Idioma serbocroata

grupu d'idiomes eslavos meridionales

El serbocrata ye un idioma faláu na antigua Yugoslavia por diferentes pueblos eslavos.

srpskohrvatski jezik, hrvatskosrpski jezik, хрватскосрпски језик, српскохрватски језик, хрватскосрпски, српскохрватски, hrvatskosrpski y srpskohrvatski
Faláu en
Faláu en Bosnia y Herzegovina, Serbia, Croacia y Montenegru
Númberu de falantes
Falantes Tipu Añu
19 000 000llingua materna2022
Datos
Familia Western South Slavic languages (en) Traducir
Sistema d'escritura alfabetu croata, alfabetu cirílicu serbiu, alfabetu cirílicu y alfabetu llatín
Códigos
ISO 639-1 sh
ISO 639-2 ensin valor
ISO 639-3 hbs
Mapa de distribución
Cambiar los datos en Wikidata
Diferent idioma of the Serbios idioma, Croates idioma, Bosnios idioma or family grop Serbo-Croatian diasystem (as of 2006)

Fálanlu los serbios (8, 5 mill.), los montenegrinos (600.000), los croates (6,5 millones) y los musulmanes bosnios (2,1 mill.). Amás ye usáu tolos díes poles minoríes serbias y croates nos siguientes países: Austria, Hungría, Rumanía, na provincia italiana de Molise (italocroata), nos EEXX, Canadá, Australia, Suecia y Alemaña.

El termu llingüísticu y xeneral ye serbo-croata. en Serbia y na República Serbia llámase oficialmente.

Esta llingua tien cuatro nomes, ún históricu y llingüísticamente motiváu (serbocroata) y otres tres políticamente motivaos nún sentíu relixosu (étnicamente los tres pueblos -serbios, croates y bosnios musulmanes- son de la mesma etnia: eslavos meridionales occidentales):

  • Serbiu: nome emplegáu en Serbia, Montenegro y na República Serbia en Bosnia (serbocroata faláu pelos cristianos ortodoxos d'estes fasteres).
  • Croata: emplegáu en Croacia y pelos croates de la Federación croato-musulmana de Bosnia (serbocroata faláu pelos cristianos católicos d'estes fasteres).
  • Bosniu: namás ye emplegáu pelos musulmanes bosnios (serbocroata faláu pelos musulmanes de Bosnia).

Dialeutos

editar

Hai tres dialeutos principales (que nun se cuerresponden coles denominaciones política-relixoses "serbiu"/"croata"/"bosniu"):

  • Štokavianu (la pallabra pa "qué" ye "što"). Ye la base del serbocroata moderno. Toa Bosnia y la mayor parte de Serbia, Montenegro y Croacia son de dialeutu "što".
  • Kajkavianu (pa "qué" emplégase "kaj"). Siéntese en delles partes de Croacia.
  • Čakavianu (pa "qué" úsase "ča"). Siéntese en delles partes de Croacia.

Dientru del štokavianu hai otra diferenciación dialeutal:

  • Ekavianu (una antigua vocal del antiguu eslavu eclesiásticu da "e", p.e. "mleko", lleite): faláu en Serbia Central, Vojvodina (tamién parte de Serbia) y en Croacia occidental (redolada de Osijek y Našice (Eslavonia). Ye la base del "serbiu estándar".
  • Ijekavianu (esta vieya vocal > "ije", p.e. "mlijeko"): faláu en Dalmacia meridional (Croacia), Serbia occidental y pelos serbios de la República Serbia, en Montenegro y pelos croates y musulmanes bosnios al oriente del ríu Neretva. Ye la base del "croata estándar" y del "bosniu estándar".
  • Ikavianu ("mliko"): faláu en Croacia septentrional y occidental y pelos croates y musulmanes bosnios al oeste del Neretva.

Diferencies lésiques

Asturllionés Serbiu Croata Bosniu musulmán
milenta/mil hiljada tisuća hiljada
tisuća
Xineru 1 januar siječanj januar
siječanj
mesa sto
astal
trpeza
stol
trpeza
sto
hastal
fábrica fabrika tvornica fabrika
tvornica
arroz pirinač riža riža
cenahoria šargarepa mrkva mrkva
aceite ulje
zejtin
ulje ulje
espinaques spanać špinat špinat
fútbol fudbal nogomet nogomet
tren voz vlak voz
onda talas val talas
proporiu sopstveno vlastito vlastito
carretera 2 put
cesta
drum
džada
put
cesta
put
cesta
džada
Poro:
pa otac otac babo;
tomate paradajz rajčica paradajz

Los meses

Asturllionés Croata Serbiu Bosniu musulmán
Xineru Siječanj Januar Januar
Siječanj
Febreru Veljača Februar Februar
Veljača
Marzu Ožujak Mart Mart
Ožujak
Abril Travanj April April
Travanj
Mayu Svibanj Maj Maj
Svibanj
Xunu Lipanj Jun Jun
Lipanj
Xunetu Srpanj Jul Jul
Srpanj
Agostu Kolovoz Avgust August
Kolovoz
Setiembre Rujan Septembar Septembar
Rujan
Ochobre Listopad Oktobar Oktobar
Listopad
Payares Studeni Novembar Novembar
Studeni
Avientu Prosinac Decembar Decembar
Prosinac


Referencies

editar

Enllaces esternos

editar