Moderatu de Cádiz
Moderatu de Cádiz, filósofu hispanolatino del sieglu I d. C, perteneciente al neopitagorismu.
Moderatu de Cádiz | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Cádiz, 50 |
Muerte | 100 (49/50 años) |
Estudios | |
Llingües falaes |
llatín griegu antiguu |
Oficiu | filósofu |
Biografía
editarNatural de Gades (l'actual Cádiz), vivió nel sieglu I de la era cristiana. Sábese bien pocu sobre él: créese qu'enseñó en Roma cuando yera emperador Nerón, foi contemporaneu de Séneca y goció de bastante prestíu non yá entós, sinón en sieglos posteriores. Mientres enforma tiempu confundióse-y col so paisanu Lucius Junius Moderatus, Columela.
Obra
editarDientro del movimientu filosóficu de la so dómina, carauterizáu pol eclecticismu, significó la restauración de la filosofía de Pitágores por aciu lo que se vieno a llamar neopitagorismu. Escribió unes Lleiciones pitagóriques en griegu, distribuyíes n'once llibros, que se perdió, magar Estobéu nel so Florilegium caltuvo tres fragmentos que traten sobre la teoría de los númberos. Estos testos fueron recoyíos y traducíos por Adolfo Bonilla y San Martín nel so Archivu d'Historia de la Filosofía, Madrid, 1905. Enantes editar Mullach en Estaza philosophorum graecorum, París, 1881, tomu II, páx. 48.
Les sos idees llegaron a nós tamién indireutamente, al traviés d'escasos pero estensos pasaxes de filósofos neoplatónicos ya historiadores griegos (Plutarcu de Queronea nos sos Moralia, IV; Sirano, Suidas, Eusebiu de Cesarea, el comentariu de Simpliciu a la Física d'Aristóteles, Jámblico, que comenta les sos enseñances sobre'l alma y según les cualos ésta ye una construcción numbérica harmónica permanente y universal n'unidá y cúntase ente les sustancies matemátiques, y dos pasaxes estensos de Porfirio nos sos Vides de Plotino (cap. XX) y Pitágoras (cap. XLVIII), onde comenta la so interpretación de los númberos y los principios primeros). Moderato foi llamáu por San Jerónimo vir eloquentissimus. Según Étienne Vacherot, citáu por Marcelino Menéndez Pelayo nos sos Ensayos de crítica filosófica, Moderato
- Intenta fundir nuna sola doctrina'l pitagorismo y el platonismu. Esti filósofu almitía, amás de la materia, tres principios de les coses: la unidá primera, superior al ser y a toa esencia; la unidá segunda, que ye'l verdaderu ser, lo intelixible, les idees; la tercer unidá, que ye l'alma, y que como tal, participa de la unidá primera y de les idees. Tocantes a la materia, Moderato intentaba enllazala col principiu divín. «La razón universal (dicía), queriendo dar nacencia a tolos seres, dixebrara de la so esencia la cantidá, retirándose d'ella y quitándola de toles formes ya idees que-y pertenecen. Esta cantidá, esta idea, separada, por privación, de la razón universal que contién en sí mesma les razones de tolos seres, ye'l modelu de la materia corpóreo. Poro, la materia nun ye otra cosa que la cantidá ideal esprendida de la unidá divina y convirtiéndose, pola so separación, en cantidá real, ensin forma y ensin unidá, estremada y esvalixada hasta lo infinito».
Bibliografía
editar- F. García Bazán, "Apurrir neoplatónicos de Moderato de Cádiz", en Añales del Seminariu d'Historia de la Filosofía 15 (1998).