Necrópolis real de Biblos

جبيل
*Ŷubayl*
Biblos
Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO
Llugar	El Líbanu
Criterios	Cultural: iii, iv, vi
Referencia	295
Inscripción	1984 (VIII Sesión)
Área	Estaos árabes
Coordenaes	Non

Necrópolis real de Biblos
	xacimientu arqueolóxicu
Llocalización
Coordenaes	34°07′10″N 35°38′43″E / 34.1194°N 35.6453°E
	Necrópolis real de Biblos Necrópolis real de Biblos (El Líbanu)
Instalaciones
Formáu por	Q123287097 y Q123335735

La necrópolis real de Biblos ye un área d'enterramientos allugada na ciudá de Biblos (anguaño Jebail, El Líbanu). Ta asitiada al oeste del cortil arqueolóxica, frente a un cantil que bordia l'área pel oeste, al sur del puertu y al oeste del castiellu.

EL 13 de febreru de 1922 el cantil fundir nel mar por causa de una fuerte agua,^[1] un fechu que dexó al exiptólogu francés Pierre Montet afayar el muriu posterior d'una cámara funeraria escavada na roca a doce metros de fondura.^[2]El colapsu de parte del derribadoriu sacó a la lluz la tumba I, según el campusantu. Esti primer afayu dio llugar a la llocalización d'otros ocho baltes contemporánees a la Dinastía XII d'Exiptu, pertenecientes a la fin del Imperiu Mediu d'Exiptu. Les tumbes fueron numberaes por Montet del I al IX, por orde d'apaición. A partir de 1925, Montet foi releváu por Maurice Dunand,^[1] quien prosiguió coles escavaciones na zona mientres cuarenta años.

El conxuntu ta formáu por un total de nueve baltes o pozos funerarios escavaos na roca, a una fondura de nueve a doce metros, que conducen a una cámara funeraria. Tán arrexuntaos nuna zona asitiada al noroeste formada por cuatro baltes y otra asitiada al sureste constituyida por otros cuatro pozos y la tumba V. Nesta postrera, la más importante de toes, afayóse'l llugar d'enterramientu y el sarcófagu pertenecientes al rei Ahiram.^[1]

Grupu noroeste de tumbes

Esti grupu de cuatro baltes pertenez al sieglu XVIII e.C. Dos d'elles fueren escalaes, ente que les otres dos permanecíen aparentemente intactes.

La tumba I perteneció a Abichemou I, que atopóse práuticamente inalterada y con diversos oxetos pervalibles nel so interior. Na cámara funeraria topóse'l sarcófagu del rei talláu en piedra caliar blanca. Ente los oxetos descubiertos había un magníficu recipiente de magre, armes bañaes n'oru, xoyes tamién d'oru, dellos vasos d'obsidiana col nome del rei d'Exiptu Amenemhat III (1843-1797 e. C.) y una vasía de plata que podría provenir de la zona del Exéu. Sicasí, nun s'atopó la osamenta del rei. El nome del soberanu nun taba escritu na tumba sinón qu'apaeció nun corredor axacente que coneuta la so tumba cola del so fíu y socesor Ipshemouabi (o Ipschemuabi).^[3]

El rei ye denomináu col títulu exipciu de h3.tj-ˁ o alcalde, qu'al pie de les vasíes dexen certificar que foi un contemporaneu de Amenemhat III. El so ricu moblame funerariu amuesa, dende'l puntu de vista artísticu, una fuerte influencia exipcia qu'atestigua la estrecha rellación ente Biblos y Exiptu. Dellos especialistes deducieron inclusive que nesti periodu utilizaba la escritura exipcio na ciudá. Abichemou I ye tamién nomáu nun sellu cilíndricu exipciu onde se refier a él como alcalde de Biblos.^[3]

Pectoral d'oru del rei Ipchemouabi. Muséu Nacional de Beirut.

La tumba II perteneció a Ipchemouabi, fíu de Abichemou I. Al igual que la del so padre, tamién se topó práuticamente intacta y con dellos oxetos de valor nel so interior. Sicasí, cabo señalar que yera más luxosa que la de Abichemou I, cola cual taba coneutada al traviés d'un pasaxe. Na cámara funeraria atopóse'l so sarcófagu talláu en piedra caliar blanca. Topáronse práuticamente los mesmos oxetos que na tumba del so padre, pero en mayor cantidá: unos magníficos recipientes de magre, armes y xoyes d'oru, ente elles un pectoral decoráu con obsidianes onde apaez el nome del rei d'Exiptu Amenemhat IV (1797-1787 e. C.), un collar y un colgante en forma de concha cola imaxe d'un ferre y el nome de Ipshemouabi escritu nun cartuchu. Toos estos oxetos reflexen la influencia exipcia en Biblos. Sicasí, el so cuerpu nun contenía nengún elementu pervalible como yera'l casu de la tradición exipcia. El nome de "rei" atopar en dos oxetos onde se-y describe explícitamente como'l fíu de Abichemou I. Yera nomáu col títulu exipciu Hati-a-en-képen x3.tj-ˁ-n-Kpn, alcalde de Biblos.^[3]

tumba	cámara funeraria	reis de Biblos	contemporaneu de
I \| sarcófagu \| Abichemou	Amenemhat III	aparentemente intacta
II \| ataúd de madera \| Ipchemouabi	Amenemhat IV	aparentemente intacta
III \|		sieglu XVIII e.C.	escalada
IV	Medjed-tebit-iotef, exipciu o nome exipciu \| sieglu XVIII e.C.		escalada

Balta V

El sarcófagu del rei Ahiram de Biblos. Muséu Nacional de Beirut.

La tumba ta formada por un pozu que traviesa una capa de roca d'un llau a otru. Na cámara atoparon trés sarcófago, dos d'ellos ensin decoración y que conteníen una osamenta, y el terceru con una ornamentación d'influencia exipcia y siria nos sos motivos y na so forma d'execución, una carauterística típica del arte fenicio d'esta dómina.^[3]

Esti últimu sarcófagu, perteneciente al rei Ahiram, ye unu de los oxetos fenicios más célebres y foi dedicáu al rei pol so fíu Itobaal I, como indica una inscripción grabada na so tapa.^[4]La so importancia deber a que'l testu, de 38 pallabres, ye'l más antiguu realizáu con calteres fenicios topáu hasta la fecha.^[3] El ataúd rectangular con un zarru en forma de cúpula ta suxetáu por cuatro pies con forma de lleones rampantes. Los llaterales tán decoraos con distintes escenes. A los llaos representen dos llargos cortexos aciagos, unu d'ellos con una esfinxe alada. Les cares delantero y trasero amuesen unos personaxes femeninos vistíos de llutu. El conxuntu tuvo de tar profusamente coloriáu pos inda son visibles grandes traces de pintura orixinal.^[3]

Inscripción atopada nel sarcófagu de Ahiram, considerada la más antigua escrita en idioma feniciu.

Cerca del fondu del pozu, contra la entrada de la cámara funeraria que ta empobinada escontra l'este, atopáronse amás dellos fragmentos de vasíes d'alabastru, unu de los cualos indica la titulatura real de Ramsés II. Estos oxetos pertenecíen a la dote y a los ritos funerarios celebraos n'honor al difuntu. La tumba foi fechada nel sieglu XIII e.C.,^[4]tal que indicó Pierre Montet:

Detalle del sarcófagu de Ahiram.

«Los fragmentos d'oxetos recoyíos na planta cimera del pozu, al fondu del mesmu y na cámara funeraria formen una serie homoxénea que les sos pieces, siries o exipcies, pueden datase del Imperiu Nuevu y que los dos vasíes d'alabastru dexen atribuyir al reináu de Ramsés II. Nenguna pieza pertenez a una fecha posterior»

Montet, Byblos et l'Égypte, p. 227-228

tumba	cámara funeraria	reis de Biblos	contemporaneu de	moblame	estáu
V	Un sarcófagu decoráu Dos sarcófagos non decoraos	Ahiram	Ramsés II sieglu XIII e.C.

Grupu sureste de tumbes

Esti grupu de cuatro baltes asitiar a unos trenta metros al sur del pozu IV y a unos cincuenta metros del mar. El moblame atopáu nelles yera menos considerable que'l de los enterramientos precedentes. Sicasí, la tumba VIII caltenía entá'l so sarcófagu onde se toparon tablillas d'oru, perlles, un ferre d'amatista, seis anillo d'oru ya inclusive un fragmentu d'un vasu con xeroglíficos. La tumba IX reveló'l nome d'un príncipe de Biblos, Abichemou, o de forma embrivida, Abi.^[5]Nun conteníen nengún oxetu proveniente direutamente del Antiguu Exiptu. Escontra 1590 e.C., Exiptu foi invadida y nun pudo siguir calteniendo rellaciones con Jebail.^[5]

Esti conxuntu presenta analoxíes coles tumbes I a IV, pertenecientes al sieglu XVIII e.C., y cola tumba V o de Ahiram, datada nel sieglu XIII e.C. Poro, la so cronoloxía tien d'asitiase ente estos dos feches, yá que recuerden a les primeres y antemánense a la segunda.^[5]

tumba	cámara funeraria	reis de Biblos	contemporaneu de	moblame
VI \|		Ente los sieglos XVIII e.C. y XIII e.C.	escalada
VII \| sarcófagu \|	Ente los sieglos XVIII e.C. y XIII e.C.	escalada
VIII \| sarcófagu \|	Ente los sieglos XVIII e.C. y XIII e.C.	escalada
IX		Abi y/o Abichemou	Ente los sieglos XVIII e.C. y XIII e.C.	escalada

Ver tamién

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 «Les phéniciens. Byblos». Consultáu'l 4 de mayu de 2017.
↑ Montet, Byblos et l'Égypte, p. 17
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 «Les cités phéniciennes: Byblos». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-10-31. Consultáu'l 4 de mayu de 2017.
↑ ^4,0 ^4,1 Prado Martínez, 2007, p. 73.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Montet, Byblos et l'Egypte, p. 214

Bibliografía

Montet, Pierre (1930). Byblos et l'Égypte. Quatre campagnes de fouilles à Gebeil (1921-1922-1923-1924) 6 (en francés). Journal des savants.
Prado Martínez, Fernando (2007). Los fenicios. Del monte Líbanu a les columnes de Hércules. Madrid: Marcial Pons Historia. ISBN 978-84-96467-52-1.

Enllaces esternos

La nécropole de Byblos-Guide pratique Videu de la tumba de Abichemou (en francés).

[pheniciens-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 «Les phéniciens. Byblos». Consultáu'l 4 de mayu de 2017.

[2] Montet, Byblos et l'Égypte, p. 17

[antik-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 «Les cités phéniciennes: Byblos». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-10-31. Consultáu'l 4 de mayu de 2017.

[FOOTNOTEPrado_Martínez2007{{{c}}}73-4] 4,0 ^4,1 Prado Martínez, 2007, p. 73.

[Montet214-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Montet, Byblos et l'Egypte, p. 214

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]