L'idioma talysh ye una llingua indoirania descendiente direuta de la llingua azerbaixana. El talysh foi prevalente n'Azerbaixán antes de la llegada de los selyúcides, anque col tiempu la mayoría de la población d'Azerbaixán pasó al usu permanente de la llingua azerbaixana, que ta rellacionada coles llingües túrquiques.

Talyshi
Talysh dili
talyshi, tolışə zıvon
Faláu en Bandera d'Azerbaixán Azerbaixán
Bandera de Irán Irán
Rexón Cáucasu
Falantes 200.000
Familia Indoeuropéu o Altáico
Alfabetu Llatín
Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2 {{{iso2}}}
ISO 639-3

Estensión del

Distribución del talysh editar

Según los rexistros oficiales esisten unos 200.000 falantes, anque cifres non oficiales marquen hasta 300.000. [ensin referencies]. Amás de los talyshi nel territoriu viven grupos de curdos y los Tats, d'orixe iraniu pero de cañes distintes. Unu de los parientes más cercanos al talysh yera la llingua Kilit, qu'esistió na zona Ordubad de la rexón de Naxçıvan hasta la transición completa de la población llocal a la llingua azerbaixana moderna. Xenéticamente los idiomes más cercanos al talysh son el zazaki y el curdu. En 1929, mientres la rusificación llevada a cabu pola URSS, propúnxose la creación d'una escritura basada nel alfabetu llatín pa los talysh. En 1938 creóse una base cirílica, que nun aportar# a espublizáu por delles razones. En 2003, el Ministeriu d'Educación d'Azerbaixán aprobó los programes de formación pa la escuela secundaria nel llinguaxe talysh.


Conxugación de los tiempos verbales editar

Manera Tiempu verbal Norte Lavandavili Central Taleshdu Sur Khushabari Tati Kelori
Infinitivu - dut-ē dašt-ē dēšt-ē dut-an
indicativu Presente dute-da-m ba-dašt-im dērz-em duj-em
- Pretéritu perfectu simple dut-emē dašt-em dēšt-em bedut-em
- Pretéritu perfectu compuestu dute-aymē adērz-ima dērz-ima duj-isēym
- Pretéritu anterior dut-am bē dašt-am-ba dēšt-am-ba dut-am-bē
- Pretéritu imperfectu dut dab-im kârb-im dašt-ē kârb-im dēšt-ē kerâ duj-isēym
- Xerundiu dute da-m kâr-im dašt-ē kâra dērz-em kerâ duj-em
- Futuru pima dut-ē pima dašt-ē pima dēšt-ē xâm dut-an
Suxuntivu Presente be-dut-em be-dērz-em be-dērz-em be-duj-em
- Pretéritu imperfectu dut-am-bu dašt-am-bâ dēšt-am-bu dut-am-bâ
Condicional Condicional perfectu dut-am ban ba-dērz-im be-dērz-im be-duj-im

Bibliografía editar

  • John Clifton, Calvin Tiessen, Gabriela Deckinga, Laura Lucht. Sociolinguistic Situation of the Talysh in Azerbaijan. SIL International, 2005
  • A. Mamedov, Ph.D. Talyshi como portadores de l'antigua llingua Azerbaixana
  • A COMPARATIVE DIALEuTAL DESCRIPTION OF IRANIAN TALESHI A thesis submitted to the University of *Manchester for the degree of PhD in the Faculty of Humanities. 2011 DANIEL PAUL SCHOOL OF LANGUAGES, LINGUISTICS AND CULTURES
  • Masali, K. 1386 AP / 2007 AD. Sâxte fe'l dar zabâne Tâleši (Guyešy Mâsâl) (Conjugations in Talyshi language Masali dialect)

Diccionarios editar

  • Ethnologue report for language code: tly

Referencies editar

Enllaces esternos editar

https://web.archive.org/web/20130429212251/http://www.stat.gov.az/menu/6/statistical_yearbooks/Demografiya-2012.pdf

 
Wikimedia Incubator