La madre del emigrante
La madre del emigrante, tamién conocida popularmente como La lloca'l Rinconín o la muyerona, ye una escultura de Ramón Muriedas Mazorra asitiada nel paséu marítimu de Xixón n'homenaxe a la emigración asturiana pel mundiu y primer obra escultórica de llenguax modernu allugada na ciudá atlántica.[1]
| La madre del emigrante | |
|---|---|
| escultura | |
.jpg) | |
| Llocalización | |
| País |  España |
| Autonomía |  Principáu d'Asturies |
| Provincia | provincia d'Asturies |
| Conceyu |  Xixón |
| Masa d'agua | Golfu de Bizkaia |
| Coordenaes | 43°32′54″N 5°38′28″W / 43.5484231°N 5.6412454°O |
  La madre del emigrante La madre del emigrante (Asturies) | |
| Historia y usu | |
| Apertura | 18 setiembre 1970 |
| Dedicación |
emigración (es)  |
| Arquiteutura | |
| Arquiteutu/a | Ramón Muriedas Mazorra |
| Materiales | bronce |
| Altor | 4 m |
 | |
Descripción
editarLa obra en bronce representa una muyer, de pelu encrespáu y vistíu pegáu al cuerpu pol vientu, cola mano estendida, nun adiós, y la mirada escontra'l mar, llugar pol cual sumieron los sos fíos, esperando'l so regresu mientres sufre espuesta a los elementos del Mar Cantábricu.
Historia
editarEn 1958 asocede'l I Congresu de Sociedaes Asturianes. Nel marcu d'esti congresu propónse al alcalde, Cecilio Olivier Sobera, la creación d'un monumentu n'El Musel o n'otru sitiu de la ciudá que rindiere homenaxe a les madres de los emigrantes. La propuesta acéptase y el Conceyu, xunto al consuláu de Cuba, empecipia una Comisión Pro-Monumentu. La Comisión Executiva d'esta Comisión tuvo integrada pol alcalde de Xixón como presidente, los cónsules de Cuba y Arxentina y el presidente del Centru Asturianu de L'Habana como vocales; y el direutor de la Oficina d'América como secretariu. Depués de dellos discutinios decidió convocase un concursu abiertu a artistes hispanoamericanos para la realización de la escultura.[1]
Sicasí, nun foi hasta marzu de 1964 cuando se conformó'l xuráu y diose a conocer el concursu, que permanecería abiertu hasta mayu. El dictame final taba envaloráu realizalo en xunu. El concursu diose a conocer a los Centros Asturianos y a les Sociedaes Asturianes al traviés de a revista Mundu Asturianu, muérganu oficial de la Federación Mundial de Sociedaes Asturianes y de la Oficina d'América. El dictame allargóse n'espera de la execución del III Congresu de Sociedaes Asturianes, mientres el cual espunxéronse casi un centenar de maquetes y bocetos que fueren recibíes pal concursu. A pesar d'esto, esistíen duldes pos el proyeutu nun recibiera financiamientu nin se tenía certidume del allugamientu del monumentu; a lo que se sumaba la falta d'unes bases redactaes para la escoyeta del ganador, lo que llevó inevitablemente a retardar nuevamente'l proyeutu.[1]
En 1967 retómase la tema asignando a Ramón Muriedas Mazorra el llabor de crear la obra y al Cuetu de Santa Catalina, daquella un espaciu militar que s'esperaba recuperar, como llar d'esta. Los bocetos de la obra foron presentaos mientres el IV Congresu Mundial de Sociedaes Asturianes, recibiendo opiniones negatives pola so estética que foi nomada de "descomanadamente moderna".[2] La imaxe que daquella s'esperaba perpetuar yera una de la madre d'antaño col traxe típicu asturianu: Falda llarga fruncida, tocáu de pañuelu, toquía y madreñes. Amás de Muriedas, los arquiteutos Fernando Castevany y Enrique Álvarez-Sala, seríen los encargaos del proyeutu, que volvería retrasase hasta qu'en 1969 el conceyu de Xixón decidió destinar fondos propios para terminar el proyeutu. El 2 de setiembre la Comisión Permanente aprueba'l presupuestu, que ye ratificáu pol Plenu al otru día. Muriedas fai un nuevu bocetu y decídese asitiar el monumentu nel Rinconín, cerca a la zona de Rosario Acuña, pos el Cuetu de Santa Catalina siguía siendo una zona militar.[1]
El monumentu inauguróse'l 18 de setiembre de 1970 nel marcu del V Congresu Mundial de Sociedaes Asturianes. Preparóse un pedestal senciellu nel Rinconín, pensáu orixinalmente como allugamientu temporal, con una inscripción tamién senciella:
A LAS MADRES
DE NUESTROS MIGRANTES
QUE CON SUS VIDAS
SON SURCO PROFUNDO
DE NUESTRA ESPAÑA
GIJÓN
ASTURIAS 1970
.jpg)
Esplosión
editarEn 1976 un esplosivu estropió la parte inferior de la estructura, que foi pintada tan solo para cubrir el dañu. El monumentu, yá afectáu pola esplosión, quedó inclináu depués d'un fuerte temporal qu'azotó les mariñes d'Asturies y Cantabria, dexando a la figura nuna penosa situación. Nengún arreglu foi preparáu hasta qu'un ciudadanu pidió al Conceyu que-y vendiera la estructura, dempués de lo que se decide reparala. L'encargáu de realizar l'arreglu sería Francisco González Macías, quien reconstruyó los pies de la figura y dio una mayor estabilidá al traviés d'exes mayores y una base p'asegurar la so suxeción. Tres l'arreglu'l monumentu quedaría apostráu a un almacén y nun sería asitiáu de nuevu nel Rinconín hasta la eleición del primer gobiernu democráticu de la ciudá a principios de los 80. Finalmente ente 1995 y 1996 reemplazóse'l so pedestal y asitióse nuna pequeña plazoleta llevemente alzada a la que s'apuerta al traviés d'una pequeña escalinata. La inscripción del pedestal foi sustituyida pol poema Al son de l'agua del poeta xixonés Alfonso Camín.[1]
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Presa de la Vega, Elsa. «Aproximación a la escultura conmemorativa asturiana: El monumento a la Madre del Emigrante en Gijón». Revista Memorama (Oviedo: Servicio de Publicaciones de la Universidad de Oviedo) (3): páxs. 68-84. https://patrimoniogijon.files.wordpress.com/2013/03/memorama-la-madre-del-emigrante.pdf. Consultáu'l 30 de payares de 2018.
- ↑ Puerto Rico, Méjico y Cuba, aportan dos millones para el Monumentos a la Madre del Emigrante. Gijón. 26 de setiembre de 1987.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre La madre del emigrante.
Datos: Q59485002- Multimedia: La madre del emigrante
