Llingües Benue-kwa

Les llingües Benue-kwa o llingües Volta-Congu meridionales constitúin el mayor grupu les llingües Volta-Congu. Estes llingües ocupen gran parte d'África Occidental, toa África Central, África Meridional y África Oriental meridional.

Llingües Benue-kwa
Distribución xeográfica	África Subsaḥariana
Países	Angola Benín Botsuana Burundi Camerún Comores República d'El Congu República Democrática d'El Congu Costa de Marfil Gabón Ghana Guinea Ecuatorial Kenia Lesothu Malawi Mozambique Namibia Nixeria Ruanda Seixeles Suazilandia Sudáfrica Tanzania Togu Uganda Zambia Zimbabue
Falantes	~280 millones
Filiación xenética	Níxer-Congu   Volta-Congu     L. Benue-Kwa
Subdivisiones	Benue-Congu Volta-Níxer Kwa
Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

Anque esisten discrepancies menores ente diversos autores, la mayoría d'ellos coinciden en qu'esisten tres rames principales:

• Llingües kwa, que se falen en Costa de Marfil, en Ghana, Togu y Benín y na parte suroeste de Nixeria.
• Llingües Volta-Níxer, qu'inclúin a les llingües demográficamente más importantes del sur de Nixeria, Benín, Togu y sureste de Ghana como'l yoruba, l'igbo, l'edo, el fon y l'ewe.
• Llingües Benue-Congu, qu'inclúin a les llingua bantú y otres llingües bantoides, les llingües del ríu Cross y otres llingües de Nixeria y Camerún.

Dellos autores proponen que les últimes dos cañes taríen más cercanes ente sigo, anque nun esiste alcuerdu xeneral sobre la rellación d'estos trés cañes.

Comparanza léxica

Los numberales reconstruyíos pa diferenes grupos de llingües Benue-Kwa:

GLOSA	PROTO- KWA	PROTO- VOLTA- NÍXER	PROTO- BENUE- CONGO	PROTO- BENUE- KWA
'1'	*kʷo /*-ɖɪ	*-kp͡a /*-rĩ	*-ɗĩ	*-ɗĩ /*-kp͡a(?)
'2'	*-β̃ia	*-ba(ɟi)	*-βari	*-badi
'3'	*-tãi	*-tãi	*-tãri	*-tãri
'4'	*-nã	*-nai	*-nai	*-nai
'5'	*-tɔ̃ / *-nu	*tõː- /*-coni	*coŋ	*ton-
'6'			*5+1
'7'		*tõː-ba(?)	*5+2
'8'		*-naːnai	*5+3
'9'		*-tõ-nai	*5+4
'10'	*-wo	*-wo	*-wo(b)	*-wo-

Referencies

Bibliografía

• Joseph Greenberg: The Languages of Africa. Mouton, The Hague and Indiana University Center, Bloomington 1963.
• Bernd Heine et al: Die Sprachen Afrikas. Buske, Hamburg 1981.
• John Bendor-Samuel: The Niger-Congu Languages: A Classification and Description of Africa's Largest Language Family. University Press of America, Lanham, New York, London 1989.
• Williamson, Kay & Blench, Roger (2000) 'Niger-Congu', in Heine, Bernd and Nurse, Derek (eds) African Languages - An Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
• Blench, Roger et al 2004, The Benue-Congu languages: A proposed internal classification.

• Datos: Q5550813