Llingua llitúrxica
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Una llingua llitúrxica ye una llingua que s'usa nos ritos o lliturxes de munches comunidaes relixoses, cuasi siempres por prestíu o por caltenimientu de les tradiciones orixinaries.
La mayoría d'elles son aprendíes namái dempués de la infancia, polo que nun son llingua materna de naide, y puen ser consideraes llingües muertes.
Exemplos
editarEstes son les llingües llitúrxiques de delles relixones:
- Cristianismu:
- El llatín: constitúi la llingua llitúrxica de la Ilesia Católica, por tar allugada la so sede en Roma, cabeza de la rexón del Lazio, d'u procede esta llingua indoeuropea. Sicasí, a partir del Conceyu Vaticanu II, les llingües vernácules constitúyense en cooficiales de cada país pa la celebración llitúrxica, prefiriendose xeneralmente éstes por sobro'l llatín.
- El coptu: la Ilesia Copta, sicasí, tien como llingua llitúrxica a la llingua copta, un descendiente direutu del idioma exipciu de los faraones, debíu al gran prestíu qu'algamó la civilización del Nilo.
- El siríacu: les ilesies de Ritu Oriental tienen como llingua llitúrxica al araméu siriacu (deriváu del antiguu araméu), pos yera la llingua común d'esa zona del mundu nos oríxenes del Cristianismu.
- El ge'ez: na ilesia etíope el ge'ez ye usáu como llingua llitúrxica.
- L'eslavu eclesiásticu: En diverses ilesies ortodoxes (búlgara, rusa, serbia, etc.) usóse l'eslavu eclesiásticu como llingua llitúrxica.
- L'armeniu clásicu: la Ilesia Armenia usó tradicionalmente l'armeniu clásicu.
- Otres:
- L'árabe clásicu: la llingua llitúrxica del Islam ye l'árabe clásicu, pos foi esa la llingua en que Mahoma recibió la revelación del Corán.
- El sánscritu: na India utilízase entá güei como llingua llitúrxica el sánscritu, del que descienden cuasi tolas llingües del norte y centru de la India.
- L'hebréu clásicu: ye una llingua distinta del hebréu modernu usada na lliturxa xudía.
- El sumeriu: en Mesopotamia utilizóse l'idioma sumeriu pa la relixón asiriobabilónica hasta principios de la nuesa dómina, cuando dende diba munchos sieglos el sumeriu yera una llingua muerta.
- El avésticu: ye la llingua llitúrxica pa los zoroastristas.
- El pali: ye llitúrxicu pa los budistes, especialmente na escuela theravada.
- El yoruba: munches pallabres y frases del idioma yoruba son utilizaes na Santería y el Candomblé.
- El tibetanu clásicu: usáu en ceremonies de budismu tibetanu.