Lennart Meri
Lennart Georg Meri (29 de marzu de 1929, Tallín – 14 de marzu de 2006, Tallín) foi un diplomáticu, escritor y políticu estoniu, segundu presidente de la República d'Estonia dende 1992 hasta 2001.
Fíu d'un diplomáticu estoniu, mientres la Segunda Guerra Mundial la so familia foi deportada a un campu de trabayos forzaos. En tornando a Estonia llicenciar na Universidá de Tartu y darréu trabayó como dramaturgu, productor de radiu y direutor de cine. A partir de la década de 1960 consagró la so vida a la escritura, especializándose en lliteratura de viaxes y en cultura de los pueblos urálicos.
La so actividá política tuvo amestada al movimientu pola independencia d'Estonia de la Xunión Soviética. Mientres la «revolución cantada» foi unu de los fundadores del Frente Popular d'Estonia (Rahvarinne), ministru d'Asuntos Esteriores (1990-1992) y creador del Institutu Estoniu (Eesti Instituut) pal espardimientu mundial de la cultura y lliteratura estona.
En 1992 foi escoyíu presidente d'Estonia gracies al sofitu de los diputaos nacionalistes conservadores, magar nun tuvo afiliáu a nengún partíu.[6] El so mandatu de nueve años tuvo marcáu pol desenvolvimientu del nuevu estáu, la so transición a una economía de mercáu, les negociaciones con Rusia pa la retirada de los postreros militares del Exércitu Coloráu, y la creación d'aliances cola Xunión Europea y la OTAN.[6] Reelixíu en 1996, cumplió la llende de dos mandatos y en 2001 foi sustituyíu por Arnold Rüütel.
Biografía
editarInfancia y formación
editarLennart Meri nació en Tallin el 29 de marzu de 1929, nuna familia de clase acomodada. El so padre, Georg-Peeter Meri (1900-1983), combatiera na guerra d'independencia d'Estonia y depués foi diplomáticu del nuevu estáu, según traductor de William Shakespeare al estoniu, ente que la so madre Alice-Brigitta Engmann (1902-1986) yera estonia d'ascendencia sueca.[6] Debíu al trabayu del so padre, Lennart pasaría la so infancia viaxando por toa Europa y foi matriculáu en nueve colexos distintos, ente ellos el Llicéu Janson de Sailly de París.[7] A lo llargo de la so vida afondó nel estudiu de llingües estranxeres y na so plenitú llegaría a apoderar seis idiomes distintos: estoniu, finlandés, rusu, francés, alemán ya inglés.[6]
Mientres la Segunda Guerra Mundial, los Meri tuvieron estremaos ente quien sofitaben y quien refugaben la ocupación d'Estonia per parte de la Xunión Soviética en xunu de 1940. Los padres de Lennart taben totalmente en contra; por cuenta del so trabayu cola yá derrocada república estonia, en 1941 el NKVD deportaría a tola familia a un gulag de Sverdlovsk mientres cuatro años.[8] El mozu Lennart compaxinó trabayos forzaos col estudiu de les llingües uráliques.[9][10]
La familia Meri sobrevivió al campu de concentración y pudo tornar a Tallin en 1945. En completando la secundaria, Lennart llogró'l graduáu cum laude n'Hestoria y Llingüística pola Universidá de Tartu (1953). Sicasí, les autoridaes soviétiques nun-y dexaron trabayar como historiador por cuenta de los sos antecedentes,[6][10] asina que tuvo que dedicase a la dramaturxa nel Vanemuine, el primer teatru en llingua estonia. Darréu foi productor na radio pública y direutor de cine, emplegos que compaxinaba con viaxes poles distintes repúbliques soviétiques.[6][11]
Obra artística
editarEn 1964, Meri publicó'l primer llibru de la so carrera, Tulemägede maale (n'español, «A la tierra de los montes feroces»), nel que recoyía les esperiencies vivíes nun llargu viaxe pola península de Kamchatka. La obra tuvo una bona acoyida ente'l públicu estoniu, nuna dómina na que los viaxes alloñaos nun taben al algame de la mayoría de la población. Coles mesmes dedicóse a traducir obres d'autores estranxeros al estoniu, tales como Erich Maria Remarque, Graham Greene y Aleksandr Solzhenitsyn.[10]
El siguiente de los sos llibros de viaxes, Virmaliste Väraval («A les puertes de la lluz del Norte», 1974), convertir nun ésitu de ventes na Xunión Soviética y foi traducíu al finés en 1977, dientro d'una antoloxía d'autores soviéticos. A diferencia del so primer trabayu, Meri combinó esta vegada la so esperiencia personal nel estrechu de Bering colos testimonios d'otros afamaos esploradores sobre la mesma zona. El restu de les sos publicaciones son Hõbevalge (1976), na que repasa la hestoria de los países bálticos; Lähenevad rannad (1977), un rellatu sobre'l Meridianu 130 esti meridianu 130; y Hõbevalgem (1983), sobre'l periodu prehistóricu en suelu estoniu. Por tola so obra l'autor foi nomáu «miembru honorariu» de la Sociedá Lliteraria Finesa na década de 1970.[6]
Dende 1963 tuvo afiliáu a la Unión d'Escritores Estona, de la que aportaría a representante internacional.[6]
Amás, Meri produció dellos documentales. El más importante de la so carrera, Linnutee tuuled («Los vientos de la Vía Láctea», 1977), yera una coproducción húngaru-finesa sobre tradiciones de los urálicos que foi premiada con una medaya de plata nel Festival de Cine de Nueva York, anque nunca llegaría a estrenase na Xunión Soviética.[12]
Trayeutoria política
editarLennart Meri nun pudo colase de los países comunistes hasta que nos años 1970 concedióse-y un salvoconducto.[6] L'intelectual aprovechó esa oportunidá pa viaxar frecuentemente a Finlandia y establecer contautu con diplomáticos, periodistes y refuxaos del Bálticu. Tou ello convirtió-y n'unu de los voceros de la causa nacional estonia nel bloque occidental.[13]
Mientres la Revolución Cantada, Meri ayudó a crear el Frente Popular d'Estonia (Rahvarinne), l'asociación qu'abogaba por restaurar la independencia, y en 1989 fundó'l Institutu Estoniu (Eesti Instituut) pa «la promoción de la cultura estonia nel estranxeru»; na práutica, esta organización non gubernamental yera unu de los enllaces diplomáticos más importantes con Occidente.[6]
N'abril de 1990, Meri foi nomáu ministru d'Asuntos Esteriores de la república d'Estonia pol gobiernu del primer ministru Edgar Savisaar, coles mires de crear un cuerpu diplomáticu, garantizar la seguridá enerxética,[13] axustar cola URSS y consiguir l'aceptación internacional d'una futura república, pa lo qu'entamaría una xira colos tamién ministros de Lituania y Letonia.[8] El país proclamaría finalmente la so independencia'l 20 d'agostu de 1991, reconocida polos soviéticos un mes más tarde.[14]
Meri caltener nel cargu hasta marzu de 1992. Al poco tiempu foi nomáu embaxador d'Estonia en Finlandia.[15]
Presidencia d'Estonia
editarLennart Meri foi presidente d'Estonia dende'l 6 d'ochobre de 1992 hasta'l 8 d'ochobre de 2001, so cuatro primeros ministros: Mart Laar (1992-1994 y 1999-2002), Andres Tarand (1994-1995), Tiit Vähi (1995) y Mart Siimann (1995-1997).
La nueva constitución restablecía la presidencia d'Estonia como xefatura del Estáu, anque con poderes llindaos al respective de otros periodos. Tres meses dempués de la so ratificación, el 20 de setiembre de 1992 celebráronse al empar les eleiciones llexislatives y les presidenciales, a les que Lennart Meri presentar col sofitu de la coalición nacionalista conservadora «Bloque de la Patria».[16] Na votación popular, el diplomáticu llogró un 28% de los sufraxos y quedó por detrás d'Arnold Rüütel. Sicasí, el vencedor nun superara'l 50% y foi necesaria una segunda votación nel Riigikogu, onde los nacionalistes teníen mayoría. D'esta miente, Meri foi escoyíu presidente por 59 votos a 31.[16]
El primer tramu presidencial (1992-1996) tuvo amestáu al desenvolvimientu d'Estonia como estáu independiente, con dos asuntos sobre la mesa: la transición a una economía de mercáu, de la cual yera defensor,[10] y l'implicación de la minoría rusa. En xunu de 1993, el Riigikogu aprobó una polémica llei d'extranxería qu'acutaba derechos a los rusohablantes, y a la que Rusia respondió cortando'l suministru de petroleu. Pa solucionar el conflictu, el presidente tuvo que suspender l'aprobación.[17] Un añu más tarde, Meri axuntar con Boris Yeltsin pa roblar la salida de los postreros efectivos del Exércitu Coloráu del país, en cuenta de permisos de residencia pa los pensionistes rusoestonios que quixeren quedase.[10][18] Tou ello tuvo marcáu pola inestabilidá política, primero cola cayida del gobiernu de Mart Laar al perder una moción d'enfotu y dempués con un escándalu d'escuches illegales que forzaría l'arrenunciu del executivu de Tiit Vähi.[9]
Meri foi reelixíu nos comicios de 1996 pa un periodu de cinco años. La popularidá del presidente viose reforzada pola crecedera económicu y una mayor estabilidá.[9] En 2001, Estonia y Rusia roblaron un alcuerdu billateral de comerciu y cooperación. Coles mesmes, el país bálticu empecipió les negociaciones pal so ingresu tantu na Unión Europea como na OTAN, cola celebración de la Convención sobre'l Futuru d'Europa como mayor afitáu.[9]
El 8 d'ochobre de 2001, Meri tuvo que dexar el cargu por llende de mandatos y foi sustituyíu por Arnold Rüütel.[19] Dos años más tarde fixo campaña pol «sí» nel referendu d'adhesión a la Unión Europea de 2003.[11]
Muerte
editar
En 2005 fíxose públicu qu'a Lennart Meri detectárase-y un tumor cerebral nun chequeo médicu. A pesar de ser sometíu a operaciones pa extirpárselo, les célules canceríxenes espandiérense a otres partes del cuerpu. Dempués de permanecer ingresáu nel hospital de Tallin mientres meses, el ex-presidente finó'l 14 de marzu de 2006, a quince díes del so 77º cumpleaños.[10][11]
El presidente d'Estonia, Arnold Rüütel, recordó-y nun discursu como «l'home que restauró la presidencia y construyíu la República d'Estonia nel sentíu más ampliu de la pallabra». Entamóse un funeral d'estáu al qu'asistieron la presidenta de Finlandia, Tarja Halonen, qu'aseguraría que «la nación finesa perdió a un verdaderu amigu y el mundu, un gran estadista que lideró la construcción del escenariu posterior a la Guerra Fría»,[20] y el expremier suecu Carl Bildt, ente otres autoridaes.[21]
En 2009, el gobiernu d'Estonia anunció que l'aeropuertu de Tallin pasaría a llamase «aeropuertu Lennart Meri-Tallin».
Vida personal
editarLennart Meri tuvo casáu dos vegaes. La so primer esposa foi Regina Meri, cola que llegó a tener dos fíos: Mart Meri (1959) y Kristjan Meri (1966). En divorciándose, el ex-presidente caltuvo una llarga rellación con Helle Pihlak, actriz titular del Teatru Estoniu de Dramaturxa y expareja d'Eino Tamberg. Dambos tuvieron una fía, Tuule Meri (1985), y nun se casaron hasta qu'ella pudo retirase de los escenarios en 1992. Amás tuvo cuatro nietos.[10]
El so hermanu menor, Hindrek-Peeter Meri (1934-2009), foi diplomáticu mientres la RSS d'Estonia y tres la independencia tuvo trabayando nel Bancu d'Estonia.[22] Unu de los sos primos, Arnold Meri (1919-2009), apuntar nel Exércitu Coloráu mientres la Segunda Guerra Mundial y xubió de rangu hasta ser condecoráu cola Estrella d'Oru del Héroe de la URSS; nos últimos años de la so vida foi investigáu por haber participáu nes deportaciones masives de bálticos de 1949.[23]
Bibliografía
editar
Ver tamién
editar
| Predecesor: Konstantin Pats |
 Presidente d'Estonia 1992-2001 |
Socesor: Arnold Rüütel |
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 26 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 122482332. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ URL de la referencia: http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154.
- ↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 499. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ Afirmao en: Norwegian State Calendar.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 «Lennart Meri». Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ «'True European' Lennart Meri passes away» (inglés). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ 8,0 8,1 «The 'Managed Indiscretions' of Lennart Meri» (inglés) (14 de marzu de 2006). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Lennart Meri» (inglés). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 Fox, Margalit (15 de mayu de 2006) (n'inglés). Lennart Meri, 76, of Estonia, Dies; President, Filmmaker, Writer. The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/2006/03/15/world/europe/lennart-meri-76-of-estonia-dies-president-filmmaker-writer.html. Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 «Lennart Meri» (inglés) (30 de marzu de 2006). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Linnutee tuuled (1977)» (ewe). Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ 13,0 13,1 «Lennart Meri's foreign policy legacy» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2016-10-06. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2016.
- ↑ Schmemann, Serge (7 de setiembre de 1991) (n'inglés). Soviets recognize Baltic independence. The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/1991/09/07/world/soviet-turmoil-soviets-recognize-baltic-independence-ending-51-year-occupation-3.html. Consultáu'l 6 de setiembre de 2016.
- ↑ «Finland - Relations» (inglés). Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ 16,0 16,1 «La derecha nacionalista derrota al líder de la independencia d'Estonia» (22 de setiembre de 1992). Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
- ↑ «El presidente d'Estonia conxela la polémica llei d'extranxería» (28 d'agostu de 1993). Consultáu'l 4 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Yeltsin axuntar col presidente d'Estonia» (26 de xunetu de 1994). Consultáu'l 4 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Arnold Rüütel». Consultáu'l 29 de setiembre de 2016.
- ↑ «Estonia mourns ex-president Meri» (inglés) (14 de marzu de 2006). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Former Swedish PM to attend Meri's funeral» (inglés) (15 de marzu de 2016). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Eesti Mälu: Hindrek Meri „Tagasivaateid veerevast vagunist”» (ewe) (6 d'agostu de 2010). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Suri genotsiidis süüdistatud Arnold Meri» (ewe) (28 de marzu de 2009). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Lennart Meri.- Lennart Meri nel sitiu web de la presidencia d'Estonia (n'inglés)
- Lennart Meri nel sitiu web del Barcelona Centre for International Affairs (n'español)
Datos: Q153149- Multimedia: Lennart Meri
