ Ogilvie, Marilyn Bailey & Harvey, Joy Dorothy (2000). The Biographical Dictionary of Women in Science: L-Z. Taylor & Francis, páx. 1219-1220. ISBN 041592040X.
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Hertha Sponer 
.- Maushart, Marie-Ann (2011) Hertha Sponer: a Woman’S Life as a Physicist in the 20Th Century So You Won't Forget Me (n'inglés). Xlibris Corporation. ISBN 9781465338068. El llibru ta disponible ensin costu en formatu dixital na páxina web de la Universidá de Duke.
Datos: Q7409- Multimedia: Hertha Sponer
