Matthew Paige Damon (8 d'ochobre de 1970Cambridge), más conocíu como Matt Damon, ye un actor de cine, guionista, productor de cine, escritor, actor de voz, actor, productor de televisión, productor y actor de televisión d'Estaos Xuníos. La so carrera empecipiar a raigañu del ésitu de la película Good Will Hunting (1997), a partir d'un guión escritu col so amigu Ben Affleck. Foi ganador del premiu Óscar al meyor guión orixinal por Good Will Hunting y nomáu a meyor actor pol mesmu trabayu.[5]

Matt Damon
Voz
Vida
Nacimientu Cambridge[1]8 d'ochobre de 1970[2] (53 años)
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos [3]
Residencia Los Angeles
Llingua materna inglés
Familia
Padre Kent Telfer Damon
Madre Nancy June Carlsson Page
Casáu con Luciana Bozán Barroso (2005 – )
Fíos/es 4
Estudios
Estudios Universidá de Harvard
Cambridge Rindge and Latin School (en) Traducir
Llingües falaes inglés[4]
Oficiu actor de cine, guionista, productor de cine, escritor, actor de voz, actor, productor de televisión, productoractor de televisión
Altor 1,78 m
Premios
Nominaciones
Miembru de SAG-AFTRA (es) Traducir
Writers Guild of America West (es) Traducir
Creencies
Partíu políticu Partíu Demócrata
IMDb nm0000354
Cambiar los datos en Wikidata

Damon dende entós participó en películes d'ésitu comercial como Saving Private Ryan (1998) o dando vida a Jason Bourne.

Biografía editar

Primeros años editar

Matt Damon nació en Cambridge (Massachusetts), fíu de Kent Telfer Damon, axente inmobiliariu y ex corredor de bolsa, y de Nancy Carlsson-Paige, maestra infantil y profesora na Universidá de Lesley y tien un hermanu, Kyle, que ye un escultor y artista.

Estudió na Cambridge Rindge and Latin School en Cambridge, onde entabló amistá con un vecín y tamién alumnu d'esta escuela, Ben Affleck, con quien compartiría'l mesmu pruyimientu de convertise n'actor cinematográficu. Finalmente xuntos protagonizaron y escribieron el guión de la película Good Will Hunting cola que ganaron un premiu Óscar al meyor guión orixinal. Graduóse en 1988 y empezó a estudiar na Universidá de Harvard, pero nun llegó a rematar por cuenta de qu'empezó colos sos primeros trabayos.

Carrera editar

 
Damon y Robert De Niro en Berlín en febreru 2007 pola premiere de The Good Shepherd.

El so primer trabayu cinematográficu foi en 1988, na comedia romántica Mystic Pizza y tuvo pequeños trabayos n'otres películes como School Ties, xunto a Brendan Fraser y Chris O'Donell; Geronimo: An American Legend, xunto a Gene Hackman y Jason Patric o Courage under fire xunto a Denzel Washington y Meg Ryan. (Hai qu'esclariar tamién, que cuando tenía 18 años d'edá, foi futbolista profesional en Red Bulls F.C y que consiguió ser el goliador de la lliga d'Estaos Xuníos)

Un ésitu más atayante llegaría-y en 1997 col so propiu guión y la so interpretación en Good Will Hunting onde trabayó con Ben Affleck y Robin Williams y valió-y un Óscar como guionista y la so primer candidatura como actor (la segunda llegó-y nel añu 2010 pol so papel n'Invictus)

A partir d'ende lloviéron-y les ufiertes de trabayu y empezó a interpretar diversos personaxes como l'asesín Tom Ripley en The Talented Mr. Ripley pol que foi nomáu al Globu d'Oru como meyor actor "drama"; l'ánxel cayíu de Dogma, na que volvió trabayar con Ben Affleck; l'hermanu siamés de Pegáu a ti onde compartía cuerpu con Greg Kinnear; Gerry, onde interpretaba al personaxe que daba nome a esta película esperimental dirixida por Gus Van Sant; un xugador de golf en The Legend of Bagger Vance, na que trabayó xunto a Will Smith o'l cow-boy aventureru de All the Pretty Horses onde compartió cartelu con Penélope Cruz y Henry Thomas.

En 2001 participaría xunto a otres estrelles de Hollywood como Brad Pitt, George Clooney y Blake Lively na primer película de la saga Ocean's, dirixida por Steven Soderbergh. Tanto en Ocean's Eleven como en Ocean's Twelve y Ocean's Thirteen interpretaría a Linus Caldwell, unu de los integrantes de la banda de lladrones. Pero ensin dulda la so triloxía más esitosa ye na que da vida a Jason Bourne, un axente d'élite de la CIA que, tres un episodiu amnésicu, trata de recuperar la so identidá. En 2002 estrenaría The Bourne Identity que vendría siguida de The Bourne Supremacy y The Bourne Ultimatum, gracies a les cualos consiguió ser de los actores más rentables del cine.

Otros trabayos posteriores fueron tan variaos como'l del analista enerxéticu de Syriana; el d'unu de los hermanos Grimm nel filme de Terry Gilliam; Colin Sullivan, el policía corruptu de The Departed, ganadora del Óscar a la meyor película y onde trabayó con Jack Nicholson, Leonardo DiCaprio y Mark Wahlberg, ente otros; o Edward Wilson, l'axente de la CIA qu'interpretó en El bon pastor, dirixida por Robert De Niro. En 2011 interpretó'l personaxe d'un políticu norteamericanu que caltién un romance con una baillarina Emily Blunt en The Adjustment Bureau, un filme con una suerte de romance, ciencia ficción y suspense; escrita y empobinada por George Nolfi. Y en 2013 foi'l protagonista de Elysium.

Vida privada editar

 
Matt Damon xunto a la so esposa, l'arxentina Luciana Bozán Barroso, nel Festival Internacional de Cine de Venecia.

El so ésitu en Hollywood como actor valió-y tamién por que el 25 de xunetu de 2007 fuera'l númberu 2.343 en recibir una estrella nel Paséu de la Fama de Los Angeles. En 2007, la revista People escoyer como l'home más sexy del mundu,[6] "pol so físicu, el so sentíu del humor y la so humildá que llega a l'alma".[7] Ta casáu cola arxentina Luciana Bozán Barroso, con quien tien tres fíos: Isabella (2006), Gia (2008) y Stella (2010), a les que se xune Alexia (1999), fía d'una anterior rellación de Luciana.

El 10 de setiembre de 2008, nuna entrevista a l'axencia AP, declaró la so molición sobre la candidata a vicepresidenta del Partíu Republicanu a la presidencia de los Estaos Xuníos, la gobernadora d'Alaska Sarah Palin, pola so poca esperiencia en política internacional y la medrana a reformes educatives ultraconservadoras. El Partíu Republicanu reaccionó con un comunicáu desacreditando al actor al nun tener esperiencia política y calificándolo como "de la farándula". Sicasí los siguidores del Partíu Demócrata aplaudieron les declaraciones de Damon.

Filmografía editar

Añu Película Personaxe Notes
1988 Mystic Pizza Steamer
1992 School Ties Charlie Dillon
1993 Geronimo: An American Legend 2nd Lt. Britton Davis
1996 Glory Daze Edgar Pudwhacker
Courage Under Fire Specialist Ilario
1997 Good Will Hunting Will Hunting
The Rainmaker Rudy Baylor
Chasing Amy Shawn Oren Caméu
1998 Rounders Mike McDermott
Saving Private Ryan Soldáu James Francis Ryan
1999 The Talented Mr. Ripley Tom Ripley
Dogma Loki
2000 Finding Forrester Steven Sanderson Caméu
All the Pretty Horses
The Legend of Bagger Vance Rannulph Junuh
Titan A.E. Cale Tucker Voz
2001 The Majestic Luke Trimble Namái voz
Ocean's Eleven Linus Caldwell
Jay and Silent Bob Strike Back

Caméu

2002 Confessions of a Dangerous Mind Matt, bachelor #2 Caméu
The Bourne Identity Jason Bourne
Spirit: Stallion of the Cimarron Spirit Voz
Gerry Gerry Tamién co-escritor
The Third Wheel Kevin
2003 Pegáu a tí Bob Tenor
2004 Howard Zinn: You Can't Be Neutral on a Moving Train Narrador Voz
Ocean's Twelve Linus Caldwell
The Bourne Supremacy Jason Bourne
Jersey Girl PR Exec #2 Caméu
Eurotrip Donny Caméu
2005 Syriana Bryan Woodman
The Brothers Grimm Will (Wilhelm) Grimm
2006 El bon pastor Edward Wilson
Los Infiltrados Colin Sullivan
2007 The Bourne Ultimatum Jason Bourne
Ocean's Thirteen Linus Caldwell
Youth Without Youth Ted Jones, Life Magacín Reporter Caméu
2008 Che: Part Two Fr. Schwarz Caméu
2009 Ponyo Koichi Voz (versión inglesa)
The Informant! Mark Whitacre
Invictus Francois Pienaar
The People Speak

Also Producer

2010 Green Zone Alférez Roy Miller
Inside job Voz en off (versión inglesa) Documental
Hereafter George Lonegan
True Grit LeBouef
2011 The Adjustment Bureau David Norris
Andada Thomas Emhoff
Margaret Mr. Aaron
Happy Feet Two Bill the Krill (voz)
We bought a zoo
2012 Tierra prometida (película de 2012) Steve Butler
2013 Behind the Candelabra Scott Thorson Película de TV
Elysium
The Zero Theorem Management
2014 The Monuments Men James Rorimer
Interestelar Dr. Mann
2015 The Martian Mark Watney
2016 Remortina de Bourne ensin títulu[8] Jason Bourne Protagonista
En producción
The Great Wall En filmación

Premios y nominaciones editar

Premiu Óscar
Añu Categoría Película Resultáu
2009 Meyor actor de repartu Invictus Candidatu
1997 Meyor actor Good Will Hunting Candidatu
1997 Meyor guión orixinal Good Will Hunting Ganador
Premiu Globu d'Oru
Añu Categoría Película Resultáu
2013 Meyor actor de miniserie Behind the Candelabra Candidatu
2009 Meyor actor - Comedia o musical The Informant! Candidatu
2009 Meyor actor de repartu Invictus Candidatu
1999 Meyor actor - Drama The Talented Mr. Ripley Candidatu
1997 Meyor actor - Drama Good Will Hunting Candidatu
1997 Meyor guión Good Will Hunting Ganador
Premios del Sindicatu d'Actores
Añu Categoría Película Resultáu
2009 Meyor actor de repartu Invictus Candidatu
2006 Meyor repartu The Departed Candidatu
1998 Meyor repartu Saving Private Ryan Candidatu
1997 Meyor repartu Good Will Hunting Candidatu
1997 Meyor actor Good Will Hunting Candidatu

Referencies editar

  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 11 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. URL de la referencia: http://www.nytimes.com/video/arts/1248069085107/matt-damon-in-30-rock.html.
  4. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  5. Fimlbug. «Matt Damon» (inglés). Consultáu'l 18 de xunetu de 2012.
  6. Revista People, payares de 2007
  7. El País, 15/11/2007
  8. «Confirmen fecha d'estrenu de la quinta entrega de Bourne». Consultáu'l 8 de xineru de 2015.

Enllaces esternos editar