Nestora Salgado
Nestora Salgado García (1971, Olinalá) ye una activista mexicana, líder y ex-comandante de la policía comuñal de la CRAC-PC d'Olinalá, nel Estáu de Guerrero, en Méxicu. Foi detenida'l 21 d'agostu del 2013, acusada de secuestru y delincuencia entamada.[1] Tuvo presa mientres dos años y siete meses, tiempu nel cual foi considerada presa política pol Grupu de Trabayu sobre Detención Arbitraria de la Organización de les Naciones Xuníes.[2][3]
Nestora Salgado | |||
---|---|---|---|
| |||
Vida | |||
Nacimientu | Olinalá, 1971 (52/53 años) | ||
Nacionalidá | Méxicu | ||
Oficiu | política | ||
Creencies | |||
Partíu políticu | Movimientu Rexeneración Nacional | ||
Quedó en llibertá'l 18 de marzu del 2016, dempués de que se-y dictaren trés autos de llibertá.[4][5][6][7]
Datos biográficos
editarNació na comunidá d'Olinalá perteneciente a la zona montascosa del estáu de Guerrero en 1971. Migró a los Estaos Xuníos d'América en 1991, fuxendo de la violencia familiar y en busca de meyores oportunidaes. Llogró la ciudadanía en Renton (Washington) y llogró una estabilidá económica.[8]
Tornaba dacuando a la so comunidá, y n'unu d'esos viaxes sufrió un accidente nel 2001 que la caltuvo postrada per dellos meses. Nel 2004, establecióse nuevamente en Olinalá, onde la so fía punxo una carnicería. Por esti negociu, la extorsionaban por proteición con cuotes de 500 pesos mexicanos a la selmana.[9]
Líder comuñal
editarNel añu 2012, cuando Nestora Salgado visitaba la so comunidá de nacencia en Guerrero, mientres la so estadía nos Estaos Xuníos[10], los habitantes del pueblu llevantar en refugo a la creciente inseguridá. Salieron a la cai y cuestionaron a les autoridaessobremanera al síndicu, Armando Patrón Jiménez, pol so inaición y presunta complicidá con delincuentes.[ensin referencies]
Surdió entós la policía comuñal de Olinalá, que depués se sumó a la Coordinadora Rexonal d'Autoridaes Comuñales-Policía Comuñal (CRAC-PC), una coordinadora de grupos de policías comuñales con base en usos y costumes indíxenes, que la so esistencia ye amparada por lleis locales ya internacionalessobremanera la Llei 701 del estáu de Guerrero, l'artículu 2 de la Constitución Mexicana.
En comunidaes onde la CRAC-PC lleva años trabayando, la tasa de criminalidad menguó hasta nun 90 per cientu. Les sos aiciones inclúin reeducación y trabayos de sofitu.[9]
Detención
editarNel 2013, la policía comuñal, de la cual Nestora Salgado yera comandante, detuvo al síndicu Armando Patrón Jiménez xunto a delles persones acusaes de robar vaques y matar al dueñu. El síndicu acusó a Nestora de secuestru, ante la procuradoría estatal de Guerrero.[8]
Foi detenida'l 21 d'agostu del 2013 xunto a 30 comuñales, so acusaciones de secuestru y delincuencia entamada.[9] Llevar al penal d'alta seguridá en Nayarit. Darréu, foi treslladada al penal de Tepepan, na Ciudá de Méxicu. Mientres el periodu en que tuvo presa, denunció ser víctima d'irregularidaes y una persecución política.[7][11]
Lliberación
editarTres una serie de movilizaciones, reclamos nel so nome y una fuelga de fame qu'ella realizó dientro de la cárcel[12][13][14], foi lliberada'l 18 de marzu de 2016. El primer Autu de llibertá dióse-y por que nun cuntó con asistencia consular a pesar de ser tamién ciudadana estranxera yá que taba casada con un estauxunidense. Otru Autu de llibertá dase depués de que'l xuez que revisó'l casu consideró que les aiciones de la comandanta tuvieron enmarcaes na Llei 701 que respuenden por los sistemes de xusticia nos pueblos indíxenes.[4][6][7]
Irregularidaes
editarAnque l'acusación sobre delincuencia entamada nun se sofitó, nun foi lliberada de momentu sinón hasta más d'un añu dempués de la so detención. Diverses irregularidaes se documentaron nel procesu llegal nel so contra, pos nun se-y dexó l'accesu a un abogáu o a tener contautu cola so familia.[15]
El 3 de febreru de 2016 el Grupu de Trabayu sobre Detención Arbitraria de la ONX declaró na so opinión 56/2015 que la detención de Nestora yera arbitraria ya illegal y esixó la so lliberación inmediata.[16][17][18] Diversos grupos sociales y personalidaes de Méxicu, como la escritora Elena Poniatowska, sofitaron a la líder de la policía comuñal y esixeron la so llibertá.[19]
Discutinios
editarLos activistes Isabel Miranda de Wallace y Alejandro Martí emitieron opiniones en redol a la so persona, sol argumentu de que'l so procesu llegal foi tocáu por tintes políticos, espresando que Saláu ye una presunta secuestradora a pesar del procesu xurídicu en redol al so casu.[20]
Foi acusada de participar en 48 secuestros, estorsión y robu, reportaos a les autoridaes de Guerrero na carpeta: DGAP/136/3013 y TAB/FRZA/018/2013. Foi llevada a prisión dempués de que 39 persones en calidá de testigos señalaren la so participación na policía comuñal. Foi presentada como evidencia ante'l xuez una supuesta llamada que diz: “Soi la comandante Nestora Salgado, y solo llamólu pa dici-y qu'en cuenta de la llibertá de la so fía tienme qu'apurrir la cantidá de cinco mil pesos. Asina ye que yá sabe, cuando tenga esa cantidá apurrir y entós yo apúrro-y a la so fía”.[4][21] Sicasí, nun hai evidencia de que Saláu dixera estes pallabres, pos namái se trata del estractu de les declaraciones ministeriales diches polos padres d'una de les deteníes. El xuez determinó que'l testimoniu nun yera verídicu, pos los denunciantes cayeren en diverses contradicciones, señalando que: “nun se conducen con probidad nos fechos que narren nes sos diverses comparecencies ante l'órganu investigador, y poro, les sos declaraciones tórnense”.[22]
Según dellos reportes periodísticos, entá tien vixentes dos expedientes nel so contra nel que se-y acusa de secuestru agraváu. El primer espediente, con causa penal 05/2014, señala que Dulce Rubí, Yesenia y Pedro Gil denunciaron que la muyer encabezó a un grupu de policías que los detuvieron, zarraron y obligaron a realizar trabayos forzaos, acusándolos de cometer delitos na so comunidá, esto mientres s'axuntaba'l dineru pa la so lliberación.
El segundu espediente abiertu, so la causa penal 48/2014 nel Xulgáu Segundu de Distritu en Morelos, señala que'l señor Eugenio “N” denunció que Nestora Salgado y el so policías comuñales detener y zarraron ente que la so familia axuntaba'l dineru que-y esixeren como multa por un supuestu delitu que cometiera.[21][23][24]
Política
editarEl domingu 18 de febreru del 2018, el partíu Movimientu de Rexeneración Nacional (Morica) anunció la postulación de Nestora Salgado como senadora plurinominal en representación del estáu de Guerrero.[25] Llogrando un llugar nel cámara de senadores mientres les eleiciones federales de Méxicu de 2018.[26]
Premios y reconocencies
editar- 2014 - XXII Premiu Nacional en Derechos Humanos don Sergio Méndez Arceo[27]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «gobiernu-nun quier-acabar-con-la delincuencia-porque se-y termina-el negociu.html "El gobiernu nun quier acabar cola delincuencia, porque se-y termina'l negociu."».
- ↑ Buhain, Venice. «UN rules Nestora Salgado illegally detained in Mexico». Consultáu'l 18 de marzu de 2016.
- ↑ «ONX demanda llibertá de Nestora Salgado, víctima de detención arbitraria».
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Nestora Salgado, de secuestradora a senadora; va por Morena». Consultáu'l 18 de marzu de 2018.
- ↑ Mónaco Felipe, Paula (25 de marzu de 2016). «Nestora Salgado sale llibre dempués de 575 díes de cárcel; nunca-y comprobaron cargos». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-25. Consultáu'l 18 de marzu de 2018.
- ↑ 6,0 6,1 (en castellanu) Autu de llibertá a Nestora Salgado. Axencia Periodística d'Investigación. 8 de marzu de 2016. https://agenciaperiodistica.wordpress.com/2016/03/07/autu-de-libertad-a-nestora-saláu/. Consultáu'l 19 de marzu de 2018.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 (en castellanu) Dan formal llibertá a Nestora. L'Universal. 17 de marzu de 2016. http://www.eluniversal.com.mx/articulo/estados/2016/03/17/dan-formal-libertad-nestora. Consultáu'l 19 de marzu de 2018.
- ↑ 8,0 8,1 Poniatowska, Elena (17 de mayu de 2015). «Nestora Salgado». Consultáu'l 4 de febreru de 2016.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Roldán, Nayeli (16 de xineru de 2015). «comandante-que-lleva-18-meses-en-prision/ Ella ye Nestora Salgado, la comandante de la policía comuñal de Guerrero que lleva 18 meses en prisión» (castellanu). Consultáu'l 4 de febreru de 2016.
- ↑ «A Mexican Town Wages Its Own War on Drugs».
- ↑ «Nun llevé procesu como tal; alterien les mios declaraciones, diz Nestora Salgado.».
- ↑ «L'aforfugu na prisión orelló a Nestora Saláu a ponese en fuelga de fame».
- ↑ «Por protestar, empiora la situación de Nestora Saláu na cárcel».
- ↑ Nestora Salgado, la polémica "comandanta" mexicana acusada de 50 secuestros. BBC. 9 d'ochobre de 2015. http://www.bbc.com/mundo/noticias/2015/10/151008_nestora_saláu_polemica_comandanta_mexico_an. Consultáu'l 18 de marzu de 2018.
- ↑ Proceso (3 de febreru de 2016). «La detención de Nestora Salgado ye “illegal y arbitraria”: ONX» (castellanu). Consultáu'l 4 de febreru de 2016.
- ↑ Excelsior (3 de febreru de 2016). «Panel de ONX esixe a Méxicu lliberación inmediata de Nestora Salgado» (castellanu). Consultáu'l 4 de febreru de 2016.
- ↑ Lagunes Gasca, Ricardo Arturo (1 de xineru de 2017). «Mexico: A Failed State or a Criminal State? The Nestora Salgado Case» (n'inglés). Mexican Law Review 9 (2): páxs. 141–145. doi: . ISSN 1870-0578. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1870057817300069. Consultáu'l 18 de marzu de 2018.
- ↑ Seattle, Associated Press in (3 de febreru de 2016). «UN panel finds Mexico's arrest of organizer Nestora Salgado illegal» (inglés). Consultáu'l 18 de marzu de 2018.
- ↑ «Elena Poniatowska: Nestora ye una presa política».
- ↑ Excelsior (15 de xineru de 2015). . Consultáu'l 4 de febreru de 2016.
- ↑ 21,0 21,1 (en castellanu) Presunta secuestradora busca escañu nel Senáu por Morena. Excélsior. 22 de febreru de 2018. http://www.excelsior.com.mx/nacional/2018/02/22/1222163. Consultáu'l 18 de marzu de 2018.
- ↑ «so-contra/ Xueces concluyeron que nun había pruebes en contra de Nestora Salgado | Animal Políticu» (castellanu). Consultáu'l 23 de mayu de 2018.
- ↑ (en castellanu) De secuestradora a senadora... y entá tien dos procesos abiertos. La Razón. 22 de febreru de 2018. https://www.razon.com.mx/de-secuestradora-a-senadora-y-entá-tien-dos-procesos-abiertos/. Consultáu'l 18 de marzu de 2018.
- ↑ (en castellanu) senáu-con-10-carpetes-per-secuestru-en-historial/ Va Nestora al Senáu con 10 carpetes per secuestru n'historial. La Razón. 21 de febreru de 2018. https://www.razon.com.mx/va-nestora-al senáu-con-10-carpetes-per-secuestru-en-historial/. Consultáu'l 19 de marzu de 2018.
- ↑ De Dios Palma, Arturo (18 de febreru de 2018). «senáu-por morena xuntu-felix-saláu Nestora Salgado foi nomada candidata al senáu por Morena xunto a Félix Salgado» (castellanu). L'Universal. Consultáu'l 20 de febreru de 2018.
- ↑ Flores Contreras, Ezequiel (4 de xunetu de 2018). «senáu-tres-dominiu-de-morena-en-guerreru Nestora Salgado va llegar al Senáu tres dominiu de Morena en Guerrero» (castellanu). Proceso. Consultáu'l 7 de xunetu de 2018.
- ↑ «Nestora Salgado García – 2014» (castellanu). Consultáu'l 18 de marzu de 2016.
Enllaces esternos
editar