La familia de los tirandos (Tyrannidae) inclúi más de cuatrocientes especies en más de cien xéneros de pequeñes aves paseriformes americanes, con variaos nomes comunes. Habiten en tol continente americanu, salvo l'estremu norte. En Suramérica hai más especies de tirandos que de cualesquier otra familia.

Tyrannidae
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Passeriformes
Suborde: Tyranni
Parvorde: Tyrannida
Superfamilia: Tyrannoidea
Familia: Tyrannidae
Vigors, 1825
Distribución
Xéneros
Ver el testu.
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Distribución por hábitats editar

Les aves d'esta familia irradiáronse a tolos hábitats posibles, dende selves montanas tropicales hasta pacionales grebos na Patagonia y los Andes. En munches árees cuntar ente les aves más numberoses y conspícuas, a pesar que la mayor diversidá atópase en montes húmedos de baxa altitú. Dalgunos son fuertemente migratorios, unes poques especies viniendo dende Norteamérica, otres moviéndose al norte mientres l'iviernu austral.[1] El númberu d'especies de tirandos ye bien variable nos distintos hábitats. La mayor diversidá (hasta noventa especies) correspuende a les selves tropicales siempreverdes, ente que la menor (namái una especie) atópase en ríos, palmeres, montes arenosos, márxenes de selves caducifolies, montes templaos meridionales y los sos márxenes, carba húmedu y semihúmedo de monte y praderíes templaes septentrionales.
La especialización de los tirandos foi bien intensa nes selves siempreverdes: nes selves de tierres baxes cúntense 49 especies endémiques, y nes de monte, 46. Xeográficamente, la mayor riqueza d'especies atópase na mariña meridional de Brasil y les rexones de Manabí (Ecuador) y Baltes (Perú).[ensin referencies]

Carauterístiques editar

Les xeneralizaciones pa esta familia son difíciles. La mayoría de les especies son de coloríu apagáu, sicasí dalgunos son de patrón bien estremáu o coloríu (o dambos). La mayoría son aves pequeñes, pero unos pocos son abondo grandes. El menor de toos ye la minúscula mosqueta colicorta (Myiornis ecaudatus), que mide 6,5 cm y pesa 4 a 5 g, ye llixeramente menor que'l so conxénere la mosqueta capirotada (Myiornis atricapillus) y consideráu'l menor paseriforme del mundu, munches vegaes confundíu con un inseutu; el mayor ye'l gauchu grande (Agriornis lividus) que mide 28 a 28,5 cm y pesa 99 g. Esto ensin llevar en considerancia unes poques especies como'l yetapá grande ( Gubernetes yetapa ), la tijereta rosada (Tyrannus forficatus) y la tijereta sabanera (Tyrannus savana), que tienen un llargu total d'hasta 41 cm, pero esto ye debíu principalmente a les sos coles desaxeradamente llargues, la tijereta sabanera tien les plumes de la cola más llargues que cualquier ave conocida.[1][2]

 
Agriornis lividus, el mayor tirandu.
 
Myiornis ecaudatus, el menor paseriforme del mundu.

El so plumaxe ye xeneralmente una combinación variada de negru, pardu, blancu, mariellu y verde. Munchos tienen una cresta eréctil. La familia presenta una gran diversidá nes proporciones corporales, la forma y l'estructura del picu, y el llargor de les pates. Paécense superficialmente a los mosquiteros, papudes, etc. del Vieyu Mundu (familia Muscicapidae), pero nun tán emparentaos estrechamente con ellos; polo xeneral son más robustos y tienen el picu más fuerte.
Tienen ales apuntiaes. La so boca asitiada na parte basal del picu, presenta vibrisas (plumes especiales) llargues, que los sirven p'atrapar los inseutos con más facilidá, xenerando una especie d'embudu.[ensin referencies]

Comportamientu editar

La mayoría de los tirandos son conspícuos, pero dalgunos son bultables por permanecer escondíos na trupa maleza.[1] Son aves bien territoriales, agresives con otres aves de presa que sobrevuelen los sos territorios. Les tijeretas sabaneres lleguen a picotiar en vuelu a especies como caracara carancho (Polyborus plancus), caracara chimango (Milvago chimango), peñerina americana (Falco sparverius), ente otres aves de presa.[ensin referencies]

Alimentación editar

La mayoría alimentar d'inseutos que busca na xamasca pero un númberu substancial les captura en vuelu a partir de perchas (cañes altes nos árboles) mientres otros son más o menos terrestres; dalgunos peracaben frutes, especialmente cuando nun tán en dómina reproductiva.[1]

Reproducción editar

El formatu del nial y el so allugamientu varia llargamente.[1]

Vocalización editar

Munchos son bien vocales, y la voz ye de cutiu clave pa la so identificación, mientres otros son esencialmente mudos.[1]

Estáu de caltenimientu editar

Acordies cola Xunión Internacional pal Caltenimientu de la Natura (IUCN), la situación de caltenimientu nel mes de xunu de 2015, de les 430 especies embaxo llistaes, escluyendo les pertenecientes a xéneros con taxonomía non resuelta ya incluyendo Calyptura, ye la siguiente:[3]

Actualidaes taxonómiques editar

Los amplios estudios xenéticu-moleculares y morfolóxicos realizaos por diversu autores, destacando Ohlson et al. (2007),[5] Tello & Bates (2007)[6] Ohlson et al. (2008)[7] y Tello et al. (2009),[8] afayaron una cantidá de rellaciones novedoses dientro de los paseriformes subóscinos, y específicamente dientro de la familia Tyrannidae qu'inda nun tán reflexaos na mayoría de les clasificaciones. Siguiendo estos estudios, Ohlson et al. (2013)[9] propunxeron estremar Tyrannidae, dende la clasificación anterior (básicamente la propuesta por Fitzpatrick (2004)),[10] nes siguientes families, dalgunes de les cualos son nueves creaciones:

El Comité Brasilanu de Rexistros Ornitolóxicos (CBRO) y Avibase yá adopten esta nueva clasificación mientres el South American Classification Committee (SACC) aguarda propuestes pa analisar los cambeos.[11] L'árbol filoxéneticu presentáu a siguir, conforme Ohlson et al. (2013), amuesa la clasificación completa propuesta pa la superfamilia Tyrannoidea coles respeutives subdivisiones (clados), en subfamilies y tribus de caúna de les families enriba descrites y los xéneros arrexuntaos en caúna d'elles.[9]
Los anambés (Pachyramphus y Xenopsaris), titiras (Tityra), y plañideres (Laniocera) asignar nel pasáu a la familia Cotingidae y a Tyrannidae pero hai alcuerdu agora nes varies taxonomíes n'incluyilos na so propia familia, Tityridae. La Propuesta N° 313 al South American Classification Committee (SACC), siguiendo los estudios de filoxenia molecular de Ohlson et al. (2007),[5] aprobó l'adopción de la nueva familia Tityridae, incluyendo éstos y otros xéneros.[12]

Cladograma propuestu pa la superfamilia Tyrannoidea editar

D'alcuerdu Ohlson et al. 2013.[9]

Tyrannoidea


 Oxyruncidae: Oxyruncus



 Onychorhynchidae: Onychorhynchus, Myiobius, Terenotriccus


 Tityridae 


Tityrinae



Schiffornithinae




 Pipritidae: Piprites



 Platyrinchidae: Calyptura, Platyrinchus, Neopipo



 Tachurididae: Tachuris


 Rhynchocyclidae 


Pipromorphinae: Mionectes, Leptopogon, Pseudotriccus, Corythopis, Phylloscartes (con Pogonotriccus)



Rhynchocyclinae: Rhynchocyclus, Tolmomyias



Todirostrinae: Taeniotriccus, Cnipodectes, Todirostrum, Poecilotriccus, Myiornis, Hemitriccus, Atalotriccus, Lophotriccus, Oncostoma



 Tyrannidae 


Hirundineinae: Myiotriccus  Nephelomyias, Pyrrhomyias, Hirundinea


 Elaeniinae 


Euscarthmini: Zimmerius, Stigmatura, Camptostoma, Inezia, Euscarthmus, Ornithion, Phyllomyias (sacante'l grupu fasciatus), Mecocerculus (el grupu poecilocercus)



Elaeniini: Elaenia, Tyrannulus, Myiopagis, Suiriri, Capsiempis, Phyllomyias (grupu fasciatus), Phaeomyias, Nesotriccus,, Pseudelaenia, Mecocerculus leucophrys, Anairetes, Uromyias, Polystictus, Culicivora, Pseudocolopteryx, Serpophaga




Muscigrallinae: Muscigralla


 Tyranninae 


Attila, Legatus, Ramphotrigon, Deltarhynchus



Myiarchini: Casiornis, Sirystes, Rhytipterna, Myiarchus



Tyrannini: Pitangus (con Philohydor), Machetornis, Tyrannopsis, Megarynchus, Myiodynastes, Conopias, Phelpsia, Myiozetetes, Empidonomus, Griseotyrannus, Tyrannus



 Fluvicolinae 


Colonia, Myiophobus (grupu fasciatus)



Fluvicolini: Ochthoeca (con Silvicultrix), Tumbezia, Myiophobus (el grupu roraimae), Colorhamphus, Sublegatus, Pyrocephalus, Fluvicola, Arundinicola, Gubernetes, Alectrurus, Muscipipra



Contopini: Ochthornis, Cnemotriccus, Lathrotriccus, Aphanotriccus, Mitrephanes, Empidonax, Sayornis, Contopus, Xenotriccus



Xolmiini: Lessonia, Hymenops, Knipolegus, Satrapa, Muscisaxicola, Cnemarchus, Polioxolmis, Xolmis, Neoxolmis, Agriornis, Myiotheretes





Llista sistemática de xéneros y especies editar

Según l'orde filoxénicu del Congresu Ornitolóxicu Internacional (IOC, Versión 6.1, 2016) y Clements Checklist v.2015, la familia arrexunta a los siguientes xéneros y especies, coles diferencies taxonómiques ente elles comentaes nel capítulu Xéneros y especies con taxonomía non resuelta o en Notes taxonómiques. Los taxones pa los cualos nun hai completu alcuerdu sobre la so categoría d'especie plena o subespecie, exhiben el nome de la nominal ente paréntesis. Tolos nomes n'español, sacante aquellos ente paréntesis, son los adoptaos pola Sociedá Española d'Ornitoloxía (SEO).[13]

Xéneru Phyllomyias editar

 
Phyllomyias fasciatus

Xéneru Tyrannulus editar

Xéneru Myiopagis editar

 
Myiopagis cotta

Xéneru Elaenia editar

 
Elaenia flavogaster

Xéneru Ornithion editar

Xéneru Camptostoma editar

Xéneru Suiriri editar

 
Suiriri suiriri

[nota 1][19][20]

Xéneru Mecocerculus editar

Xéneru Anairetes editar

 
Anairetes parulus

Xéneru Uromyias editar

[nota 2][21][22][23]

Xéneru Serpophaga editar

 
Serpophaga subcristata

Xéneru Phaeomyias editar

Xéneru Capsiempis editar

Xéneru Polystictus editar

 
Polystictus superciliaris

Xéneru Nesotriccus editar

Xéneru Pseudocolopteryx, los doraditos editar

Xéneru Pseudotriccus editar

Xéneru Corythopis, los mosqueros terrestres editar

 
Corythopis delalandi

Xéneru Euscarthmus editar

Xéneru Pseudelaenia editar

Xéneru Stigmatura, los rabicanos editar

 
Stigmatura budytoides

Xéneru Zimmerius editar

 
Zimmerius viridiflavus

Xéneru Pogonotriccus editar

Xéneru Phylloscartes, los orejeritos editar

 
Phylloscartes difficilis

Xéneru Mionectes editar

 
Mionectes rufiventris

Xéneru Leptopogon, los orejeros editar

 
Leptopogon amaurocephalus

Xéneru Sublegatus, los mosqueros matorraleros editar

 
Sublegatus modestus

Xéneru Inezia editar

Xéneru Myiophobus editar

 
Myiophobus fasciatus

Xéneru Nephelomyias editar

[nota 4][33][34]

Xéneru Myiotriccus editar

Xéneru Tachuris editar

Xéneru Culicivora editar

 
Culicivora caudacuta

Xéneru Hemitriccus editar

 
Hemitriccus margaritaceiventer

Xéneru Myiornis, les mosquetas editar

Xéneru Oncostoma, los mosqueritos piquicurvos editar

 
Oncostoma olivaceum

Xéneru Lophotriccus, los cimerillos editar

Xéneru Atalotriccus editar

Xéneru Poecilotriccus editar

 
Poecilotriccus ruficeps

Xéneru Taeniotriccus editar

Xéneru Todirostrum editar

 
Todirostrum maculatum

Xéneru Cnipodectes editar

Xéneru Rhynchocyclus editar

Xéneru Tolmomyias editar

 
Tolmomyias flaviventris

Xéneru Calyptura editar

Xéneru Platyrinchus editar

 
Platyrinchus mystaceus

Xéneru Neopipo editar

Xéneru Pyrrhomyias editar

Xéneru Hirundinea editar

 
Hirundinea ferruginea

Xéneru Lathrotriccus editar

Xéneru Aphanotriccus editar

Xéneru Cnemotriccus editar

Xéneru Xenotriccus editar

Xéneru Sayornis editar

 
Sayornis saya

Xéneru Mitrephanes, los mosqueros moñudos editar

Xéneru Contopus, los pibíes editar

 
Contopus caribaeus

Xéneru Empidonax editar

 
Empidonax minimus

Xéneru Pyrocephalus editar

 
Pyrocephalus rubinus

Xéneru Lessonia, los negrinos editar

Xéneru Knipolegus editar

 
Knipolegus lophotes

Xéneru Hymenops editar

 
Hymenops perspicillatus

Xéneru Ochthornis editar

Xéneru Satrapa editar

Xéneru Muscisaxicola, el dormiyones editar

 
Muscisaxicola maculirostris

Xéneru Agriornis, los gauchos editar

Xéneru Xolmis editar

 
Xolmis irupero

Xéneru Heteroxolmis editar

Xéneru Myiotheretes editar

 
Myiotheretes striaticollis

Xéneru Cnemarchus editar

Xéneru Polioxolmis editar

Xéneru Neoxolmis editar

Xéneru Gubernetes editar

 
Gubernetes yetapa

Xéneru Muscipipra editar

Xéneru Fluvicola editar

Xéneru Arundinicola editar

Xéneru Alectrurus editar

 
Alectrurus tricolor

Xéneru Tumbezia editar

Xéneru Silvicultrix editar

Xéneru Ochthoeca editar

 
Ochthoeca rufipectoralis

Xéneru Colorhamphus editar

Xéneru Colonia editar

 
Colonia colonus

Xéneru Muscigralla editar

Xéneru Machetornis editar

Xéneru Legatus editar

Xéneru Phelpsia editar

Xéneru Myiozetetes editar

 
Myiozetetes cayanensis

Xéneru Pitangus editar

 
Pitangus sulphuratus

Xéneru Philohydor editar

Incluyíu en Pitangus .[nota 8][10][31]

Xéneru Conopias editar

 
Conopias trivirgatus

Xéneru Myiodynastes editar

 
Myiodynastes maculatus

Xéneru Megarynchus editar

Xéneru Tyrannopsis editar

Xéneru Empidonomus editar

Xéneru Griseotyrannus editar

[nota 9]

Xéneru Tyrannus editar

 
Tyrannus savana

Xéneru Rhytipterna, les plañideres editar

 
Rhytipterna simplex

Xéneru Sirystes editar

[nota 10][45][46][47]

Xéneru Casiornis editar

 
Casiornis rufus

Xéneru Myiarchus editar

 
Myiarchus ferox

Xéneru Deltarhynchus editar

Xéneru Ramphotrigon editar

Xéneru Attila, los atilas editar

 
Attila rufus

Xéneros y especies con taxonomía ensin resolver editar

Los siguientes trés xéneros, son asitiaos na presente familia pol SACC y por Clements Checklist v.2015.[48] El IOC, siguiendo los estudios xenéticu-moleculares de Ohlson et al. (2008)[7] y Tello et al. (2009),.

Xéneru Onychorhynchus, los mosqueros reales editar

Xéneru Myiobius, les moscaretas editar

Xéneru Terenotriccus editar

Xéneru Piprites editar

Esti xéneru tuvo incluyíu tradicionalmente na familia Pipridae, onde lo asitia hasta agora Clements Checklist v.2015.[48] Esa clasificación foi cuestionada dende 1971, cuando se propunxo la so inclusión na familia Tyrannidae, hipótesis que foi acotada por estudios xenéticos de Tello et al. (2009)[8] y onde lo asitia'l IOC.[31] Enagora y mientres aguarda una propuesta, ye consideráu Incertae sedis pol South American Classification Committee (SACC) de l'American Ornithologists' Union.[49] Más apocayá, a partir de los estudios de filoxenia molecular de Ohlson et al. (2013) propúnxose una nueva familia esclusiva pal xéneru Piprites: Pipritidae Ohlson, Irestedt, Ericson & Fjeldså, 2013.

Notes taxonómiques editar

  1. A partir del trabayu de Kirwan et al. 2014, afayóse que'l taxón apocayá descritu Suiriri islerorum, en realidá tratar d'un sinónimu más modernu de S. affinis. La Propuesta N° 671 al South American Classification Committee (SACC), aprobada, dio prioridá a S. affinis.
  2. Les especies Uromyias agilis y O. agraphia fueron asitiaes tradicionalmente nel so propiu xéneru con base en carauterístiques morfolóxiques y vocales. Los datos xenéticos presentaos por Roy et al. (1999) xustificaron incluyir Uromyias en Anairetes. Sicasí, esta tesis foi refutada por DuBay & Witt (2012) que xustificaron resucitar Uromyias, lo que foi validáu pol SACC por aciu l'aprobación de la Propuesta N° 525 de xunu de 2012, lo que foi siguíu poles principales clasificaciones.
  3. Les especies poecilotis, chapmani, ophthalmicus, orbitalis, venezuelanus, lanyoni y eximius son asitiaes nel xéneru Pogonotriccus pol Congresu Ornitolóxicu Internacional (IOC), onde yá tuvieron nel pasáu, xunto a gualaquizae y flaviventris. Diversos autores presentaron evidencies morfolóxiques y comportamentales soportando esta separación, ente otros Fitzpatrick (2004). El SACC aguarda propuesta p'actualizar.
  4. Ohlson et al. (2009) presentaron datos xenéticu-moleculares demostrando que'l xéneru Myiophobus yera polifilético. Les especies pulcher, lintoni y ochraceiventris fueron tresferíes a un nuevu xéneru Nephelomyias Ohlson, Fjeldså & Ericson 2009.
  5. El xéneru Calyptura foi motivu de diverxencies ente les clasificaciones; el SACC caltener como Incertae sedis. Sicasí, na Propuesta N° 727 aprobóse'l so allugamientu definitivu na presente familia en base a los conclusivos estudios xenéticos recién de Ohlson et al (2012), qu'indiquen qu'esta especie ye un verdaderu tirandu, cercanu a Platyrinchus y Neopipo.
  6. Dellos autores, siguiendo a Dickinson (2003) (ente otros) inclúin a X. dominicanus nel xéneru monotípicu Heteroxolmis como Heteroxolmis dominicana; el IOC asina la caltién, mientres el SACC aguarda propuesta p'analizar
  7. Les especies O. frontalis, jelskii, diadema y pulchella son incluyíes nel xéneru Silvicultrix por dellos autores siguiendo a Lanyon (1986), lo que ye cuestionáu por García-Moreno et al. (1998) que sostienen que la separación fadría Ochtoeca polifilético. El IOC caltener en Silvicultrix.
  8. Diversos autores caltienen a Pitangus lictor nel xéneru monotípicu Philohydor, como Philohydor lictor, como'l IOC, por casu, d'alcuerdu a Fitzpatrick (2004) y otros.
  9. La mayoría de los autores asitien a aurantioatrocristatus nun xéneru monotípicu Griseotyrannus, sicasí, el SACC y Clements siguen a asitialo en Empidonomus como'l sinónimu Empidonomus aurantioatrocristatus.
  10. En mayu de 2014, foi aprobada la Propuesta 610 (A) al SACC dixebrando la subespecie S. sibilator albogriseus de S. sibilator alzándola al rangu d'especie Sirystes albogriseus acordies con diversos autores, ente los cualos Ridgely & Tudor (2009), con base principalmente en diferencies de vocalización. Na mesma propuesta 610 (B), acordies con Donegan (2013), y con base en diferencies de vocalización, les subespecies S. sibilator albocinereus y S. sibilator subcanescens fueron dixebraes de S. sibilator y elevaes al rangu d'especies.

Referencies editar

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Ridgely, Robert and Guy Tudor, Tyrannidae, p. 401, en Field guide to the songbirds of South America: the passerines – 1st ed. – (Mildred Wyatt-World series in ornithology). ISBN 978-0-292-71748-0
  2. CRC Handbook of Avian Body Masses, 2nd Edition by John B. Dunning Jr. (Editor). CRC Press (2008), ISBN 978-1-4200-6444-5.
  3. Llista Colorada d'especies amenaciaes de la IUCN Version 2015.1. Consultada'l 17 de xunu de 2015.
  4. BirdLife International 2013. Calyptura cristata. Llista Colorada d'especies amenaciaes de la UICN Versión 2015.1. Consultada'l 17 de xunu de 2015.
  5. 5,0 5,1 Ohlson, J. I., R. O. Prum, and P. G. P. Ericson. 2007. A molecular phylogeny of the cotingas (Aves: Cotingidae). Molecular Phylogenetics and Evolution 42:25-37.
  6. Tello, J.G., Bates, J.M., 2007. Molecular phylogenetics of the Flatbill and Tody-tyrant assemblage of Tyrant Flycatchers (Tyrannidae). Auk 124, 134–154.
  7. 7,0 7,1 Ohlson, J., J. Fjeldså, and P. G. P Ericson. 2008. el%20Tyrannidae%20Zools%20Scripta.pdf Tyrant flycatchers coming out in the open: phylogeny and ecological radiation of Tyrannidae (Aves, Passeriformes). Zoologica Scripta 37:315–335.
  8. 8,0 8,1 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Tello2009
  9. 9,0 9,1 9,2 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Ohlson2013
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Fitzpatrick, J. W. 2004. Family Tyrannidae (tyrant-flycatchers). Pp. 170–462 in Handbook of the Birds of the World, Vol. 9. Cotingas to pipits and wagtails. (J. del Fuexu et al., eds.). Lynx Edicions, Barcelona.
  11. Part 8. Suboscine Passeriformes, C (Tyrannidae to Tityridae) Ver Tyrannidae, Nota 1 en A Classification of the Bird Species of South America - South American Classification Committee - American Ornithologists' Union. N'inglés. Consultada'l 23 de setiembre de 2015.
  12. Prum, Rick. Setiembre, 2007. Adoptar la familia Tityridae Propuesta (#313) al South American Classification Commitee, n'inglés.
  13. Bernis, F; De Juana, E; Del Hoyo, J; Fernández-Cruz, M; Ferrer, X; Sáez-Royuela, R; Sargatal, J . «Nombres en castellano de las aves del mundo recomendados por la Sociedad Española de Ornitología (Novena parte: Orden Passeriformes, Familias Cotingidae a Motacillidae)». Ardeola 51 (2):  páxs. 491-499. https://www.seo.org/wp-content/uploads/tmp/docs/vol_51_2_noveno.pdf.  Consultáu'l
  14. Herzog, S. K., M. Kessler, and J. A. Balderrama. 2008. A new species of tyrannulet (Tyrannidae: Phyllomyias) from Andean foothills in northwest Bolivia and adjacent Peru. Auk 125: 265–276.
  15. 15,0 15,1 Rheindt, F. Y., L. Christidis, and J. A. Norman. 2008a. Habitat shifts in the evolutionary history of a Neotropical flycatcher lineage from forest and open landscapes. BMC Evolutionary Biology 8: 193 (18 pp.).
  16. 16,0 16,1 Rheindt, F. Y., L. Christidis, and J. A. Norman. 2009. Genetic introgression, incomplete lineage sorting and faulty taxonomy create multiple cases of polyphyly in a montane clade of tyrant-flycatchers (Elaenia, Tyrannidae). Estractu. Zoologica Scripta 38: 143-153.
  17. Stotz, Douglas, 2015. Tratar Elaenia brachyptera como especie separada de Y. chiriquensis Propuesta (686) al South American Committe. N'inglés.
  18. Rheindt, F. Y., N. Krabbe, A. K. S. Wee, and L. Christidis. 2015. Cryptic speciation in the Lesser Elaenia Elaenia chiriquensis (Aves: Passeriformes: Tyrannidae). Zootaxa 4032: 251–263.
  19. Kirwan, G.M., F.D. Steinheimer, M.A. Raposu, and K.J. Zimmer. 2014. Nomenclatural corrections, neotype designation and new subspecies description in the genus Suiriri (Aves: Passeriformes: Tyrannidae). Zootaxa 3784: 224-240.
  20. Schulenberg, Tom. Xunu, 2015. Camudar el nome científicu de Suiriri islerorum Propuesta (671) al South American Classification Committee. N'inglés.
  21. Roy, M. S., Torres-Mura, J. C., Hertel, F., 1999. Molecular phylogeny and evolutionary history of the tit-tyrants (Aves: Tyrannidae). Estractu. Molecular Phylogenetics and Evolution. 11, 67-76.
  22. DuBay, S.G., Witt, C.C., 2012. An improved phylogeny of the Andean tit-tyrants (Aves, Tyrannidae): More characters trump sophisticated analyses. Molecular Phylogenetics and Evolution 64, 285-296.
  23. DuBay, Shane G. and Christopher C. Witt. Xunu, 2012. Resurrección del xéneru Uromyias Propuesta (525) al South American Classification Committee. N'inglés.
  24. Jaramillo, A. (2010) Reconocer l'apocayá descrita Serpophaga griseicapilla. Propuesta (419) al South American Classification Committee]. N'inglés
  25. Straneck, R. (2007). Una nueva especie de Serpophaga (Aves Tyrannidae). Revista FAVE - Ciencies Veterinaries 6: 1-2.
  26. Rheindt, F. Y., J. A. Norman, and L. Christidis. 2008bc. Genetic differentiation across the Andes in two pan-Neotropical tyrant-flycatcher species. Estractu. Emu 108: 261-268
  27. Jaramillo, A. Marzu, 2010. Dixebrar Pseudocolopteryx flaviventris en dos especies Propuesta (420) al South American Classification Committee. N'inglés.
  28. Abalos, R. & J. I. Areta. 2009, Historia Natural y vocalizaciones del doradito llimón (Pseudocolopteryx cf. citreola) n'Arxentina. Ornitoloxía Neotropical. 20: 215–230
  29. 29,0 29,1 Ridgely, Robert and Guy Tudor, Stigmatura, p. 407 y p.690, en Field guide to the songbirds of South America: the passerines – 1st ed. – (Mildred Wyatt-World series in ornithology). ISBN 978-0-292-71748-0
  30. Whitney, B. M., F. Schunck, M. A. Rêgo, and L. F. Silveira. 2013a. A new species of Zimmerius tyrannulet from the upper Madeira-Tapajós interfluvium in central Amazonian Brazil: birds don't always occur where they should. Pp. 286-291 in Handbook of the Birds of the World. Special Volume: New Species and Global Index (del Fuexu et al., eds.). Lynx Edicions, Barcelona.
  31. 31,0 31,1 31,2 31,3 31,4 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes iocTyr
  32. Hilty, S. L., and D. Ascanio. 2014. McConnell's Flycatcher Mionectes macconnelli is more than one species. Bulletin British Ornithologists' Club 134: 270−279.
  33. Ohlson, J., Fjeldså, J. & Ericson, P. G. P. 2009. el+Zootaxa.pdf A new genus for three species of tyrant flycatchers (Passeriformes: Tyrannidae), formerly prestái in Myiophobus. Zootaxa 2290: 36-40.
  34. Van Remsen. Marzu, 2010. Reconocer Nephelomyias Ohlson et al., 2009 Propuesta (425) al South American Classification Committe. N'inglés.
  35. Miranda Leonardo and Alexandre Aleixo. Ochobre, 2013. Reconocer la nueva especie descrita Hemitriccus cohnhafti Propuesta (598) al South American Classification Committee. N'inglés.
  36. Zimmer, K. J.; Whittaker, A.; Sardelli, C.; Guilherme, and Aleixo, A. (2013) A new species of Hemitriccus tody-tyrant from the state of Acre, Brazil. In: J. del Hoyo, A. Elliott y D. Christie. (Org.). Handbook of the Birds of the World, Special Volume: New Species and Global Index. 1ed.Barcelona: Lynx Edicions, 292-296.
  37. Lane, D., G. P. Servat, T. Valqui H., & F. R. Lambert. 2007. A distinctive new species of Tyrant flycatcher (Passerifomes: Tyrannidae: Cnipodectes) from south-eastern Peru. Auk. 124(3): 762–772.
  38. Whitney, B. M., F. Schunck, M. A. Rêgo, and L. F. Silveira. 2013b. A new species of flycatcher in the Tolmomyias assimilis radiation from the lower Sucunduri-Tapajós interfluvium in central Amazonian Brazil heralds a new chapter in Amazonian biogeography. Pp. 297-300 in Handbook of the Birds of the World. Special Volume: New Species and Global Index (del Fuexu et al., eds.).Lynx Edicions, Barcelona.
  39. Ohlson, J., M. Irestedt, J. Fjeldså, and Ericson, P. G. P. 2012. Nuclear DNA from a 180-year-old study skin reveals the phylogenetic position of the Kinglet Calyptura Calyptura cristata (Passeriformes: Tyrannides). Ibis 154:533-541.
  40. Claramunt, Santiago, ochobre de 2016. Tresferir Calyptura de Incertae Sedis a Tyrannidae Propuesta (727) al South American Clasification Committee. N'inglés.
  41. Ridgely, R. S., and P. J. Greenfield. 2001. The birds of Ecuador. Vol. I. Status, distribution, and taxonomy. Cornell University Press, Ithaca, New York.
  42. Dickinson (ed.). 2003. The Howard and Moore complete checklist of the birds of the World, Revised and enlarged 3rd Edition. Christopher Helm, London, 1040 pp.
  43. 43,0 43,1 43,2 García-Moreno, J., P. Arctander, and J. Fjeldså. 1998. Pre-Pleistocene differentiation amongst chat-tyrants. Condor 100: 629–640
  44. Lanyon, W. Y. 1986. A phylogeny of the thirty-three xenera in the Empidonax assemblage of tyrant flycatchers. American Museum Novitates 2846: 1–64.
  45. Donegan, T.M. 2013b. Vocal variation and species limits in the genus Sirystes (Tyrannidae). Caltenimientu Colombianu 19: 11-30.
  46. Ridgely, Robert and Guy Tudor, Sirystes, p. 473, en Field guide to the songbirds of South America: the passerines – 1st ed. – (Mildred Wyatt-World series in ornithology). ISBN 978-0-292-71748-0
  47. Donegan, Thomas. Avientu, 2013. Dixebrar Sirystes en dos (A) o cuatro (B) especies. Propuesta (610) al South American Classification Committee. N'inglés.
  48. 48,0 48,1 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes cle
  49. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes SACC

Enllaces esternos editar