Lobelia tupa

Lobelia tupa;
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
División:	Magnoliophyta
Clas:	Magnoliopsida
Orde:	Asterales
Familia:	Campanulaceae
Subfamilia:	Lobelioideae
Xéneru:	Lobelia
Especie:	Lobelia tupa; L.
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

Lobelia tupa (Tupa, Tabacu del diañu) ye una especie de planta de flores perteneciente a la familia Campanulaceae.

Hábitat editar

Ye nativa del centru de Chile dende Valparaíso hasta Los Lagos.^[1]

Descripción editar

Ye una planta perenne qu'algama los 4 metros d'altor. La so xamasca ye de color verde buxu con fueyes elíptiques de 10–15 cm de llargor. Les flores, paecíes a trompetes, son de color coloráu producíes en suelos secos.^[1]

Propiedaes editar

La so latex ye usáu como albortivu y como allucinóxenu, lo qu'esplica los sos nomes comunes de Tabacu del Diañu, irónicamente esta planta ye usada pa esaniciar los efeutos de l'adicción a la nicotina, causada pol alcaloide lobelina. Los indíxenes Mapuche del sur de Chile considerar una yerba sagrada. Nes fueyes de Tupa atópense principios activos qu'aguiyen la respiración.^[2]

Taxonomía editar

Lobelia tupa describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Sp. Pl. ed. 2 1318 1763.^[3]

Etimoloxía

Lobelia: nome xenéricu que foi nomáu n'honor del botánicu belga Matthias de Lobel (1538-1616).^[4]

tupa: epítetu deriváu del nome vernáculu.

Sinonimia

Dortmannia berteroi (A.DC.) Kuntze
Dortmannia bicalcarata Kuntze
Dortmannia mucronata (Cav.) Kuntze
Dortmannia philippiana Kuntze
Dortmannia tupa (L.) Kuntze
Lobelia bicalcarata (Kuntze) Zahlbr. ex K.Schum.
Lobelia bicalcarata Zahlbr.
Lobelia feuillei (G.Don) G.Nicholson
Lobelia mucronata Cav.
Lobelia mucronata var. berteroi (A.DC.) Y.Wimm.
Lobelia mucronata f. hookeri (A.DC.) Y.Wimm.
Lobelia mucronata f. ovalifolia Y.Wimm.
Lobelia serrata Meyen
Rapuntium mucronatum (Cav.) C.Presl
Rapuntium tupa (L.) C.Presl
Tupa berteroi A.DC.
Tupa cavanillesiana G.Don
Tupa feuillei G.Don
Tupa feuillei var. berteroi (A.DC.) Vatke
Tupa feuillei var. macrophylla Vatke
Tupa feuillei var. mucronata (Cav.) Vatke
Tupa montana Phil.
Tupa mucronata (Cav.) A.DC.
Tupa mucronata var. hookeri A.DC.^[5]^[6]

Ver tamién editar

Referencies editar

↑ ^1,0 ^1,1 Flora Chilena: Lobelia tupa
↑ Plantes pa un Futuru: Lobelia tupa
↑ «Lobelia tupa». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
↑ Huxley, A., ed. (1992). New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan ISBN 0-333-47494-5.
↑ Lobelia tupa en PlantList
↑ «Lobelia tupa». World Checklist of Selected Plant Families. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.

Bibliografía editar

Zuloaga, F. O., O. N. Morrone, M. J. Belgrano, C. Marticorena & E. Marchesi. (eds.) 2008. Catálogo de las plantas vasculares del Cono Sur. Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 107: 3 Vols., 3348 p.

Enllaces esternos editar

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Lobelia tupa.

[fc-1] 1,0 ^1,1 Flora Chilena: Lobelia tupa

[pfaf-2] Plantes pa un Futuru: Lobelia tupa

[Trop-3] «Lobelia tupa». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.

[rhs-4] Huxley, A., ed. (1992). New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan ISBN 0-333-47494-5.

[5] Lobelia tupa en PlantList

[6] «Lobelia tupa». World Checklist of Selected Plant Families. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]