Llingües oceániques

Les llingües oceániques son un subgrupu de les llingües austronesies formáu por 450 llingües. L'área ocupada polos sos falantes son les Islles del Pacíficu d'Oceanía, qu'inclúi Polinesia, Micronesia y Melanesia (ensin incluyir la mayor parte de Nueva Guinea).

Llingües oceániques
Distribución xeográfica Melanesia, Micronesia y Polinesia
Países Bandera de los Estaos Federaos de Micronesia Estaos Federaos de Micronesia
Bandera de Islles Fixi Islles Fixi
Bandera de Ḥawai Ḥawai (EUA)
Bandera de Indonesia Indonesia
Bandera de la Islla de Pascua Islla de Pascua (CHI)
Bandera de les Islles Cook Islles Cook
 Islles Marianes del Norte
Bandera de les Islles Márxal Islles Márxal
Bandera de les Islles Salomón Islles Salomón
Bandera de Kiribati Kiribati
Bandera de Nauru Nauru
Bandera de Niue Niue (NZ)
Bandera de Nueva Caledonia Nueva Caledonia (FRA)
Bandera de Nueva Zelanda Nueva Zelanda
Bandera de Paláu Paláu
Bandera de Papúa Nueva Guinea Papúa Nueva Guinea
Bandera de la Polinesia Francesa Polinesia Francesa (FRA)
Bandera de Samoa Samoa
Bandera de Samoa Americana Samoa Americana (EUA)
Bandera de Tokeláu Tokeláu (NZ)
Bandera de Tonga Tonga
Bandera de Tuvalu Tuvalu
Bandera de Vanuatu Vanuatu
Bandera de Wallis and Futuna Wallis y Futuna (FRA)
Filiación xenética

Austronesiu
  Malayu-polinesiu
    Sulawesi-polinesiu
      MP centru-oriental

        L. oceániques
Códigu Glottolog ocea1241
Ver tamién
Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

A pesar d'esta área, les llingües oceániques son falaes por daqué menos de 2 millones de persones. Les más falaes son el samoanu con unos 300.000 falantes y el fiyiano oriental, con 500.000.

L'ancestru común, que ta reconstruyíu llámase proto-oceánicu (POc).

Distribución xeográfica editar

     Oceánicu occidental. Nes mariñes norte y este de Nueva Guinea y en Nueva Bretaña.      Almirantazgo y yap      Mesomelanesio, San Matías, Nueva Irlanda y mitad noroeste d'Islla Salomón.      Salomonense sudoriental      Temotu      Oceánicu meridional, en Nueva Caledonia y Vanuatu.      Micronesiu      Fixiano-polinesiu o Pacíficu-central, na Polinesia y Fixi.

 
Mapa onde se repara que la rexón de mayor variabilidá de les llingües oceániques atópase nes islles melanesies.

Clasificación editar

Cladograma editar

Según Austronesian Basic Vocabulary Database[1] la rellación filial ente los grupos de llingües oceániques ye la siguiente:

Oceánicu (100%) 

 (96%) 

Oceánicu occidental


 (67%) 

(100%)

Almirantazgo


Oc. centroriental (83%)

(82%)


Mesomelanesio (84%)



Salomonense sudoriental



(100%)

Temotu


(99%)

Oceánicu meridional


(70%)


Micronesiu



Fixiano-polinesiu (o Pacíficu central)






Descripción llingüística editar

Fonoloxía editar

L'inventariu fonolóxicu recosntruido pal proto-oceánicu vien dau por:[2]

Llabial Alveol. Palatal Velar Uvular
llabial. simple
oclusiva sorda *pʷ *p *t *c *k *q
sonora *bʷ *b *d *j *g
nasal *mʷ *m *n
fricativa
rótica *r, *dr
aproximante simple *w *l *y

Comparanza léxica editar

Los numberales reconstruyíos pa distintes cañes de llingües oceániques son:

GLOSA Oceánicu
occidental
Oceánicu oriental PROTO-
OCEÁNICU
[3]
PROTO-
ALMIRAN-
TAZGO
PROTO-
TEMOTU
PROTO-
SALOMÓNICU
PROTO-
OCEÁNICU
MERIDIONAL
PROTO-
MICRONESIU
PROTO-
POLINESIU-
FIYIANO
1 *tih *tai *tai-/
*sa-
*te- *ta *tasa *tai /
~*esa
2 *ruah *-lu *rua *rua *rua *rua *rua
3 *toluh *-to *tolu *təlu/
*tolu
*telu *tolu *tolu
4 *hahu- *-va *ɸati *ɸati *faŋi *vaa~
*vati
*pati~
*pani
5 *limah *-li *llima *llima *llima *llima *llima
6 *wonoh *ono *5+1 *wono *ono- *onom
7 *10-3 *-bi- *ɸitu *5+2 *fitu *vitu *pitu
8 *10-2 *walu *5+3 *walu *walu *walu
9 *10-1 *siwa *5+4 *śiwa *śiwa *śiwa
10 *sa-ŋa-ul *-ŋa-ulu *sa-ŋa-ɸulu *saŋaɸul /
*2x5
*-ŋawulu *[sa]-[ŋa]-pulu- *sa-[ŋa]-puluq

L'inventariu vocálicu ta formáu por cinco vocales simples /*i, *y, *a, *o, *o/.

Referencies editar

Bibliografía editar

  • (2007) «1. Introduction», Malcolm Ross: The lexicon of Proto Oceanic: The culture and environment of ancestral Oceanic society, 2ª, The Australian National University, páx. 1-16. ISBN 978-1-921313-18-9.