Pinus sylvestris

especie de planta

El pinu roxu[2] (Pinus sylvestris), tamién conocíu como pinu de Valsaín, pinu velandón, ye una especie arbórea que pertenez a la familia Pinacea, xéneru Pinus. Esta conífera, que puede algamar los 30 metros d'altor, crez nel norte d'Eurasia. Les referencies al color coloráu o bermeyu deber al so corteza, d'un colloráu xubíu na parte alta del tueru, y pardorrojiza na parte inferior.

Pinus sylvestris
pinu roxu
Estáu de caltenimientu
Preocupación menor (LR/LC)
Preocupación menor (IUCN 2.3)[1]
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Pinophyta
Clas: Pinopsida
Orde: Pinales
Familia: Pinaceae
Xéneru: Pinus
Subxéneru: Pinus
Especie: Pinus sylvestris
L.
Distribución
Mapa de distribución del pinu montés.
Mapa de distribución del pinu montés.
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]

Llocalización y hábitat editar

El pinu roxu[2] (Pinus sylvestris) ye un árbol bien común nel Hemisferiu Norte, estendiéndose por Eurasia, Jinotega en rexones relativamente fríes. Distribuyir dende Escocia y España pel oeste hasta Siberia y los montes d'El Cáucasu pel este, y dende Laponia pel norte hasta Sierra Nevada (España) pel sur. Nel norte de la so distribución espandir dende'l nivel del mar hasta los 1.000 m, ente que nel sur desenvolver en montes n'altitúes entendíes ente los 800 y los 2.400 msnm. El pinu montés alcuéntrase cultiváu llargamente en Nueva Zelanda y en munches de les rexones más fríes d'América del Norte. Alcuéntrase catalogáu como una "especie invasora" en delles zones norteamericanes, na que s'inclúi Ontario y Wisconsin.

 
Les fueyes del pinu montés se tuercen helicoidalmente y van xuníes en pareyes por una vaina.
 
La corteza de Pinus sylvestris ye d'un colloráu xubíu na parte alta del tueru
 
Monte altu de pinu montés na llanura padana, nel norte d'Italia. Ende'l pinu montés crez en terrenes probes y abondo secos, ente qu'en terrenales fertiles y frescos hai montes de carbayu.
 
Conu femenín

Descripción editar

 
Conos maduros abiertos y granes.

El pinu montés puede llegar a midir 30 m d'altor por unos 5 metros de circunferencia, llegando a crecer 6 metros d'altu en 10 años. La so copa ye de forma cónica de moza pa depués d'adultu pasar a ser irregular, ancha y ablayada, de moza presenta un tueru vistíu que d'adultu pasa a ser desnudu.

Les fueyes son simples, arrexuntaes de dos a dos, aciculares, ríxides, punchantes, curties, d'a 3 a 7 cm de llargor, de seición semicircular, arredondiaes nel envés, finalmente dentaes. Les flores o estróbilos femeninos son conos de forma oblonga, de color castañu, apófisis pocu saliente, desprovistu de umbo espinosu, pequeños, de 3 a 6 cm de llargu, axuntaos en grupos de 2 a 3, caedizos, yá que apenes maurecen. Los piñones, que son les granes, son diminutos, dotaos d'una ala.

Soporta plenu sol, non asina cola solombra; afacer a tou tipu de suelu menos a los anubiertos pero sí a los húmedos, mientres más fértiles y fondos mayor ye'l desenvolvimientu, aguanta la seca. Nun tolera la contaminación y nun vive enforma tiempu en competencia con otres especies que la superen n'altor. Aguanten iviernos bien fríos.

Especies y variedaes editar

 
Pinar de Pinus sylvestris na Sierra de Guadarrama, España.

Importancia de les mases ibériques editar

 
Pinos monteses en Francia.

Les mases de pinu montés de la península ibérica constitúin la llende suroccidental del so área de distribución mundial, con nucleos d'estensión llindada y gran valor bioxeográficu. Exemplos d'estes poblaciones marxinales son les alcontraes en Sierra Nevada y Sierra de Baza, Cordal Cantábricu (Pinar de Lillo y Velilla del Ríu Carrión), Sierra de Gredos y Sierra de Guadarrama. Los estudios paleobotánicos realizaos nestos montes non solo reconocen l'orixe natural d'eses formaciones sinón que tamién rexistren un amenorgamientu importante del área de distribución de los pinos montanos (incluyendo tamién a (P. nigra y P. uncinata) mientres los últimos milenios.

En toles turberas de monte y altu monte d'Asturies y Cantabria (Alsa-Molledo) apaecen rexistros polínicos d'importancia siquier hasta la Edá Media, lo que demuestra la presencia de pinares d'entidá, que fueron quemaos y valtaos na Edá Moderna. En feches históriques bien recién, escastóse en Cantabria y Asturies. En Cantabria apaecen tueres subactuales (restos de tueros de pinos antiguos) en Campoo de Yuso y Yerbosa, lo que demuestra'l so calter autóctonu y óptimo pa estes árees forestales. N'Asturies exisitían a principios del sieglu XX a veres del llagu Somiedo y en Cantabria nes contornes de Campoo, Alto Nansa y Liebana los pisos altitudinales onde casi sumieron esfarrapaos pol fueu y baltar antigües.

Nel Parque Natural de Redes (Asturies), preséntense pies aisllaos nel so pisu cimeru.

Diversos autores plantegaron el colapsu del urogallo cantábricu de resultes al mediu plazu de la erradicación de les mases autóctones de pinu montés nel Cordal Cantábricu, al resultar subóptimos los montes caducifolios y espone-y a mayores riesgos naturales a estes tetraónidas pola so escasa cobertoria foliar. Les repoblaciones efectuaes dende'l sieglu XIX buscaron camudar esta destrucción antigua, con dellos llogros importantes.

Propiedaes editar

L'aceite esencial ye responsable de la so aición como antisépticu, expectorante, diuréticu uricosúricu, aiciones reforzaes pola brea vexetal. Amás ye antiviral, antipirético, inmunoestimulante y vasoprotector capilar. N'usu tópicu l'aceite esencial produz un efeutu rubefaciente.

Indicáu p'afecciones respiratories: gripe, resfriaos, sinusitis, farinxitis, larinxitis, traqueitis, bronquitis, asma. Cistitis, uretritis, prostatitis, reumatismu (n'usu internu y esternu), gota, mancaes, parodontopatías, vulvovaginitis. Brea, n'usu tópicu: psoriasis.[3]

Taxonomía editar

Pinus sylvestris describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 1000. 1753.[4]

Etimoloxía

El so nome procede del llatín pinus (pinu). N'inglés dicha raigañu (pine) enfusa al traviés del francés pin; nel sieglu XVIII esta especie yera conocida n'Inglaterra como "Scots Fir" (del danés fyr), pero "fir" acútase anguaño a los abetos, qu'inclúin tanto al xéneru Abies como a Pseudotsuga (Abetu de Douglas).

sylvestris: epítetu llatín que significa "de los montes, montés".[5]

Sinonimia
  • Pinus binatofolio Gilib.
  • Pinus borealis Salisb.
  • Pinus cretacea Kalen.
  • Pinus ericetorum Thore
  • Pinus erzeroomica Calvert ex Gordon
  • Pinus fominii Kondr.
  • Pinus frieseana Wich.
  • Pinus genevensis Carrière
  • Pinus genovensis Garsault
  • Pinus hagenaviensis K.Koch
  • Pinus krylovii Serg. & Kondr.
  • Pinus lapponica (Hartm.) Mayr
  • Pinus montana Hoffm.
  • Pinus mughus Jacq.
  • Pinus resinosa Savi
  • Pinus rigensis Loudon
  • Pinus rubra Mill.
  • Pinus scariosa Lodd. ex Loudon
  • Pinus tartarica Mill.[6][7]

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. Conifer Specialist Group (1998). «Pinus sylvestris» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2010.4. Consultáu'l 21 de payares de 2010.
  2. 2,0 2,1 URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
  3. «Pinus sylvestris». Plantes útiles: Linneo. Consultáu'l 12 d'abril de 2013.
  4. «Pinus sylvestris». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 11 d'abril de 2013.
  5. N'Epítetos Botánicos
  6. «Pinus sylvestris». World Checklist of Selected Plant Families. Consultáu'l 11 d'abril de 2013.
  7. Pinus sylvestris en PlantList

Bibliografía editar

  • Forrest, G. I. 1980. Genotypic variation among native Scots Pine populations in Scotland based on monoterpene analysis. Forestry 53: 101-128.
  • Forrest, G. I. 1982. Relationship of some European Scots Pine populations to native Scottish woodlands based on monoterpene analysis. Forestry 55: 19-37.
  • Kinloch, B. B., R. D. Westfall & G. I. Forrest 1986. Caledonian Scots Pine: origins and genetic structure. New Phytologist 104: 703-729.
  • Langlet, O. 1959. A cline or not a cline - a question of Scots Pine. Silvae Genetica 8: 13-22.
  • Pravdin, L. F. 1964. Sosna obyknovennaya. Izdatelstvo Naúka, Moscú [Translated Israel progr. scient. transl., Jerusalem, as Scots Pine, 1969].
  • Prus-Glowacki, W. & B. R. Stephan 1994. Genetic variation of Pinus sylvestris from Spain in relation to other European populations. Silvae Genetica 43: 7-14.
  • Steven, H. M. & A. Carlisle 1959. The native pinewoods of Scotland.

Enllaces esternos editar