Joseba Sarrionandia

Joseba Sarrionandia Uribelarrea (13 d'abril de 1958Iurreta) ye un escritor traductor y filólogu vascu. Ta consideráu anguaño como un de los principales autores de la lliteratura vasca contemporánea, con una obra qu'abarca una trentena de llibros de poesía, narración y ensayu, traducíos dalgunos d'ellos a otres llingües.

Joseba Sarrionandia
Voz
Vida
Nacimientu Iurreta13 d'abril de 1958 (66 años)
Nacionalidá España
Residencia Durango
Familia
Familia
Estudios
Estudios Universidá de Deusto
Llingües falaes vascu[1]
castellanu
Oficiu escritor, traductor, poeta, escritor de lliteratura infantil, profesor d'educación superior, filóloguensayista
Premios
Miembru de Euskaltzaindia
Euskadi Ta Askatasuna
Udako Euskal Unibertsitatea
Seudónimos Sarri
Xéneru artísticu poesía
ensayu
Cambiar los datos en Wikidata
Sarrionandia.

Estudió Filoloxía vasca na Universidá de Deusto y trabayó como profesor de fonética na UNED de Vergara. El so llabor lliterariu entamó cola publicación d'artículos en delles revistes vasques como Zeruko Argia o Jakin y nos diarios Egin y Egunkaria. Formó parte con Bernardo Atxaga, Jon Juaristi, Manu Ertzilla, Joxemari Iturralde y Ruper Ordorika d'un grupu d'escritores agrupaos alredor de la revista Pott que supunxo una renovación de la lliteratura vasca nos sos tres años d'esistencia ente 1977 y 1980.

En 1980 foi condergáu a 22 años de cárcel por pertenecer a ETA. Cinco años más tarde escapó de la prisión de Martutene con otru presu, escondíu nún bafle, aprovechando un conciertu d'Imanol. Esta fuga dio llugar al cantar Sarri Sarri del grupu Kortatu. D'entós p'acá vive na clandestinidá, lo que nun -y impidió siguir publicando llibros y ganar varios premios lliterarios, como'l Premiu de narrativa n'euskera de l'Asociación Española de críticos lliterarios en 2001 o'l Premiu Euskadi de lliteratura del gobiernu vascu en 2013.

Joseba Sarrionandia ye tamién autor de numberoses traducciones al euskera, ente les que destaquen los poemes de T. S. Eliot, Fernando Pessoa o Manuel Bandeira.

Obra editar

  • Izuen gordelekuetan barrena ["Nos abellugos del mieu", poesía, 1981].
  • Narrazioak ["Narraciones", 1983; traducíu al catalán (1986) y al italianu (1998)].
  • Intxaur azal baten barruan. Eguberri amarauna ["Nuna cáscara de Nuez" (narración) siguida de "Tela d'araña de navidá" (poesía), 1983].
  • Alkohola poemak ["Poemes del alcohol", 1984].
  • Ni ez naiz hemengoa ["Nun soi d'equí", ensayu, 1985 ; traducíu al español (1991) y al alemán (1995)].
  • Atabala eta euria ["El tambor y la lluvia", narraciones, 1986; Premiu de la crítica en 1986; traducíu al gallegu].
  • Marinel zaharrak ["Marineros vieyos", poesía, 1987].
  • Marginalia [ensayu, 1988].
  • Ez gara gure baitakoak ["Nun somos de nosotros mesmos, rellatos curtios, 1989].
  • Izeba Mariasunen ipuinak ["Cuentos de la tía Mariasun", narraciones infantiles, 1989].
  • Ainhoari gutunak ["Cartes a Ainoha", ensayu destináu a un públicu xuvenil, 1990].
  • Ifar aldeko orduak ["Les hores del norte, rellatos, 1990].
  • Gartzelako poemak ["Poemes de la cárcel", poesía, 1992].
  • Han izanik hona naiz ["Allá tuvi equí toi", rellatos curtios, 1992].
  • Hnuy illa nyha majah yahoo [poemes, 1995; el títulu retoma una frase de Los Viaxes de Gulliver, que se podía traducir "Cuídate muncho, noble yahoo"].
  • Miopeak, bizikletak eta beste langabetu batzuk ["Miopes, bicicletes y otra xente ensin trabayu", 1995].
  • Hitzen ondoeza ["El malestar de les pallabres", ensayu, 1997].
  • Hau da nire ondasun guzia ["Estos son tolos mios bienes", discu-llibru antoloxía con traducciones al español, al francés y al inglés, 1999].
  • Zitroi ur komikiak: Joseba Sarrionandia komikitan ["Cómics d'agua de llimón", cómic, 2000].
  • Lagun izoztua ["L'amigu conxeláu", novela, 2001; Premiu de la crítica en 2001; traducíu al alemán en 2007].
  • XX. mendeko poesia kaierak: Joseba Sarrionandia ["Cuadernos de poesía del sieglu XX: Joseba Sarrionandia", antoloxía poética a cargu de Koldo Izagirre, 2002].
  • Kolosala izango da ["Va ser colosal", novela curtia, 2003].
  • Akordatzen ["Remembrando", autobiografía, 2004].
  • Harrapatutako txorien hegalak ["Ales de páxaros capturaos", rellatu xuvenil publicáu con una versión n'inglés, 2005].
  • Munduko zazpi herrialdetako ipuinak ["Cuentos de les siete provincies del mundu", rellatos xuveniles, 2008].
  • Gau ilunekoak ["Los de la nueche escura", rellatos xuveniles, 2008].
  • Idazlea zeu zara, irakurtzen duzulako ["L'escritor yes tu, porque llees", narraciones xuveniles curties, 2010].
  • Moroak gara behelaino artean? ["¿Somos como moros ente la borrina?", 2010; Premiu Euskadi na categoría d'ensayu en 2011; traducíau al español y al catalán en 2012].
  • Narrazio guztiak (1979-1990) ["Narraciones completes (1979-1990)", 2011].
  • Durangoko Azoka 1965-2015 [2015].
  • Lapur banden etika ala politika [ensayu, 2015].
  • Hilda dago poesia? ¿La poesía está muerta? [antoloxía poética, 2016].

Traducciones editar

  • T.S. Eliot euskaraz ["T.S. Eliot n'euskera" traducción de The Waste Land de T.S. Eliot, acompañada de les versiones de Four Quartets de Gabriel Aresti y de The Hollow Men de Jon Juaristi, 1983].
  • Hamahiru ate. Umore beltzaren antologia ["Trece puertes. Antoloxía d'humor negro", en collaboración con Mitxel Sarasketa, 1985].
  • Marinela. O Marinheiro" 1985. Edición billingüe euskera / portugués de la obra de teatro de Fernando Pessoa, 1985].
  • Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak ["Poemes míos qu'atopé yá escritos", versiones n'euskera de poesía universal, 1985].
  • Hezurrezko xirulak ["Flautes de güesu, versiones n'euskera de poesía universal, 1991].
  • Poemas naufragos. Galegoz heldutako poemak ["Poemes náufragos. Poemes veníos del gallegu", versiones de poemes de Manoel Antonio, Luis Amado, Alvaro Cunqueiro, Aquilino Iglesias, Luis Pimentel, Luis Seone, Celso Emilio Ferreiro y Manuel María, publicaos en versión billingüe gallegu / euskera, 1991].
  • Marinel zaharraren balada. The Rime of the Ancient Mariner [Edición billingüe inglés / euskera del poema de S.T. Coleridge, 1995].
  • Manuel Bandeira: Antologia, 1999.
  • Haurren gurutzada [Traducción de [La Croisade des enfants] de Marcel Schwob].
  • Neure neure esklaboa [Traducción de Slaaf Kindje Slaaf, de Dolf Verroen, 2009].

Referencies editar

  1. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  2. URL de la referencia: http://www.basqueliterature.com/Katalogoak/egileak/sarri.

Enllaces esternos editar